Cử tri Mỹ gốc Việt chờ ngày bỏ phiếu

Barack Obama hay Mitt Romney sẽ trở thành Tổng thống Mỹ?

Thế giới đang chờ đợi cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, giữa đương kim tổng thống Barack Obama và ứng viên đảng Cộng hòa Mitt Romney, sẽ tiến hành ngày 6/11.

Cộng đồng người Mỹ gốc Việt, đến Mỹ sau 1975, có truyền thống thường ủng hộ các ứng cử viên đảng Cộng hòa.

Nhưng xu hướng này những năm gần đây dường như bắt đầu thay đổi.

Hồi tháng Sáu, một báo cáo của Trung tâm Nghiên cứu Pewcho hay 35% người Mỹ gốc Việt bỏ phiếu hoặc có xu hướng bầu cho đảng Cộng hòa, trong khi 36% theo Dân chủ.

Theo một nghiên cứu khác, National Asian American Survey công bố cuối tháng Chín, người gốc Việt đã chuyển từ nhóm thân Cộng hòa nhất trong các cộng đồng gốc Á sang xu hướng xem mình là cử tri độc lập.

Cũng khảo sát này cho hay trong kỳ bầu cử 2012, đa số người Việt nói vẫn chưa quyết định. Trong khi ở những người đã quyết định thì đa số ủng hộ ông Obama.

Nhận xét về thay đổi trong xu hướng bầu cử của người Việt tại Mỹ, nhà báo Lý Kiến Trúc, Chủ nhiệm tạp chí Văn Hóa xuất bản tại quận Cam, California, nói: “Tư duy bầu cử của cộng đồng người Việt tị nạn tại Hoa Kỳ đã thay đổi rất nhiều theo thời gian.”

“Cộng đồng người Việt tị nạn đã sống tại Mỹ gần bốn thập niên, trải qua nhiều cuộc bầu cử, tiếp cận khá nhiều ứng cử viên từ cấp dân biểu đến nghị viên. Vì thế tư duy bỏ phiếu của họ thay đổi theo trải nghiệm.” ông nói.

Nhân chuyến công tác sang Washington DC, tôi đã hỏi một số nhân vật có tên tuổi trong cộng đồng người Mỹ gốc Việt về việc bỏ phiếu ngày 6/11.

Đỗ Hồng Anh, Chủ tịch Cộng đồng người Mỹ gốc Việt vùng Washington, DC

Cá nhân tôi sẽ bầu cho ông Obama. Mặc dù ông Romney chỉ trích chính sách kinh tế của Obama, nhưng ông không đưa ra được đường hướng nào khả dĩ hơn ông Obama. Suốt bốn năm qua, kinh tế Mỹ không khá như chúng ta mong muốn vì ông Obama thừa hưởng nền kinh tế tệ hại từ chính phủ Bush. Tổng thống làm được như vậy cũng khá lắm rồi. Tôi sẽ bỏ phiếu cho ông Obama để bốn năm tới, ông tiếp tục đường hướng đó để bắt đầu đưa kinh tế Mỹ đi lên.

Còn với tư cách chủ tịch cộng đồng vùng Washington DC, tôi chủ trương bỏ phiếu cho bất cứ ứng cử viên nào bênh vực quyền lợi của người dân Hoa Kỳ nói chung và dân tị nạn Việt Nam ta nói riêng, đặc biệt là yểm trợ cho công cuộc đấu tranh vì tự do dân chủ ở Việt Nam.

Nguyễn Ngọc Bích, cựu trưởng ban Việt ngữ đài RFA, bang Virginia

Ông Nguyễn Ngọc Bích sẽ bầu cho ứng cử viên Mitt Romney

Tôi là người đảng Cộng hòa, nên chắc chắn tôi sẽ bầu cho ông Mitt Romney. Nhưng cũng còn lý do lý trí chứ không thuần tình cảm. Trong quá khứ cũng có lần tôi bầu cho người đảng Dân chủ. Nhưng kỳ này, tôi nghĩ ông Romney sẽ kỷ luật về ngân sách hơn ông Obama, người khiến công nợ lên cao quá đã trên 16,000 tỷ. Thêm một nhiệm kỳ nữa, lên hai mấy nghìn tỷ thì nước Mỹ chịu không thấu.

Về công ăn việc làm, ông Romney nói khu vực tiểu thương tạo ra công ăn việc làm nhiều nhất. nên phải có chính sách đứng về người tiểu thương. Cứ đi với những công ty lớn, có khi họ lại đẩy việc làm sang các quốc gia khác.

