Nhiều quốc gia trên thế giới có những tập tục hết sức kỳ lạ quanh bàn ăn và nếu không t́m hiểu từ trước, du khách sẽ vô cùng lúng túng, phát rồ.
Hôn bánh mỳ rơi ở đất
Một người khách nếu được chủ nhà mời đến ăn tối cùng với gia đ́nh người Afghanistan th́ thực sự là một vinh dự. Người khách đó sẽ được đối xử như vua chúa, được ngồi ở khoảng cách xa nhất tính từ cửa ra vào, chủ nhà sẽ gắp thức ăn cho khách đầu tiên.
Những phần thức ăn ngon nhất cũng sẽ được chủ nhà gắp dành phần đặt vào bát (hoặc đĩa ăn) cho vị khách. Tuy nhiên, nếu trong quá tŕnh ăn uống mà khách để rơi bánh mỳ trên bàn ăn, phải cúi xuống nhặt nó lên và… hôn nó, sau đó đưa bánh mỳ chạm vào trán của ḿnh trước khi đặt nó đâu đó trên bàn ăn.
Bên cạnh đó, người Afghanistan thường ăn bốc và thức ăn chỉ được cầm bằng tay phải bởi tay trái bị xem là không sạch sẽ do những hoạt động liên quan đến việc đi vệ sinh.
Đến đúng giờ là bất lịch sự
Ở Tanzania, những vị khách mời không nên đến ăn đúng giờ bởi như vậy sẽ bị đánh giá là bất lịch sự. Thông thường gia chủ sẽ niềm nở chào đón khách nếu khách đến muộn khoảng 15-30 phút.
Ngoài ra, khi ăn uống, những vị khách phải giấu chân trong váy hoặc quần thật kỹ, không được để tḥ chân ra trên thảm hoặc trên chiếu ăn. Ăn nhanh và kết thúc bữa ăn sớm được xem là hành vi thô lỗ, dù có vội thế nào, khách được mời đến thưởng thức các bữa cơm cùng gia chủ Tanzania cũng nên ngồi cùng với chủ nhà từ 15-30 phút rồi mới đứng dậy.
Đút cho nhau ăn bằng tay trần
Một số vùng của Ethiopia có phong tục đút cho nhau ăn bằng tay trần. Khi tất cả mọi người đă ngồi thành ṿng tṛn, chủ nhà bắt đầu bốc một ít thịt và rau rồi đút cho người ngồi bên cạnh ḿnh.
Chủ nhà sẽ tiếp tục làm vậy với từng người theo ṿng tṛn. Khi đă đút xong cho tất cả, người ngồi bên cạnh chủ nhà lại làm hành động tương tự. Khi kết thúc bữa cơm, mỗi người đều được tất cả mọi người đút cho ăn ít nhất một lần.
Để lại thức ăn thừa trên đĩa
Khi ngồi vào bàn ăn của người Nga, khách tuyệt đối chớ nên nh́n chằm chằm vào đĩa ăn của người khác. Vào cuối bữa ăn, theo phép lịch sự, họ nên để lại một ít đồ ăn trên đĩa ăn của ḿnh để tỏ ư rằng chủ nhà đă chuẩn bị rất nhiều đồ ăn.
Thêm vào đó, đừng bao giờ từ chối khi được mời rượu vodka hoặc các loại đồ uống có cồn khác v́ hành động này được xem là bất lịch sự.
Hơn nữa, người Nga rất thích không khí hoạt náo, vui đùa trong lúc ăn uống. Trước khi rời bàn ăn, các vị khách cũng nên khen người đă chế biến ra món ăn mà ḿnh đă thưởng thức.
Ợ càng nhiều càng tốt
Không giống như người Nga, những vị gia chủ người Inuit ở Canada sẽ cảm thấy rất phấn khởi nếu khách ợ thật nhiều sau bữa ăn.
