HƯỚNG DẪN SƠ CỨU (FIRST AID)
KHI BỊ CÔN TRÙNG, ĐỘNG VẬT VÀ NGƯỜI CẮN TRONG LÚC SINH HOẠT NGOÀI TRỜI Lynn Ly phỏng dịch theo "The Everything First Aid"
Những hoạt động ngoài trời như làm việc, vui chơi, giải trí, du ngoạn ở trong một số hoàn cảnh , khí hậu , và thời tiết . Khí hậu nóng và lạnh đều có thể gây ra những hệ quả đối lập (adverse consequences), và những sinh vật (critters) sống bên ngoài thỉnh thoảng gây dị ứng (ngứa ngáy khó chịu) hoặc tổn thương . Cơ thể bị thiếu nước hoặc ở cao độ (thí dụ lên đỉnh núi) và ở trong một số điều kiện ngoài trời khác cũng có thể làm bạn cảm thấy suy yếu đi .
Cho dù không có vấn đề gì khi bạn hoạt động ngoài trời, nhưng thật quan trọng bạn biết làm gì để chăm sóc hoặc trợ giúp những người bị chấn thương, bị bệnh tật bất ngờ .
I) BỊ CÔN TRÙNG, LOÀI VẬT VÀ NGƯỜI CẮN
Nhiều loại côn trùng và các sinh vật khác, bao gồm cả con người, gây ra các vết cắn và vết châm chích có thể cho cảm giác không thoải mái hoặc đe dọa tính mạng từ nhẹ nhẹ đến trung bình. Điều quan trọng là biết làm gì, làm thế nào để trị liệu, và khi nào thì cần tìm kiếm đến trợ giúp từ chuyên gia y tế để trị liệu bất kỳ thương tổn tàng ẩn bên trong.
1) BÒ CẠP CẮN (SCORPION BITES)
Bò cạp là loại côn trùng nhiều chân có hình dạng giống tôm hùm (lobster-like arthoropods) nằm trong xếp loại côn trùng có nọc độc (arcahnid class, cùng loài nhền nhện = spider class), có một ngòi / kim xoăn ở phần cuối nơi đuôi, và chúng thường được tìm thấy ở vùng sa mạc phía Tây Nam của Mexico (nước Mễ Tây Cơ). Những vết chích / đốt của bọ cạp dường như không có khả năng gây tử vong và dễ dàng điều trị, nhưng lại nguy hiểm cho trẻ nhỏ và người già hơn . Những triệu chứng bao gồm đau nhức ngay lập tức (immediate pain), nóng rát (burning), sưng tấy chút chút (minor swelling) và cảm giác tê (numb) hoặc ngứa ran (tingling sensation).
Những buớc sau đây cần nên thực hiện để trị liệu vết bò cạp cắn:
1. Rửa vùng bị bò cạp cắn bằng xà phòng / xà bông và nước
2. Dùng túi trườm lạnh đặt lên vùng bị bò cạp cắn trong vòng 10 phút , nếu cần thiết thì lập đi lập lại việc trườm lạnh vùng bị cắn với khoảng cách giữa các lần trườm lạnh là 10 phút .
3. Gọi điện thoại đến trung tâm kiểm soát chất độc (the Poison Control Center), hay đi bệnh viện khi có bất kỳ triệu chứng nghiêm trọng gì
2) BỌ VE CẮN (TICK BITES)
Những người sống vùng rừng cây hay đồng cỏ, hay những người dành thời gian vui chơi giải trí ở những khu vực này thì dễ bị bọ ve cắn . Loài côn trùng nho nhỏ này sống bằng cách hút máu các loài động vật có vú (mammals) thí dụ như hươu nai (deer), loài gậm nhấm (rodents), thỏ (rabbits) và có thể truyền bệnh từ động vật sang người .
Việc sơ cứu (first aid) những vết bọ ve cắn bao gồm loại bỏ con bọ ve đang bu bám ngay lập tức để tránh những phản ứng từ vết cắn và giảm thiểu tối đa các loại bệnh nhiễm trùng do bọ ve gây ra thí dụ bệnh Lyme, bệnh nóng sốt Colorado bọ ve (Colorado tick fever), bệnh nóng sốt được phát hiện ở núi đá (Rocky Mountain Spotted fever)
Để tháo bỏ con bọ ve bu bám trên người , hãy làm như sau:
1. Dùng cây nhíp (tweezers) hay cây kẹp nhỏ nhỏ cong cong hay thẳng thẳng (small curl or flat forcepts) kẹp lấy đầu con bọ ve và càng cận sát nơi da đang bị con bọ ve cắn càng tốt, rồi nhẹ nhàng kéo ra, đừng bóp nát hay xoay vặn con bọ ve
2. Rửa vùng bị bọ ve cắn bằng xà phòng / xà bông và nước.
3. Bôi thuốc Antihistamine hoặc loại 1% hydrocortisone cream (loại kem chứa 1% chất hydrocortisone)
Cần phải có sự chăm sóc y tế chuyên nghiệp , nếu con bọ ve cắn quá sâu và bạn không thể tháo gỡ nó ra được, hoặc bạn đang ở trong khu vực được thông báo là có nhiều nguy cơ bị bệnh lyme, hoặc bạn có triệu chứng nóng sốt hay triệu chứng cảm cúm , hoặc bạn có trải nghiệm bắp thịt trở lên suy nhược, tê liệt (paralysis) , hoặc nổi vết tròn đỏ trên da gọi là "phát ban mắt bò" (the bull's eye rash) là đặc chưng của bệnh Lyme .
CẢNH BÁO !!!
Đừng bao giờ bôi petroleum jelly (vaseline), rượu cồn ( alcohol ) ahy ammonia lên con bọ ve - chúng sẽ cắn chặt sâu vào da hơn. Nếu bạn đang ở trong vùng cảnh báo có nhiều nguy cơ bệnh Lyme mà bị bọ ve cắn, bạn nhất định phải phone báo bác sĩ để được tư vấn và ngay lập tức được chăm sóc và điều tri bao gồm việc sử dụng thuốc kháng sinh
Tiểu són là sự không kiểm soát được khiến cho nước tiểu cứ rỉ hoặc chảy ra trước khi ta kịp “chạy” đến nơi (có thể) tiểu. Có khi nước tiểu cứ rỉ ra mà ta không biết.
Chứng này có thể xảy ra trong khi có thai, khi ho hoặc ách xì, hoặc khi thực hiện một động tác nào đó làm tăng sức ép vào bọng đái (bàng quang). Nó cũng có thể liên quan đến nhiễm trùng đường tiểu, tổn thương của vùng chậu, xạ trị, hoặc gây ra do một số bệnh của hệ thần kinh hoặc các hệ thống khác của cơ thể. Rượu, cà phê, và một số thuốc cũng có thể là nguyên nhân hoặc góp phần gây ra tiểu són. Trong một số trường hợp, có người chỉ cần nghe tiếng nước chảy là són tiểu. Trong trường hợp quá sợ hãi, “sợ đến... “tè” ra quần” là chuyện không phải hiếm gặp.
Tiểu són thường gặp ở phụ nữ nhiều hơn ở nam giới, vì đường tiểu của phụ nữ ngắn hơn của nam giới nhiều. Ở phụ nữ trẻ, nguyên nhân thường gặp nhất là do thiếu sự nâng đỡ ở cổ bọng đái (nơi tiếp giáp của bọng đái với niệu đạo). Ở phụ nữ lớn tuổi, nguyên nhân thường gặp là do bọng đái bị yếu hoặc quá... “hăng hái” (overactive).
Những người bị tiểu són thường ít khai bệnh với bác sĩ vì mắc cỡ. Một số thống kê cho thấy ở Hoa Kỳ chỉ có khoảng 50 phần trăm những người bị són tiểu khai bệnh với bác sĩ để được điều trị. Tuy nhiên, đây là một chứng không phải hiếm gặp. Khoảng 13 triệu người ở Hoa Kỳ bị tiểu són. Tỉ lệ bị tiểu són ở phụ nữ trẻ hơn 65 tuổi là 10 đến 25 phần trăm. Tỉ lệ này ở phụ nữ trên 60 tuổi không sống trong các viện điều dưỡng (nursing home) là 15 đến 30 phần trăm. Tỉ lệ này ở các bệnh nhân sống trong các nursing home là hơn 50 phần trăm.
