Trung Quốc tìm cơ hội lấn tới ở Biển Đông

Có lẽ chưa thời điểm nào Trung Quốc lại có những động thái hung hăng và đầy khiêu khích ở Biển Đông như trong thời gian vừa qua. Bắt đầu từ hồi tháng 4, Trung Quốc liên tục khiến khu vực Biển Đông “sôi sùng sục” vì một loạt tranh chấp với các nước láng giềng. Người ta cứ ngỡ đây là “chiến thuật” của Trung Quốc trước thềm cuộc chuyển giao quyền lực 10 năm một lần ở nước này. Tuy nhiên, thực tế không phải như vậy.

Trước Đại hội Đảng: Biển Đông căng thẳng “nghẹt thở”

Biển Đông bắt đầu nổi “sóng to gió lớn” từ hôm 10/4 sau khi xảy ra vụ va chạm giữa tàu chiến lớn nhất của Philippine thuộc lớp Hamilton với hai tàu hải giám Trung Quốc ở khu vực bãi cạn Scarborough đang nằm trong tranh chấp giữa hai nước ở Biển Đông.

Vụ va chạm tàu thuyền trên đã châm ngòi cho một cuộc khủng hoảng ngoại giao nghiêm trọng kéo dài gần 2 tháng giữa Trung Quốc và Philippine liên quan đến những tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông. Trong suốt thời gian này, Bắc Kinh đã dùng những lời lẽ mạnh mẽ nhất và gay gắt nhất để chỉ trích Manila. Không dừng lại ở đó, Bắc Kinh còn có nhiều động thái quân sự nhằm uy hiếp, đe dọa và làm nhụt chí Manila trong cuộc tranh chấp lãnh hải với họ ở Biển Đông.

Sau cuộc đối đầu với Philippines, Trung Quốc tiếp tục có những hành động “gây gổ” với Việt Nam. Hôm 23/6, Tổng Công ty Dầu khí Hải dương Trung Quốc đã ngang nhiên thông báo chào thầu quốc tế tại 9 lô dầu khí nằm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý và thềm lục địa của Việt Nam.

Một trong những động thái gây sóng gió lớn nhất ở Biển Đông trong thời gian qua của Trung Quốc là việc nước này thành lập cái gọi là “thành phố Tam Sa” kèm theo một loạt những hoạt động dựng chính quyền, triển khai quân đội ở nơi này. Hồi giữa tháng 6, Trung Quốc đã thông báo thành lập cái gọi là thành phố “Tam Sa” với phạm vi quản lý hơn 200 đảo nhỏ, bãi cát và bãi đá ngầm ở 3 quần đảo lớn ở Biển Đông, trong đó có quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam. Sau khi dựng lên chính quyền ở đây, Trung Quốc tiếp tục thông báo kế hoạch đưa quân đến đồn trú ở cái gọi là “thành phố Tam Sa” này.

Song song với những động thái trên, Trung Quốc còn thường xuyên huy động một lớn tàu thuyền ngang nhiên đi vào các vùng tranh chấp, quấy nhiễu, thị uy tàu thuyền các nước khác. Không chỉ gây căng thẳng với các nước láng giềng ở Biển Đông, Trung Quốc còn “chọc giận” Nhật Bản ở vùng Biển Hoa Đông.

Nhiều nhà phân tích lý giải, việc Trung Quốc “khuấy động” khu vực Biển Đông cũng như biển Hoa Đông là do nước này đang muốn lôi kéo sự chú ý của dư luận ra khỏi những vấn đề, khó khăn nội bộ trước thềm Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 18 diễn ra hồi tháng 11 vừa rồi. Đây là điều thường thấy ở các nước trước mỗi một cuộc bầu cử quan trọng.

Tuy nhiên, nhận định trên có vẻ không đúng với Trung Quốc bởi sau khi Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 18 kết thúc, nước này vẫn tiếp tục có nhiều động thái gây hấn ở Biển Đông, khiến các nước láng giềng nổi giận và cộng đồng quốc tế bất bình.

Sau Đại hội Đảng: “Bước ngoặt leo thang” mới

Nếu theo đúng như nhận định của các nhà phân tích việc Trung Quốc gây sóng gió ở Biển Đông chỉ là để lôi kéo sự chú ý của dư luận nước này ra khỏi những vấn đề khó khăn trong nước trước thềm Đại hội Đảng thì sau khi đại hội này kết thúc, mọi việc sẽ phải dịu đi. Thực tế lại trái ngược. Sau Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 18, Trung Quốc dường như lại leo thang hơn nữa trong các hành động nhằm khẳng định chủ quyền một cách phi lý ở Biển Đông.

