Sau khi ông Hồ văn Tư, chồng bà Phạm thị Lài đã phải uống thuốc rầy để phản đối hành động ngang ngược của nhà cầm quyền địa phương thì câu chuyện vẫn chưa chấm dứt.
Các cuộc biểu tình đòi đất diễn ra khắp nước Việt Nam ngày càng nhiều./RFA files
Con giun xéo mãi cũng oằn
Kể từ năm 2002, khi đoàn đo đạt của tp Cần thơ đến đo đất các hộ gia đình của khu quy hoạch cho đến nay, thì sóng gió đã ập xuống 8 nhân khẩu trong gia đình bà Lài. Suốt 10 năm ròng rã, vợ chồng bà đã viết hơn 20 lá đơn, nhận trên dưới 30 công văn, quyết định, thông báo…v.v.. từ chính quyền địa phương, nhưng không một lá thư nào giải quyết vấn đề một cách minh bạch và công bằng.
Phần lớn những công văn đó là chỉ để bác đơn kiện của bà Lài với lập luận mơ hồ là “Bác đơn khiếu nại vì không có cơ sở xem xét” (công văn ngày 8/10/2003 CT UB ND tp CT) rồi khẳng định một chiều “đây là quyết định giải quyết cuối cùng của UB ND tỉnh Cần Thơ » bất chấp sự phản đối của người trong cuộc. Đó chính là giọt nước làm tràn ly , đưa đến sự phẩn uất tột cùng để bà Lài và con gái không còn giải pháp nào hơn là phải khỏa thân để giữ đất :
"Sau khi bị công ty 8 cưỡng chế, vợ chồng tôi có trở vào công ty 8 cất chòi để ở, ở 6-7 tháng trời, rồi đến tháng 12, chính quyền huyện Cái răng tiếp tục cưỡng chế lần nữa là 3 lần, công ty 8 cưỡng chế 3 lần. Sau đó tôi tiếp tục gửi đơn hoài mà không thấy ai trả lời gì hết trơn , rồi đến nay công ty 8 nó càng ngày càng rào đất lại hết trơn hà! Nó đem xe vô đóng cọc, cất nhà .
Ông chồng thì đã uống thuốc tự vận lúc bị cưỡng chế lần ba, ổng uống thuốc tự vận, ổng đi nhà thương rồi, bây giờ không biết làm gì. Mẹ con tôi thì sức yếu thế cô, chỉ muốn lột quần, lột áo ra để cho mấy thằng vệ sĩ, mấy thằng thanh niên nó mắc cỡ nó bỏ đi thôi, nó không lôi, không kéo mình mà ai dè đâu nó cũng lôi, cũng kéo mình .
Cũng nhiều lần lắm, nó vô là nó khiêng tôi mấy lần chứ không phải 1 lần này đâu. Có lần tôi cũng lột quần thôi, có khi tôi không lột áo. Mấy lần đầu chỉ có mình tôi chứ không có con gái. Lần sau nó vô 8-9 người đông quá, nhỏ con gái thấy vậy nó mới tràn vô, nó thấy quá trời đông rồi! làm không lại nên nó mới lột quần lột áo theo tôi chứ mấy lần trước có mình tôi thôi, không có con gái.”
Đơn thư không ai giải quyết
Dân oan trong một lần biểu tình đòi đất
Trong khi mọi việc đang chờ giải quyết của các cơ quan chức năng thì ông Nguyễn Thái Bảo, trưởng phòng Tài Nguyên Môi trường ký thông báo số 61/TB-PTNMT yêu cầu gia đình bà Lài “giao nộp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất”, trong vòng 20 ngày, nếu không giao thì họ sẽ hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của vợ chồng bà Lài.
Thế cùng, phải tự lột trần truồng để phản đối. Vậy mà mẹ con bà Lài lại bị cáo buộc ngược trở lại là hành hung vệ sĩ:
“Thì vệ sĩ nó tràn vô nó lôi, nó kéo nó xóc hai cánh tay tôi nó lôi trên cát, cát với đá xẻ hai bàn đít tôi chảy máu, còn con gái cũng vậy, 4-5 đưa nó xúm lại nó lôi. Vậy mà ông Cử trả lời tờ báo Thanh Niên, Tuổi trẻ , ổng nói là Mẹ con tôi đem sắt nhọn vô đâm mấy thằng vệ sĩ. Sự thật là Mẹ con không có quần áo, tay đâu mà cầm sắt cầm gì để mà đâm đâu mà ông Cử ổng nói như vậy.”
Ngày 22 tháng 9 năm 2011, ông Phạm Chánh Nhân – Cán bộ Phòng TN&MT quận Cái Răng, cùng ông Lê Minh Trí – Cán bộ Địa chính phường Hưng Thạnh, ông Trần Văn Thử - Trưởng Khu vực 2 Phường Hưng Thạnh đến nhà bà Lài tự rào đất xung quanh nhà, ghi chép rồi đo vẽ…
Những người này cho biết hộ của bà lấn chiếm đất của Công ty Đầu tư Xây dựng số 8 và Cty CP Nam Long. Câu chuyện trở thành ngược đời khi những người bị cướp đất bị kiện lại thành những người đi cướp đất.