Triệu chứng chính của tiểu són, dĩ nhiên là... són tiểu. Sự són nước tiểu này có thể thường xuyên và nhiều, hoặc không thường xuyên và ít. Ðối với những người còn hoạt động (đi làm, dự tiệc tùng nhiều), hoặc những người bị són nhiều nước tiểu, ngay cả một lần mỗi tuần (nhất là vào lúc không thích hợp) cũng có thể đã là quá nhiều.
Các triệu chứng có thể đi kèm là:
- Tiểu lắt nhắt hơn một lần mỗi hai tiếng đồng hồ, hoặc trên bảy lần một ngày.
- Phải thức dậy để đi tiểu ít nhất hai lần một đêm.
- Tiểu gắt.
- Ðái dầm.
Ðể chữa trị thích hợp, bác sĩ sẽ phải hỏi bệnh tỉ mỉ, làm các xét nghiệm thích hợp. Ðầu tiên, là bệnh sử của bệnh nhân, ví dụ như:
- Những thuốc gì đang dùng.
- Số lần có thai.
- Có những bệnh gì khác ngoài chứng són tiểu.
- Số lần bị són tiểu và số lượng nước tiểu són mỗi lần, trong vòng 24 đến 72 giờ.
- Số lượng nước và chất lỏng (canh, phở...) Dùng trong thời gian đó.
- Các hoạt động, cười, ho... Trong hay trước khi bị són tiểu.
- Số lượng cà phê, rượu đã dùng cũng có thể giúp bác sĩ trong việc chẩn đoán són tiểu.
Sau khi hỏi bệnh, bác sĩ sẽ phải khám xem có bệnh tổng quát gì không, khám vùng đi tiểu (vùng chậu - pelvic examination), và làm một số thử nghiệm để đo số lượng nước tiểu mỗi lần đi tiểu và số nước tiểu còn trong bàng quang sau khi đi tiểu.
Xét nghiệm nước tiểu xem có bị nhiễm trùng không, xét nghiệm xem thận có vấn đề gì không, cũng nằm trong số những điều cần phải làm để có chẩn đoán chính xác.
Một số thử nghiệm để xem nước tiểu có bị són ra (khi bọng đái đang đầy) trong lúc ho, đeo tả để xem nước tiểu ra nhiều hay ít, đo áp lực và thể tích của bọng đái khi đầy nước, vân vân là các cách để phân loại tiểu són và có cách trị thích hợp.
Khi đã có chẩn đoán chính xác, sẽ có nhiều cách hiệu quả để điều trị tiểu són.
Ðầu tiên, việc đơn giản nhất là trị hoặc tránh các yếu tố có thể góp phần vào việc tiểu són, đái dầm. Ví dụ, như tránh không uống nhiều nước vào buổi tối, giảm bớt rượu, cà phê nếu đó có thể là nguyên nhân. Sau khi kiểm tra các thuốc đang dùng, bác sĩ có thể ngưng hoặc thay các thuốc có thể góp phần vào việc tiểu són.
Tập đi tiểu thường xuyên dù chưa mắc tiểu cũng là một cách để giảm tiểu són. Trong trường hợp tiểu són vì cơ kiểm soát đường tiểu bị yếu, một phương pháp tập luyện các cơ ở vùng chậu (được gọi là Kegel exercises) tương đối đơn giản sẽ được hướng dẫn cho bệnh nhân để làm cho đường tiểu được kiểm soát tốt hơn.
Nếu ho, ách xì... gây ra són tiểu, trị các triệu chứng này cũng sẽ giúp rất nhiều. Một số bệnh khác, tổng quát hay thần kinh, có thể là nguyên nhân, và trị nguyên nhân, nếu được thường là cách tốt để tiệt nguồn gốc của triệu chứng.
Có nhiều thuốc để trị triệu chứng són tiểu. Các thuốc này có thể là thuốc điều khiển sự co bóp của bọng đái; thuốc tăng cường cơ kiểm soát niệu đạo (ống tiểu).
Nếu bị nhiễm trùng, bác sĩ sẽ kê toa kháng sinh. Ðôi khi estrogen cần thiết để làm tăng độ đàn hồi của các cơ bắp ở vùng chậu ở phụ nữ đã mãn kinh. Tuy nhiên, bác sĩ sẽ chỉ dùng khi thật cần thiết và với liều thấp nhất có thể được. Các loại kem estrogen có thể giúp giảm triệu chứng nhiều hơn trong khi ít bị hấp thu vào cơ thể hơn so với các loại estrogen dán hoặc uống.
Một số dụng cụ có thể được dùng để giúp tập cho các bắp thịt ở đường tiểu co bóp hiệu quả hơn.
Cuối cùng, thường thì khi các phương pháp khác đã thất bại, phẫu thuật có thể giúp ích. Phẫu thuật cũng có nhiều phương pháp khác nhau.
Trong nhiều trường hợp, phụ nữ có thể phòng ngừa (hoặc chữa) chứng són tiểu bằng các thể dục đơn giản làm tăng độ dẻo dai và sức mạnh của các bắp thịt xung quanh ống dẫn tiểu, âm đạo và hậu môn (kegel exercises). Bác sĩ và y tá có thể hướng dẫn để tập các thể dục này một cách hiệu quả.
Giảm cân, tập thể dục bụng, giảm ho, tránh nâng vật nặng quá, bỏ hút thuốc, trị bón cũng có thể giúp phòng són tiểu.
Ði tiểu đều đặn dù chưa cảm thấy “mắc tiểu” cũng có thể giúp phòng chứng són tiểu.
Tóm lại, són tiểu là một chứng thường gặp, cũng là một loại bệnh tật như các loại bệnh tật khác. Ta không nên quá mắc cỡ đến nỗi dấu cả bác sĩ, khiến cho bệnh không được chữa trị đúng mức và vào lúc còn nhẹ. Tùy theo nguyên nhân, có nhiều cách từ (thường là) đơn giản đến phức tạp để trị và phòng són tiểu có hiệu quả. Khi có triệu chứng, nên gặp bác sĩ sớm để được chẩn đoán và điều trị thích hợp.
Món ăn vị thuốc
Những món dành cho người bệnh tiểu đường
* Bài thuốc giản đơn từ khổ qua xào
Khổ qua Nguyên liệu: Khổ qua (100 gr), dầu, muối mỗi thứ với lượng vừa đủ.
Cách chế biến: Khổ qua rửa sạch, bỏ ruột, xắt thẳng dạng miếng. Cho dầu vào chảo đun sôi, cho khổ qua vào xào đến chín, nêm muối.
Cách dùng: Mỗi ngày dùng 3 lần, liên tục dùng 10 ngày, sẽ có tác dụng giảm lượng đường huyết.
* Bài thuốc cháo bó xôi - kê nội kim
Nguyên liệu: Bó xôi (250 gr), kê nội kim (màng mề gà - 10 gr), gạo (50 gr).
Cách chế biến: Bó xôi rửa sạch, xắt nhuyễn, nướng chín kê nội kim rồi tán thành bột, thêm nước nấu khoảng 30 phút, bỏ bã lấy nước. Gạo nấu thành cháo, lúc chín cho bó xôi vào cùng với nước thuốc kê nội kim. Món này có công dụng dưỡng huyết, kiện tỳ, tư âm, thích hợp cho người bệnh tiểu đường có triệu chứng hay khát nước, gầy ốm, mất sức, tiểu nhiều...
* Bài thuốc thịt bò nấu khoai tây
Nguyên liệu: Thịt bò (250 gr), gốc hành (2 cọng), khoai tây (300 gr), muối, dầu hào, bột năng mỗi thứ lượng vừa đủ.
Cách chế biến: Ướp thịt bò với gia vị độ 10 phút, sau đó cho vào chảo dầu xào chín. Khoai tây gọt vỏ, xắt dạng hạt lựu, cho vào nước sôi nấu chín. Sau đó, thịt bò và khoai tây hạt lựu cùng cho vào nồi thêm nước nấu, dầu hào và các gia vị trộn lẫn, cho bột năng vào, đánh sệt, hành băm nhuyễn cho vào, đến khi thịt bò nấu chín thì có thể múc ra bát.
