Stephanie Scherrer chuẩn bị đầy đủ cho chuyến bay hai tiếng từ Colorado về California, từ khẩu trang, nước rửa tay... nhưng không phải ai cũng như cô.
Trước ngày khởi hành, Stephanie suy nghĩ rất lâu về việc liệu ḿnh có an toàn khi bay trong đại dịch, sau khi nghiên cứu kỹ lưỡng phương án tự lái xe và chính sách của các hăng hàng không. Cuối cùng, Southwest Airlines thuyết phục được cô, khi ban hành chính sách bắt buộc đeo khẩu trang, và bỏ trống hàng ghế giữa nhằm đảm bảo giăn cách xă hội.
Chuyến bay về nhà của Stephanie cất cánh vào một ngày hè giữa tháng 7. Stephanie lau ghế trước khi ổn định chỗ ngồi, hai đứa con của cô đều đeo khẩu trang. Máy bay lăn bánh trên đường băng cũng là lúc nữ hành khách Mỹ phát hiện ra phía trước đang náo loạn. Một tiếp viên hàng không đang đối đầu với hai vị khách từ chối đeo khẩu trang. Dù phi hành đoàn nhắc nhở nhiều lần, nhấn mạnh đây là quy định của hăng, cặp đôi vẫn không tuân thủ.
Stephanie cho biết lúc đó cô cảm tưởng ḿnh như phát điên. Cô hiểu rằng đeo khẩu trang là để bảo vệ an toàn cho người khác và chính cô cũng đang làm điều đó để đảm bảo an toàn cho những người đang chống đối kia.
Ba mẹ con Scherrer trên máy bay ngày 15/7. Ảnh: CNN
Chỉ một lát sau, máy bay quay trở lại đường băng. Tất cả hành khách đều tức giận, nhận ra rằng chuyến bay sẽ không cất cánh đúng giờ v́ hai vị khách kia. Tiếp đó, đại diện của hăng bước lên cabin và nói chuyện với những hành khách không chịu đeo khẩu trang. Mọi chuyện kết thúc khi đại diện hăng yêu cầu cả hai rời khỏi máy bay, những hành khách c̣n lại vỗ tay cổ vũ cho quyết định này.
Southwest Airlines từ chối b́nh luận về sự cố này. Nhưng phát ngôn viên của hăng nhấn mạnh, đeo khẩu trang là một phần trong nội quy, và không có ngoại lệ. Hành khách được thông báo về điều này trong suốt quá tŕnh đặt vé và làm thủ tục.
Trước đại dịch, các hăng bay đă chứng kiến nhiều hành khách căng thẳng khi đi máy bay. Họ bực bội v́ lỡ chuyến bay, giờ giấc chậm trễ, chất lượng dịch vụ, thái độ của tiếp viên... Vài năm trở lại, người ta chứng kiến nhiều cơn thịnh nộ trên không - một thuật ngữ dùng để chỉ hành vi gây rối của hành khách với phi hành đoàn. Một vài trường hợp cực đoan là hành khách có thể t́m cách mở cửa thoát hiểm, đánh nhau với tiếp viên...
Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) chỉ ra rằng các sự cố liên quan đến hành khách thô lỗ trước đại dịch đang tăng. Các số liệu mới nhất cho thấy năm 2016, cứ hơn 1.400 chuyến bay mới có một sự cố. Nhưng từ 2017, trung b́nh chỉ hơn 1.000 chuyến đă xuất hiện một trường hợp gây rối.
Theo CNN, con số này vẫn chưa đại diện cho t́nh h́nh an toàn bay trên khắp thế giới, v́ không phải mọi hăng hàng không trên toàn cầu đều là thành viên của IATA. Ngoài ra, không phải mọi sự cố đều được báo cáo để các cơ quan chức năng có thể tổng hợp chính xác dữ liệu.
Dù vậy, một điều chắc chắn là ngày nay phần lớn mọi người đều sử dụng điện thoại thông minh. Mọi rắc rối, dù là nhỏ nhất trên mỗi chuyến bay, đều được các hành khách ghi lại rơ ràng. Khi ngày càng nhiều video như vậy xuất hiện trên mạng, giới chức thêm lo ngại về thái độ ngày càng hung hăng của hành khách.
Covid-19 đă thay đổi quy tŕnh bay, và nhiều chuyên gia quan ngại những rằng biện pháp kiểm dịch mới khiến hành khách căng thẳng hơn. Các quy định như bắt buộc đeo khẩu trang được coi là một trong những nguyên nhân gây xung đột tiềm ẩn.
Allie Malis là tiếp viên hàng không của American Airlines. Cô cho biết các báo cáo về trường hợp hành khách cư xử lỗ măng đang tăng vọt. Phần lớn trong số đó liên quan đến quy định bắt buộc đeo khẩu trang.
"Nếu bạn không thể hoặc không muốn đeo khẩu trang, chúng tôi yêu cầu bạn t́m một phương tiện di chuyển khác. Chúng ta cần có trách nhiệm trong việc ngăn ngừa sự lây lan của dịch bệnh", Malis bày tỏ.
Cô có đủ kinh nghiệm trong nghề tiếp viên để đối phó với các hành khách gây rối. Nhưng một nỗi lo thường trực với cô là hành khách tấn công phi hành đoàn, hoặc tiếp viên bị quay lén khi giải quyết sự cố. "Bạn không thể biết khi nào bạn đang bị ghi h́nh và khi nào th́ video đó bị dư luận hiểu sai", Malis nói.
Trong chuyến bay, hành khách có thể tháo khẩu trang để ăn uống. Malis cho biết, một khi cất cánh, máy bay sẽ không bao giờ quay đầu chỉ v́ hành khách không chịu đeo khẩu trang. Nhưng tiếp viên sẽ ghi lại danh tính và lịch sự nhắc họ tuân thủ. Hăng bay sẽ phụ thuộc vào từng t́nh huống để có thể từ chối phục vụ các vị khách này trong tương lai. Hăng Delta cho biết, có hơn 100 người đă bị cấm bay v́ từ chối đeo khẩu trang.