Hôm 22/11, Trung Quốc đã khiến các nước trong và ngoài khu vực tức giận khi thông báo về việc đưa bản đồ có đường 9 đoạn vào hộ chiếu phổ thông cấp cho người dân nước này. Không chỉ những nước có liên quan mà cả những nước bên ngoài đều bày tỏ sự phản đối và quan ngại trước động thái này của Bắc Kinh.

Philippines, Việt Nam, Ấn Độ và Vùng lãnh thổ Đài Loan đã lên tiếng phản đối kịch liệt và nhanh chóng có bước đi “trả đũa”. Nếu như Philippines và Việt Nam từ chối đóng dấu vào hộ chiếu mới của Trung Quốc thì Ấn Độ “ăn miếng trả miếng” bằng cách tiến hành cấp thị thực mới cho công dân Trung Quốc. Thị thực này được in hình bản đồ của Ấn Độ trong đó bao gồm đầy đủ những phần lãnh thổ đang nằm trong tranh chấp giữa nước này với Trung Quốc.

Ngoài các nước trên, Mỹ cũng tuyên bố không công nhận bản đồ mới gây tranh cãi mà Trung Quốc cho in lên hộ chiếu của nước này.

Khi những phản đối xung quanh việc Trung Quốc đưa tấm bản đồ đường lưỡi bò phi lý vào hộ chiếu của họ còn chưa kết thúc thì nước này lại khiến các nước trong khu vực và cộng đồng quốc tế lo ngại về việc đưa ra luật mới ở Biển Đông. Theo đó, Trung Quốc cho phép lực lượng cảnh sát nước này xông lên lục soát, bắt giữ tàu thuyền của các nước khác ở những vùng lãnh hải tranh chấp thuộc Biển Đông. Luật mới của Trung Quốc đã khiến cộng đồng quốc tế đặc biệt lo ngại.

Tiếp tục những hành động vi phạm trắng trợn chủ quyền của Việt Nam, hôm 23/11, Trung Quốc cho xuất bản bản đồ “Tam Sa”, phạm vi bao gồm 2 quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa và vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của Việt Nam.

Nghiêm trọng hơn, sáng ngày 30/11, trong khi tàu Bình Minh 02 của Việt Nam đang tiến hành thăm dò địa chấn bình thường trong vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa Việt Nam (tại tọa độ 17026,2’ vĩ tuyến Bắc, 1080 02’ kinh tuyến Đông, nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế thềm lục địa Việt Nam, chỉ cách đảo Cồn Cỏ (Việt Nam) khoảng 43 hải lý) thì bị 02 tàu cá Trung Quốc mang số hiệu 16025 và 16028 cố tình cản trở và gây đứt cáp, bất chấp các lực lượng chức năng của Việt Nam đã phát tín hiệu cảnh báo.

Sau những động thái đầy khiêu khích trên, Trung Quốc còn trắng trợn tố cáo ngược Việt Nam quấy rối tàu thuyền của họ đồng thời ngang nhiên yêu cầu Việt Nam không được đơn phương khai thác dầu khí ở trong vùng lãnh hải thuộc chủ quyền Việt Nam ở Biển Đông.

Những động thái trên của Trung Quốc đã bộc lộ rõ âm mưu độc chiếm Biển Đông của Trung Quốc. Rõ ràng, Trung Quốc không đơn thuần là tìm cách gây sóng gió ở Biển Đông để làm xao lãng sự chú ý của dư luận trong nước mà nước này thực sự đang có sách lược lấn tới một cách mạnh mẽ hơn trong tham vọng độc chiếm Biển Đông.

Những bước đi trong thời gian vừa qua của Bắc Kinh còn được cho là một bước thăm dò các nước liên quan và dư luận quốc tế. Theo đó, Trung Quốc muốn xem phản ứng của các nước ra sao. Nếu các nước phản ứng không đủ mạnh sẽ mở đường cho Trung Quốc tiếp tục lấn tới. Tuy nhiên, ý đồ lần tới của Trung Quốc khó mà thực hiện được trước phản ứng quyết liệt của các nước trong khu vực và cộng đồng quốc tế.

Kiệt Linh