Trưởng pḥng An ninh: "Như đúng tên gọi pḥng “An ninh chính trị nội bộ”, nhiệm vụ của chúng tôi là quản lư tất cả nội dung được đăng tải trên mạng dù dưới bất cứ h́nh thức nào như bài báo, blog, comment… "
Cùng với đó là các hoạt động lợi dụng công nghệ thông tin để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật ở tất cả các lĩnh vực nếu phát hiện ra, PA83 phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ trong Công an Hà Nội để giải quyết, xử lư. Trao đổi với Thượng tá Đinh Hữu Tân, Trưởng pḥng An ninh chính trị nội bộ (PA83), Công an Hà Nội.
Phóng viên (PV):Với tư cách là nhà quản lư, theo đánh giá của ông, so với các tỉnh thành khác, thủ đô Hà Nội có phải là địa bàn phức tạp nhất về hoạt động Internet?
Thượng tá Đinh Hữu Tân: Theo thống kê, toàn thành phố hiện nay có 5 nhà chuyên cung cấp dịch vụ Internet, có 5 doanh nghiệp trong tổng số 18 doanh nghiệp trên toàn quốc chuyên kinh doanh tṛ chơi trực tuyến (games online) – cung cấp 72 tṛ chơi trực tuyến đă được Bộ Thông tin và Truyền thông cấp phép cho thị trường, có tất cả 4.000 đại lư kinh doanh dịch vụ Internet… Ngoài ra, c̣n có hàng trăm trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xă hội trực tuyến và blog của các cá nhân. Với quy mô như vậy, cùng với TP Hồ Chí Minh, có thể nói Hà Nội là một trong những địa bàn phức tạp nhất về hoạt động Internet.
PV: Thưa ông, sự phức tạp ấy có thể phác thảo như thế nào?
Thượng tá Đinh Hữu Tân: Đối với nhà cung cấp sử dụng dịch vụ Internet th́ không thực hiện lưu trữ thông tin đầy đủ, chính xác đối với khách hàng sử dụng dịch vụ Internet theo quy định của pháp luật, gây khó khăn cho công tác xác minh, xử lư sai phạm người sử dụng khi có yêu cầu của cơ quan quản lư Nhà nước. Chưa nghiêm túc thực hiện các yêu cầu của cơ quan quản lư Nhà nước đối với các tên miền có vi phạm pháp luật. Đối với người sử dụng dịch vụ Internet, về mặt h́nh thức: không khai báo tên miền quốc tế với cơ quan quản lư Nhà nước, khai báo thông tin với nhà cung cấp dịch vụ không đúng với thông tin cá nhân thật của ḿnh, sử dụng website dưới dạng trang thông tin điện tử tổng hợp và mạng xă hội trực tuyến không xin phép cơ quan chức năng, các bloger sử dụng blog dưới các nickname ảo…
PV: … Về nội dung th́ những vi phạm diễn ra ra sao, thưa ông?
Thượng tá Đinh Hữu Tân:… Các trang thông tin điện tử tổng hợp trích dẫn thông tin không tuân thủ các quy định của pháp luật như không ghi rơ nguồn, trích dẫn không đầy đủ, không có thỏa thuận bản quyền với các báo được trích dẫn, trích dẫn thông tin tập trung vào các vấn đề nhạy cảm. Có những website đăng kư hoạt động dưới dạng trang thông tin điện tử tổng hợp nhưng lại hoạt động dưới h́nh thức báo điện tử, đăng tải các bài viết có nội dung nhạy cảm chưa được các cơ quan có trách nhiệm biên tập. Mạng xă hội trực tuyến th́ không kiểm soát các lời b́nh của các thành viên, đăng tải cả những lời b́nh có nội dung xấu, thậm chí xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm của của các cá nhân, tổ chức.
