Tỷ phú Thái Chaleo Yoovidhya, người xây dựng khối tài sản khổng lồ nhờ sáng chế và kinh doanh loại nước uống năng lượng Red Bull, đã qua đời vào thứ Bảy tuần trước tại Bangkok.
Tỷ phú Thái Chaleo Yoovidhya, người xây dựng khối tài sản khổng lồ nhờ sáng chế và kinh doanh loại nước uống năng lượng Red Bull, đã qua đời vào thứ Bảy tuần trước tại Bangkok do tuổi cao sức yếu. Nằm trong danh sách tỷ phú của thế giới, ông Yoovidhya được xem là một trong những trường hợp điển hình về những “đại gia” đi lên từ tay trắng, nhưng lại không thích xuất hiện trên báo chí.
Báo New York Times cho biết, sinh ra trong một gia đình Trung Quốc nhập cư vào miền Trung Thái Lan, không được học hành nhiều, khi còn trẻ, Yoovidhya từng làm những công việc như phụ cha mẹ bán hoa quả, gia cầm, phụ xe bus…
Về sau, có chút vốn liếng, ông khởi nghiệp kinh doanh bằng cách lập một công ty dược phẩm nhỏ có tên TC Pharmaceutials vào đầu những 1960. Ban đầu, ông sản xuất thuốc kháng sinh, nhưng sau đó chuyển sang nghiên cứu chế tạo một thứ đồ uống có chứa caffeine, cùng một loại amino acid được gọi là Taurine, và một loại carbohydrate gọi là Glucuronolactone.
Thứ nước uống này được đặt tên là Red Bull, ban đầu nhằm chủ yếu vào đối tượng người lao động làm công việc nặng nhọc như công nhân xây dựng và cánh lái xe tải. Cùng với những loại đồ uống tương tự học theo khác, Red Bull đã trở thành loại nước uống không chính thức của đất nước Thái Lan trong thời kỳ nền kinh tế này phát triển mạnh mẽ, trở thành một “con hổ mới” ở khu vực châu Á trong những năm 1980.
Sau đó, Red Bull mới trở thành một “cơn sốt” trên thị trường quốc tế nhờ bàn tay của một người bán hàng đến từ Áo có tên Dietrich Mateschitz. Khi đang làm việc cho công ty hàng gia dụng Blendax của Đức, Mateschitz phát hiện thấy nhiều cửa hàng dược ở châu Á có bán một loại si-rô giúp ông thoát khỏi tình trạng mệt mỏi khi đi lại nhiều bằng máy bay. Đó chính là Red Bull.
Mateschitz liên lạc với Yoovidhya (khi đó công ty của Yoovidhya đã là một trong những đơn vị được cấp phép của Blendax ở châu Á), và hai bên nhanh chóng thiết lập mối quan hệ đối tác để đưa Red Bull ra thị trường quốc tế.
Theo tờ Forbes, Mateschitz và Yoovidhya mỗi người bỏ ra 500.000 USD để thành lập và nắm 49% cổ phần liên doanh Red Bull này. Số cổ phần 2% còn lại được giao cho con trai của Yoovidhya là Chalerm Yoovidhya.
Chính Mateschitz là người đưa ra khẩu hiệu “Red Bull gives you wings” (tạm dịch “Red Bull chắp cánh cho bạn”). Với hàm lượng caffeine cao gấp đôi so với Coca-Cola, Red Bull được những đối tượng khách hàng phải thường xuyên thức khuya đặc biệt ưa chuộng. Giới pha chế đồ uống cũng đã tạo ra hàng loại cocktail khác nhau dựa trên Red Bull.
Báo chí ở nhiều nước đã không ít lần lên tiếng cảnh báo người tiêu dùng về khả năng gây hại của Red Bull đối với sức khỏe. Chẳng hạn, vào năm 2007, tờ The Daily Mail của Anh dẫn thông tin từ giới chuyên gia cho rằng, trộn rượu vodka với Red Bull có thể tạo ra loại đồ uống gây chết người.
Đầu năm nay, báo chí Trung Quốc lại loan tin nước giải khát Red Bull trên thị trường Trung Quốc có chứa chất độc hại. Cơ quan y tế của Việt Nam đã tiến hành kiểm nghiệm và kết luận nước Red Bull tại Việt Nam là an toàn.
Thi thoảng, các nước châu Âu vẫn ban lệnh cấm Red Bull, nhưng điều này có vẻ như chỉ làm gia tăng sức hút của loại nước uống này, nhất là đối với những người trẻ tuổi và nam giới. “Mùi vị” nguy hiểm dường như đã trở thành một phần của thương hiệu này.
Không quảng cáo nhiều trên các phương tiện thông tin đại chúng, Red Bull tập trung quảng bá thương hiệu thông qua hoạt động tài trợ cho các giải đấu thể thao như đua xe, bóng chày… đặc biệt với sự xuất hiện của các ngôi sao ở những môn thể thao cảm giác mạnh.
Các quảng bá này đã đem đến kết quả tích cực. Đầu năm ngoái, công ty Red Bull cho biết, họ đã tiêu thụ được tổng số 4,2 tỷ lon nước uống, thu về 5,1 tỷ USD. Red Bull cũng tuyên bố chiếm 70% thị phần đồ uống năng lượng của thế giới.
Là ông chủ giàu có của một hãng đồ uống năng lượng, nhưng Yoovidhya giữ một cuộc sống riêng kín đáo. Trong cuộc trả lời phỏng vấn báo The Nation, con trai ông cho biết, người cha tỷ phú của mình suốt 30 năm qua không hề xuất hiện trên các phương tiện truyền thông.
Không được học hành đến nơi đến chốn, Yoovidhya tự mày mò học tiếng Anh và luật. Nổi tiếng trong làng doanh nhân Thái, ông còn được Chính phủ nước này mời làm cố vấn.
Đến nay, những thông tin về gia đình riêng của Yoovidhya vẫn còn là một bí mật với giới truyền thông Thái. Theo tin đồn, ông kết hôn 2 lần và có 11 người con.
Thậm chí, tuổi thật của tỷ phú này cũng là một chuyện khó xác định. Báo The Nation cho rằng, ông Yoovidhya năm nay 90 tuổi, trong khi nhiều tờ báo khác đưa tin năm nay tỷ phú này 88 tuổi. Tờ Forbes của Mỹ lại cho rằng, ông Yoovidhya năm nay 80 tuổi.
Forbes xếp hạng ông Yoovidhya ở vị trí 205 trong danh sách tỷ phú của thế giới, với giá trị tài sản ròng chừng 5 tỷ USD. Trong khi đó, Mateschitz, người có công đưa Red Bull ra thị trường thế giới, hiện sở hữu tài sản 5,3 tỷ USD, và xếp thứ 193 trong xếp hạng tỷ phú của Forbes.
Theo
Phương Anh
Dân trí/New York Times
Ông chủ "bí ẩn" của đồ uống Red Bull qua đời