* Bài thuốc thịt thỏ tiềm với câu kỷ tử
Nguyên liệu: câu kỷ tử (15 gr), thịt thỏ (250 gr), dầu, muối lượng vừa đủ.
Cách chế biến: câu kỷ tử và thịt thỏ cùng cho vào thố để tiềm, sau cùng nêm muối và dầu. Hai ngày dùng 1 lần, dùng thường xuyên, thích hợp cho người bệnh tiểu đường cơ thể suy nhược.
* Bài thuốc lá mía heo nấu với hoàng kỳ
Nguyên liệu: Lá mía heo 1 cái, hoàng kỳ (100 gr), muối lượng vừa.
Cách chế biến: Cho hoàng kỳ vào nước nấu để lấy nước, rồi lại nấu cùng với lá mía heo, sau khi chín, nêm gia vị. Mỗi ngày dùng 1 liều, liên tục dùng trong 7 ngày, thích hợp dùng cho người bệnh tiểu đường hay tiểu nhiều
Chứng này thường đến với bạn vào mùa đông và tại những nơi thời tiết lạnh. Khi phải ra ngoài trời lạnh, bạn thường bắt đầu có cảm giác tê cóng các đầu ngón tay và ngón chân trước tiên. Cảm giác tê cóng này đôi khi trở thành đau buốt, nguy hiểm. Tình trạng trên cũng có thể đến với bạn ngay trong khi bạn nằm ngủ và có cảm giác hai bàn chân lạnh buốt, hoặc khi bạn chơi đàn dương cầm, đánh máy chữ nhiều.
Sau cảm giác lạnh buốt này, đột nhiên bạn cảm thấy gân tay hay chân co rút lại, không theo sự điều khiển của bạn nữa, đầu ngón tay, chân tái xanh lại vì máu lưu thông không kịp; bạn bị chuột rút. Chứng này tuy chỉ gây đau đớn chút ít nhưng sẽ trở thành nghiêm trọng nếu bạn không chữa trị kịp thời. Dần dà, các ngón tay, chân hay bị tê lạnh sẽ mất cảm giác, và sẽ trở nên yếu ớt hơn.
Chứng tê lạnh hay chuột rút chủ yếu do khí hậu gây ra, cũng có thể do sử dụng các dụng cụ, máy móc rung động nhiều như máy cưa, máy khoan, máy đào bê tông, do hay sử dụng các ngón tay và ở các vị trí hay bị mỏi như đánh dương cầm, đánh máy chữ; hoặc do các tư thế làm việc phải đưa tay lên cao trong thời gian dài... Chứng chuột rút cũng có thể do sự mất quân bình của hệ thần kinh gây ra.
Dù vì lý do nào, dù chứng chuột rút hay tê cóng này xảy ra ở tay hay chân, những phương pháp dưới đây cũng cung cấp cho bạn những nên tảng y học hữu hiệu trong việc chữa trị và ngăn ngừa.
Ăn nhiều thực phẩm có chất sắt
Chất sắt đầy đủ sẽ giúp cho thân thể chống lạnh hữu hiệu hơn. Thực phẩm có nhiều chất sắt bao gồm các loại thịt đỏ (nhớ bỏ hết mỡ), gà vịt, cá, và các rau cải có màu xanh đậm.
Đừng dùng nhiều cà phê, thuốc lá
Thuốc lá làm máu lưu thông chậm hơn vì chúng tạo nên một lớp màng tích tụ trong hệ thống động mạch. Chất nicotine trong thuốc lá cũng như cafein trong cà phê có khả năng làm mạch máu bị co nhỏ lại và khiến cho máu giảm tốc độ lưu thông. Khi máu lưu thông chậm hơn, những nơi xa xôi như đầu ngón tay, chân thường trở nên lạnh vì không tiếp nhận đủ nhiệt lượng cần thiết.
Cẩn thận khi "sưởi ấm" bằng rượu mạnh
Bạn từng uống một ngụm rượu mạnh giữa trời lạnh? Ấm làm sao cái cảm giác đó. Chất alcohol trong rượu có tác dụng ngược với nicotine hay cafein. Nó này làm các mạch máu trương căng lên và máu lưu thông dễ dàng hơn. Các triệu chứng lạnh bàn chân hay bàn tay thường giảm ngay sau một vài ngụm rượu.
Tuy nhiên, chỉ nên dùng phương pháp này khi bạn không ở cách qúa xa nhà hoặc những chỗ có thể sưởi ấm. Nếu bạn đang bị lạc một mình trong rừng và phải đi bộ nhiều cây số mới tìm được chỗ sưởi, rượu có thể làm bạn cạn nguồn thân nhiệt (vì nhiệt lượng đã theo máu tràn ra hết tứ chi rồi). Khi nguồn thân nhiệt bị cạn hết, một người đi bộ giữa rừng có thể bị chết cóng trước khi tìm được làng mạc để sưởi ấm.
Mẹo vặt:
- Khi bị chuột rút, hãy bấm mạnh môi trên bằng ngón tay trỏ và ngón cái độ nửa phút, sẽ hết.
- Bột phấn trị hôi chân sẽ giúp bạn bớt bị cóng bàn chân. Các tuyến mồ hôi tập trung nhiều nhất ở bàn tay, bàn chân và dưới nách. Khi mồ hôi tiết ra nhiều, nó sẽ bay hơi và làm làn da nơi đó trở nên lạnh hơn. Việc dùng bột phấn rắc vào để hút mồ hôi chân trước khi mang tất sẽ làm chân bớt bị cóng hơn rất nhiều.
- Với nhiệt độ ấm áp vừa phải trong phòng, bạn cho bàn tay (hoặc bàn chân) vào một chậu nước thật ấm, ngâm độ phút. Kế đó, bước ra một nơi thật lạnh và lại ngâm tay trong một chậu nước thật ấm trong 10 phút. Làm như vậy mỗi ngày từ 3 đến 6 lần, cách ngày lại tiếp tục như vậy.
Trong một thí nghiệm với 150 quân nhân, sau khi tập như vậy được 54 lần, nhiệt độ đo được khi bàn tay họ ở trong thời tiết lạnh ấm hơn 7 độ so với trước khi tập... Nếu bàn tay, bàn chân bạn cũng được tập luyện để ấm hơn 7 độ như vậy, bạn sẽ không bị chuột rút và tê lạnh tay nữa.
Bộ phận giúp bạn phát ra tiếng nói nằm ở cổ họng, chúng ta thường gọi đùa là trái táo của ông Adam. Ở cổ họng đàn bà, bộ phận này không lồi ra như với đàn ông, vì vậy tiếng nói của họ thanh hơn. Phía dưới bộ phận phát âm này có hai màng rung giống như lưỡi gà của một cây kèn, giúp chúng ta phát ra tiếng nói khi hơi được đẩy từ phổi lên miệng.
Chỉ cần một thay đổi rất nhỏ ở màng rung này là tiếng nói nghe khác hẳn. Thay đổi này có thể tạo ra do một lần la hét quá to, do nhiễm trùng của bộ máy hô hấp, do chứng dị ứng khi thời tiết thay đổi, hoặc chỉ đơn giản vì không khí quá khô khan. Tất cả các lý do này đều có thể tạo sự thay đổi từ nhẹ (như khan tiếng), đến nặng (như tắt tiếng), thậm chí đến mức nguy hiểm khi sự khan tiếng hay tắt tiếng này đi kèm theo cảm giác đau đớn ở cổ họng mỗi khi bạn nuốt nước miếng.
Bạn nên khám bác sĩ khi triệu chứng tắt tiếng kéo dài hơn 5 ngày, hoặc nghe có tiếng khò khè trong cổ họng khi hít thở, hoặc khạc ra máu... Đó là dấu hiệu chứng tỏ tình trạng nhiễm trùng cổ họng đã rất nặng, hoặc có thể bạn bị nổi mụn trong cổ họng. Sự nhiễm trùng hay nổi mụt này có thể làm phần trên của bộ phát âm sưng to, dẫn đến sự tắc nghẽn của đường không khí vào phổi.
