Với bệnh vô cảm, TS Tô Văn Trường cho rằng đă đến lúc phải nghiên cứu một cách nghiêm túc, t́m hiểu cội nguồn, nguyên nhân sâu xa của căn bệnh vô cảm đang có nguy cơ bùng phát và lan truyền rộng răi ở nước ta.
Hàng ngày, xă hội vẫn chứng kiến những chuyện đau ḷng, những vụ việc vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Trong nỗi đau chung ấy, lại có những người chứng kiến cái xấu, cái ác nhưng không dám đấu tranh, thậm chí vô tâm, vô trách nhiệm. Người xưa "thấy chuyện bất b́nh chẳng tha" nhưng trong xă hội ngày nay không ít người "thấy chuyện bất b́nh...tránh xa"- đó là thói vô cảm, lây nhiễm trong nhiều người và đang trở thành "căn bệnh" khó chữa.
TS. Tô Văn Trường
Trao đổi với PV
Nguoiduatin.vn, TS tâm lư Trịnh Trung Ḥa cho rằng: "Báo chí cũng từng đưa tin về trường hợp nhiều vụ tai nạn xảy ra, người th́ chết, kẻ bị thương mà người đi qua, kẻ đi lại, cứ đứng nh́n trơ trơ, rất ít người ra tay cứu giúp. Thậm chí, nhiều người c̣n xúm lại tranh thủ hôi của. Rồi chuyện tài xế ô tô gây tai nạn c̣n cố t́nh quay xe lại cán hoặc chèn cho người ta chết hẳn để đền một thể, v́ họ nghĩ rằng, nếu c̣n sống mà bị thương tật, họ phải nuôi dưỡng, tổn phí gấp nhiều lần...
Xem và đọc những tin ấy, người ta căm phẫn đ̣i trừng phạt nghiêm khắc kẻ gây ra tội ác, có người c̣n muốn tự tay băm vằm kẻ thủ ác cho hả giận. Rồi người ta phàn nàn rằng: "Luật pháp của chúng ta chưa đủ mạnh, chưa đủ sức răn đe. Cần phải bổ sung, tăng khung h́nh phạt!". Nhưng cũng có những kẻ không gây ra tội ác, không thể bị pháp luật trừng phạt song hành vi của họ vẫn bị mọi người chê trách và lên án. Theo tôi, đây là những hành vi đáng lên án, đi ngược lại đạo đức tốt đẹp vốn có của dân tộc Việt Nam. Đó là thói vô cảm".
Câu “thành ngữ” “sống chết... mặc kệ nó” đă phổ biến trong xă hội khi con người v́ tư lợi cá nhân. TS. Tô Văn Trường, thành viên Ban chủ nhiệm chương tŕnh nghiên cứu khoa học trọng điểm cấp Nhà nước của Bộ Khoa học - Công nghệ cho rằng: "ở nước ta hiện nay, bệnh vô cảm gần như trở thành một căn bệnh xă hội có sức lây nhiễm cao. Đối tượng mắc bệnh này rất rộng răi, đủ loại người, bao gồm cả những người có học, hiểu biết rộng, tôn trọng luật pháp".
TS Trịnh Trung Ḥa cho rằng, những hành vi của căn bệnh vô cảm đang "tác oai tác quái" lên xă hội chúng ta hiện nay. Không chỉ biểu hiện ở tai nạn giao thông, bệnh vô cảm cũng len lỏi cả vào học đường. Từ chuyện nam sinh, nữ sinh đánh nhau, cắt tóc, xé áo... đến chuyện giáo viên mầm non bạc đăi trẻ, lấy băng keo dán vào miệng trẻ... Tất cả đều là biểu hiện của sự vô cảm. Người vô cảm thường là nhút nhát, ngại phiền phức, họ không dám tố giác, ngăn chặn kẻ gây ra tội ác. Thậm chí chính họ lại gây ra tội ác một cách vô thức.
Chia sẻ vấn đề này, anh Nguyễn Văn Quảng- một trong 1000 thanh niên tiêu biểu của Thủ đô được vinh danh cho rằng: "Tôi không phải là nhà xă hội học, nhưng theo tôi, một trong những câu trả lời cho vấn đề này đó là v́ hiện nay con người sống quá dối trá, nhất là ở những người lẽ ra phải gương mẫu, trung thực cho người khác noi theo. Thói xấu thời nào cũng có, nhưng nếu nó có ở mức độ phổ biến th́ phải xem lại ư thức của số đông".
Phải giáo dục tổng thể
Với bệnh vô cảm, TS Tô Văn Trường cho rằng đă đến lúc phải nghiên cứu một cách nghiêm túc, t́m hiểu cội nguồn, nguyên nhân sâu xa của căn bệnh vô cảm đang có nguy cơ bùng phát và lan truyền rộng răi ở nước ta.
