11/17
Từ một ngôi làng nơi người dân chỉ phàn nàn về giao thông hay tiện ích, những câu chuyện ở Przewodow giờ đây mở rộng sang cả Điều 5 hiệp ước NATO.
Nằm cách biên giới Ukraine chỉ 6 km, cư dân của ngôi làng Ba Lan Przewodow đă quen với việc sống bên ŕa một đất nước có xung đột. Nhưng người dân không bao giờ ngờ rằng những hậu quả của cuộc chiến có thể giáng xuống ngay trước cửa nhà họ.
Ngôi làng, với dân số chỉ 430 người, bất ngờ trở thành tâm điểm chú ư sau khi một tên lủa rơi trúng nơi đây vào chiều 15/11, khiến hai người đàn ông địa phương thiệt mạng. Từ một ngôi làng nhỏ yên tĩnh nằm ngoài thế sự, giờ đây, một bóng ma hoang mang đang bao trùm khắp Przewodow.
Các nhân viên cảnh sát canh gác gần hiện trường vụ rơi tên lửa ở làng Przewodow của Ba Lan hôm 15/11. Ảnh: Washington Post.
Các nhân viên cảnh sát canh gác gần hiện trường vụ rơi tên lửa ở làng Przewodow của Ba Lan hôm 15/11. Ảnh: Washington Post.
Với người dân địa phương, nỗi lo lắng từ những ngày đầu Nga phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine bất ngờ quay trở lại.
"Chúng tôi chưa từng căng thẳng như thế này kể từ giai đoạn đầu cuộc xung đột Nga - Ukraine", Thị trưởng Grzegorz Drewnik, một trong những người đầu tiên có mặt tại hiện trường vụ nổ tên lửa, cho hay.
Trong khi ngôi làng vẫn c̣n xáo động, lo ngại về một cuộc chiến tranh mở rộng đă giảm sau khi Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda và Tổng thư kư NATO Jens Stoltenberg hôm 16/11 cho biết sự việc có thể do tên lửa pḥng không Ukraine gây ra.
Ông Stoltenberg cho rằng tên lửa đă được bắn để bảo vệ lănh thổ Ukraine trước các cuộc tấn công bằng tên lửa hành tŕnh Nga. Tổng thống Duda nói vụ nổ ở Przewodow dường như là một "tai nạn đáng tiếc", thêm rằng không có bằng chứng cho thấy tên lửa là do phía Nga phóng.
Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky khẳng định tên lửa chắc chắn không phải do quân đội nước này bắn.
Sau sự cố, cảnh sát dựng rào chắn phong tỏa hiện trường trong khi nhiều nhà báo sắp đặt các vị trí đưa tin trên đường phố làng Przewodow. Những đoàn xe quân sự và cảnh sát ùn ùn kéo qua hàng rào cảnh sát.
Vị trí tên lửa rơi xuống ngôi làng biên giới Przewodow của Ba Lan. Đồ họa: Guardian.
Vị trí tên lửa rơi xuống ngôi làng biên giới Przewodow của Ba Lan. Đồ họa: Guardian.
Trường học địa phương, nơi chỉ có 71 học sinh, đă không tổ chức các lớp học trong ngày 16/11 mà thay vào đó bị biến thành trung tâm báo chí tạm thời. Chính quyền đă cử các chuyên gia tư vấn tâm lư đến hỗ trợ cả trẻ em và người lớn.
"Mọi cảm xúc đă thức dậy một lần nữa", Ewa Byra, hiệu trưởng trường học ở Przewodow, nói tối 15/11.
Sau một đêm mất ngủ, Byra quyết định vẫn mở cửa trường học, nằm cách hiện trường khoảng 300 m. "Tôi đă nói với phụ huynh rằng tôi không thấy có bất kỳ lư do ǵ phải đóng cửa trường học nhưng bọn trẻ vẫn không đến lớp. Có vẻ như phụ huynh đă giữ các em ở nhà khi chứng kiến nhiều cảnh sát xuất hiện quanh khu vực", Byra cho hay.
Bà cũng bày tỏ lo ngại về những tác động tâm lư của vụ nổ đối với học sinh. "Kể từ khi cuộc xung đột bắt đầu, chúng tôi liên tục nói đến mối nguy hiểm của nó. Gần đây, mọi chuyện đă lắng xuống chút ít, nhưng chúng tôi lại đang ở đây ngày hôm nay, chứng kiến vụ nổ này. Thật kinh hoàng", hiệu trưởng Byra chia sẻ.