Trước khi bệnh kéo dài đến 5 ngày, bạn có thể dùng những phương pháp dưới đây (trong đa số trường hợp, các phương pháp này có thể giúp bạn lấy lại tiếng nói không mấy khó khăn).
Đừng nói chuyện
Việc nói chuyện, hơn bất cứ lý do nào khác, làm triệu chứng tắt tiếng lâu khỏi hơn, vì các màng rung trong cổ họng cứ phải hoạt động nhiều mà không có dịp nghỉ ngơi để bình phục.
Ngay cả việc thì thầm rất nhỏ cũng gây hại. Theo bác sĩ George tại bệnh viện Boston (Mỹ), khi chúng ta thì thầm bằng tiếng gió, các màng rung trong cổ họng lại dao động mãnh liệt không kém gì khi chúng ta hét thật to.
Giữ cho cổ họng không bị khô
Không khí quá khô thường là nguyên nhân của đa số trường hợp mất tiếng. Bạn có để ý rằng tiếng nói của mình hơi bị khàn đi sau một buổi đi picnic ngoài trời không, nhất là khi bạn đi về miền núi trong khi thời tiết khô?
Không khí khô thường làm khô màng rung trong cổ họng cũng như lớp đờm bảo vệ quanh nó. Khi bị khô, lớp đờm này lại trở thành một chất rất dính, càng làm sự phát âm bị cản trở nhiều hơn.
Để tránh làm cổ họng bị khô, bạn có thể dùng những cách sau đây:
- Hãy thở bằng mũi: Không khí đi vào bằng đường mũi sẽ phải qua nhiều ngõ ngách ẩm ướt trước khi vào đến cổ họng, và những ngõ ngách ẩm ướt này làm cho không khí bớt khô đi.
- Đừng hút thuốc trong lúc bị tắt tiếng: Khói thuốc là nguyên nhân đứng đầu trong các nguyên nhân làm cổ họng bị khô.
- Uống nhiều nước (chừng 10 ly mỗi ngày): Việc này có thể giúp cho cổ họng giữ ẩm nhiều hơn. Nên uống nước lạnh hoặc nước trái cây. Nước trà quá đậm và các loại rượu có thể làm cổ họng có cảm giác khô hơn.
- Ngậm kẹo ho: Các loại kẹo này thường có thể giúp giữ ẩm ướt trong cổ họng. Nên dùng loại có mùi trái cây, tránh loại the có bạc hà hay mùi cay (mint).
- Đừng uống thuốc aspirin: Nếu bạn vì hét quá lớn mà bị khan tiếng, thuốc này có thể gây phản ứng phụ cho cổ họng và làm bệnh lâu lành hơn. Các thuốc làm dịu đau có chất acetaminophen (như thuốc Tylenol) đỡ hại hơn aspirin.
Nhìn chung, chỉ với 2 việc là nói ít và giữ cho cổ họng đừng bị khô, bạn đã có thể chữa bệnh tắt tiếng của mình trong vài ngày. Nên khám bác sĩ khi những phương pháp trên không làm giảm được bệnh tắt tiếng của bạn.
Bệnh này không lạ lùng gì với bất cứ ai. Tuy nó không được liệt kê vào một trong những bệnh nguy hiểm nhưng việc đi đại tiện, hậu môn rách và chảy máu... thường làm người bệnh cảm thấy đau đớn. Nghiêm trọng hơn, những động tác rặn của hậu môn để cố sức tống phân ra còn có thể dẫn đến các chứng bệnh đau đớn hơn, khó trị liệu hơn như trĩ và cao huyết áp.
Thật ra, muốn tránh bệnh này không có gì khó khăn cả. Thông thường, căn nguyên của nó không ngoài những yếu tố sau: ăn quá ít chất xơ (fiber), uống quá ít nước, ảnh hưởng tình cảm như buồn, lo lắng..., thiếu vận động, có ảnh hưởng phụ của một số thuốc trị bệnh khác.
Qua những nguyên nhân trên, hẳn bạn đã thấy được phần nào cách chữa trị căn bệnh tuy thông thường nhưng quái ác này.
Uống nhiều nước
Trung bình một người lớn cần uống từ một lít rưỡi đến hai lít rưỡi mỗi ngày. Nếu bạn uống ít nước và đang bị táo bón, đây là vấn đề chính của bạn. Hãy uống nhiều nước hoặc các chất như trà, nước trái cây, nước ngọt...
Ăn nhiều chất xơ
Thiếu chất xơ (fiber) là nguyên nhân thông thường của bệnh này. Người bị táo bón thường là những người có thói quen ăn nhiều thịt, ăn ít đậu, trái cây, rau cải... Những chất này là nguồn cung cấp chất xơ cần thiết trong cơ thể. Chẳng hạn như một trái táo sẽ cung cấp khoảng một phần mười tổng số chất xơ cần dùng mỗi ngày. Một chén đậu cung cấp một phần ba nhu cầu chất xơ. Trong các loại đậu nấu chín, bắp rang, lạc, hạt điều... cũng có rất nhiều chất xơ.
Ăn bớt dầu lại
Theo kinh nghiệm của bác sĩ Grady, chuyên khoa về trị liệu dinh dưỡng, thì mọi thứ dầu ăn như dầu salad, dầu đậu nành... đều không tốt cho việc tiêu hóa. Chúng có khuynh hướng tạo thành một lớp màng bọc chung quanh thành dạ dày, làm cho sự tiêu hóa và hấp thụ chất bổ dưỡng tại dạ dày và ruột non trở nên khó khăn hơn, đồng thời cũng làm tiến trình tiêu hóa bị đình trệ (có khi đến hai mươi giờ đồng hồ). Sự đình trệ này làm các thực phẩm bị lên men thối, tạo chứng sình bụng, và có thể sinh ra một số chất độc có hại cho cơ thể.
Bác sĩ này cũng nới thêm rằng các loại dầu ăn này chỉ không tốt cho bộ máy tiêu hóa nếu tiêu thụ dưới dạng dầu ăn. Với dạng nguyên thủy của nó như salad, đậu nành... thì hoàn toàn không có hại vì chất dầu tiết ra rất ít, không đủ tạo thành lớp màng che dạ dày và thành ruột.
Tập thói quen đi đại tiện mỗi ngày
Chúng ta nhiều lúc chạy theo thời giờ đến nỗi ăn uống không đều, không đúng bữa. Việc bài tiết cũng vì thế mà trở nên thất thường. Nhiều lúc bạn có nhu cầu đi đại tiện, nhưng vì không phải lúc, hoặc vì bận rộn, đành nhịn lại chờ khi khác. Đó là một trong những nguyên nhân chính tạo ra bệnh táo bón.
Để tránh rơi vào tình trạng này, bạn nên tự do tập cho mình một thói quen đi toilet vào một giờ giấc nhất định trong ngày, lúc mà bạn có đủ thì giờ. Thường sau một bữa ăn là tốt nhất. Chẳng hạn, bạn hãy tập vào ngồi trong toilet chừng mười phút sau bữa ăn tối. Sau vài ba ngày, bạn sẽ có thói quen đại tiện vào buổi tối, và sẽ không cảm thấy có nhu cầu cũng như phải "nán lại" trong những lúc bận rộn nữa. Nhận định này được bác sĩ Marvin, Trưởng khoa Trị liệu dạ dày tại Bệnh viện Baltimore, đưa ra.
Thuốc trị táo bón loại uống
Có hai loại thuốc trị táo bón được bán trên thị trường, đều gọi chung là laxative. Loại hóa học có công hiệu nhanh nhưng không nên dùng nhiều, vì thuốc này dễ gây lệ thuộc thuốc, bệnh nhân phải dùng nó mỗi lần muốn đi đại tiện, nếu bỏ thuốc sẽ bị táo bón.
Loại thứ hai cũng gọi là laxative, nhưng thường có thêm chữ "natural" (thiên nhiên) hoặc "vegetable" (làm từ thực vật). Những thuốc này thường được bào chế từ những loại thực vật có nhiều chất xơ. Khi dùng thuốc này, bệnh nhân phải uống với nhiều nước để làm cho chất xơ này nở ra, như vậy mới có công hiệu. Nhìn chung, loại này tốt hơn loại hóa học nhiều và không gây lệ thuộc thuốc. Tuy nhiên, bệnh nhân cần nhớ là nếu không uống nhiều nước theo chỉ dẫn trên nhãn thuốc, chất xơ có thể tích tụ lại trong dạ dày hoặc đường ruột, gây đầy bụng, khó tiêu.