Chủ nhà sẽ ngầm hiểu đây là một cử chỉ bày tỏ sự cảm ơn và khen ngợi các bữa ăn do ḿnh nấu. Tuy nhiên, các nhà khoa học khi nghiên cứu hệ tim mạch khỏe mạnh đặc biệt của người Inuit lại phát hiện ra rằng, chính v́ ăn một lượng lớn omega-3 nên người Inuit mới thường xuyên ợ sau khi ăn, chứ không hẳn do ăn ngon miệng hay không.
Chờ đợi là hạnh phúc
Những vị khách đến với các gia chủ người Philippines sẽ được đánh giá cao nếu biết chờ đợi cho đến khi được mời ngồi vào bàn và được chỉ cho vị trí ngồi, cũng như chờ đến khi được mời bắt đầu động đũa.
Thậm chí, nếu thấy chưa no th́ các vị khách cũng không nên chủ động mà phải luôn luôn đợi một lời mời ăn thêm từ chính chủ nhà.
Không chỉ vậy, các vị khách nên ăn sạch đĩa, không bỏ thừa thức ăn. Khi ăn xong, nên đặt dao và nĩa ngay hai bên đĩa ăn, đặt ngửa mặt lên trên và luôn hỗ trợ chủ nhà dọn dẹp bàn ăn sau khi ăn xong.
Người lớn tuổi “bao” ăn, người trẻ tuổi “bao” uống
Ở Hàn Quốc, văn hóa tôn trọng người lớn tuổi được đặc biệt xem trọng. V́ thế, nếu ăn cùng ai đó lớn tuổi hơn ḿnh, các vị khách đến đây nên nhớ chờ cho họ ngồi xuống, bắt đầu ăn trước và nán lại bàn cho đến khi những người lớn tuổi ăn xong.
Trong trường hợp đi ăn ở ngoài, người Hàn Quốc không có văn hóa ai trả tiền người nấy. Thông thường, người lớn tuổi nhất trong nhóm sẽ trả tiền hóa đơn. Những người trẻ hơn có thể “đáp lễ” bằng cách mời bữa uống sau đó.
Húp x́ xụp
Trước khi ngồi vào mâm cơm, những vị khách đến Nhật Bản nên chờ cho chủ nhà mời ít nhất là ba lần mới chính thức dùng cơm, nếu mới mời lần đầu tiên mà đă sà vào mâm và ăn ngay th́ bị xem là bất lịch sự. Người trẻ nhất trên mâm cơm phải có nghĩa vụ rót rượu cho những người khác trong mâm cơm, bắt đầu là rót rượu cho người cao tuổi nhất uống trước, rồi mới rót lần lượt cho những người khác và cuối cùng là rót rượu cho ḿnh.
Không được dùng một cây đũa duy nhất để dịch chuyển thức ăn. Khi phụ nữ gắp thức ăn từ khay cho vào miệng ḿnh, theo một quy tắc bắt buộc là họ phải lấy bàn tay che dưới món ăn, rồi mới đặt thức ăn vào miệng, riêng nam giới không làm việc này. Chà xát đũa vào nhau để làm rơi các mảnh thức ăn bám vào đũa tại nhà hàng hoặc tư gia được xem là hành vi thiếu tôn trọng người khác.
Đặc biệt, khi ăn các món mỳ nóng, các vị khách được khuyến khích nên ăn và phát ra tiếng húp x́ xụp. Người Nhật tin rằng hành vi xuưt xoa khi ăn món ăn sẽ chứng tỏ tay nghề nấu ăn của bà nội trợ, theo đó ngụ ư khen món ăn ngon.
Thêm vào đó, theo người Nhật, cách ăn này sẽ làm tăng vị ngon của món mỳ. Tuy nhiên, khách cũng cần chú ư không nên húp mỳ quá mạnh bởi có thể làm bắn nước ra xung quanh, như vậy vô t́nh sẽ bị coi là bất lịch sự.
Datviet