Mạng này c̣n tổ chức các dịch vụ chia sẻ âm nhạc, phim, nội dung sách truyện không có bản quyền tác giả, đào tạo cho học sinh, sinh viên cả những chương tŕnh chưa được ngành giáo dục thông qua. Bên cạnh đó, có những trang mạng lợi dụng sự sơ hở của pháp luật, thực hiện kinh doanh sản phẩm ảo để chiếm đoạt tài sản của người tham gia, tiêu biểu như trang Muaban24.com.vn mà Cơ quan Công an vừa phá vỡ vừa qua. Một số đối tượng c̣n lợi dụng Internet để thực hiện các hoạt động cá cược bóng đá, ăn cắp mă số thẻ tín dụng nhằm chiếm đoạt tiền bất hợp pháp… Nói chung, ở tất cả các lĩnh vực trong đời sống, nếu ở xă hội thật xảy ra những diễn biến ǵ th́ ở thế giới mạng cũng xảy ra như thế. Tuy nhiên, đối với thế giới “ảo” c̣n phức tạp hơn bởi chính đặc thù “ảo” của nó.
![](http://news.data.vietinfo.eu//2012/08/21/176890/1345528845.9123.jpg)
PV: Được biết, đối với mỗi địa bàn, hoạt động Internet được quản lư bởi không ít các cơ quan như Sở Thông tin và Tuyền thông, các pḥng, ban cũng thuộc lĩnh vực này ở các quận, huyện, rồi cả Cơ quan Công an. Vậy ông có thể cho biết, nhiệm vụ cụ thể của cơ quan công an trong công tác quản lư này là ǵ?
Thượng tá Đinh Hữu Tân: Như đúng tên gọi pḥng “An ninh chính trị nội bộ”, nhiệm vụ của chúng tôi là quản lư tất cả nội dung được đăng tải trên mạng dù dưới bất cứ h́nh thức nào như bài báo, blog, comment… Cùng với đó là các hoạt động lợi dụng công nghệ thông tin để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật ở tất cả các lĩnh vực nếu phát hiện ra, PA83 phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ trong Công an Hà Nội để giải quyết, xử lư. Một nhiệm vụ cũng không thể không nhắc đến là cùng Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội thanh tra, kiểm tra hoạt động Internet trên địa bàn một mặt để phát hiện, xử lư sai phạm. Mặt khác trên cơ sở đó nghiên cứu, phân tích những cái được và chưa được, cái khó khăn, bất cập trong công tác quản lư để đề xuất giải pháp khắc phục hoặc bổ sung để thiết lập trật tự trong hoạt động Internet. Có thể nói ngắn gọn vai tṛ của chúng tôi là “tham mưu – kiến nghị – đề xuất”.
PV: Mặc dù được quản lư bởi không ít cơ quan chuyên ngành, cơ quan thừa hành pháp luật như vậy, nhưng khi đánh giá về công tác quản lư hoạt động Internet, nhiều người vẫn cho rằng chưa đạt được hiệu quả, cụ thể chính là những phức tạp mà ông đă nêu trên đây. Ông có ư kiến như thế nào trước nhận định này?
Thượng tá Đinh Hữu Tân: Thật ra có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến công tác quản lư hoạt động Internet chưa được như ư và những nguyên nhân đó đều quan trọng tới mức có tính chất quyết định hiệu quả công tác quản lư ấy. Có thể ví dụ ngay như đơn vị của chúng tôi, về yếu tố nhân lực, phải nói thật rằng, chưa có đội ngũ chuyên sâu, tŕnh độ cao, giỏi thực sự về công nghệ thông tin. Mà khi làm công tác quản lư muốn phát hiện hành vi vi phạm của người khác th́ ḿnh phải giỏi hơn người ta, “đi trước” người ta nhưng đằng này mỗi lần phát hiện, điều tra về một vụ án nào liên quan đến công nghệ thông tin, chúng tôi đều phải nhờ Cục Nghiệp vụ của Bộ Công an, chuyên gia công nghệ của Trường đại học Bách Khoa Hà Nội giúp đỡ.
