Giữa lúc Washington nổi giận trước việc một bác sĩ Pakistan bị phạt tù v́ từng giúp CIA tiêu diệt trùm khủng bố th́ một nữ doanh nhân ở Islamabad nói cách hành xử của Mỹ là “ích kỷ, thất thường”.
Về sự giúp đỡ của Mỹ dành cho Pakistan trong hơn ba thập kỷ qua, nữ doanh nhân này nói: "Tất cả những ǵ mà chúng tôi nhận được từ người Mỹ chỉ là bất ổn và bạo lực".
Trong một buổi ăn trưa với một số nhà ngoại giao phương Tây, nữ doanh nhân Pakistan này đặt câu hỏi: “Liệu quí vị có biết Osama bin Laden từng là nhân viên CIA? Ông này từng là người của Mỹ ở Afghanistan”. Nữ doanh nhân này muốn nói đến vai tṛ của bin Laden, được Mỹ hậu thuẫn, chống lại quân đội Liên Xô ở Afghanistan hồi những năm 1980.
Dư luận Pakistan ngày càng coi Mỹ là một đồng minh “ích kỷ, thất thường”, bất chấp việc Washington đổ hàng tỷ USD tiền viện trợ cho quốc gia Nam Á này.
Người Pakistan không hài ḷng trước quan hệ Mỹ-Ấn ngày càng mật thiết.Ảnh Pakistan Tribune.
Quan điểm này ngày càng trở nên phổ biến, sau vụ lính đặc nhiệm Mỹ hạ sát bin Laden ở bên trong lănh thổ Pakistan hồi tháng 5/2011. Cuộc đột kích không thông báo cho giới chức hữu quan Pakistan được xem là một sự sỉ nhục đối với quân đội Pakistan và làm dấy lên nghi vấn về việc t́nh báo Pakistan chứa chấp bin Laden.
Quan hệ Mỹ-Pakistan đă trở nên căng thẳng hơn, sau khi một ṭa án Pakistan tuyên phạt 33 năm tù giam ông bác sĩ đă giúp CIA t́m thấy bin Laden. Các quan chức Pakistan cho biết bác sĩ Shakil Afridi bị bỏ tù v́ tội phản quốc và có "quan hệ" với CIA. Thế nhưng một tài liệu của ṭa án được phát tán sau này lại nói rằng ông Afridi phạm tội giúp đỡ một nhóm chiến binh bị cấm.
Một quan chức Mỹ nói: “Hầu hết mọi người ở Washington đều phẫn nộ trước việc bác sĩ Shakil Afridi phải ngồi tù. Ông này phải được tôn vinh như một anh hùng, thế nhưng phía Pakistan lại coi ông là một kẻ phản bội tổ quốc”.
Ác cảm gia tăng từ hai phía đă gây khó cho các ṿng đàm phán vốn đang bị bế tắc về việc mở lại tuyến đường tiếp viện cho các lực lượng phương Tây ở Afghanistan. Phía Pakistan đă đơn phương đóng cửa tuyến đường này cách đây 6 tháng, để phản đối việc máy bay Mỹ không kích qua biên giới, làm thiệt mạng 24 binh sĩ Pakistan.
Bà Maleeha Lodhi, cựu đại sứ Pakistan tại Washington, nói với Reuters: “Khi quan hệ song phương xấu đi, dư luận ở cả hai nước coi nhau như kẻ thù. Hầu hết t́nh cảm chống Mỹ ở Pakistan là do những bất ổn ở nước này sau cuộc can thiệp kéo dài một thập kỷ ở Afghanistan do Mỹ lănh đạo. Các chính sách của Mỹ bị coi là đă mang lại bất hạnh cho khu vực, đặc biệt là Pakistan”.
Chủ đề chính gây ra mẫu thuẫn giữa Washington và Islamabad là "cuộc chiến chống khủng bố", một cuộc chiến mà Pakistan gia nhập sau cuộc tấn công khủng bố ngày 11/9/2001 - bất chấp sự phản đối của một số tướng lĩnh quân đội.
Washington đă cáo buộc Islamabad “thiếu chân thành” và che đậy các nhóm chiến binh Afghanistan để đảm bảo có một vai tṛ đáng kể trong bất kỳ giải pháp chính trị nào, một khi các lực lượng Mỹ rút đi. Một số thượng nghị sĩ Mỹ đă thúc ép chính quyền Obama cắt giảm viện trợ cho Pakistan và nỗi thất vọng đă vượt ra ngoài hành lang quyền lực ở Washington.
Các quan chức Pakistan nói rằng người Mỹ, đặc biệt là các nhà lănh đạo của họ, cần phải nhận thức được tính nhạy cảm của nền hoà b́nh khu vực, trước khi đánh giá tính hiệu quả của Islamabad. Họ cũng nói rằng Washington quá ngây thơ, khi dựa quá nhiều vào chiến dịch tấn công quân sự để đánh bại Taliban.
Nhiều người Pakistan cũng rất lo lắng về việc Mỹ rút khỏi Afghanistan sau năm 2014 và để lại cho khu vực này một mớ ḅng bong hỗn độn, vô phương tháo gỡ.
Minh Bích (theo Reuters)