Thuốc trị táo bón loại nhét qua hậu môn.
Nếu bạn thật sự đau khổ vì chứng táo bón của mình và muốn giải quyết thật nhanh thì đây là giải pháp tốt. Thuốc được bán trên thị trường dưới 2 tên gọi là "enema" và "suppository". Tuy nhiên, loại thuốc nhét hậu môn này là lựa chọn cuối cùng và không nên dùng thường xuyên, vì nó có thể gây lệ thuộc thuốc và ăn mòn ruột già.
Những thực phẩm, thuốc men có hại
Những thực phẩm có khuynh hướng làm đầy bụng, no hơi như đậu, bắp cải, bông cải trắng... đều không tốt nếu bạn bị táo bón.
Một số thuốc có chứa chất canxi cũng không tốt (như thuốc chữa bệnh dạ dày). Các thuốc trị dị ứng (antihistamine), thuốc lợi tiểu diuretic, thuốc ngủ narcotic, thuốc làm dịu đau sedative... cũng là nguyên nhân trực tiếp hay gián tiếp gây nên chứng táo bón.
Mẹo vặt:
- Uống từ 1 đến 3 thìa canh dầu mineral trước khi đi ngủ để làm trơn hậu môn và hết táo bón vào sáng hôm sau. Dầu này có màu trắng trong suốt, bán tại các tiệm thuốc Tây.
- Giống lươn nước ngọt cũng giúp bớt táo bón. Sau bữa ăn có món lươn, bạn sẽ thấy việc đại tiện dễ dàng hơn vào hôm sau.
- Từ thuở xa xưa, nhất là từ giữa thế kỷ 20, y học đã liên tiếp có những chiến thắng lớn để cố gắng không những chữa khỏi bệnh mà còn phòng ngừa bệnh tật cho con người. Môn học Y Khoa Phòng Ngừa đã thành hình và rộng rãi được áp dụng.
Khoa học này đang đóng vai trò rất quan trọng trong việc phổ biến sự hiểu biết về các loại bệnh, giảm các rủi ro gây bệnh tật, thương tích, cổ võ duy trì sức khỏe tốt, và ngay cả kéo dài tuổi thọ. Sự phòng ngừa này có thể thực hiện qua các tổ chức, cơ sở y tế công tư hoặc qua phòng khám bệnh của bác sĩ.Người thực hiện là nhân viên y tế và mọi người dân.
Một cách tổng quát, có ba cấp độ chính để phòng bệnh:
a-Phòng bệnh cấp một bao gồm các hành động với mục đích không cho bệnh hoặc tác hại xấu có cơ hội gây ra bệnh tật.
Thí dụ chủng ngừa các bệnh truyền nhiễm, khích lệ mọi người vận động cơ thể, không hút thuốc lá. Riêng việc chủng ngừa đã xóa sổ biết bao nhiêu là bệnh nhiễm từng một thời gây ra tử vong cho cả triệu sinh mệnh trên trái đất, như bệnh dịch hạch, dịch tả ..
b- Phòng bệnh cấp hai với mục đích khám phá ra bệnh ở giai đoạn mới phôi thai chưa có triệu chứng. Nhờ đó khi áp dụng, các phương thức điều trị có thể trì hoãn hoặc chặn đứng không cho bệnh xẩy ra.
Quý bà làm Pap Smear, chụp X quang nhũ hoa, quý ông khám nhiếp tuyến theo định kỳ đều nhằm mục đích này.
c-Phòng ngừa loại ba là để tránh các biến chứng xấu của bệnh mà mình chẳng may đang mắc phải.
Thí dụ một người bị bệnh tiểu đường cần được điều trị đúng thuốc, ăn uống điều độ và giữ gìn nếp sống họp lý để tránh hậu quả hư hao thị giác, tuần hoàn, tiết niệu.
Trong tai biến Động Mạch Não, sự phòng ngừa rất quan trọng và hữu ích. Y khoa đã tìm biết một số rủi ro đưa tới tai biến, mà nếu mọi người áp dụng thì đe dọa của bệnh này giảm đi rất nhiều.
Những rủi ro.
Sau đây là những rủi ro chính:
1-Tiền sử đột quỵ. Nếu đã bị cơn đột quỵ thoảng qua TIA mà không được điều trị thì 5 năm sau, một trong ba người sẽ bị tai biến. Tương tự như vậy, nếu đã bị đột quỵ và thoát hiểm cũng có thể bị lại.
2-Cao huyết áp- Đây là một trong những nguy cơ đưa đến bệnh tim thận và đột quỵ. Cao huyết áp cần được điều trị đúng đắn bằng dược phẩm, thay đổi nếp sống, hoạt động cơ thể.
3-Bệnh tim- Nhịp tim không đều, bệnh van tim, suy nhược tim là những rủi ro thường thấy;
4-Bệnh tiểu đường. Đường huyết cao gây tổn thương cho thành mạch máu đồng thời cũng can thiệp vào sự biến hóa chất đông máu fibrin, khiến máu dễ đóng cục.
5-Thuốc viên điều hòa sinh đẻ- Phụ nữ dưới 35 tuổi dùng thuốc viên ngừa thai mà gia đình có người bị đột quỵ cũng có nhiều rủi do bị tai biến hơn một chút.
6-Có thai- Trong thời kỳ có thai, huyết áp thường lên cao và máu cũng dễ đóng cục nên rủi ro đột quỵ cao hơn.
7-Kích thích tố thay thế- Phụ nữ ở tuổi mãn kinh dùng kích thích tố từ hai năm trở lên có rủi ro bị đột quỵ, ung thư nhũ hoa và cơn đau tim.heart attack cao hơn một chút. Tuy nhiên nếu quý bà mãn kinh với khó chịu trầm trọng vẫn có thể thảo luận với bác sĩ để uống kích thích tố với lương nhỏ nhất, trong một thời gian ngắn.
8-Hút thuốc lá. Chất nicotine trong thuốc lá có ảnh hưởng không tốt với mạch máu và là rủi ro đưa tới stroke. Nếu đã hút thuốc dăm năm mà ngưng ngay cũng giảm nguy cơ tai biến não rất nhiều.
9-Cao cholesterol trong máu. Cholesterol cao đưa tới đóng chất béo vào thành động mạch, đưa tới giảm lưu thông máu nuôi não bộ.
10-Mập phì làm tăng huyết áp, bệnh tim và tiểu đường mà các bệnh này đều là rủi ro của đột quỵ;
11-Đời sống tĩnh tại, không vận động cơ thể;
12-Uống nhiều rượu, ghiền thuốc cấm;
13-Tuổi tác. Đột quỵ có thể xẩy ra cho mọi người bất kể tuổi tác nhưng thường thấy nhiều ở người tuổi cao hơn trung niên. Các nghiên cứu cho hay 80% tai biến xẩy ra ở lớp người từ 65 tuổi trở lên.
14-Giới tính. Cho tới tuổi 75, nam giới bị stroke hơi nhiều hơn nữ. Nhung sau tuổi đó thì tỷ lệ bị bệnh như nhau.
15-Gia đình.Trong gia đình có bố mẹ hoặc anh chị em đã bị tai biến, đặc biệt là với anh chị em sinh đôi đồng nhất, từ một hợp tử (identical twins) với cùng gen di truyền và giới tính.
16-Chủng tộc.- Dân da đen từ tuổi 35 tới 75 thường có nhiều tử vong vì stroke nhiều gấp đôi dân da trắng. Một lý do có thể là họ bị cao huyết áp nhiều hơn và họ cũng hay bị bệnh thiếu máu hồng cầu liềm sickle cell anemia trong đó tế bào máu dễ đóng cục.
Tai Biến Động Mạch Não là một tai nạn trầm trọng, xẩy ra không hẹn trước. Nó cũng có thể tái phát trong vòng 5 năm sau khi thoát khỏi cơn tai biến. Nhưng y giới vẫn xác quyết là có thể phòng ngừa tai biến nếu ta giảm thiểu các nguy cơ gây bệnh.