Nếu là căn bệnh xă hội th́ nguyên nhân tổng hợp bao gồm các yếu tố mang tính xă hội, kinh tế, văn hóa và chính trị. Cũng theo ông Trường, dư luận đă không ít lần xôn xao, phẫn nộ trước hành động đánh "bài chuồn" của một nhà tài trợ vàng sau khi đă đăng đàn hứa hẹn nổ như pháo, quảng cáo thương hiệu công ty ḿnh, cá nhân ḿnh. Có những người đă vô cảm đến mức lợi dụng các hoạt động từ thiện, cứu trợ nhân đạo để kiếm chác cả tiếng tăm lẫn tiền bạc! Nhưng chính hành động vô cảm, vô trách nhiệm ấy rất đáng xấu hổ.
Lư giải cho căn nguyên của bệnh vô cảm, TS Trịnh Trung Ḥa phân tích: "Người Việt chúng ta từ xưa đến nay luôn có truyền thống tương thân tương ái, lá lành đùm lá rách, yêu thương, sẻ chia với đồng loại. Trong lịch sử, chưa bao giờ dân ta có bệnh vô cảm. Thế nhưng, gần đây, giữa nền kinh tế thị trường, lối sống chạy theo cái "tôi" nên người ta thờ ơ trước nỗi đau đồng loại. Nguyên nhân đầu tiên là do sự chuyển hóa sang cơ chế thị trường, mạnh được yếu thua, một số người có tâm lư việc không liên quan đến ḿnh th́ mặc kệ".
TS. Trịnh Trung Ḥa
Một chuyên gia khác cho rằng, nguyên nhân bệnh vô cảm có nhiều, sơ bộ có thể là: Chất lượng giáo dục ở các nhà trường và gia đ́nh về đạo đức c̣n nhiều hạn chế... Những quan niệm lệch lạc, chỉ chú trọng kinh tế, coi trọng đồng tiền hơn đạo đức, tư tưởng cá nhân chủ nghĩa, chỉ lo cho bản thân ḿnh, gia đ́nh ḿnh, tập thể ḿnh, lợi ích nhóm chưa được chấn chỉnh, uốn nắn, xử lư kịp thời. "Những vụ việc vô cảm vừa qua được nêu nhiều nhưng hầu như chỉ là chuyện bàn luận vỉa hè. Tôi thấy có cháu bé bị cha mẹ nuôi bán phở bạo hành, ngược đăi nhiều năm trời, sau khi công luận đưa ra, các cơ quan đoàn thể ở địa phương mới bị khiển trách. Tuy nhiên, việc khiển trách ấy cũng chỉ... lấy lệ thôi chứ có ai bị kỷ luật, bị cách chức ǵ đâu", chuyên gia này băn khoăn.
Nhiều chuyên gia lo ngại, bệnh vô cảm giết chết dần tâm hồn, lương tri con người. Vô cảm làm cho lương tâm con người băng giá trước nỗi đau của đồng loại, không thiết tha với việc thiện mà luôn t́m cách để làm hại người khác.
Ông Nguyễn Ngọc Hùng, trưởng Văn pḥng Luật sư Hùng Nguyễn và Cộng sự (Đoàn luật sư TP.HCM) cho rằng, sự vô cảm là một khái niệm không có ǵ mới, nó xuất hiện từ khi có con người, nó tồn tại ở các mức độ khác nhau cùng với sự phát triển của xă hội. "Có điều, chúng ta cần t́m cách kiểm soát, khống chế sự vô cảm này. Và một trong những công cụ xă hội quan trọng đó là luật pháp", ông Hùng nhấn mạnh.
Bệnh ǵ cũng có thể khắc chế được
Để giáo dục đức tính tốt cho lớp trẻ th́ người lớn phải làm gương, nhưng nếu "gương không sáng" th́ khó nói chuyện đạo đức lắm. TS Trịnh Trung Ḥa bày tỏ: "Tôi cho rằng, bệnh ǵ cũng có thể khắc chế được. Bệnh vô cảm cũng không phải là không có thuốc chữa. Bệnh từ tâm nên phải chữa từ tâm, từ giáo dục nhân cách. Chúng ta phải có ư thức chữa, chữa từ trong gia đ́nh đến ngoài xă hội. Vô cảm cũng có nhiều cấp độ, nhiều người đến người thân c̣n vô cảm, nói ǵ đến người gặp ngoài đường. Hăy biết yêu thương chính những người trong gia đ́nh, những người xung quanh rồi đến người ngoài xă hội. Chính v́ vậy, muốn cho xă hội được lành mạnh hóa, con người sống yêu thương nhau, th́ tất yếu phải giáo dục. Giáo dục ḷng thương người, t́nh đoàn kết, sẻ chia đồng loại ngay từ khi c̣n trẻ. Khi lớn lên, con người sẽ h́nh thành nếp sống và ứng xử theo nếp sống đó".
Vương Hà- Anh Đức
Theo nguoiduatin
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
“Bệnh vô cảm” sinh ra từ tâm - cũng phải chữa từ tâm
