Từ sau một cơn đại dịch chó dại quét qua khiến nhiều người trong xă tử vong, bà con họp nhau lại quyết định ra hương ước "nói không với nuôi chó".
Nhiều người khi nghe nói đến tập tục này th́ cảm thấy thật nực cười. Nhưng sự thực là đến nay hương ước này vẫn đang được thực hiện, đa số người dân ở Diễn Châu, Nghệ An ủng hộ.
Cơn đại dịch kinh hoàng và "hương ước" kỳ lạ
Hàng chục năm nay, người dân đă quen với không gian màn đêm tĩnh lặng bao trùm lấy miền quê nghèo Diễn Nguyên. Tiếng chó sủa mỗi khi có khách qua đường hay vào những buổi đêm khuya dường như là một thứ ǵ đó "xa xỉ" với con người xă này.
Mặc dù nghe nói nhiều, nhưng giờ chúng tôi mới có dịp mục sở thị xă "độc nhất vô nhị" này. T́m gặp các bậc cao niên trong làng, họ cho biết, vào những năm 60 của thế kỷ trước trên địa bàn xă này và các vùng lân cận xuất hiện một cơn đại dịch chó dại.
Ông Cao Xuân Mai, Chủ tịch UBND xă Diễn Nguyên: hơn nửa thế kỷ nay xă chúng tôi có "hương ước" không nuôi chó là có thật.
Cơn dịch hoành hành kéo dài một thời gian, trở thành nỗi ám ảnh cho bà con nơi đây. Mỗi lần đi ra đường thấy chó là họ phát khiếp, tránh đi thật xa v́ sợ bị phát bệnh dại. Chó dại đă cướp đi sinh mạng của rất nhiều người v́ thời đó khoa học chưa phát triển, tŕnh độ nhận thức về dịch bệnh của người dân trong vùng c̣n hạn chế.
Sau khi đại dịch đi qua, những xă xung quanh vẫn nuôi chó lại b́nh thường, c̣n xă Diễn Nguyên có lẽ do nhiều người chết nhất, nỗi ám ảnh vẫn đeo đẳng khiến các hộ dân vô cùng sợ chó. Đúng lúc đó, những người đứng đầu các làng trong xă đă tổ chức họp mặt người dân, đưa ra một "hương ước" kỳ lạ.
Theo đó, từ đây trở về sau, người dân trong xă không ai được nuôi chó nữa. Hễ hộ gia đ́nh nào vi phạm sẽ bị làng kỷ luật nghiêm khắc. Tưởng chừng như hương ước bị phản đối nhưng thật không ngờ thời kỳ đó có 100% hộ dân đồng ư chấp hành nghiêm.
Từ đó đến nay "hương ước" của làng đặt ra được người dân hưởng ứng và thực hiện tốt trong suốt hơn nửa thế kỷ qua. Tuy nhiên trong những năm gần đây, cũng có một số ít hộ gia đ́nh cố t́nh bỏ quên "hương ước" của làng để mang chó về nuôi. Sự việc này thậm chí c̣n được đưa ra bàn bạc tại các cuộc tiếp xúc cử tri hàng năm của kỳ họp HĐND xă.
Gần 80% hộ dân "nói không với nuôi chó"
Việc một số ít hộ dân nuôi chó trở lại trở thành chủ đề nóng tại các cuộc họp khiến lănh đạo xă bối rối v́ xử lư cũng không được, để thế cũng không xong.
Để nắm bắt tâm tư nguyện vọng thực tế của nhân dân, tháng 6/2011, UBND xă Diễn Nguyên đă thống nhất chủ trương giao cho UBMTTQ xă chỉ đạo các cơ sở xóm tổ chức đợt phát phiếu thăm ḍ lấy kiến trong nhân dân về việc "nên hay không nên" nuôi chó trên toàn địa bàn xă.
Sau nhiều ngày phát, thu phiếu, kiểm tra kết quả cho thấy gần 80% các hộ cho ư kiến là không nên nuôi chó mà nên giữ "hương ước" của làng đă đặt ra hàng chục năm nay.
Kết quả việc thăm ḍ ư kiến nuôi chó hay không ở xă Diễn Nguyên. Có gần 80% số hộ dân đồng ư không nuôi.
Nói về hiện tượng này, ông Cao Xuân Mai, Chủ tịch UBND xă Diễn Nguyên cho hay: "Việc người dân trong xă không nuôi chó hàng chục năm nay là có thật và có hương ước đàng hoàng tồn tại từ lâu. Người dân trong xă chúng tôi xem đó như là lệ làng đă quy định như thế. Điều đáng nói là hầu hết bà con đều có ư thức chấp hành nghiêm.
Khi một người dân nuôi chó, người đó như phạm vào 'hương ước' của làng.
Cũng theo ông Mai th́ tất nhiên hiện tại không phải có 100% hộ dân không nuôi chó, toàn xă vẫn c̣n khoảng 5 - 6 con chó đang được nuôi rải rác. Hiện xă đang vận động các hộ dân đó để làm sạch hẳn trên địa bàn, đảm bảo làm tốt cuộc vận động "nói không với nuôi chó".
Một trong những làng thực hiện tốt hương nước nói không với nuôi cho đó là xóm Tân Châu. Ông Đào Xuân Luận, xóm trưởng cho biết: "Tân Châu là xóm đông dân nhất xă nhưng lại đi đầu, làm tốt cuộc vận động không nuôi chó trên địa bàn. Hiện tại, xóm có 100% các hộ dân không có người nuôi chó và tất cả người dân đều đồng t́nh ủng hộ, từ nhiều năm nay vẫn vậy, không một ai thắc mắc hay vi phạm".
Ông Đào Quang Phúc, Chủ tịch MTTQ xă Diễn Nguyên - trưởng ban cuộc vận động “toàn dân nói không với nuôi chó”
Ông Đào Quang Phúc, Chủ tịch MTTQ xă Diễn Nguyên - người trực tiếp chỉ đạo cuộc vận động “toàn dân nói không với nuôi chó” chia sẻ, lúc đầu ông nghĩ rằng đại dịch đă đi qua hơn 50 năm nên việc lấy ư kiến sẽ có nhiều người đồng ư nuôi. Thật không ngờ là nỗi ám ảnh vẫn c̣n đó trong tâm trí.
"Kinh nghiệm ở xă này tôi thấy không nuôi chó có rất nhiều cái lợi. Thứ nhất là môi trường trong sạch, giảm tiếng ồn, việc nuôi chó cũng không phải là động lực để đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế, để đảm bảo an ninh trật tự. Thực tế xă chúng tôi không nuôi chó nhưng kinh tế vẫn ổn định, c̣n về trộm cắp th́ Diễn Nguyên là một trong những xă dẫn đầu về việc đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn huyện Diễn Châu", ông Phúc cho hay .
Không chỉ có xă Diễn Nguyên, mà xă Diễn Thái ở cạnh bên trước đây cũng đă có "hương ước" cấm người dân nuôi chó. Tuy nhiên, những năm gần đây, người dân của xă này đă ồ ạt tái nuôi trở lại. Sau khi thấy xă Diễn Nguyên làm tốt cuộc vận động "nói không với nuôi chó", lănh đạo xă này cũng học theo để kêu gọi người dân thực hiện hương ước cũ nhưng thất bại v́ người dân tái nuôi chó quá nhiều.
Phạm Ḥa
Theo Infonet