Ám ảnh phiên xử hai người “mù luật” bao che kẻ giết người

TAND tỉnh Lào Cai vừa xét xử lưu động vụ án cháu giết chú ruột tại xã Phong Niên (huyện Bảo Thắng). Hàng ngàn bà con ở vùng cao này đã bỏ cả ngày làm nương rẫy, chăm chú lắng nghe nội dung vụ án được truyền rộng rãi qua hệ thống loa phóng thanh và rất nhiều người đã “ồ, à” khi vỡ lẽ ra rằng hành vi nể nang, bao che, không tố giác tội phạm cũng là phạm tội.

Quang cảnh phiên tòa lưu động

Chiều 14/4/2012, bà Ly Thị Dung (70 tuổi, người dân tộc H’Mông) đến nhà con trai là Ma Seo Páo ở cùng xã Phong Niên, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai chơi. Vừa vào đến ngõ, bà lão giật mình khi thấy Páo nằm sõng soài, phần thái dương có vết thương đã khô máu. Chạm vào người Páo, bà Dung kinh hãi nhận ra nạn nhân chết cứng.
Bà Dung vội hô hoán hàng xóm đến giúp đưa Páo vào nhà. Rồi bà lật đật chạy đến thông báo cho Ma Seo Nhà (44 tuổi) là con trai cả của bà, cũng là anh trai Páo biết chuyện. Sự việc đồng thời cũng được báo lên Công an xã Phong Niên. Khi ông Ma Seo Nhà cùng con trai là Ma Seo Dìn (23 tuổi) và mọi người lên nhà Páo thì đã thấy bà con dân bản đến xem khá đông.


Ông Nhà nói bâng quơ: “Chắc lại rượu say rồi tự ngã đập đầu vào đá chết đây mà!”. Trong lúc mọi người đang xúm đông xúm đỏ chỉ trỏ, bình luận về cái chết của Páo thì ông Nhà lẳng lặng vào bếp, kín đáo quan sát rồi mắt trước mắt sau cầm lấy chiếc xà beng đem cất giấu ở sau vườn.
Công an huyện Bảo Thắng phối hợp với Công an tỉnh Lào Cai tiến hành khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi nạn nhân Mao Seo Páo. Kết quả cho thấy nạn nhân Páo tử vong do chấn thương sọ não, vỡ hộp sọ. Cơ quan chức năng tiến hành bàn giao thi thể nạn nhân cho thân nhân tổ chức mai táng.
Lời khai ban đầu của người nhà nạn nhân cho thấy, chiều 13/4/2012, tại nhà Páo có tổ chức cơm rượu cho những người đến trồng sắn giúp gia đình, trong đó có Ma Seo Dìn, cháu gọi Páo là chú ruột. Cơm nước xong, ai về nhà nấy, không rõ Páo say rượu đi đứng thế nào mà ngã chết ở đầu ngõ. Bà Dung nghe thấy thế vừa thương người con trai vắn số, lại vừa trách con ham rượu mà gặp nạn.


Câu chuyện về cái chết của Páo cũng tạm lắng xuống khi người xấu số được yên nghỉ dưới ba thước đất. Nhưng đúng vào lúc mọi người dần quên đi câu chuyện Páo quá say rượu nên tự gây nên cái chết cho mình thì hơn 1 tháng sau, ngày 5 - 6/6/2012, bản nhỏ lại một phen rúng động khi thấy Công an tỉnh Lào Cai tiến hành bắt khẩn cấp đối tượng Ma Seo Dìn về hành vi người; cùng bị còng tay bắt khẩn cấp hôm đó còn có cha của Dìn là Ma Seo Nhà và người hàng xóm Vù Seo Sẩu do có liên quan đến vụ giết người trên.
Tại cơ quan điều tra, đối tượng Ma Seo Dìn (SN 1989, ngụ xã Phong Niên, huyện Bảo Thắng) đã thú nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình.
Theo đó, chiều 13/4/2012, bà Ly Thị Dung cùng vợ chồng Ma Seo Dìn, vợ chồng Vù Seo Sẩu và con gái của Páo là Ma Thị Xua, Ma Seo Tính đến nhà Ma Seo Páo để trồng sắn giúp. Đến 17h cùng ngày, mọi người nghỉ về nhà Páo ăn cơm. Bà Dung và cháu gái Ma Seo Tính ăn cơm xong trước nên cũng về nhà ngay sau đó.
Bữa rượu hôm đó chỉ còn vợ chồng Dìn, Sẩu và Xua ở lại. Ăn uống xong, Vù Thị Say (vợ Sẩu) và Xua đi ra ngoài sân chơi. Trong nhà còn Páo, Dìn, Sẩu vẫn ngồi uống rượu. Thức ăn chỉ có thịt lợn khô với rượu ngô nhưng cũng vui ra trò. Lâu lâu chú cháu mới có dịp ngồi uống rượu với nhau, dù hơi quá chén nhưng Páo vẫn muốn mời cháu Dìn và Sẩu uống rượu tiếp. Nhưng Dìn lấy cớ phải về, không muốn uống nữa nên Dìn cầm chai rượu và bảo Páo không uống nữa.