Như là:
1-Huyết áp cao.
Huyết áp cao là nguy cơ thứ nhất gây ra tai biến. Các nhà y học đã coi nó như tên sát nhân thầm lặng. Ở người cao huyết áp, nguy cơ bệnh tăng lên gấp 3 hoặc 4 lần so với người bình thường. Cả hai áp suất tâm thu và tâm trương đều quan trọng như nhau và đều là nguy cơ gây tai biến này.
Huyết áp cao làm tăng xơ cứng mạch máu, gây tổn thương và bứt vỡ các động mạch nhỏ ở não, chẳng khác chi chiếc ruột xe đạp bể vỡ vì bơm hơi quá căng. Đây có lẽ là rủi ro lớn nhất gây ra đột quỵ trong cả hai lãnh vực huyết cục và băng huyết. Theo thống kê dịch tễ, quá nửa đột quỵ là do cao huyết áp lớn nhỏ không được kiểm soát mà ra.
Vì thế mỗi người cần theo dõi huyết áp đều đặn, đo ít nhất hai lần mỗi năm. Nhiều người không biết huyết áp mình cao vì bệnh thường thường không có triệu chứng.
Huyết áp nên có là dưới 120/80. Trên mức này đã được coi như tiền-cao-huyết-áp và cần được theo dõi. Trên mức 140/90 là cao.
Theo bác sĩ Harold P. Adams Jr, Đại Học Iowa, thì sự duy trì huyết áp ở mức độ bình thường là yếu tố quan trọng trong việc ngăn ngừa Tai biến. Cao huyết áp là nguy cơ gây tai biến quan trọng nhất mà ta có thể điều chỉnh được.
Do đó, nên có khám sức khỏe tổng quát hàng năm, đo huyết áp đều đặn. Nếu HA cao thì điều trị đến nơi đến chốn với:
a- dinh dưỡng lành mạnh, giới hạn tiêu thụ muối, giảm uống rượu các loại;
b- năng vận động cơ thể;
c- giảm ký nếu mập phì;
d- bỏ thuốc lá;
e-sống tâm thân an lạc; và
g- dùng thuốc hạ huyết áp theo hướng dẫn của bác sĩ, đừng bỏ sót một ngày nào dù thấy khỏe mạnh huyết áp xuống. Nếu cho rằng có thể giảm liều lượng thuốc thì hãy hỏi ý liến bác sĩ.
2- Bỏ hút thuốc lá vì chất nicotine làm co mạch máu, đẩy mạnh xơ cứng động mạch, gây tắc nghẽn.
Sau khi ngưng thuốc 2 năm, nguy cơ giảm đáng kể; nếu ngưng được 5 năm thì nguy cơ tai biến giống như ở người không hút thuốc.
Bác sĩ Harold P. Adams khuyến cáo là phải ngưng toàn bộ thuốc lá ngay chứ không phải là chỉ cắt giảm hút. Theo vị bác sĩ này, thuốc lá không những là nguy cơ gây Tai Biến mà còn làm tăng bệnh tim mạch, xơ cứng động mạch.
3- Vận động cơ thể đều đặn để giúp giữ lượng cholesterol thấp, kiểm soát cao đường trong máu, tránh phì mập. Nhiều chuyên viên bệnh tim coi đời sống quá tĩnh tại là nguy cơ Tai Biến, và chỉ cần tập thể dục 20 phút mồi ngày, 3 ngày một tuần, là bớt được nguy cơ.
Họ cũng cho hay là càng tập dượt sớm càng tốt, nhưng không bao giờ là trễ cả. Ở tuổi 40-55 mới bắt đầu tập cũng làm giảm nguy cơ tai biến tới trên 35 %.
4-Giảm căng thẳng tâm thần vì stress tăng huyết áp và có thể gây ra đột quỵ. Áp dụng vài phương pháp thư giãn sẽ giúp đời sống thoải mái hơn cũng như tránh tai biến não.
5- Bớt tiêu thụ chất mỡ. Mặc dù chưa có bằng chứng rõ rệt về sự liên hệ giữa cao cholesterol và Tai Biến. Tuy nhiên kinh nghiệm dịch tễ cho hay khi hạ cholesterol thì nguy cơ tử vong vì Tai Biến do các bệnh tim mạch gây ra sẽ giảm rất nhiều.
6- Một số nhà dinh dưỡng y học khuyên uống một lượng vang đỏ hai lần mỗi ngày cho nam giới, một lần cho nữ giới. Lượng rượu vừa phải ( 350cc la-de, 150cc rượu vang, 50cc rượu nặng 80 độ ) có thể có tác dụng tốt ngừa tai biến. Nhưng khi uống quá nhiều thì nguy cơ tai biến tăng lên gấp 4 lần.
7 - Khi bị bệnh tiểu đường, cần duy trì đường ở mức độ trung bình, vì bệnh này làm tăng nguy cơ tai biến từ 2 đến 4 lần cũng như tăng số tử vong.
8- Aspirin với Tai Biến
Aspirin có ảnh hưởng tới sự đông đặc của máu.
Khi chẳng may đứt tay, chẩy máu thì cơ thể biệt phái những tiểu cầu tới đó, tụ lại với nhau tạo thành một cái nút để bịt lỗ rỉ của mạch máu. Tuy nhiên tiểu cầu cũng kết tụ bất thường trong mạch máu nuôi dưỡng trái tim, bộ não và gây ra Tai Biến Não hoặc Cơn Suy Tim.
Aspirin giảm sự cấu kết của tiểu cầu, do đó được dùng để phòng ngừa một vài bệnh tim mạch. Nhưng việc sử dụng này là vấn đề khá tế nhị, cần được sự hướng dẫn của chuyên viên y học.
Ủy Ban Đặc Nhiệm Phòng Bệnh Hoa Kỳ đã có những gợi ý nên theo sau đây về việc dùng Aspirin để phòng ngừa (primary prevention) bệnh tim mạch.
Ủy Ban thành khẩn gợi ý rằng các bác sĩ nên thảo luận về khả năng ích lợi và bất lợi của Aspirin với người lớn có nhiều nguy cơ mắc bệnh động mạch vành ( Coronary Heart Disease). Ủy Ban đã thu thập được nhiều bằng chứng rằng Aspirin làm giảm tỷ lệ bệnh động mạch vành mới phát ở người lớn có nguy cơ bị bệnh tim mạch. Ủy Ban cũng có nhiều bằng chứng là Aspirin làm tăng tỷ lệ xuất huyết bao tử và cũng làm tăng phần nào tỷ lệ tai biến mạch máu não vì xuất huyết.
Trước khi dùng Aspirin cho mục đích phòng ngừa tai biến não, cần uớc lượng các nguy cơ bệnh tim như tuổi tác, nam hay nữ, bệnh tiểu đường, cao tổng số cholesterol, thấp cholesterol HDL, cao huyết áp, bệnh sử thân nhân, và có hút thuốc lá hay không.
Đàn ông trên 40 tuổi, phụ nữ ở tuổi mãn kinh, giới trẻ mà có yếu tố nguy cơ bệnh động mạch vành đều dễ mắc bệnh tim thì nên dùng Aspirin.
Phân lượng Aspirin để phòng ngừa hữu hiệu có thể là 75 mg/ngày, 100 mg/ngày, hoặc 325 mg/mỗi hai ngày. Phân lượng cao hơn không mang tới ích lợi tốt hơn mà lại tạo ra nhiều tác dụng phụ không muốn.
Để cho phù hợp với tình trạng của mình, ta nên tham khảo ý kiến bác sĩ về liều lượng ngõ hầu tránh tác dụng phụ của Aspirin.
Nhân tiện đây, xin nhắc lại vài tác dụng phụ của viên thuốc đa năng aspirin.Dù đa năng nhưng không phải ai cũng uống được. Dùng lâu ngày có thể bị xuất huyết bao tử và các phản ứng dị ứng khác.
Theo bác sĩ Daniel Deyken, Đại Học Y khoa Boston, Aspirin là nguyên nhân khá quan trọng gây ra xuất huyết. Uống một viên có thể làm chẩy ra một muỗng canh máu ở bao tử đã bị loét. Người bệnh đã có rối loạn về đóng cục máu hoặc dễ bị bầm da đều phải cẩn thận trước khi dùng thuốc Aspirin vì xuất huyết sẽ trầm trọng hơn.
