Trong số này, có đến 8 món ăn và đặc sản đến từ vùng Đồng bằng Sông Cửu Long.
Tổ chức Kỷ lục châu Á vừa chính thức xác lập 11 kỷ lục châu Á về ẩm thực, đặc sản Việt Nam lần III, do Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) đề cử. Danh sách này gồm 7 loại món ăn đặc sản, 2 đặc sản thiên nhiên và 2 đặc sản quà tặng.
1. Gỏi sầu đâu (tỉnh An Giang)
Gỏi sầu đâu là một đặc sản nức tiếng của vùng đất này. Món ăn dân giã và là bài thuốc cho sức khỏe, với sự kết hợp tinh tế giữa vị đắng của lá sầu đâu, vị béo của thịt, vị ngọt của tôm, vị mặn của khô cá, vị chua của xoài, hương thơm nồng các loại rau tạo nên hương vị đặc trưng, lạ miệng và thơm ngon khó tả.
Món gỏi này có các thành phần chính: Lá sầu đâu trộn cùng thịt ba chỉ, tôm, khô cá lóc/cá sặc cùng dưa leo, xoài sống cùng một ít rau thơm, ngò rí, đậu phộng, và nước mắm tỏi ớt,... tạo nên món gỏi sầu đâu đặc trưng nổi tiếng.
Người sành ăn món này cho rằng, khi mới ăn sẽ có cảm giác đăng đắng ở lưỡi, nhưng khi nhai thật kỹ nuốt vào thì lại cảm nhận được vị ngọt thanh trong cuống họng. Món ăn dân dã này mang đến cho người thưởng thức nhiều trải nghiệm thú vị, đặc biệt là hương vị không giống với bất cứ loại gỏi nào.
2. Gỏi cá trích Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang)
Gỏi cá trích được xem là món ngon đã định vị văn hóa ẩm thực cho đảo Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang). Cá trích tươi được làm sạch, phi lê, sau đó cho vào nước chanh để khử mùi tanh và giúp làm tái cá. Sau đó, cá được vớt ra, để ráo rồi trộn với củ hành tây xắt lát mỏng, rau mùi, hành phi, dừa nạo băm nhuyễn...
Điều làm nên vị đặc biệt của món ăn này là nước mắm chua ngọt nhưng đậm đà, sóng sánh được pha theo cách riêng của người địa phương với thật nhiều đậu phộng rang giã nhuyễn vào. Gỏi cá trích được ăn theo kiểu cuốn bánh tráng, với rau sống, dưa leo, chấm nước chấm. Thịt cá trích ngọt, kèm theo vị nồng nàn của nước chấm, béo ngậy của đậu phộng, dừa... làm nên hỗn hợp mằn mặn, chua, ngọt và béo ngậy rất độc đáo, khiến thực khách “quên lối về”.
3. Rượu sim Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang)
Cũng là một đặc sản của Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang), rượu sim nơi đây được chế biến từ quả cây sim mọc ngay trên thành phố đảo. Rượu sim này nổi tiếng nhờ vào mùi thơm dịu, vị ngọt chát độc đáo, màu sắc bắt mắt vô cùng quyến rũ làm say lòng du khách.
Rượu sim Phú Quốc được thực hiện với quá trình sản xuất khắt khe để có được nồng độ, hương vị thơm ngon, trở thành một đặc sản nổi tiếng của đảo ngọc, phù hợp làm quà sau mỗi chuyến đi. Không chỉ là một thức quà nổi tiếng, loại rượu này còn mang đến rất nhiều công dụng cho sức khỏe như kích thích tiêu hóa, cải thiện tuần hoàn máu,...
Người dân Phú Quốc có những công thức rất độc đáo để làm nên dư vị thơm ngon của đặc sản này với thành phần chính là trái sim rừng. Một sản phẩm rượu sim thơm ngon đến giọt cuối cùng cần trải qua nhiều công đoạn chuẩn xác, kỹ lưỡng từ khâu chọn nguyên liệu, thành phần liều lượng cho đến thời gian ngâm ủ.
