Quyết định tiếp tục theo đuổi chiến lược “vòng cung bất ổn” của ông Obama chỉ khiến quân đội Mỹ lún sâu hơn vào vũng lầy do người tiền nhiệm Bush tạo ra; đồng thời đẩy thế giới ngày càng xa rời giấc mơ hòa bình và ổn định.
Chiến lược vòng cung bất ổn
Vòng cung bất ổn là chiến lược ra đời dưới thời chính quyền Bush. Chiến lược này liên quan đến 97 nước phía Nam, kéo dài từ Bắc Phi đến sát biên giới Trung Quốc. Tuy nhiên, đôi khi phạm vi này cũng được cho là kéo dài từ Mỹ Latin đến Đông Nam Á.
Tham vọng của chính quyền Bush khi thực hiện chiến lược này là dùng mọi giải pháp quân sự nhằm kiểm soát những nước thuộc “vòng cung bất ổn”.
Do đó, tại những nước thuộc phạm vi vòng cung này luôn có sự hiện diện một cách công khai hoặc bí mật của quân đội Mỹ như thực hiện các chiến dịch do thám, tấn công trên không, xây dựng căn cứ và các nhà tù bí mật, huấn luyện, trang bị vũ khí, tài trợ cho các lực lượng an ninh địa phương và triển khai quân tham chiến trực tiếp.
Cũng chính sự ra đời của chiến lược này khiến chính quyền Bush phát động hai cuộc chiến tranh tại “trọng tâm vòng cung” là Afghanistan và Iraq; đồng thời tiến hành hàng loạt chiến dịch tấn công tại ba nước khác thuộc vòng cung này là Yemen, Pakistan và Somalia.
Trong cuốn sách “Học thuyết 1%”, nhà báo Ron Suskind cũng từng tiết lộ về các kế hoạch hành động của CIA chống lại các phần tử khủng bố tại 80 quốc gia thuộc vòng cung bất ổn.
Cùng lúc đó, Bộ trưởng Quốc phòng khi đó là Donald Rumsfeld cũng khẳng định rằng, Washington đang tiến hành một chiến dịch trên quy mô lớn có thể có sức ảnh hưởng trên 60 quốc gia. Và quả thực, đến cuối những năm cầm quyền của chính quyền Bush, Lầu Năm Góc đã triển khai lực lượng đặc nhiệm đến tổng cộng 60 nước trên thế giới.
Khai thác triệt để
Kết thúc 8 năm cầm quyền của cựu Tổng thống Bush, ông Obama lên nắm quyền với nhiều chiến lược được đặt ra. Điều đáng lưu ý là ông Obama không công khai khẳng định tiếp tục triển khai chiến lược vòng cung bất ổn của người tiền nhiệm song trên thực tế lại khai thác triệt để, thậm chí còn mở rộng chiến lược này.
Ngay sau khi Tổng thống Obama nhậm chức hồi đầu năm 2009, Giám đốc Cơ quan tình báo quốc gia khi đó là Dennis Blair đã khẳng định với Ủy ban Tình báo Thượng viện rằng: “Khu vực rộng lớn từ Trung Đông đến Nam Á đặt ra nhiều thách thức đối với Mỹ trong thế kỷ 21”. Tuy không trực tiếp nhắc đến các từ “vòng cung bất ổn” nhưng giới phân tích cho rằng, khu vực mà ông Blair muốn đề cập đến không nơi nào khác ngoài cái gọi là “vòng cung bất ổn” mà chính quyền Bush đặt ra.
Nỗ lực duy trì chiến lược vòng cung bất ổn tiếp tục được nhiều quan chức trong chính quyền Obama nhắc đến với nhiều biến thể khác nhau. Cụ thể, trong bài phát biểu trước Hiệp hội công nghiệp quốc phòng quốc gia, Đô đốc hải quân Eric Olson, khi đó là Tư lệnh chỉ huy các chiến dịch đặc biệt của Mỹ nhấn mạnh: “Trước khi xảy ra vụ khủng bố 11/9/2001, các nước phía Bắc là tâm điểm trong chính sách của chúng ta. Tuy nhiên, trọng tâm chiến lược của chúng ta từ sau sự kiện 11/9 đến giờ là khu vực rộng lớn ở phía Nam và phạm vi hoạt động của các chiến dịch đặc biệt của quân đội ta cần tập trung tại đây”.
Mới đây, John O. Brennan, cố vấn an ninh nội địa và chống khủng bố của Tổng thống cũng đưa ra chiến lược chống quốc gia nhằm chống khủng bố, trong đó, đặc biệt nhấn mạnh đến nhu cầu đẩy mạnh triển khai chiến dịch tại khu vực Pakistan – Afghanistan và các nước ngoại vi vòng cung này là Yemen, Somalia, Iraq và Maghreb.