Chưa kể đến lực lượng trực tiếp quản lư lĩnh vực này mỏng chỉ có khoảng 5 người, trong khi địa bàn quản lư như tôi đă nói rất phức tạp, quy mô lại lớn, thủ đoạn đối phó với cơ quan quản lư lại tinh vi… Về máy móc, trang thiết bị, chúng tôi cũng không có phương tiện kỹ thuật chuyên dụng chứ không nói đến hiện đại hay tối tân. Hiện nay, máy móc chúng tôi đang dùng như của một người sử dụng máy tính b́nh thường. C̣n về các văn bản, nghị định, luật pháp… hỗ trợ nhiệm vụ của chúng tôi th́ chưa chặt chẽ, thậm chí c̣n chưa có để xử lư những vi phạm chẳng hạn như ở “mảng” blog, comment… Chế tài xử phạt th́ không đủ sức răn đe nên dẫn đến t́nh trạng vi phạm có khi tái diễn nhiều lần.
PV: Nói vậy, nghĩa là về mọi mặt, cơ quan quản lư đều đang thiếu và yếu và v́ vậy hoạt động Internet gần như bị thả nổi?
Thượng tá Đinh Hữu Tân: Đúng vậy. Và theo tôi được biết, bên Sở Thông tin và Truyền thông cũng có những khó khăn tương tự như lực lượng chẳng hạn, bộ phận trực tiếp theo dơi, giám sát hoạt động Internet trên địa bàn thành phố cũng chỉ khoảng 4 – 5 người, không thể nào “kham” hết việc. Và khi không kham hết việc hoặc bị thiếu – yếu ở mọi mặt, dễ dẫn đến hệ lụy không lường được. Tôi lấy ví dụ thông tin về gạo giả, được đăng xuất phát từ một mạng lớn có uy tín ở trong nước.
Khi họ đưa tin chỉ là nghi ngờ có gạo giả. Nhưng các báo khác lấy và đăng lại thành khẳng định thị trường trong nước có gạo giả. Mà gạo giả này từ nước bạn đưa sang. Hệ lụy của dạng thông tin thất thiệt này không chỉ làm phương hại về an ninh trật tự xă hội mà c̣n về chính trị, ngoại giao giữa Việt Nam với bạn nên chúng tôi phải đi xác minh, điều tra. Nhưng do thiếu nhân lực, máy móc thiết bị nên có khi điều tra, xác minh xong th́ những hệ lụy cũng đă xảy ra rồi. Hay trong kinh doanh dịch vụ games online, theo quy định chỉ được mở cửa đến 24h, nhưng nhiều cửa hàng đến giờ này, về h́nh thức th́ đúng là đóng cửa thật, song phía trong cánh cửa ấy, vẫn hoạt động như b́nh thường. Thậm chí, có cửa hàng, đường truyền đă bị cắt để buộc họ phải tuân thủ quy định, họ lại kéo đường truyền chỉ dành cho gia đ́nh (v́ đường truyền dùng cho dịch vụ games online là đường truyền riêng), nhất là đường truyền đó tốc độ lớn ra “phục vụ” cho dịch vụ games suốt đêm.
V́ với vai tṛ thừa hành pháp luật, chúng tôi không thể đơn phương hay chính xác hơn là không được phép vào cửa hàng mà nhiều khi chính là nơi ở của chủ cửa hàng để kiểm tra, thanh tra, mặc dù biết rơ mười mươi thủ đoạn của họ như vậy. Chỉ cơ quan quản lư Nhà nước là Sở Thông tin và Truyền thông, Pḥng Thông tin và Truyền thông của các quận huyện mới có quyền làm việc này. Nếu chúng tôi thông báo và chờ sự phối hợp của họ th́ có khi xong xuôi về mặt thủ tục (mà bắt buộc phải có) hoặc là hành vi vi phạm của cửa hàng không được bắt quả tang hoặc là phía trong đó đă xảy ra những vụ việc nghiêm trọng. Hệ lụy “dài hơi” nữa là chơi game thâu đêm suốt sáng, game thủ dễ nảy sinh những hành vi không kiểm soát được gây hậu quả cho chính bản thân và cho xă hội.