"Nó nói hộ của ông là vô cất chòi chiếm rồi nó làm đơn thưa mình nói là mình chiếm đất của nó nữa, tại vì mình vô mình cất chòi để ở nó nói mình chiếm đất của nó nên nó cưỡng chế lần 3 đó! , cưỡng chế lại lần 3 dỡ chòi nên ổng tức quá ổng mới uống thuốc tự vận ổng chết đó, chứ có phải khi không mà ổng uống thuốc tự vận đâu. Ông Nguyễn Thái Bảo, trưởng phòng Tài nguyên môi trường quận Cái răng đòi hủy quyền sử dụng đất của gia đình tôi nữa. Nó thấy gia đình tôi ngu dốt rồi nó gài nó ăn hiếp đủ thứ hết trơn, khổ dữ lắm luôn!”
Đơn của họ gửi khắp các cơ quan công quyền từ trung ương đến địa phương mà không ai giải quyết, không ai xem xét lại vụ việc để bảo vệ quyền lợi và sự công bằng cho dân. Điều này cho thấy Chính quyền đã đứng bên ngoài, thậm chí cố ý nghiêng hẳn về phía lợi ích của Doanh nghiệp - Họ lợi dụng sự kém hiểu biết của người dân để xâm phạm lợi ích của người dân một cách trắng trợn. Ông Tư chỉ biết than:
“Mình là dân dốt, không ai biết làm hơn cái gì bây giờ, quyền lực mà, bây giờ chỉ làm đơn yêu cầu giải quyết thôi.”
Lâm cảnh túng quẫn
Người dân An Giang biểu tình đòi đất.
Năm 2004, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng ký Công văn 1701, yêu cầu "nhà đầu tư phải tự thỏa thuận với người dân có đất bị thu hồi về giá bồi hoàn...". Nhưng, vào năm 2003 và 2004, Chính quyền lại ra Quyết định thu hồi đất của dân (toàn bộ khu vực này) để giao cho chủ đầu tư bất chấp người dân có quyền "thương lượng về giá cả". Nói cách khác: Chính quyền đã tiếp tay chủ đầu tư, tướt đoạt quyền thỏa thuận về giá bồi hoàn của người dân với chủ đầu tư.
Bao nhiêu phong bì đã được chuyền tay để chính quyền cấu kết với doanh nhân đưa người dân đến bước đường cùng này. Sau bao nhiêu năm vất vả chỉ vì muốn giữ lại mảnh đất đã thấm mồ hôi của mình, bà Lài chỉ mong:
“Nói chung là từ hồi cưỡng chế đến nay đã 1 năm rồi, tiền thì không có, không làm gì ra tiền, vợ chồng bây giờ sức khỏe cũng yếu lắm. Bây giờ không làm gì ra tiền, cũng mong chính quyền ở đây giải quyết cho tôi cho rồi mà sao không thấy ai giải quyết cho tôi sống. Yêu cầu chính quyền trả lại công bằng, lẽ phải cho tôi thôi, mười mấy tháng qua là tôi quá trời vất vả rồi. Tôi có nhà có đất mà để cho tôi ở nhà mướn như vậy tôi bức xúc dữ lắm luôn đó, thật là bức xúc luôn đó.”
Đất là nền tảng của gia đình, là khúc ruột của dân, dù có gì đi chăng nữa, người dân cũng phải bám đất để sống, miếng đất mà họ đã tạo nên bằng mồ hôi, bằng chiếc lưng còng chứ không phải dễ dàng có được qua con đường tham nhũng, hối lộ. Vì vậy, bà Lài cương quyết:
“Bây giờ nếu vợ chồng tôi có chết thì bỏ chứ không bỏ miếng đất.”
Thái Hà, Tiên Lãng, Hưng Yên, Cần Thơ ….và sẽ còn những địa danh nào nữa sẽ là nạn nhân dưới bàn chân của đòan cưỡng chế để trở thành những cái tên mỹ miều “ khu đô thị mới” hay “làng sinh thái”?
Danh từ “đoàn cưỡng chế" và những hành động đàn áp thô bạo, cách cư xử bất nhân khiến người ta không khỏi liên tưởng đến sự tàn ác của các đoàn cải cách ruộng đất vào thập niên 40-50. Nhưng, thế kỷ 21 không phải là thế kỷ 20 nữa và sự phẫn uất của những người dân oan mất đất bị dồn nén như một nồi áp suất đang sôi sục chỉ chờ ngày bùng nổ.
Tường An, thông tín viên RFA
Khỏa thân để giữ đất (phần I & II)