Một số điều kiện không dùng Aspirin được là có tiền sử mắc bệnh loét bao tử, dị ứng với Aspirin, huyết áp cao không kiểm soát được, bệnh gan và thận trầm trọng hoặc bệnh xuất huyết.
Trẻ em không nên uống Aspirin vì nhiều quan sát cho thấy thuốc này có thẩy gây một bệnh hiếm cho não bộ, đó là hội chứng Reye. Đây là rối loạn trong đó gan bị sưng với nhiều tế bào mỡ, não bộ sưng đưa tới kinh phong, đường huyết xuống thấp. Bệnh nhân có thể rơi vào hôn mê.
Thường thường, đa số chúng ta có thể uống một lượng nhỏ aspirin mỗi ngày mà không ngại rối loạn cho bao tử. Tuy nhiên nếu ở người mà bao tử nhậy cảm thì nên uống sau khi ăn hoặc dùng loại Aspirin có bọc đường, vì bọc này ngăn Aspirin khỏi hòa tan trong bao tử trước khi xuống ruột.
Hiện nay có cả nhiều chục triệu người uống Aspirin để ngừa bệnh tim.
Các nhà bào chế vội vã tung ra nhiều loại Aspirin viên với phân lượng nhỏ: 81 mg. Công ty McNeil Pharmaceuticals sản xuất St Joseph Aspirin mà một thời được gọi là Baby Aspirin. Hãng Bayer tung ra loại Bayer Women's Aspirin Plus Calcium vừa để tăng cường xương cốt vừa bảo vệ trái tim của phái nữ.
Kết luận
Coi vậy thì Đột Quỵ có thể giảm thiểu nếu ta áp dụng các hiểu biết về những rủi ro đưa tới bệnh. Sức khỏe ta sẽ được bảo vệ, tiền tài được tiết kiệm, gia đình được hạnh phúc.
Áp dụng phương thức phòng ngừa là công việc của cả y giới lẫn dân chúng. Cho nên, thiên tài sáng chế Thomas A. Edison đã nói: “Các bác sĩ của tương lai sẽ không cho thuốc mà khích lệ hướng dẫn bệnh nhân vào sự chăm sóc cơ thể bằng dinh dưỡng, bằng hiểu biết về nguyên nhân và sự phòng ngừa bệnh”
Ngoài ra, bị Tai Biến Động Mạch Não không có nghĩa là cuộc đời chấm dứt.
Khi nhà bác học Louis Pasteur bị stroke nặng ở tuổi 46, tình trạng bệnh ông suy sụp rất mau. Nhất là khi được biết, vì ông đau, người ta ngưng xây cất phòng thí nghiệm riêng của ông. Bạn bè bèn tâu xin với Hoàng Đế Napoleon III ra lệnh cho hoàn tất phòng thí nghiệm. Tinh thần Pasteur lên cao, ông kiên trì điều trị, phục hồi khả năng cơ thể và tiếp tục làm việc, thực hiện nhiều công trình khoa học đáng kể cho tới khi ông mất ở tuổi 73.
Diễn viên sân khấu tài danh Patricia Neal bị tai biến trầm trọng, đã kiên tâm điều trị, hồi phục hoàn toàn và tiếp tục biểu diễn tài nghệ cho khán giả mộ điệu.
Cho nên, điều cần thiết là người bệnh phải có thái độ tích cực, tin tưởng ở phương tiện trị liệu, phục hồi và chủ động trong việc tự săn sóc.
(aFamily) - Tôi thường nghe “bạn bè đi trước” nói rằng cần phải “kiêng” hoàn toàn quan hệ trong những ngày mang bầu. Tôi mới “có lần đầu” nên không hiểu biết lắm, rất lo lắng.
Trả lời:
Thật ra thì bạn có thể “làm chuyện ấy” bất kỳ lúc nào trong những ngày tháng mang thai. Bởi vì thai nhi được bảo vệ rất kỹ lưỡng bởi túi màng và nước ối. Nhưng nhớ là với điều kiện bạn không có tiền sử bất thường nào đối với việc mang bầu như là đã từng sẩy thai, sinh non, hoặc bệnh đa xơ cứng chẳng hạn.
Tuy nhiên, thông thường thì các Bs sẽ khuyên bạn nên kiêng cữ trong khoảng 3 tháng đầu của thai kỳ. Và ở ba tháng cuối, khi thai đã lớn, việc quan hệ cũng nên cẩn thận, vì khả năng thai nhi bị ảnh hưởng cũng là khá lớn.
Bạn cần đặc biệt quan tâm, và nên kiêng cữ trong trường hợp bạn có các dấu hiệu của những chứng sau:
- Nhau thai quấn quanh cổ thai nhi
(thường được gọi là tràng hoa quấn cổ)
- Ra máu âm đạo bất thường, không rõ nguyên nhân
- Bị chuột rút nhiều
- Cổ tử cung yếu
- Âm đạo mở sớm.
Trong quá trình quan hệ, bạn cần quan tâm và chú ý tới những bất thường (nếu có) xảy ra cho cơ thể. Ví dụ như chảy máu âm đạo… và cần ngay lấp tức tới gặp BS để được tư vấn.
Một điều nữa cũng quan trọng không kém, đó là các tư thế quan hệ phù hợp. Bạn không nên sử dụng các tư thế “truyền thống” mà có thể tham khảo một số các tư thế dưới đây, và lựa chọn cho mình tư thế thích hợp nhé.
- Người vợ ở bên trên: Nếu ở bên trên, bạn có thể điều khiển được sức ép của bạn lên bụng và cảm nhận được độ nông sâu của sự thâm nhập.
- Quay lưng về phía chồng. Tư thế này chồng bạn sẽ ôm bạn từ phía sau, giữ cho bụng bầu tránh được những tác động và giảm những “cú hích” mạnh của ông xã. Giai đoạn này thích hợp khi người vợ đã mang bầu to.
Vợ quỳ bằng cách chống tay xuống, chồng quỳ đằng sau vợ. Tư thế này sẽ khiến cho cả hai cảm thấy dễ chịu hơn.
- Vợ nằm ngửa ở mép giường, người chồng có thể đứng dưới giường. Tư thế này giúp vợ không bị sức ép của chồng lên bụng.
- Chồng ngồi trên ghế, vợ ngồi trên chồng, quay mặt đối diện hoặc quay lưng lại, chân để dưới sàn nhà. Tư thế này giúp người vợ điều khiển được mức độ thâm nhập của ông xã.
Trung bình một người có khoảng 100.000 sợi tóc, và tốc độ mọc trung bình của tóc chỉ là gần 1,5 cm mỗi tháng. Điều đó có nghĩa là khi tóc bạn dài chạm vai, nó đã được chừng 2 tuổi. Và trong thời gian đó, tóc đã phải chịu rất nhiều tác động của môi trường – nắng, gió, bụi, khói, của các loại hóa chất trong dầu gội, xả, keo xịt, của việc gội, chải thường xuyên.
Mặt khác, nhiều người lại không biết rằng, tóc có thể rất đàn hồi, nhưng một khi đã mọc ra khỏi da đầu, phần tóc đó không có khả năng tự mọc tiếp. Nó được coi như phần protein “chết”. Cộng với những tác động xấu mà tóc thường xuyên phải chịu đựng như đã nói ở trên, tóc bạn luôn ở trong trạng thái “mệt mỏi”, và dù bạn có chăm sóc tóc cẩn thận đến đâu, tóc bạn cũng phải trải qua quá trình “lão hóa” và điều này chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới chu kỳ mọc tóc. Vì thế, hãy để tóc nghỉ ngơi trong thời gian bạn muốn tóc dài ra, đừng gội, chải quá nhiều, cũng như không nên nhuộm hay uốn tóc.
