Trước bối cảnh kinh tế-chính trị thế giới đang có những chuyển biến phức tạp, buộc nhà cầm quyền'' nước ta'' phải có những động thái ứng phó thích hợp. Đó là ban hành Nghị Quyết số 68-NQ/TW đưa kinh tế tư nhân làm trụ cột tăng trưởng.
Tuy nhiên, ẩn chứa đằng sau nghị quyết là một tham vọng chưa từng có trong tiền lệ, Tổng Bí Thư Tô Lâm tiếm quyền Thủ Tướng Phạm Minh Chính để trực tiếp can thiệp vào chính sách kinh tế quốc gia.
Vào ngày 4 Tháng Năm, 2025 vừa qua, ban chấp hành Trung Ương ban hành Nghị Quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính Trị về phát triển kinh tế tư nhân. Thay mặt Bộ Chính Trị, Tổng Bí Thư CSVN Tô Lâm là người ký nghị quyết.
Sau gần 40 năm đổi mới, kinh tế tư nhân Việt Nam đã từng bước phát triển cả về số lượng và chất lượng, trở thành một trong những động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Đáng chú ý, việc Tổng Bí Thư Tô Lâm trực tiếp ký Nghị Quyết 68 là rất bất thường trong thông lệ hành chính- chính trị. Bởi lẽ, Đảng-Chính Phủ-Quốc Hội và người đứng đầu của các tổ chức này có thẩm quyền ban hành, trực tiếp ký các nghị quyết, nhưng thông thường các nghị quyết về phát triển kinh tế sẽ do thủ tướng hoặc ban cán sự Đảng ủy Chính Phủ trình và ký ban hành. Còn nay đối với Nghị Quyết 68 cho thấy, ông Tô Lâm đang trực tiếp kiểm soát luôn chính sách kinh tế, tung cú đạp trực diện vào Chính Phủ Phạm Minh Chính.
Sự việc này phản ánh rõ nét, sau khi thất bại trước cuộc đua vào chiếc ghế Tổng Bí Thư nhiệm kỳ XIV, Thủ Tướng Phạm Minh Chính giờ cam phận để ông Tô Lâm tiếm quyền, mặc sức tung hoành. Chính Phủ từ vai trò trung tâm điều phối kinh tế, tài chính thì nay phải bị động làm theo chỉ đạo của Đảng. Chính Phủ suy yếu, tổng bí thư giờ chẳng cần phải coi trọng vai trò của thủ tướng, thể chế dần mất đi cơ chế giám sát và kiểm soát quyền lực giữa các trụ cột lãnh đạo, thể hiện rõ mối nguy tập trung quyền lực quá mức vào tay một cá nhân.
Đáng lưu ý, ông Tô Lâm dường như đang hướng đến việc muốn những doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là những tập đoàn doanh nghiệp thân tín như Vingroup, SunGroup, FLC… thành trụ cột kinh tế mới của Việt Nam thay doanh nghiệp nhà nước, mở đường hợp pháp hóa đế chế ông Tô Lâm.
Ví dụ điển hình là cuối Tháng Tư, 2025, VinSpeed thuộc hệ sinh thái Vingroup-Phạm Nhật Vượng táo bạo đưa đề xuất dự án xây dựng đường sắt cao tốc Bắc-Nam với số vốn đầu tư khổng lồ. Dư luận đồn đoán ông Tô Lâm và phe cánh quyền lực đứng đằng sau chống lưng cho đề xuất này thì ngày 4 Tháng Năm, Bộ Chính Trị CSVN ban hành Nghị Quyết số 68 với chữ ký của Tô Tổng cho thấy đây là bước dọn đường cho siêu dự án thực hiện.
Sau khi đánh đông dẹp bắc, loại trừ các đối thủ chính trị, bước tiếp theo của ông Tô Lâm là củng cố quyền lực, tập trung liên kết các nhóm lợi ích, đặc biệt là các doanh nghiệp tư nhân thân hữu để xây dựng đế chế ghi đậm dấu ấn riêng cho mình.
Mặc dù có sự khác biệt so với nhóm quyền lực bảo thủ trong Đảng nhưng Tô Lâm không phải là nhà cải cách, những quyết sách hoặc bước đi của ông bao gồm cả việc can thiệp sâu vào quá trình sửa đổi Hiến Pháp cũng nhằm thực hiện các mục tiêu tham vọng cá nhân như nêu trên.
Nghị Quyết số 68 tuy là nói về phát triển kinh tế tư nhân nhưng ẩn chứa sau xa của nó là hình thành trục quyền lực chính trị-tài phiệt kiểu mới dưới thời Tổng Tô. Nghị quyết này là bước đột phá để kinh tế Việt Nam phát triển, phù hợp với xu thế hội nhập và phát triển của thời đại, đem lại nhiều mặt tích cực cho người dân và đất nước.
Tuy nhiên, Nghị Quyết 68 cũng đang cho thấy ẩn chứa nhiều nguy hiểm: Đó là tạo điều kiện cho việc hình thành các nhóm tài phiệt đỏ dưới thời ông Tô Lâm. Các nhóm tài phiệt này cấu kết với các thế lực chính trị để thao túng những chính sách gây lũng đoạn thị trường, tạo cạnh tranh không công bằng với những doanh nghiệp nhỏ, tham nhũng chính sách bước sang hình thức tinh vi hơn. Quyền lợi của người dân càng bị quyền lợi của nhà cầm quyền đẩy xa, gia tăng mâu thuẫn xã hội với hình thái người dân đối đầu với cả liên minh tài phiệt-chính trị gây gắt và khốc liệt.
Nghị Quyết 68 chính là con dao hai lưỡi, Việt Nam phát triển hay rơi vào thời kỳ tài phiệt- chính trị mới và Tô Lâm đang trong hình hài một lãnh chúa.
Một số chi tiết trong Nghị Quyết 68 với quan điểm chỉ đạo của đảng CSVN: Trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia. Cùng với kinh tế nhà nước và kinh tế tập thể, kinh tế tư nhân giữ vai trò nòng cốt để xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường gắn với hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả, đưa đất nước thoát khỏi nguy cơ tụt hậu, vươn lên phát triển thịnh vượng; Tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, minh bạch, ổn định, an toàn, dễ thực thi, chi phí thấp, đạt chuẩn quốc tế, bảo đảm khả năng cạnh tranh khu vực, toàn cầu….
Bộ Chính Trị CSVN đặt mục tiêu: Đến năm 2030: Có 2 triệu doanh nghiệp hoạt động, ít nhất 20 doanh nghiệp tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.Tốc độ tăng trưởng bình quân của kinh tế tư nhân đạt khoảng 10-12%/năm, đóng góp khoảng 55- 58% GDP, khoảng 35-40% tổng thu ngân sách Nhà Nước, giải quyết việc làm cho khoảng 84 – 85% tổng số lao động, năng suất lao động tăng bình quân khoảng 8.5 – 9.5%/năm.
Tiy là chính sách kinh tế, nhưng Bộ Chính Trị CSVN chỉ định Đảng ủy Quốc Hội lãnh đạo, chỉ đạo rà soát, hoàn thiện pháp luật về phát triển kinh tế tư nhân; tăng cường giám sát việc thực hiện theo quy định; Đảng ủy Chính Phủ chỉ đạo xây dựng trình Quốc Hội ban hành cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt ngay trong Kỳ họp thứ 9, Quốc Hội khóa XV. Như vậy, việc chỉ đạo, thực hiện đều nằm trong tay đảng, chính phủ giờ chỉ là bù nhìn.