Chính sách y tế (Obamacare) có khuynh hướng đi theo y tế xã hội kiểu Âu châu. Trong lúc nợ chồng chất, ngân sách phải cắt cả quốc phòng, Obamacare là sự phung phí.

Chính sách quay sang Á Đông của ông Obama tương đối nhận được ủng hộ của người Mỹ gốc Việt. Nhưng đấy chỉ là vì tình thế khách quan, trước sự tăng cường lực lượng của Trung Cộng. Dù là ông Obama hay Romney, chiến lược đổi từ Đại Tây Dương sang Thái Bình Dương vẫn phải duy trì. Mỹ không thể để Biển Đông trở thành vùng biển của Trung Quốc. Tôi cho là chính sách an ninh của hai ông cũng sẽ không khác nhau bao nhiêu.

BS. Đỗ Văn Hội, Chủ tịch Hội đồng Chấp hành, Cộng đồng người Việt Quốc gia Liên bang Hoa Kỳ, bang Florida

Cộng đồng người Việt Quốc gia Liên bang Hoa Kỳ là tổ chức bất vụ lợi, chúng tôi không được quyền nói rằng sẽ bầu cho ai.

Nhưng ở góc độ quyền lợi của người Mỹ gốc Việt, nhất là chúng ta là người tị nạn, chúng tôi có ý kiến chính thức thế này. Chúng ta bỏ phiếu cho những ứng cử viên nào đáp ứng được đời sống người dân, như công ăn việc làm, y tế, giáo dục, bảo tồn văn hóa của chúng ta, giúp ích cho lợi ích cá nhân, cộng đồng của người Việt tị nạn.

Ông Đỗ Văn Hội muốn cử tri bỏ phiếu cho những ứng cử viên nào đáp ứng được đời sống người dân

Chúng tôi có hoài bão làm sao để đất nước Việt Nam có tự do, dân chủ. Lại còn Biển Đông, Trung Quốc đã lấy hầu hết Biển Đông, biết chừng nào mới lấy lại. Như vậy, chúng tôi sẽ bầu cho chính phủ nào giúp Việt Nam sớm vãn hồi tự do, dân chủ, nhân quyền. Một chính phủ mạnh để ngăn cản sự bành trướng của Bắc Kinh ở Biển Đông.

Andrew Lam, nhà văn, San Francisco

Mặc dù lần này tôi không còn bị Obama cuốn hút như lần trước, tôi vẫn sẽ bầu cho ông ấy. Romney chưa bao giờ là lựa chọn của tôi vì các giá trị của ông ấy đi ngược lại với tôi. Ông ta chống phá thai, chống quyền của người đồng tính, chống việc làm bố mẹ đơn thân.

Nhưng đáng nói nhất, tính cách ông ta không đáng tin. Một người trốn quân dịch Việt Nam lại lên lớp giảng đạo. Một người tích trữ tiền với tài khoản Thụy Sĩ. Người đã đẩy việc làm sang Trung Quốc bây giờ lại lên án Trung Quốc là tháo túng tiền tệ, chỉ để lấy phiếu. Một người đánh thuế tầng lớp trung lưu và bảo vệ giới giàu có. Chính sách ngoại giao cũng dễ dàng thay đổi, tỏ ra hiếu chiến, dành tiền cho Lầu Năm Góc và quân đội trong lúc Hoa Kỳ có nguy cơ phá sản vì các cuộc chiến hải ngoại. Và cuối cùng, một người xa lạ với tầng lớp lao động, tự cho mình cao quý hơn để răn dạy họ.

Bác sĩ Nguyễn Quốc Quân, chủ tịch Tổ chức Quốc tế Yểm trợ Cao trào Nhân bản, bang Virginia

Tôi là một cử tri độc lập. Bốn năm trước tôi đã bầu cho ông Obama. Nhưng kỳ này, tôi nghiêng về việc bầu cho ông Romney.

"Bốn năm qua, những gì Tổng thống Obama hứa và thực hiện quá xa cách, thành quả không đạt được bao nhiêu. Lúc tranh cử 2008, ông Obama nói Tổng thống Bush vô trách nhiệm để nợ đầm đìa, nhưng nay chính ông Obam nợ còn nhiều hơn."

Bác sĩ Nguyễn Quốc Quân

Bốn năm qua, những gì Tổng thống Obama hứa và thực hiện quá xa cách, thành quả không đạt được bao nhiêu. Lúc tranh cử 2008, ông Obama nói Tổng thống Bush vô trách nhiệm để nợ đầm đìa, nhưng nay chính ông Obam nợ còn nhiều hơn. Ngay cả trong thể thao, rớt banh đến lần thứ ba rồi thì mình phải chuyền cho người khác chứ.

