Hội đồng Liên minh châu Âu đã thông qua gói văn kiện cho phép cung cấp cho Ukraine gói hỗ trợ tín dụng trị giá 18 tỷ Euro (gần 19 tỷ USD) trong năm 2023.
Tuyên bố của Hội đồng Liên minh châu Âu nêu rõ: “Hội đồng đã đạt được nhất trí về gói lập pháp cho phép EU hỗ trợ Ukraine về mặt tài chính trong năm 2023 với 18 tỷ Euro. Đề xuất được Hội đồng thông qua bằng văn bản và sẽ được đệ trình lên Nghị viện châu Âu để xem xét phê chuẩn trong tuần tới”.
Các khoản vay của EU cho Kiev sẽ có thời hạn 10 năm với sự bảo lãnh của các quốc gia thành viên EU hoặc ngân sách chung của khối.
Ukraine đang gấp rút tìm kiếm hàng tỷ USD viện trợ tài chính khẩn cấp vào năm tới khi nước này phải chật vật vượt qua tình trạng suy thoái kinh tế do tác động của cuộc xung đột hiện nay với Nga.
Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) ước tính, chính quyền Kiev sẽ cần khoảng 3 - 4 tỷ Euro mỗi tháng trong năm 2023 nhằm nỗ lực duy trì các hoạt động của Chính phủ khi tình hình xung đột có thể vẫn tiếp diễn.
EU hy vọng rằng khoản hỗ trợ của liên minh này cùng các khoản đóng góp của Mỹ và các nhà tài trợ quốc tế lớn khác sẽ giúp đạt được các mức viện trợ cần thiết dành cho Ukraine.
Trước đó, vào ngày 5/12, Hội đồng Thương mại và Công nghệ Mỹ - Liên minh châu Âu (EU) cho biết, Mỹ và EU cam kết tiếp tục hỗ trợ Ukraine tái thiết và bảo vệ cơ sở hạ tầng. Tuyên bố chung cho hay, Mỹ và EU sẽ tiếp tục ủng hộ Ukraine trong việc bảo vệ, duy trì và tái thiết cơ sở hạ tầng, trong đó có cơ sở hạ tầng viễn thông và Internet. Tuyên bố cũng lưu ý rằng tình hình ở Ukraine một lần nữa cho thấy "nhu cầu cấp thiết phải xác định và giải quyết các lỗ hổng trong chuỗi cung ứng".
Cuối tháng 11, Mỹ đã công bố khoản viện trợ trị giá 53 triệu USD cho Ukraine để mua sắm các trang thiết bị cho mạng lưới truyền tải điện năng trong bối cảnh hệ thống hạ tầng năng lượng ở Ukraine bị hư hỏng trong cuộc xung đột với Nga.
Trước đó Thủ tướng Viktor Orban tìm cách gây sức ép với khối để giải phóng hàng tỷ USD tiền viện trợ cho nước này. EU trước đó đã đóng băng gần 14 tỷ USD tiền viện trợ cho Hungary, do nước này không thực hiện được các cải cách cần thiết để ngăn chặn tham nhũng và đảm bảo độc lập tư pháp. Hungary cũng phủ quyết nỗ lực về áp đặt mức thuế doanh nghiệp tối thiểu trên toàn EU.
Các nước thuộc Liên minh châu Âu (EU) tối hôm 12/12 đã đạt được thỏa thuận sau khi thuyết phục được Hungary từ bỏ ý kiến phản đối. Đổi lại, Budapest cũng thu được lợi ích đáng kể.
“Đó là một siêu thỏa thuận”, Cộng hòa Séc - Chủ tịch luân phiên EU - viết trên Twitter. Thỏa thuận này vẫn chưa phải là chính thức vì nó cần được ký kết, nhưng dự kiến sẽ không có trở ngại lớn nào.
Là một phần của thỏa thuận được ký kết giữa các đại sứ EU hôm 12/12, Hungary đã nhất trí với việc phân bổ viện trợ tài chính cho Ukraine vào năm 2023 dưới dạng tài chính ổn định và có thể dự đoán được, cho phép Kiev lên kế hoạch trước.
Giờ đây, một khi được Nghị viện Châu Âu phê duyệt vào ngày 13/12, EU có thể bắt đầu giải ngân cho Ukraine từ tháng 1/2023.
Budapest cũng đồng ý bỏ quyền phủ quyết đối với mức thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu đã được OECD đồng ý là 15%.
Cho đến nay, Hungary đã sử dụng quyền phủ quyết của mình để thông qua 2 thỏa thuận lớn, trong bối cảnh những người khác phàn nàn rằng Thủ tướng Hungary Viktor Orban đang lạm dụng quyền hạn của mình để giành được các quỹ hỗ trợ và phục hồi của EU.
Trước khi thỏa thuận đạt thành hôm 12/12, theo Bloomberg, các nhà đầu tư đã tỏ ra bi quan về khả năng Hungary mất quyền tiếp cận các quỹ của EU, dẫn đến việc bán tháo đồng tiền của nước này. Đồng Forint của Hungary đã giảm hơn 11% so với đồng Euro trong năm nay, trở thành đồng tiền có hiệu suất tệ thứ ba trên thị trường mới nổi sau đồng Peso của Argentina và đồng Lira của Thổ Nhĩ Kỳ.
Theo thỏa thuận về nguyên tắc, EU phê duyệt kế hoạch của Hungary về cách chi 5,8 tỷ Euro trong quỹ phục hồi sau đại dịch đến năm 2026 nếu Budapest thực hiện 27 “siêu cột mốc” về cải cách dân chủ để khơi thông nguồn tài trợ. Nhiều quốc gia trong khối cho rằng Hungary đã có một số nỗ lực tích cực.
EU cũng đồng ý giảm mức đình chỉ quỹ viện trợ thường xuyên cho Hungary, từ mức 7,5 tỷ Euro xuống còn khoảng 6,3 tỷ Euro ( nghĩa là Budapest chắc chắn có 1,2 tỷ Euro viện trợ).
Để đổi lấy những bước thuận lợi này của Hungary, các quốc gia thành viên đã chấp nhận kế hoạch phục hồi của Hungary và giảm tỷ lệ đình chỉ được đề xuất từ 65% xuống 55% trong ba Chương trình Hoạt động của Hungary bị ảnh hưởng. Điều thứ hai có nghĩa là khoản tiền bù đắp khoảng 6,3 tỷ euro của Hungary sẽ bị kẹt cho đến khi 17 loại biện pháp (trong tổng số 27 điều kiện, 17 cam kết và 4 cải cách tư pháp trọng điểm) mua sắm công và chống tham nhũng được chính phủ thực hiện đầy đủ.
Đó là lý do tại sao Hungary, nhanh nhất nhận được tiền từ chương trình phục hồi vào những tháng cuối mùa xuân và đầu mùa hè 2023. “Siêu thỏa thuận” trên cho phép ông Orban tuyên bố chiến thắng vì nó có nghĩa là nhà lãnh đạo Hungary đã có thể giảm nhẹ các hình phạt mà ông phải đối mặt. Tuy nhiên, khó khăn vẫn là không thể tránh khỏi đối với nền kinh tế Hungary.
Theo AP, Politico, Bloomberg