4. Lẩu mắm U Minh (tỉnh Cà Mau)
Lẩu mắm U Minh (tỉnh Cà Mau) được xem là món ăn thể hiện được nét đặc trưng của ẩm thực địa phương khi hội tụ các thành phần nguyên liệu là đặc sản vùng đất mũi. Đây là món ăn “khai mở” toàn bộ giác quan của thực khách, từ vị giác đến khứu giác, thị giác và xúc giác. Món ăn này thể hiện rõ nét đặc trưng của ẩm thực Cà Mau và hội tụ nhiều đặc sản, sản vật của vùng đất mũi.
Mùi mắm cá sặc thơm nồng đặc trưng tưởng khó ăn, nhưng một khi đã thử qua sẽ chinh phục mọi giác quan của người thưởng thức. Có thể kết hợp cùng các loại hải sản đồng quê như lươn, cá lóc đồng, thịt cua, ốc lác và các loại rau ăn kèm như bông súng, cải xanh, rau đắng, càng cua hăng hăng, bắp chuối, đọt nhãn lồng, đậu bắp, đọt choai…
5. Vú sữa Lò Rèn (tỉnh Kiên Giang)
Vú sữa Lò Rèn được mệnh danh là “nữ hoàng” của xứ sở trái cây Vĩnh Kim, Tiền Giang, tạo nên thương hiệu riêng gắn liền với vùng đất này. Đặc điểm vú sữa Lò Rèn của Tiền Giang rất đặc biệt với kích thước to, tròn như chén ăn cơm. Khi bổ quả thường chảy ra ít nước màu trắng đục như sữa. Vú sữa Lò Rèn có mùi hương nhẹ, ăn vào “ngọt tận tâm can”, nhưng cái ngọt thanh mát, không gắt.
Quả vú sữa ngoài việc có thể ăn trực tiếp còn được chế biến thành nhiều món ngon như: Sinh tố, kem, hoa quả dầm, chè… Trong Đông y, các thành phần trong quả vú sữa có tác dụng rất tốt đối với sức khỏe con người.
Không chỉ vang danh trong nước, vú sữa Lò Rèn còn được xuất khẩu ra nhiều nước trên thế giới. Hiện nay, vú sữa Lò Rèn đã được cấp giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý và chứng nhận sản xuất an toàn theo tiêu chuẩn GlobalGAP.
6. Yến sào (tỉnh Khánh Hòa)
Tổ yến là loại sản phẩm dinh dưỡng giá trị cao được xếp vào hàng “bát trân” trong văn hóa ẩm thực Việt Nam. Vào thời xưa, đây là món ăn cao quý, sang trọng được sử dụng trong các buổi tiệc trong cung đình, từ đó mà từ “yến tiệc” đã được hình thành.
Yến sào Khánh Hòa nổi tiếng với nguồn tổ yến thiên nhiên lớn nhất cả nước, tổ yến chỉ làm bằng nước bọt, không lẫn nhiều tạp chất. Nhờ vào yếu tố địa và khoáng chất của các hang động mà tổ yến Khánh Hòa có giá trị dinh dưỡng cao, mùi vị đặc trưng của tổ yến thiên nhiên và tốt cho sức khỏe con người.
Yến sào Khánh Hòa được khai thác từ yến tự nhiên hoặc yến nuôi với các loại như Huyết yến, Hồng Yến, Bạch yến,… Yến sào có thể được chế biến thành nhiều món ăn ngon dinh dưỡng như cháo yến, chè yến, súp yến,…
7. Tỏi Lý Sơn (tỉnh Quảng Ngãi)
Tỏi là đặc sản nổi tiếng của vùng đảo Lý Sơn, được người dân Lý Sơn trồng trên nền thổ nhưỡng đặt biệt cùng kinh nghiệm lâu đời của bà con nên mang lại hương vị rất riêng - khác hẳn với tỏi được trồng ở nơi khác. Tỏi vùng này được trồng trên đất đỏ của núi lửa pha trộn với cát mịn ven biển. Loại tỏi này được ví von như “vàng trắng” vì giá trị kinh tế cao và là "vua của các loại tỏi".