PV: Thưa ông, c̣n trong trường hợp ngành Thông tin và Truyền thông tự đi kiểm tra th́ sao?
Thượng tá Đinh Hữu Tân: Trong trường hợp ấy lại nảy sinh vấn đề như thế này: Hầu hết những đối tượng chơi game online qua đêm là những phần tử “bất hảo” nên khi Sở Thông tin – Truyền thông đi kiểm tra th́ rất dễ gặp phải vấn đề bạo lực. V́ là cơ quan quản lư hành chính Nhà nước nên họ không được trang bị những thiết bị hay vũ khí pḥng thân do đó rất nguy hiểm. Họ phải phối hợp với cảnh sát h́nh sự, hoặc đơn vị chúng tôi để thanh tra, kiểm tra. Mà phối hợp kiểm tra th́ như tôi đă nói do hạn chế về thủ tục nên h́nh thức kiểm tra này tính phát hiện, bắt quả tang không cao…
Bất cập từ cơ quan quản lư
PV: Nhưng ông có nghĩ rằng: không kiểm tra được và chủ động kiểm tra là hai việc khác hẳn nhau?
Thượng tá Đinh Hữu Tân: Chúng tôi mỗi năm bao giờ cũng có kế hoạch chủ động kiểm tra các hoạt động, đối tượng trong lĩnh vực Internet. Bên cạnh đó, nếu phát hiện ra hành vi vi phạm nào, chúng tôi cũng tiếp tục công việc như vậy. Chúng tôi đặt ra mỗi năm ít nhất phải phát hiện, xử lư từ 5 – 7 trường hợp vi phạm nghiêm trọng để rút ra kinh nghiệm cũng như phân tích những ǵ được và chưa được trong công tác quản lư từ đó kiến nghị về các giải pháp quản lư cho các cơ quan cấp trên. Nhưng như tôi đă nói ở trên, do những hạn chế nhất định mà nhiều khi muốn chủ động kiểm tra th́ không kiểm tra được.
PV: Bên cạnh những nguyên nhân được coi là khách quan trên đây, một trong những nguyên nhân chủ quan không thể không nhắc đến ấy là: mặc dù Internet đă ra đời 14 năm, nhưng Nghị định để quản lư vẫn chưa ổn định, cụ thể: đang dự thảo nghị định mới thay thế Nghị định 97 hiện hành, một Nghị định được đánh giá: có nhiều bất cập, lạc hậu…
Thượng tá Đinh Hữu Tân: Thực tế qua công tác quản lư Internet, Nghị định 97 có thể nói là quá lạc hậu so với thực tiễn, thiếu một sự tổng quát, tầm nh́n chiến lược về công tác quản lư nên phải thay đổi bằng Nghị định mới là chính xác. Chưa nói đến Nghị định này c̣n thiếu nhiều hành lang pháp lư để cơ quan chức năng xử lư hành vi vi phạm. Tôi đơn cử như những trường hợp vi phạm về blog bây giờ, chúng ta không có điều luật để xử lư và v́ vậy, họ cứ ngang nhiên và tiếp tục sai phạm. Tuy nhiên, vấn đề đang đặt ra liệu Nghị định mới để thay thế Nghị định 97 có đáp ứng được thực tế công tác quản lư không. Hiện nay, Nghị định này đang dự thảo.
PV: Được biết, là đơn vị quản lư của ông đă có kiến nghị, đề xuất với cơ quan quản lư cao nhất của ngành Thông tin và Truyền thông về những cơ sở pháp lư c̣n thiếu để xử lư hành vi vi phạm. Vậy tại sao đến giờ này vẫn chưa có hoặc bổ sung?