Lý do chót, tôi là người Mỹ gốc Việt. Ngoài những ưu tư chung như thất nghiệp, thâm thủng ngân sách, sức khỏe, tôi còn ưu tư về tự do dân chủ ở châu Á và Việt Nam. Tôi có dịp gặp ông Romney và nêu rằng ông sẽ lấy được nhiều phiếu của người gốc Á nếu ông tuyên bố rõ ràng dưới chính quyền Romney, ông sẽ ủng hộ tự do, dân chủ, bảo vệ nhân quyền khắp thế giới. Ông ấy nói “tôi muốn làm những việc đó. Muốn làm thì trong nước kinh tế phải mạnh, quân đội phải số một thế giới”. Khi tranh luận với ông Obama, ông Romney cũng nói rõ sẽ ủng hộ dân chủ, nhân quyền. Trong khi đó, ông Obama, tranh cử năm nay, không hề nói đến dân chủ, nhân quyền. Đấy cũng là yếu tố tôi sẽ bầu cho ông Romney.

Luật sư Đỗ Phủ, phó giám đốc truyền hình SBTN, California

Cá nhân tôi sẽ bầu cho ông Barack Obam. Ông đã có một số chính sách tăng được xuất cảng của Hoa Kỳ đối với Trung Cộng. Sự hiện diện quân sự của Hoa Kỳ đã được Tổng thống Obama khẳng định qua các diễn văn mới nhất, là sự hiện diện của Hoa Kỳ cần thiết ở Biển Đông để ngăn chặn sự bành trướng của Trung Cộng. Tổng thống Obama cũng thương lượng với các nước Đông Nam Á như Philippines, Singapore, Thái Lan, Việt Nam. Chính sách đó sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến Việt Nam vì nó sẽ mang Việt Nam ra khỏi ảnh hưởng của Trung Cộng. Và như vậy nhân quyền ở Việt Nam sẽ khá hơn nếu ông Obama tái đắc cử.

Về đối nội, kinh tế Hoa Kỳ đang trên đà phục hồi, để đưa Hoa Kỳ tiếp tục vị trí siêu cường, có thể lãnh đạo các nước trong khối tự do.

Luật sư Tạ Văn Tài, Boston

Lần này ông Romney khá hơn ông John McCain. Nhưng tôi vẫn bầu cho ông Obama. Đảng Cộng hòa không thương dân nghèo và giai cấp trung lưu. Chính ông Romney từng lỡ lời rằng ông coi 47% dân Mỹ là thành phần “đồ bỏ” vì phụ thuộc ngân sách chính phủ.

"Ông Obama đang cố gắng giải tỏa vấn đề thất thu ngân sách do chiến tranh Afghanistan và Iraq của ông Bush. Hồi đó ông Bush tự tin làm hai cuộc chiến tranh để rồi làm tan nát hệ thống tài chính, thuế khóa của Mỹ. Ông Obama đang làm lại, chưa xong, phải dành thêm thời gian nữa."

Luật sư Tạ Văn Tài

Tư tưởng ông ấy cũng không rõ rệt. Báo Economist của Anh từng gọi ông là “con kỳ nhông” vô lá cây xanh thì đổi màu xanh, vô lá đỏ thì đổi màu đỏ. Ông cứ vuốt đuôi theo dư luận. Bây giờ ông bỏ hết lập trường cũ về xã hội để nịnh phe cực đoan trong đảng Cộng hòa như ngừa thai, hôn nhân đồng tính.

Ông Obama đang cố gắng giải tỏa vấn đề thất thu ngân sách do chiến tranh Afghanistan và Iraq của ông Bush. Hồi đó ông Bush tự tin làm hai cuộc chiến tranh để rồi làm tan nát hệ thống tài chính, thuế khóa của Mỹ. Ông Obama đang làm lại, chưa xong, phải dành thêm thời gian nữa.

Đối ngoại thì hai ông giống nhau. Nhưng ông Romney lại tỏ ra không đủ kiến thức, ví dụ gọi Nga là kẻ thù số một trong khi chiến tranh Lạnh đã kết thúc hai chục năm. Ông dọa sẽ gọi Trung Quốc là kẻ thao túng tiền tệ. Nhưng nếu ngày đầu tiên làm tổng thống ông làm việc đó, sẽ lại có chiến tranh thương mại, không có lợi gì cho Mỹ. Ông này nói bất tử, trong khi Obama nói rất chín chắn về đối ngoại.

Lê Quỳnh
Nguồn: BBC