Tỏi Lý Sơn có mùi thơm dễ chịu, vị dịu ngọt, ít cay và nồng như các loại tỏi thông thường, dùng để làm gia vị cho món ăn hoặc có thể ăn sống, chế biến thành nhiều món ăn khác nhau như ngâm với giấm, với đường. Nó còn được sử dụng hỗ trợ trong các trường hợp đau bụng, cảm cúm, đầy bụng, khó tiêu.
8. Các món ăn từ sen (tỉnh Đồng Tháp)
Tỉnh Đồng Tháp được mệnh danh là xứ sở sen hồng với diện tích trồng sen lớn. Sen Đồng Tháp không chỉ dùng để trang trí mà còn được chế biến thành hàng trăm món ăn hấp dẫn, từ món nước đến món khô, từ món chay đến món mặn, từ món ăn liền đến những món được đóng gói mang làm quà cho du khách gần xa.
Gần như tất cả các bộ phận của cây sen đều có thể chế biến thành món ăn hấp dẫn như củ sen, thân sen, hoa sen, hạt sen, lá sen,… để tạo thành các món cơm, cháo, súp, canh; món gỏi, trộn; món nấu, hầm, tiềm; món hấp; món xào; bánh - xôi, chè, mứt, kẹo cùng các loại thức uống khác nhau.
Chỉ mới đây thôi, tỉnh Đồng Tháp đã lập kỷ lục với sự kiện chế biến và công diễn các món ăn về sen nhiều nhất Việt Nam và thế giới với 200 món ăn khác nhau.
9. Các món ăn từ dừa (tỉnh Bến Tre)
Tỉnh Bến Tre hiện là địa phương dẫn đầu về diện tích trồng dừa tại Việt Nam. Cây dừa nơi đây từ lâu đã đi sâu vào đời sống con người, đặc biệt là trong ẩm thực. Gần như các bộ phận của cây dừa đều có thể chế biến thành món ăn ngon, từ trái dừa, cơm dừa, nước dừa, mộng dừa, củ hủ dừa,… Dừa được sử dụng để thành các nhóm thức ăn như: Gỏi, cuốn, chả giò, xào, nấu canh, kho, rang, rim, um, chiên, quay, hấp, nướng, nấu chè, làm bánh, làm kẹo,…
Cũng trong năm 2022, Bến Tre đã lập kỷ lục với sự kiện chế biến và công diễn các món ăn về dừa nhiều nhất Việt Nam và thế giới với 222 món ăn khác nhau.
10. Các món ăn từ cá thát lát (tỉnh Hậu Giang)
Cá thát lát tại tỉnh Hậu Giang là loại cá có giá trị kinh tế cao, thịt ngọt, thơm ngon và đặc biệt thịt cá có độ dai dẻo. Cá thát lát được chế biến thành hàng trăm món ăn đa dạng với nhiều cách chế biến độc đáo như chiên, hấp, nấu lẩu, làm gỏi, cuốn chả giò, nấu canh,…
Hệ thống các món ăn làm từ cá thát lát Hậu Giang đã được ghi nhận kỷ lục Việt Nam tại sự kiện chế biến và công diễn các món ăn từ cá thát lát nhiều nhất Việt Nam diễn ra vào tháng 7/2022.
11. Các món ăn từ cá ngừ đại dương (tỉnh Phú Yên)
Thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên được xem là cái nôi của nghề câu cá ngừ đại dương ở Việt Nam. Cá ngừ đại dương của tỉnh Phú Yên nổi tiếng với các thành phần như phi lê, lườn, thăn, mắt cá,… được chế biến thành hàng trăm các món ăn đa dạng.
Cá ngừ khi kết hợp các nguyên liệu khác của địa phương như lá é, sâm Phú Yên, chuối chát, lá é, lá sam bay có thể tạo thành các món kiểu Âu, kiểu Á và các món ăn đặc thù chỉ có ở vùng đất này.
Phú Yên từng xác lập kỷ lục Việt Nam với sự kiện chế biến và công diễn các món ăn từ cá ngừ đại dương nhiều nhất Việt Nam diễn ra vào tháng 7/2022 với 101 món ăn khác nhau.