Đến cả Tổng thống Obama cũng từng nhắc đến chiến lược này trong bài phát biểu gần đây liên quan đến cuộc Cách mạng mùa xuân Arab. “Hy vọng về một nên dân chủ tự do đang lan rộng khắp khu vực Trung Đông rộng lớn, kéo dài từ Kabul, Baghdad đến Beirut và nhiều nơi khác. Dù tiến trình tiến tới dân chủ diễn ra còn chậm chạp nhưng một điều chắc chắn rằng, chúng tôi đang nỗ lực hết sức nhằm đưa khu vực Trung Đông mở rộng từ vòng cung bất ổn thành vòng cung tự do, dân chủ. Đó là chính sách nhất quán của Mỹ”.
Ông Obama vận dụng triệt để chiến lược vòng cung bất ổn của người tiền nhiệm.
Quả thực, sự tiếp bước chính quyền Bush trong việc triển khai chiến lược vòng cung bất ổn không chỉ dừng lại ở những tuyên bố của giới chức chính quyền Obama. Tổng thống Mỹ đương nhiệm đã khai thác và mở rộng chiến lược này một cách triệt để.
“Giống như người tiền nhiệm George W. Bush, ông Obama cùng các đồng sự nhận thấy các nước thuộc vòng cung bất ổn đặt ra nhiều mối hiểm nguy đối với Mỹ. Do đó, để chặn đứng mối đe dọa này, ông khẩn trương triển khai quân đến khu vực nhằm hạn chế bất ổn, yểm trợ đồng minh và qua đó bảo vệ lợi ích của Mỹ”, tờ
Salon nhấn mạnh.
Theo tờ báo này, không chỉ dừng lại ở việc phát động các cuộc chiến tranh, triển khai nhiều lực lượng đặc nhiệm đến các nước thuộc vòng cung, chính quyền Obama còn đẩy mạnh hoạt động mua bán vũ khí với số lượng rất lớn tại khu vực này, đồng thời tiếp tục xây dựng và mở rộng các căn cứ quân sự với tốc độ chóng mặt. Ngoài ra, quân đội Mỹ còn không ngừng viện trợ và huấn luyện giúp các lực lượng an ninh bản xứ.
Các tài liệu công khai của Lầu Năm Góc cho thấy, không một quốc gia nào trong phạm vi vòng cung bất ổn lại không có sự hiện diện của quân đội hay tình báo Mỹ.
Cụ thể hơn, tờ
Washington Post cho hay, Mỹ đang tham chiến tại 6 nước vòng cung bất ổn là Afghanistan, Iraq, Libya, Pakistan, Somalia, và Yemen. Ngoài ra, Mỹ còn đặt căn cứ quân sự tại các nước bao gồm Afghanistan, Bahrain, Djibouti, Iraq, Kuwait, Oman, Qatar, Arab Saudi và các Tiểu vương quốc Arab.
Hơn nữa, Mỹ triển khai lực lượng đặc nhiệm đến 75 quốc gia, từ Nam Mỹ đến Trung Á và xây dựng căn cứ tình báo bí mật tại một số nước trong khu vực để mở rộng các cuộc không kích tại Yemen và Somalia.
Không chỉ vậy, theo
Washington Post, Mỹ còn sử dụng các căn cứ có sẵn tại Djibouti, Ethiopia và các Tiểu vương quốc Arab thống nhất để phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau, đồng thời xây dựng một căn cứ bí mật tại Somalia nhằm tuyển mộ và đào tạo các điệp viên bản xứ, sau đó thực hiện các nhiệm vụ chống khủng bố tại khu vực.
Trong khi đó, phát ngôn viên Tư lệnh đặc nhiệm Mỹ Tim Nye mới đây cũng thừa nhận, hiện binh sĩ Mỹ có mặt tại khoảng 70 nước và đến cuối năm 2012, con số đó có thể lên tới 120.
Theo ông Tim Nye, sự hiện diện này của quân đội Mỹ thể hiện ở nhiều hình thức khác nhau, từ đội biệt động chiến đấu trực tiếp tại Afghanistan đến đội đặc nhiệm từng ám sát trùm khủng bố bin Laden tại Pakistan hay các sĩ quan từ lục quân, hải quân và không quân trong tư lệnh đặc nhiệm Mỹ tham gia huấn luyện ở nhiều nước, kéo dài từ Cộng hòa Dominica đến Yemen.
Không dừng lại ở đó, chính quyền Obama còn thực hiện được nhiều thương vụ vũ khí cho các nước thuộc vòng cung ở dọc Trung Đông như Bahrain, Ai Cập, Iraq, Jordan, Kuwait, Morocco, Saudi Arabia, Tunisia, các Tiểu vương quốc Arab và Yemen. Song song với hoạt động mua bán vũ khí là chương trình huấn luyện hơn 7.000 sinh viên quân sự từ 130 quốc gia tại Mỹ.
Trà My (theo Salon)
Tổng thống Obama đang hủy hoại cả thế giới? (kỳ 1)
