Du học với đa số các bạn trẻ ngày nay là một ước mơ cháy bỏng nhưng không ít người đành gác lại bởi chi phí đắt đỏ nơi xứ người. Nhưng với những ai chịu khó và tinh ư, không khó để t́m ra giải pháp cho vấn đề này.
Ngoại trừ một số ít may mắn sinh ra trong gia đ́nh “có điều kiện”, đa số du học sinh Việt Nam khi đặt chân đến xứ người, nhất là một nước phát triển như Nhật Bản, đều phải đối mặt với gánh nặng cơm áo. Chi phí đắt đỏ luôn là nỗi lo thường trực khi mà nguồn chu cấp chính trong những ngày đầu vẫn chỉ là gia đ́nh hoặc những đồng học bổng ít ỏi. Nhưng cũng chính trong cái khó ấy, sự lanh lẹ, thích nghi cao của các du học sinh Việt Nam càng được bộc lộ rơ.
Nhật Bản có môi trường rất thuận lợi để sống và học tập Tại Nhật chi phí sinh hoạt trung b́nh tương đối cao, trong đó riêng tiền thuê pḥng trọ khoảng 30.000 – 35.000 Yên/tháng (tương đương 8 – 9 triệu đồng/tháng) cho một pḥng chừng 20m vuông ở các khu vùng ven. Nếu ở gần trung tâm Tokyo và Osaka, giá có thể gấp rưỡi hoặc gấp đôi. Để khắc phục t́nh h́nh này rất nhiều bạn đă chọn giải pháp ở ghép. Chỉ cần lướt qua một vài diễn đàn của các du học sinh Việt Nam tại Nhật Bản có thể t́m thấy rất nhiều mẩu rao vặt như: “T́m người ở ghép” hay “Cần t́m bạn ở chung”.
Thậm chí ngay cả khi chỉ về nước nghỉ vài tuần đến 1 tháng, nhiều bạn cũng tận dụng t́m người cho thuê lại. Đối tượng thuê có thể là sinh viên Việt Nam ở nơi khác tới du lịch, thực tập hoặc công tác trong thời gian ngắn. Người cho thuê có thể có thêm chút tiền trang trải chi phí c̣n người đi thuê cũng rất hài ḷng v́ ít có chủ nhà nào lại cho thuê thời gian ngắn với giá rẻ như vậy.
Bên cạnh việc tiết kiệm chi phí thuê pḥng, với hầu hết các du học sinh tại Nhật, các khu chợ đồ cũ luôn là địa điểm quen thuộc mỗi khi có nhu cầu mua sắm. Anh Lâm, nghiên cứu sinh tiến sỹ tại Osaka University chia sẻ: “Vào khoảng thời gian bắt đầu các kỳ học (tháng 4 và tháng 10 hàng năm) có nhiều chợ đồ cũ để sinh viên có thể mua các đồ dùng sinh hoạt thiết yếu (đa phần là hàng đă qua sử dụng): chăn, đệm, quần áo, nồi cơm điện, máy sưởi, bát đũa, xe đạp... với giá rất rẻ”.
Những khu chợ đồ cũ ở Tokyo thường được các bạn sinh viên lui tới là Meiji và chợ đồ cũ baza ở Shinjuku. Thay v́ phải bỏ ra hàng chục ngh́n Yên cho một chiếc xe đạp, nếu khéo chọn th́ chỉ với chừng 6000 – 7000 Yên cũng đă có một “chú ngựa sắt” ưng ư. Một khi đă có xe, nhất là xe máy các bạn nam cũng rỉ tai nhau rằng hăy tự trang bị một bộ đồ nghề sửa xe nếu không muốn bị “chém” đẹp.
Các du học sinh Việt Nam có nhiều "mẹo" để thích nghi với chi phí đắt đỏ tại Nhật Bản Bùi, một thành viên của diễn đàn của Hội thanh niên, sinh viên Việt Nam tại Nhật (VYSAJP) tiết lộ cửa hàng sửa xe ăn lăi tới 50% đồ của ḿnh lại thêm 15% tiền công sửa nữa. V́ vậy: “việc đi ra hàng là dành cho phụ nữ, c̣n nếu là đàn ông th́ nên có cái gara con con và một bộ đồ nghề sửa xe”.
Để dẫn chứng, Bùi lấy ví dụ: “Phớt và phuộc mới toanh giá 8.000 yên nếu mua trên mạng. C̣n ra cửa hàng th́ 20.000 Yên mà chỉ thay mỗi ṿng cổ phuộc trước. Lốp tuyết Gentsuki 1.500 Yên nếu mua trên mạng, c̣n ra hàng th́ 4.000 Yên tiền lốp thêm 2.000 Yên công thay”.
Vậy nên anh kết luận: “Nếu đă đi xe phân khối lớn, tốt nhất nên mua một cái kích, một bộ đồ nghề, một bộ moi lốp, cờ lê và mỏ lết tử tế. Cuối cùng th́ cần có internet và Youtube để ṃ những thứ như làm thế nào để thay lốp, làm thế nào để thay dầu, làm thế nào để thay phanh, làm thế nào để rửa xích...”
C̣n với những ai không muốn bỏ chừng ấy tiền để mua, các trung tâm thu gom đồ cũ luôn là địa chỉ đỏ. “Tại Nhật, những xe đạp và đồ dùng cũ c̣n tốt được thu gom về một địa điểm cách xa thành phố. Những ai có nhu cầu đều có thể đến lấy về dùng và c̣n được các nhân viên tại đây sữa chữa giúp”, anh Lâm bật mí tiếp. Chỉ có điều đoạn đường đi khá xa.
Hàng ngày, mỗi khi đi chợ, một “chiêu” nữa mà các du học sinh hay áp dụng để giảm chi phí đó là mua với số lượng lớn. Thay v́ mua đủ dùng cho một bữa và chịu mức giá cao, nhiều bạn rủ nhau cùng mua nhiều thực phẩm sau đó chia ra hoặc về để tủ lạnh ăn cả tuần. Những ai mua đồ ăn chín th́ tầm 18 giờ, một số cửa hàng bắt đầu giảm giá nên 1 suất cơm hộp 500 Yên có thể giảm giá chỉ c̣n một nửa.
Ngoài ra để tiết giảm tiền gas và điện, nước vốn khá cao, thư viện luôn là địa điểm học tập lư tưởng, vừa có thể tiết kiệm chi phí thắp sáng, sưởi ấm vừa có thể tận dụng nguồn sách tham khảo, giáo tŕnh tại đây. Các thư viện ở Nhật khá “hào phóng” khi luôn trang bị sẵn máy photocopy cho sinh viên sử dụng.