Thượng tá Đinh Hữu Tân: Quả thật, tôi cũng không biết v́ sao có sự chậm trễ này…
PV: Trong quy định hiện nay và trong cả dự thảo Nghị định mới có một nội dung mà người ta cho rằng chính là bất cập của cơ quan quản lư ấy là cửa hàng Internet phải cách trường học 200m. Ư kiến của ông về vấn đề này như thế nào?
Thượng tá Đinh Hữu Tân: Tôi cho rằng cách bao nhiêu mét không quan trọng mà quan trọng nhất là ư thức của chủ đại lư kinh doanh Internet và người sử dụng dịch vụ Internet. Ư thức sẽ quyết định tất cả. Và để có ư thức như vậy, một trong những giải pháp hiệu quả là các chế tài xử lư phải đủ sức răn đe. Nhưng hiện nay, với những chế tài đă có cũng không đủ yếu tố này. Tôi lấy ví dụ xử lư hành vi vi phạm mà có khi hệ lụy của nó ảnh hưởng đến quốc gia, đến trật tự an ninh xă hội thế mà phạt chỉ vài triệu đồng th́ không ăn thua. Trong khi thu nhập của những cửa hàng đại lư ấy rất lớn. Cho nên xử phạt kiểu như vậy không thể đủ sức răn đe được. Tôi biết ở nước ngoài, nếu anh chỉ vi phạm một lần, lập tức cơ quan hữu trách không những tịch thu toàn bộ máy móc, thiết bị… mà c̣n phạt một khoản tiền có thể làm khuynh gia bại sản. Phạt như vậy mới sợ, mới không dám tái phạm.
PV: Quy định của cơ quan quản lư: bắt doanh nghiệp cung cấp đường truyền trong nước phải cắt đường truyền vào đúng 24h để không cho các đại lư Internet sử dụng đường truyền. Khi doanh nghiệp trong nước phải cắt đường truyền th́ doanh nghiệp cung cấp đường truyền ở nước ngoài cho một số đại lư trong nước vẫn hoạt động b́nh thường. Ông thấy thế nào về việc này.
Thượng tá Đinh Hữu Tân: Đây đúng là một khó khăn mà các nhà quản lư chưa tháo gỡ được. Cho nên như tôi đă nói ở trên, ư thức quyết định tất cả. Ư thức từ của nhà cung cấp đường truyền, từ người kinh doanh dịch vụ Internet, cả người sử dụng Internet, kết hợp cùng những giải pháp quản lư đồng bộ, phù hợp. Nếu không, với mục tiêu lớn nhất là lợi nhuận, có nghiêm cấm như thế nào, họ vẫn có cách “lách luật” để hoạt động.
PV: Theo ông, giải pháp đồng bộ cũng như ư thức của tất cả những thành phần tham gia trong thế giới Internet phải như thế nào mới mang lại hiệu quả trong hoạt động Internet?
Thượng tá Đinh Hữu Tân: Giải pháp đồng bộ mà tôi nghĩ đến là sự phối hợp của nhiều bộ, ngành như Thông tin và Truyền thông, Văn hóa, Giáo dục, Công an… Với từng chuyên ngành chỉ cần làm tốt vai tṛ của ḿnh đối với lĩnh vực Internet th́ hoạt động Internet tôi tin sẽ được cải thiện đáng kể. Chẳng hạn đối với ngành giáo dục, giáo dục thật tốt cho học sinh, sinh viên ư thức nên sử dụng Internet như thế nào, đặc biệt là trong việc học tập. Bộ Thông tin và Truyền thông xây dựng hành lang pháp lư thật chặt chẽ, phù hợp với thực tiễn đồng thời tăng cường công tác phối hợp với cơ quan công an để thanh tra, kiểm tra hoạt động Internet từ đó nhằm phát hiện, xử lư kịp thời những vi phạm. Bên cạnh đó tuyên truyền sâu, rộng về lợi ích và tác hại của Internet trong việc sử dụng. Các chế tài phải được xây dựng đủ sức răn đe và cơ quan thừa hành pháp luật thực hiện nghiêm minh…
Nguồn: caunhattan.wordpress .com