Sử dụng hợp lý các loại vitamin và khoáng chất đóng một vai trò rất quan trọng trong việc giữ cho tóc bạn được khỏe mạnh. Bất kỳ sự thiếu hụt về dinh dưỡng nào cũng có thể khiến tóc trở nên giòn và dễ gãy, trong khi tuyến giáp hoạt động quá mức lại có thể làm tóc nhờn và quá ẻo mỏng hoặc rụng dần. Mặt khác, theo một nghiên cứu thì tuyến giáp kém hoạt động có thể làm tóc lả.
Tóc phản ánh tình trạng chung của cơ thể bạn. Nếu bạn khỏe mạnh và có chế độ dinh dưỡng tốt, mái tóc sẽ trở nên bóng đẹp, và ngược lại, nếu bạn gặp vấn đề về sức khỏe hay thiếu hụt những chất cần thiết, tóc sẽ ngừng mọc và trở nên khô xơ. Vì thế, nếu có thể bạn hiện đang khỏe mạnh, bạn có thể làm tóc mọc nhanh hơn bằng cách sử dụng những hỗn hợp của amino axit và các vitamin nhóm B. Người ta đã phát hiện ra rằng một số khoáng chất nhất định như magiê, sulfur, silic và kẽm đóng vai trò rất quan trọng trong việc duy trì một mái tóc khỏe mạnh.
Beta-carotene cũng rất quan trọng đối với việc mọc tóc. Nó là bởi beta-carotene sẽ chuyển hóa thành vitamin A khi cơ thể cần đến, giúp phát triển xương, làm khỏe da, tóc và móng tay. Beta-carotene có nhiều trong các loại rau và hoa quả có màu xanh và vàng.
Liều lượng khuyên dùng cho mỗi ngày: Vitamin B-complex - 50 mg.Vitamin B-6 - 50 mg. Vitamin C– 70 - 80 mg. Vitamin E - 400 to 800 IU. Beta-Carotene - 10,000 to 15,000 IU. Tuy nhiên, luôn phải hỏi ý kiến thầy thuốc trước khi bạn dùng các loại vitamin và khoáng chất mà bạn định dùng để chắc chắn rằng nó không ảnh hưởng nếu như bạn đang dùng thuốc.
Giảm căng thẳng
Tình trạng căng thẳng quá mức và việc sử dụng một vài loại thuốc có thể khiến tóc chậm mọc. Tuy nhiên, không thể ngừng dùng thuốc khi cần thiết chỉ vì lo tóc chậm mọc hơn. Còn nếu bạn đang căng thằng và stress quá mức, hãy cố gắng giảm thiểu tình trạng đó càng sớm càng tốt bằng cách nghỉ ngơi, thư giãn. Việc đó không chỉ tốt cho mái tóc mà còn tốt cho sức khỏe của bạn nói chung.
Protein là một yếu tố quan trọng: Tóc là protein, nên một chế độ ăn quá ít protein có thể khiến tóc mỏng hoặc mọc chậm hơn. Điều ngược lại cũng đúng. Nếu bạn theo một chế độ ăn giàu protein, tóc bạn cũng sẽ mọc nhanh hơn. Vì thế, hãy ăn thêm cá, trứng, đậu, sữa chua, và đặc biệt là đậu nành. Ăn nhiều đậu nành không chỉ làm tóc khỏe hơn mà còn làm tóc mọc nhanh hơn. Vì thế, hãy thêm món đậu phụ vào thực đơn và uống ít nhất một cốc sữa đậu nành mỗi ngày.
Ngủ và nghỉ ngơi đều đặn: Một bí quyết quan trọng giúp cho tóc bạn mọc nhanh là ngủ và nghỉ ngơi đầy đủ. Để tóc mọc nhanh hơn, bạn cần ngủ đủ 7-9 giờ mỗi ngày.
Một số điểm cần lưu ý:
Ngừng dùng, hoặc giảm liều lượng nếu bạn thường hút thuốc, uống cà phê và soda.
Ăn lành mạnh, tránh thức ăn quá nhiều đường và chất béo.
“Nhẹ nhàng” với tóc. Tránh việc chải, bới, vuốt tóc khi không cần thiết.
Tránh sử dụng nước nóng và sấy tóc bằng nhiệt độ cao. Không nên là tóc hay dùng dụng cụ uốn tóc trong thời gian bạn mong muốn tóc mọc dài hơn.
Mát xa da đầu hàng tuần để kích thích các nang tóc.
Hấp dầu để bảo vệ thân tóc.
Cắt đi phần tóc chẻ để tóc nhanh dài hơn, và cũng để mái tóc trông khỏe hơn.
Đừng nghĩ rằng mối quan hệ giữa nàng dâu và mẹ chồng không thể hàn gắn được. Bí quyết dành cho bạn đấy!
Trong thời hiện đại, mẹ chồng đã tân tiến và thoáng hơn rất nhiều. Vì thế, bất kỳ cô con dâu nào cũng có thể trở thành "bạn thân" của bà nếu biết cách cư xử.
3 chiêu dành cho cô dâu tương lai
Chiêu 1: Không ít trường hợp mẹ chồng ghét con dâu vì bà chưa muốn con trai lấy vợ. Bạn nên "bỏ nhỏ" người yêu để anh ấy trình bày với bố mẹ về ý định lập gia đình.
Nếu biết con trai thích lấy vợ vì muốn có nàng dâu chăm sóc bố mẹ già, có cháu để ông bà vui, hẳn mẹ chồng sẽ vui lòng.
Chiêu 2: Người yêu nên "khoe" ưu điểm của bạn với mẹ chàng. Đồng thời, bạn nên tìm hiểu tâm lý mẹ chồng và các thành viên trong gia đình chàng. Điều này giúp bạn tránh sự cố bất đồng trong lần đầu hiện kiến.
Chiêu 3: Những lần đến nhà chàng, hãy ăn mặc sao cho "hợp nhãn" mẹ chồng tương lai. Nếu bà ưa con dâu nền nã, chớ mặc áo hở rốn, váy quá ngắn. Muốn thế, bạn phải hỏi "gián điệp" về gu thẩm mỹ của mẹ chồng.
7 chiêu sau khi đã lên xe hoa về nhà chồng
Chiêu 4: Trước khi làm bất cứ việc gì, bạn nên hỏi ý kiến mẹ chồng. Nếu bà không đồng ý, nên tạm giác lại, chờ cơ hội để thuyết phục bà. Đó là cách tôn trọng mẹ chồng hữu hiệu nhất.
Chiêu 5: Không góp ý về nếp sống, thói quen của gia đình chồng hoặc cố gắng "cải tạo" theo ý mình.
Tuyệt đối tránh so sánh theo hướng ca ngợi nhà mình, chê bai gia đình chồng.
Chiêu 6: Người già rất thích trò chuyện. Sau bữa cơm tối hoặc khi đã dọn dẹp nhà cửa xong, bạn nên ngồi xem tivi , trò chuyện với bà ít nhất 15 phút. Đừng vội lẻn ngay về phòng riêng với ông xã. Nếu bạn "độc chiếm" anh ấy, bà sẽ phật ý rồi đâm ra giận hờn.
Chiêu 7: Biết mẹ chồng thích gì, đi đâu về, bạn nên có chút quà chứng tỏ mình rất quan tâm đến bà. Như thế, bà sẽ có dịp khoe với mọi người về lòng hiếu thảo của con dâu quý.
Chiêu 8: Tranh thủ mọi cơ hội có thể để khen ngợi mẹ chồng. Đặc biệt là khen trước mặt khách khứa, khiến bà mát dạ. Ngoài ra, tuyệt đối đừng phàn nàn về thói hư tật xấu của chồng trước mặt bà. Trong mắt người mẹ, con trai bà luôn nhất!
Chiêu 9: Hết sức tránh những câu nói làm mẹ chồng phật ý, dù là vô tình. "Uốn lưỡi 7 lần" chứ không được "bô lô ba la" như ở nhà mình.
Chiêu 10: Thường xuyên lui tới thăm mẹ chồng nếu bạn và anh ấy đã dọn ra riêng. Đừng đợi đến khi bà gọi điện nhắc mới tạt qua là hỏng hết. Bà sẽ trách bạn là cô con dâu vô tình đấy!
Nếu bận rộn, cách hay nhất là thường xuyên gọi điện hỏi thăm sức khoẻ của ông bà.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. Vì một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hãy ghé thăm chúng tôi, hãy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
