- Cuộc đối đầu giữa Trung Quốc và Philippine v́ tranh chấp lănh hải ở Biển Đông tuần qua chứng kiến sự leo thang đáng lo ngại với những lời đe dọa, cảnh báo đầy sắc lạnh và cả các động thái quân sự, kinh tế gây giật ḿnh. Người ta ví đó là những con sóng dữ đang gào thét ở Biển Đông.
Sóng gió Biển Đông bắt đầu nổi lên cuồn cuộn từ hôm 8/4 khi một máy bay do thám của Hải quân Philippine phát hiện 8 tàu đánh cá của Trung Quốc lượn lờ đánh bắt cá ở khu vực băi cạn Scarborough đang nằm trong tranh chấp giữa hai nước. Vụ việc này đă dẫn đến một cuộc va chạm giữa tàu chiến lớn nhất của Philippine thuộc lớp Hamilton và hai tàu hải giám của Trung Quốc. Đây chính là mồi lửa châm ng̣i cho cuộc tranh chấp căng thẳng và quyết liệt hiện nay giữa Manila và Bắc Kinh xung quanh băi cạn Scarborough.
Hơn một tháng đă trôi qua, cuộc đối đầu giữa Philippine và Trung Quốc vẫn chưa có dấu hiệu kết thúc mà c̣n ngày một leo thang nghiêm trọng. Không chỉ dừng lại ở những lời cảnh báo, đe dọa, Manila và Bắc Kinh đă có những động thái quân sự và kinh tế gây lo ngại. Đặc biệt, tuần qua, người ta chứng kiến Trung Quốc có nhiều những phát biểu và bước đi mạnh mẽ chưa từng có nhằm “răn đe” nước láng giềng bé nhỏ của họ.
Trung Quốc dùng “vơ mồm” tấn công Philippine
Những ngày qua, người ta có cảm giác Trung Quốc đang phát động một “cuộc tổng tấn công” bằng “vơ mồm” nhằm vào Philippine.
Ngay trong ngày đầu tuần (7/5), Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc Fu Ying đă triệu tập Đại biện Philippine tại Trung Quốc đến để nhắn gửi một thông điệp mạnh mẽ đến chính quyền Manila. Theo đó, Bắc Kinh tuyên bố đă chuẩn bị sẵn sàng để đáp trả bất kỳ hành động nào làm leo thang t́nh h́nh căng thẳng từ phía Philippine.
Liên tiếp những ngày sau đó, trên các hăng thông tấn chính thức của Trung Quốc dồn dập đăng tải những bài viết thể hiện lập trường đầy cứng rắn với Philippine. Tờ Tân Hoa xă hôm 9/5 có bài kêu gọi Philippine đừng bao giờ thử thách ư chí bảo vệ chủ quyền lănh thổ của Bắc Kinh đồng thời khẳng định, nước này sẽ không bao giờ nhượng bộ trong vấn đề chủ quyền lănh thổ. Lời lẽ trong bài viết này giống như một lời thách thức của Bắc Kinh đối với Manila.
Đáng chú ư nhất trong cuộc khẩu chiến tuần qua là bài viết hôm 10/5 trên tờ PLA Daily, cơ quan ngôn luận chính thức của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Hoa (PLA). Bài báo này chứa đựng những lời đe dọa và cảnh báo sắc lạnh chưa từng có từ phía giới lănh đạo quân sự Trung Quốc.
Theo PLA Daily, Lực lượng Vũ trang Trung Quốc sẽ không cho phép bất kỳ ai xâm phạm vào chủ quyền lănh thổ nước này. Trung Quốc sẽ không đứng yên cho bất kỳ kẻ nào cướp đảo Hoàng Nham (cách gọi của Trung Quốc đối với băi cạn Scarborough). “Đừng t́m cách lấy đi dù chỉ một cm lănh thổ của Trung Quốc”, bài xă luận của PLA Daily đă viết như vậy. PLA Daily c̣n cảnh báo thêm, sẽ là “sai lầm khủng khiếp” nếu ai đó coi thường sức mạnh quân sự của họ.