Thấy Dìn giữ chai rượu không cho mình uống nữa, Páo đi lấy chai rượu khác rót đầy chén của mình, Dìn cũng rót đầy chén rồi san cho Sẩu một nửa, cả ba người cùng uống hết chén rượu đó. Uống rượu đang vào nên Páo định giằng lấy chai rượu mà Dìn đang cầm để rót tiếp mời Dìn và Sẩu nhưng Dìn giữ khư khư không thả ra.
Thấy thế, Páo lớn tiếng mắng cháu: “Mày đến uống rượu nhà tao mà dám không cho tao uống”, nói xong Páo quay sang hút thuốc lào. Dìn muốn về nên nói lại: “Không uống nữa, phải về” và đứng dậy để đi về. Cho rằng thằng cháu lếu láo không thèm uống rượu với chú, Páo cầm cái điếu cày trong tay định phang Dìn nhưng Dìn nhanh chân tránh được làm ống điếu văng ra nền nhà. Páo không dừng lại mà lao vào định vật Dìn ngã xuống nền nhà nhưng do quá say nên Páo loạng choạng không thực hiện được.
Còn Dìn, sau khi bị chú tấn công liên tiếp thì cố sức đẩy Páo ra và đứng dậy lảo đảo đi đến chỗ bếp cầm cái kiềng bếp ném trúng lưng Páo. Páo bị đau nhưng không nghĩ cháu lại dám đánh chú nên hỏi: “Mày đánh tao thật à? Mày dám đánh cả chú à?. Thế thì tao phải dạy cho thằng cháu này bài học”. Mồm nói tay làm, Páo vớ chiếc ghế gỗ ném Dìn, Dìn tránh được và bỏ chạy ra ngoài sân, Páo vẫn không tha, Páo cầm đoạn gỗ tròn đuổi đánh Dìn.


Thấy thế Dìn chạy vào hiên nhà cầm chiếc xà beng để phòng thân và chạy ra ngõ cách nhà khoảng 20m thì đứng lại, không ngờ vẫn bị Páo đuổi đến nơi cầm gậy vụt liên tiếp. Bị chú đánh đau, Dìn cầm xà beng vụt một nhát vào đầu Páo, Páo gục luôn xuống đất. Thấy vậy, Dìn cầm xà beng bước qua người Páo đi vào nhà Páo vứt xà beng ở hiên nhà Páo rồi về nhà mình.
Sau đó, con gái Páo là Ma Thị Xua đã kể lại sự việc Dìn đánh chết bố mình cho bác ruột là ông Ma Seo Nhà (ông Nhà là bố của Dìn, anh trai nạn nhân Páo) nghe. Ông Nhà chửi mắng Dìn: “Sao mày giết chú Páo?”. Dìn trả lời ngắn gọn: “Vì chú Páo đánh con nên con đánh lại chú”.
Nghĩ dù sao sự việc đã xảy ra rồi, ông Nhà họp gia đình mục đích giấu kín sự việc để cho “trong ấm ngoài êm” nên dặn mọi người không ai được nói ra sự việc Dìn đánh chết Páo. Ông Nhà dặn mọi người cũng không đến nhà Páo ngay sợ công an sẽ nghi ngờ. Cứ coi như Páo say rượu tự ngã, nằm vật ra chết ở ngõ.


Chính vì thế, Páo dù bị đánh chết nhưng vẫn phải nằm phơi sương phơi nắng ngoài ngõ một ngày một đêm, đến tận chiều hôm sau 14/3, bà Dung tới nhà con trai thì mới phát hiện ra sự việc. Sau đó, ông Nhà còn lấy chiếc xà beng là hung khí gây án cất giấu nhằm phi tang tội ác của con trai.
Phiên tòa sơ thẩm lưu động ngày 5/11/2012 của TAND tỉnh Lào Cai thu hút hàng ngàn người dân địa phương tham dự. Đông đảo bà con dân tộc chăm chú lắng nghe nội dung phiên tòa được phát qua hệ thống loa phóng thanh đã “ồ, à” khi vỡ lẽ ra hành vi nể nang, bao che, không tố giác tội phạm cũng là phạm tội và phải trả giá đắt.
Kết thúc phiên tòa, Hội đồng xét xử đã tuyên phạt Ma Seo Dìn 8 năm tù về tội “Giết người”. Chỉ vì thiếu hiểu biết pháp luật mà cha của Dìn là Ma Seo Nhà bị phạt 1 năm 6 tháng tù về tội “Che giấu tội phạm”; người hàng xóm Vù Seo Sẩu bị phạt 1 năm tù về tội “Không tố giác tội phạm”.
Huệ Linh