Nàng thơ bí ẩn của Beethoven

[miro1510]

Danh tính của Elise từ lâu đã khiến các chuyên gia bối rối. Trong quyển sách 'Why Beethoven' sắp ra mắt, tác giả cho rằng tên gọi này chỉ là sự nhầm lẫn của một người khác.

Therese Malfatti ngồi bên đàn piano. Ảnh: Alamy.

Đây là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất và cũng là một trong những bí ẩn hấp dẫn nhất của âm nhạc cổ điển. Bản Für Elise đầy mê hoặc của Ludwig van Beethoven được nhiều thế hệ trẻ em học piano chơi nhưng các nhà nghiên cứu âm nhạc vẫn chưa tìm ra danh tính thật sự của Elise.

Giờ đây, một chuyên gia hàng đầu về Beethoven đã kết luận rằng chưa bao giờ có nàng thơ Elise để tạo nguồn cảm hứng cho bản nhạc - hoặc ít nhất là không có Elise nào mà Beethoven từng biết.

Trong quyển sách Why Beethoven sắp xuất bản, Norman Lebrecht đưa bằng chứng cho thấy tên gọi của bản Bagatelle số 25 cung đô thứ, Für Elise (Dành cho Elise) là do đọc sai lời đề tặng trên bản thảo năm 1810, hiện đã bị thất lạc.

Ông cho rằng Babette Bredl, một giáo viên đã nghỉ hưu ở Munich, người sở hữu bản thảo năm 1865, lơ đãng nghĩ đến cháu gái Elise của mình khi đọc lời đề tặng được ghi nguệch ngoạc trên bản thảo cho Ludwig Nohl nghe.

Cả Bredl và cháu gái của bà đều chưa từng gặp Beethoven, người đã qua đời nhiều thập kỷ trước đó vào năm 1827.

Why Beethoven sẽ được phát hành vào ngày 2/2. Ảnh: Oneworld Publications.

Nohl, một học giả uy tín, đến thăm Bredl để tìm hiểu một số bản thảo mà bà đang sở hữu. Khoảnh khắc nhìn thấy tờ giấy đó, ông hào hứng nhận ra chữ viết tay của Beethoven và chơi bản nhạc chưa từng biết trên cây đàn piano của Bredl. Với sự cho phép của bà, Nohl sao chép bản nhạc và đưa vào tập Beethoven phát hành năm 1867.

Khi âm nhạc trở nên phổ biến, danh tính của Elise bắt đầu thu hút trí tò mò của nhiều người. Trong cuốn sách của mình, Lebrecht viết về sức hấp dẫn của bản nhạc và bí ẩn Elise: "Hầu như không có không gian nào trên Trái đất mà nó không xâm nhập - từ phòng chờ sân bay đến nhạc chuông điện thoại. Tuy nhiên, ngay trong thời đại mà tất cả thông tin được truy xuất trực tuyến, việc chứng minh danh tính thật của Elise vẫn có thể gây nản lòng".

Học giả nghiên cứu kỹ lưỡng các sổ ghi chép của Beethoven liên quan đến giai đoạn ông viết bản nhạc, tìm kiếm bất kỳ đề cập nào về Elise. Lebrecht nhận thấy có 2 ứng cử viên xuất hiện trong hoặc trước năm 1810, nhưng cả 2 đều đã bị loại trừ. Bao gồm một ca sĩ, người tự gọi mình là Betty hoặc Maria Eva chứ không phải Elise.

Beethoven là một trong những nhà soạn nhạc vĩ đại nhất mọi thời đại nhưng không may mắn trong tình yêu. Ông yêu nhiều người phụ nữ. Tuy nhiên, những mối tình đều không dẫn đến kết quả, bao gồm cả Therese Malfatti, một nhạc sĩ người Áo, bạn thân và là "nàng thơ" nổi tiếng của Beethoven.

Nhiều người cho rằng Therese chính là nguồn cảm hứng để Beethoven viết ra Für Elise nhưng chưa có bằng chứng nào về điều này.