Tuy nhiên, những “đ̣n tấn công” mạnh mẽ và gay gắt trên của Bắc Kinh không làm lung lay ư chí của Manila. Mặc dù không đáp trả Trung Quốc bằng những ngôn từ mạnh mẽ tương tự nhưng Philippine cho thấy, họ sẽ đối đầu đến cùng với nước láng giềng khổng lồ. Tổng thống Philippine Benigno S. Aquino tuần qua đă nhấn mạnh, điều quan trọng nhất là Trung Quốc phải “tôn trọng chủ quyền của chúng tôi”. Philippine tuyên bố sẽ kiện Trung Quốc ra ṭa án quốc tế để làm rơ trắng đen bởi họ có đầy đủ bằng chứng chứng minh chủ quyền đối với băi cạn Scarborough.
Từ khẩu chiến đến động thái quân sự...
Sau các cuộc khẩu chiến căng thẳng, cả Trung Quốc và Philippine đều có những động thái quân sự gây lo ngại. Lần này, vẫn là Trung Quốc “ra đ̣n” trước.
Trong những ngày đầu tuần, Trung Quốc đă khiến các nước trong khu vực “đứng ngồi không yên” khi tiến hành một cuộc tập trận hải quân rầm rộ đúng thời điểm khu vực Biển Đông nổi sóng. Trong 5 chiếc tàu chiến tham gia tập trận có sự xuất hiện của một trong những chiếc tàu chiến được trang bị vũ khí hùng hậu nhất của Hải quân Trung Quốc. Hạm đội Trung Quốc đă tập trận ở khu vực lănh hải quốc tế giữa Vùng lănh thổ Đài Loan và đảo chính Luzon của Philippine.
Sau khi tin tức về cuộc tập trận của Hải quân Trung Quốc được tung ra, Hải quân Philippine cũng “đáp lễ” bằng một tiết lộ về tàu chiến mới của nước này. Theo đó, Philippine sẽ đón nhận chiếc tàu chiến lớp Hamilton thứ hai từ Mỹ vào cuối tháng. Chiếc tàu chiến mới này được cho là sẽ giúp củng cố sức mạnh cho Lực lượng Hải quân Philippine. Chưa hết, Bộ trưởng Quốc pḥng Philippine c̣n cho biết, Mỹ đă cam kết sẽ bảo vệ nước này trước bất kỳ cuộc tấn công nào ở Biển Đông. Thông điệp mà Manila muốn nhắn nhủ ở đây là, họ đang có sự hậu thuẫn mạnh mẽ của cường quốc quân sự số 1 thế giới.
.... và đ̣n trừng phạt kinh tế
Trước sự cứng rắn của Manila, Bắc Kinh đă thể hiện sự tức giận bằng việc tung ra một loạt đ̣n trừng phạt kinh tế với Philippine.
Trong tuần qua, Trung Quốc đă tạm ngừng các tour du lịch đến Philippine với lư do là lo ngại về an ninh. Trung Quốc vốn là thị trường du lịch lớn nhất của Philippine. Ngoài ra, Trung Quốc c̣n tăng cường kiểm soát chặt chẽ hoa quả nhập từ Philippine vào nước này. Những đ̣n trừng phạt này đă ảnh hưởng ít nhiều đến nền kinh tế Philippine. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng hơn là hành động của Bắc Kinh đă khiến t́nh h́nh cuộc tranh chấp ở Biển Đông trở nên nghiêm trọng hơn.
Hôm qua, người dân Philippine đă kéo đến Đại sứ quán Trung Quốc ở thủ đô Manila để biểu t́nh phản đối Bắc Kinh trong cuộc tranh chấp lănh hải ở Biển Đông. Bắc Kinh đă phải khuyến cáo người dân nước này ở Philippine không ra khỏi nhàhoặc tránh xa những nơi công cộng để đảm bảo an toàn.
Rơ ràng, một loạt những diễn biến tuần qua đă cho thấy, cuộc đối đầu giữa Trung Quốc và Philippine ở Biển Đông đang “căng như dây đàn”. Một số người đang lo ngại viễn cảnh xấu có thể xảy ra. Tuy nhiên, trên thực tế, cả Manila và Bắc Kinh đều hiểu rơ hậu quả sẽ đi đến đâu nếu họ để chiến tranh xảy ra. Một tia hy vọng vừa lóe lên khi cả Trung Quốc và Philippine đều kêu gọi nhanh chóng giải quyết t́nh h́nh thông qua con đường ngoại giao. Trong khi Bắc Kinh kêu gọi các bên giữ “đầu óc tỉnh táo” th́ Manila tuyên bố đang t́m kiếm một giải pháp ngoại giao.
Kiệt Linh
theo vnm