Nghiên cứu mới: Người giàu hay ‘gian’

WASHINGTON (NV) - Người giàu thường có khuynh hướng nói dối, gian lận, thậm chí phạm luật, nhiều hơn là người nghèo, theo nghiên cứu mới công bố trên tạp chí chuyên môn của Hàn lâm viện Khoa học Quốc gia Mỹ.

Trong một loạt 7 thí nghiệm, các nhà khoa học khám phá ra người giàu thường gian dối nhiều hơn người nghèo ở nhiều mặt: Họ thường phạm luật khi lái xe, lấy đồ đạc của người khác, nói dối khi thương thuyết, gian lận để thắng giải thưởng, và hành xử thiếu đạo đức ở sở làm.

Kết quả này được đăng trên tạp chí chuyên môn Proceedings of the U.S. National Academy of Sciences. Bài viết mang tên “Higher social class predicts increased unethical behavior” dop Tiến Sĩ Paul K. Piff, đại học University of California, và cộng sự tại hai đại học California và University of Toronto, thực hiện.

Dữ kiện do Tiến Sĩ Piff thu thập được còn cho họ kết luận là lý do người giai cấp cao thì thiếu đạo đức là vì với họ, những điều được cho là “tham” thường được họ xem là bình thường.

Trong một thí nghiệm, các nhà nghiên cứu cho người ta chơi một trò chơi điện tử, ném xí ngầu. Các nhà nghiên cứu dặn người ta ghi lại điểm trên cục xí ngầu, càng nhiều điểm càng được thưởng nhiều. Những người này tưởng là không ai ghi lại kết quả của trò chơi điện tử.

Kết quả: Những người giai cấp cao - giàu hơn, được giáo dục nhiều hơn, gốc gác gia đình cao hơn - gian lận nhiều, ghi tăng số điểm xí ngầu, hơn là người giai cấp thấp.

Trong một thí nghiệm khác, các nhà nghiên cứu cho người ta đóng vai chủ nhân tuyển người. Họ được cho biết là việc làm này sẽ có thể bị bỏ sau 6 tháng và được khuyến khích là đừng cho ứng viên biết.

Kết quả, trong khi những người khác tìm cách né không nói về việc làm này có được lâu dài không, nhiều người giai cấp cao thì lại nói dối thẳng thừng.

Các nhà nghiên cứu cũng quan sát người lái xe trên đường phố ở San Francisco. Tại một ngã tư đường, họ quan sát xe cộ và phân loại xe sang và xe không sang. Kết quả: Xe sang thường hay lấn đường các xe khác và thường không chịu ngừng lại nhường cho người đi bộ.

Qua con số thu thập được, Tiến Sĩ Piff kết luận là người giai cấp cao thường có khuynh hướng ích kỷ hơn, họ nghĩ về cá nhân họ nhiều hơn, ít quan tâm tới người khác, và cũng kém hơn người khác về khả năng nhận biết phản ứng của người đối diện.

Tiến Sĩ Piff cho rằng lối hành xử này là một phần lý do giải thích cuộc khủng hoảng tài chánh, trong đó những người cực giàu, được giáo dục rất cao, lại hành xử thiếu đạo đức và cả phạm luật.

Vũ Quí Hạo Nhiên/Người Việt