Báo động tình trạng tử vong do tai biến sản khoa

Theo các bác sĩ, hầu hết các ca tử vong mới đây đều rơi vào các trường hợp tai biến hiếm gặp, trong đó có thuyên tắc ối.

Trong vòng một tháng vừa qua, đã xảy ra liên tiếp 10 ca tử vong do tai biến sản khoa trên địa bàn cả nước. Điều đó cho thấy tình trạng tử vong do tai biến sản khoa ở Việt Nam đang ở mức báo động. Sự việc nóng đến mức, Bộ Y tế phải có công văn khẩn số 2809 gửi Sở Y tế các địa phương về việc đào tạo, nâng cao năng lực cán bộ y tế các tuyến về chuẩn đoán và xử trí cấp cứu sản khoa, hạn chế tối đã các trường hợp tai biến dẫn đến tử vong.

Rất đông người dân bức xúc vì bé sơ sinh tử vong bất thường ở Vân Đình (Hà Nội)

Mặc dù đã có công văn khẩn của Bộ y tế về việc hạn chế tai biến sản khoa nhưng rạng sáng ngày 23/5, tại bệnh viện đa khoa Vân Đình (Hà Nội) lại có thêm trường hợp cháu bé tử vong ngay trên bàn sinh khi vừa lọt lòng mẹ. Điều kỳ lạ là trước đó, chị Thùy Dung, mẹ của cháu bé được các bác sĩ chẩn đoán sản phụ và thai nhi đều phát triển bình thường, để đẻ tự nhiên. Khoảng 2h sáng 23/5, chị Dung chuyển dạ, đau bụng dữ dội.
Do sản phụ mới sinh lần đầu lại đã quá ngày sinh nên gia đình yêu cầu bác sĩ cho mổ đẻ. Trong khi đó, bác sĩ Trần Đăng Tuấn, phụ trách kíp trực đã khám và phát hiện sản phụ có dấu hiệu suy thai cấp nhưng mãi đến 5h sáng ca mổ mới được tiến hành. Kết quả là cháu bé đã không qua khỏi và tử vong vào lúc 5h30 ngày 23/5. Hiện sự việc vẫn đang được các cơ quan chức năng điều tra làm rõ.


Theo PGS.TS Nguyễn Viết Tiến, thứ trưởng Bộ Y tế, giám đốc bệnh viện Phụ sản Trung Ương thì không gì có thể đảm bảo rằng những tai biến sản khoa sẽ không xảy ra. Có nhiều trường hợp tai biến vô cùng phức tạp và xảy đến một cách bất ngờ như sét đánh khiến các bác sĩ không kịp trở tay. Điều này không chỉ xảy ra ở Việt Nam mà ngay cả ở các nước tiên tiến trên thế giới.
Trao đổi với Người đưa tin, bác sĩ Lê Thị Kim Dung, phó giám đốc Viện Sức khỏe sinh sản (RAFH), phụ trách khoa sản (Trung tâm y tế 178 Thái Hà – Hà Nội) cho biết: “Chúng ta không thể đổ lỗi hoàn toàn cho bác sĩ hay công tác cấp cứu sản khoa ở các bệnh viện tuyến dưới thấp kém. Sự chủ quan, kém hiểu biết của các sản phụ, các tình huống bất ngờ, phức tạp cũng là nguyên nhân dẫn đến những vụ việc đau lòng”.
Nghiên cứu của TS Lê Anh Tuấn – phó giám đốc BV Phụ sản Trung Ương cho thấy: mỗi năm ở Việt Nam có khoảng 2000 bà mẹ tử vong do tai biến sản khoa, phổ biến là băng huyết, vỡ tử cung, nhiễm khuẩn hậu sản, sản giật. Nhưng hầu hết các ca tử vong do tai biến sản khoa mới đây đều không rơi vào nhóm các tai biến sản khoa phổ biến như băng huyết, vỡ tử cung, sản giật, nhiễm khuẩn hậu sản hay uốn ván sơ sinh mà chủ yếu rơi vào các trường hợp tai biến hiếm gặp, trong đó có 3 trường hợp tử vong do thuyên tắc ối. Thuyên tắc ối là tình trạng nước ối và các chất trong thai như tóc, phân su đi vào hệ tuần hoàn của bàâ mẹ gây suy hô hấp, trụy tim mạch dẫn đến tử vong.



Theo phỏng đoán của bác sĩ Lê Thị Kim Dung, các trường hợp thuyên tắc ối rất hiếm gặp nên ít được đề cập đến để phòng tránh. Vì vậy, khi xảy ra, nó trở thành chuyện bất khả kháng.
Bác sĩ Lê Thị Kim Dung cho biết: Bên cạnh đó, nguyên nhân dẫn đến tử vong phải kể đến thái độ làm việc tắc trách, thiếu trách nhiệm của các bác sĩ. Họ không theo dõi tốt bệnh nhân để đưa ra những chẩn đoán, quyết định chính xác, kịp thời khi tình huống bất ngờ xảy ra. “Mặt khác, y tế Việt Nam ngày càng quá tải, bác sĩ trên đầu người quá thấp. Công tác cấp cứu sản khoa ở Việt Nam quá yếu kém so với các nước trên thế giới. Với tình hình dân số tăng vùn vụt như vũ bão, lực lượng y bác sĩ đào tạo không đủ đáp ứng nhu cầu, cũng một mối lo ngại cho lĩnh vực sản khoa hiện nay”, Bác sĩ Dung bức xúc

Theo thống kê của Vụ Bảo vệ sức khỏe bà mẹ trẻ em (Bộ y tế), tỉ lệ tử vong mẹ/100.000 trẻ đẻ sống ở Việt Nam đang ở mức 69/100.000 trẻ đẻ sống. So với con số 165/100.000 trẻ đẻ sống năm 2002 thì tỉ lệ này đã giảm mạnh. Nhưng Việt Nam vẫn đang là một trong những nước có tỉ lệ mẹ tử vong cao nhất thế giới.

P.V