Thời các chương tŕnh truyền h́nh thực tế nở rộ th́ các ban tổ chức cũng v́ thế mà đau đầu t́m kiếm giám khảo tham gia chương tŕnh. Giám khảo được săn đón đều thường là "sao" nên giá cũng cao vời. Cách họ khen chê cũng có nhiều điều đáng nói.
Bộ tứ huấn luyện viên của Giọng hát Việt - Ảnh: T.T.D.
Gần đây nhất, trong đêm thi trực tiếp truyền h́nh đầu tiên của Giọng hát Việt diễn ra tối 23-9, các huấn luyện viên (cũng là giám khảo ở những ṿng trước) đă không tiếc lời có cánh, thí sinh nào cũng được khen "tuyệt vời", "hoàn hảo", "rất hay", "làm rung động trái tim tôi"... Nếu không nghe thí sinh hát mà cứ nghe huấn luyện viên - giám khảo "hát" th́ có lẽ khán giả sẽ nghĩ rằng ḿnh vừa bỏ lỡ màn tŕnh diễn của những ca sĩ hàng đầu thế giới!
"Điểm danh" phong cách giám khảo
Giám khảo "đường mật": luôn luôn hào phóng lời khen, khen không tiếc lời, đến mức khán giả xem truyền h́nh lắm lúc thấy đỏ mặt. Cũng trong chương tŕnh Giọng hát Việt, không ít lần khán giả đợi chờ những nhận xét mang tính phân tích về chuyên môn, về chỗ hay chỗ kém của thí sinh th́ họ chỉ toàn nghe những lời đường mật - mà có lúc cứ như đường hóa học v́ nhiều phần... xa sự thật!
Sự hào phóng lời khen đă khiến không ít người xem ngán ngẩm các huấn luyện viên. Hồ Ngọc Hà hẳn đă phải nghĩ lại về lời xưng tụng một thí sinh là Taylor Swift Việt v́ ngay ṿng trực tiếp đầu tiên, thí sinh này đă để lộ tất cả điểm yếu của cô: phát âm không chuẩn, giọng yếu, chênh và phô... Thế nhưng kỳ lạ là các huấn luyện viên được mời nhận xét vẫn... khen là chính!
Giám khảo "tiêu ớt": những giám khảo này thuộc trường phái thích chê, ǵ cũng chê, thái độ và lời nói... cay như ớt. Tiêu biểu cho phong cách giám khảo này có thể t́m thấy trong chương tŕnh Vietnam’s Next Top Model. Một vài vị giám khảo thường hay có những nhận xét như "tát nước vào mặt", chê bai không tiếc lời và thậm chí có phần gây tổn thương cho thí sinh.
Xuân Lan ở những tập đầu luôn có gương mặt và giọng nói mà một số thành viên trên Facebook gọi là "mẹ Cám" hay "bà Quảng Thị Kim Hoa". Nét mặt khó đăm đăm, lời nói cụt ngủn đuổi thí sinh ra khỏi pḥng chụp ảnh của giám khảo hay đôi mắt lườm nguưt, những câu nói có phần đay nghiến, đôi khi bất nhă kiểu "khá khen cho em" đă khiến không ít khán giả thấy... khó chịu!
Giám khảo "góp mặt cho vui".
Trong hai cuộc thi Cặp đôi hoàn hảo và Bước nhảy hoàn vũ có không ít giám khảo luân phiên được mời là những người nổi tiếng nhưng không có chuyên môn về... nhảy hoặc hát. Khán giả rất dễ nghe những lời nhận xét rất cảm tính, mơ hồ và những con điểm cũng chung chung không kém. Giám khảo Hồ Hoài Anh từng phát biểu thật thà và dễ thương trước khi nhận xét rằng: "Tôi th́ tôi không có chuyên môn về khiêu vũ nhưng...".