"Tôi đă rất sợ hăi", Joanna Magus, 60 tuổi, giáo viên tiểu học tại làng Przewodow nhớ lại. Khi vụ nổ xảy ra, bà đang ngồi ở nhà. Ngôi nhà nh́n ra nơi tên lửa rơi trúng một cơ sở sấy ngũ cốc.
"Tôi nghe thấy một tiếng nổ rất lớn, một tiếng nổ khủng khiếp nên tôi đi lên tầng hai, nh́n ra cửa sổ và thấy một đám khói đen khổng lồ. Tôi thấy mọi người đang chạy tán loạn", bà kể. "Tôi nghĩ có lẽ điều ǵ đă xảy ra với máy sấy ngũ cốc khiến chúng phát nổ".
Chồng bà đang ở bên ngoài vào thời điểm đó, gần hiện trường vụ nổ, v́ vậy bà đă gọi điện ngay lập tức cho ông. "Ông ấy hoảng sợ nói rằng có một vụ nổ xảy ra và hai người dường như đă thiệt mạng. Mọi chuyện trở nên hỗn loạn từ thời điểm đó", bà nói thêm.
Vật thể được cho là mảnh tên lửa rơi xuống làng Przewodow của Ba Lan hôm 15/11. Ảnh:Twitter/Osinttechnical.
Vật thể được cho là mảnh tên lửa rơi xuống làng Przewodow của Ba Lan hôm 15/11. Ảnh:Twitter/Osinttechnical.
Một trong hai nạn nhân, Boguslaw Wos, 62 tuổi, là chồng của một nhân viên trường học, người đă chạy đến hiện trường ngay sau khi vụ nổ xảy ra.
"Bà ấy chạy về phía vụ nổ và hỏi chồng ḿnh đâu rồi", Renata, 58 tuổi, bảo vệ trường, kể lại. Người phụ nữ đau buồn muốn ở lại trường thay v́ về nhà một ḿnh. Nếu về nhà, bà sẽ không thể ngừng khóc.
Cha Bogdan Wazny, linh mục địa phương, đang đọc sách trong nhà thờ khi tên lửa rơi xuống vào khoảng 15h40. Lúc đầu, cũng như những cư dân khác, ông nghĩ đó có thể là một vụ nổ khí gas. Một số người dân cho biết họ đă nghe thấy hai tiếng nổ lớn.
Cha Wazny nói rằng ông chưa bao giờ tưởng tượng được rằng cuộc xung đột Nga - Ukraine lại có thể lan sang Ba Lan. Linh mục cho biết cuộc sống ở Przewodow vốn rất yên tĩnh, những phàn nàn chính của cư dân chủ yếu là về thiếu phương tiện công cộng hay tiện nghi. Theo lời cha Wazny, người thân của ông chưa bao giờ nhớ được tên làng. Giờ đây, ông đoán họ sẽ không bao giờ quên cái tên Przewodow.
"Thật không may là v́ lư do bi thảm này", ông nói sau khi chủ tŕ một buổi thánh lễ vào tối 16/11, được tổ chức để tưởng nhớ hai giáo dân đă thiệt mạng. "Họ rất tốt bụng. Họ sẽ giúp đỡ giáo xứ bất cứ khi nào tôi yêu cầu giúp đỡ".
Buổi lễ chỉ có 4 người dân xuất hiện, lặng lẽ khóc trên băng ghế tại Nhà thờ St. Albert Chmielowski. Áp đảo số lượng là những nhà báo. Theo cha Wazny, cộng đồng Przewodow có lẽ vẫn c̣n sốc v́ vụ nổ. "Cái chết của hai người dân là một sự kiện đau buồn, đặc biệt là đối với một cộng đồng nhỏ như chúng tôi, nơi mọi người đều biết nhau", ông nói.
"Đây là một ngôi làng b́nh dị", Tomak Boguslaw, 35 tuổi, nói khi tṛ chuyện với bạn bên ngoài một cửa hàng địa phương đă bị ngăn cách khỏi đường chính bởi hàng rào cảnh sát.
Bây giờ các cuộc thảo luận trong làng đă chuyển sang lễ tang và những vấn đề phức tạp hơn như Điều 5, điều khoản pḥng vệ tập thể trong hiệp ước thành lập NATO. "Đó thực sự là một bi kịch", Boguslaw nói.
|
|