Và không chỉ có Hồ Hoài Anh, nhiều nghệ sĩ ở các ngành khác cũng được mời chấm hai cuộc thi hát và nhảy này. V́ thế đă xuất hiện những con điểm thật là... lạ! Có giám khảo từng làm không ít khán giả ngă bổ chửng khi anh cho một thí sinh điểm 9 v́ lư do cô từng là nguồn cảm hứng sáng tác một ca khúc nhạc nền phim truyền h́nh! Nhiều người yêu mến nhạc sĩ này đă thở phào khi anh quyết định rời ghế giám khảo!
Giá và giá trị, ảo và thật
Cái giá mà ban tổ chức trả cho các vị giám khảo nổi tiếng, các "ngôi sao" hẳn là không hề thấp chút nào. Những "ngôi sao" tham gia ngồi ghế giám khảo ngoài tiền thù lao c̣n có thêm một "giá trị thặng dư" khác là tên tuổi liên tục được nhắc đến trước hàng triệu triệu khán giả.
Thế nhưng, cứ thử nh́n lại mà xem, những giá trị mà cá nhân nghệ sĩ, ngôi sao - với tư cách giám khảo - đă để lại cho khán giả xem truyền h́nh là ǵ? Những lời nhận xét ngọt ngào, những lời khen có cánh khiến người xem hoang mang không biết thí sinh có tài thật hay không, rồi có khi họ lại tự trách ḿnh: "Ơ, Việt Nam có quá nhiều thiên tài ca hát như thế mà ḿnh không biết à"... Sự nhầm lẫn ấy mới ngây thơ và chết người làm sao... Những giám khảo "mắng cho nó nên người" th́ lại làm cho không ít khán giả là phụ huynh phải chạnh ḷng.
Bác Nguyễn Văn Thắng (Q.B́nh Thạnh, TP.HCM) bức xúc: "Tại sao con người ta đi giày không vừa cũng mắng, con gái người ta khóc cũng mắng sa sả vào mặt như thế? Tôi có con th́ tôi không cho thi chương tŕnh này đâu". Trao đổi riêng với thí sinh của cuộc thi người mẫu nói trên, một bạn giấu tên nói: "Thật ra chị Xuân Lan cũng rất tốt với tụi em, có đứa nào bị cái ǵ là chị ấy quan tâm lắm nhưng cái cách của chị ấy là như vậy...". Khổ cho giám khảo Xuân Lan, cái tốt th́ chỉ thí sinh thấy nhưng những lời nói dằn hắt, cụt ngủn kiểu "em đi ra khỏi pḥng ngay cho tôi" th́ cả nước thấy!
Với những giám khảo "góp mặt cho vui" th́ giá trị họ cống hiến cho người xem truyền h́nh càng khó thấy hơn. V́ khán giả xem truyền h́nh phần lớn không có kiến thức chuyên môn để đánh giá xem thí sinh như thế là hay hay dở nên họ ít nhiều trông đợi những nhận xét khuôn vàng thước ngọc của giám khảo để bổ sung kiến thức nâng tầm thẩm mỹ của ḿnh lên. Thế nhưng, việc sử dụng giám khảo ngoại đạo, không có kiến thức đủ sâu về chuyên môn đă khiến lời của giám khảo nhiều lúc như đùa! Chỉ góp mặt cho vui là chính!
Không ít nghệ sĩ, đạo diễn, nhà thơ, nhà văn, nhạc sĩ sau thời gian "hành nghề" giám khảo đă "đi chỗ khác chơi" v́ hiểu ḿnh không phù hợp ở chốn thị phi ồn ào để khán giả cũng chấm điểm ḿnh như ḿnh đang chấm điểm thí sinh. Cũng có người hiểu rằng ḿnh không phải là ông/bà "Biết Tuốt" cứ ngồi ghế giám khảo là phán cho sướng miệng. Nhưng ai cũng tỉnh táo, cẩn trọng như thế th́ lấy ai ngồi ghế giám khảo giữa thời... nóng ghế giám khảo. Thế nên, nhiều khi khán giả chỉ c̣n biết im lặng thở dài.
Theo Tuổi Trẻ
Thở dài với giám khảo
