Cách đây 2 năm, tôi có thực hiện một cuộc phỏng vấn hiếm hoi (gần như là lần duy nhất) với Trúc “mẫu hậu” trong trại giam Xuân Lộc.
Người đàn bà quyền lực đứng sau ông trùm Năm Cam một thời cũng đă chịu chia sẻ với nhà báo về cuộc đời ḿnh – dù vẫn giữ thái độ dè dặt và đề pḥng. Khi đó, Trúc “mẫu hậu” có nói với tôi, bà ước sẽ vượt qua bệnh tật để trở về với gia đ́nh, để con cái khỏi thêm một lần mang tiếng có người thân chết trong tù; và bà sẽ nương nhờ cửa phật tại ngôi chùa mà sư cô Diệu Quang – người con gái đă xa lánh bụi trần của bà nhiều năm trước đang sống đời tu hành. Ước mơ đó của Trúc “mẫu hậu” không thành.
Ngày 16/8 vừa qua, Trúc “mẫu hậu” đă qua đời tại trại giam Xuân Lộc sau một thời gian bệnh nặng. Sư cô Diệu Quang đă lên nhận thi hài bà và đưa về ngôi chùa Phước An, nằm trên đường Tôn Đản, quận 4, TP.HCM, kết thúc một cuộc đời nhiều giông băo.
Cuộc gặp duy nhất với Trúc “mẫu hậu” trong trại giam Xuân Lộc
Trúc "mẫu hậu" trong trại giam
Ngày 17/8, khi báo chí đưa tin về cái chết của Trúc “mẫu hậu” – vợ của trùm Năm Cam. Chùa Phước An, nằm trong một con hẻm nhỏ ở quận 4, là nơi gia đ́nh Trúc “mẫu hậu” tổ chức tang lễ cho bà. Đó cũng là ngôi chùa nơi con gái bà – sư cô Diệu Quang đang tu hành.
Đám tang của người đàn bà từng có quyền lực lớn bên cạnh ông trùm Năm Cam diễn ra đơn giản như bao đám tang b́nh thường khác.
Trong một chuyến công tác đến trại giam Xuân Lộc cách đây 2 năm, tôi có cơ hội được gặp 2 nhân vật lớn trong vụ án Năm Cam: Hải Bánh và Trúc “mẫu hậu”. Những ngày làm việc ở phân trại số 1, tôi nói chuyện với Hải Bánh rất nhiều, và mừng v́ thấy kẻ giang hồ lừng lẫy một thời giờ đang cố gắng cải tà quy chánh.
Thời điểm đó, ở trong trại giam, Hải Bánh sống rất lành mạnh: ngày ngày chăm sóc cây cảnh, vẽ thi pháp và tham gia các phong trào văn nghệ của trại. Tôi thích thú với cách Hải Bánh dàn dựng tiết mục múa chào mừng 1000 năm Thăng Long, hay cách Hải Bánh cùng các phạm nhân tổ chức tṛ chơi cờ người giữa các phạm nhân trong trại. Nh́n những chương tŕnh văn nghệ, những tṛ chơi mà Hải Bánh dàn dựng ấy, tôi vẫn tiếc cho Hải Bánh. Tôi nghĩ Hải Bánh là một người có nhiều tài lẻ. Và nếu không đi theo con đường giang hồ nhiều lầm lỗi ấy, Hải Bánh vẫn sẽ có những cơ hội riêng trong cuộc đời ḿnh.
Thời điểm đó, Hải Bánh đang cải tạo tại phân trại số 1, c̣n Trúc “mẫu hậu” thụ án tại phân trại 5, cách xa nhau mấy chục cây số. Nhưng những buổi giao lưu giữa phạm nhân các phân trại, Hải Bánh và Trúc “mẫu hậu” vẫn gặp nhau. Họ chỉ nh́n nhau gượng cười. Thật khó để họ có thể nói chuyện với nhau dễ dàng, sau ngần ấy những chuyện xảy ra trong quá khứ.
Khi tôi ngỏ ư xin gặp và tṛ chuyện với phạm nhân Phan Thị Trúc – Trúc “mẫu hậu”, một cán bộ quản giáo của phân trại 5 (trại Xuân Lộc) khi ấy có nói với tôi: Từ khi vào trại giam đến giờ, Trúc “mẫu hậu” rất tránh né việc tiếp xúc với báo chí, bà thường từ chối mọi câu hỏi về gia đ́nh ḿnh, về quá khứ của ḿnh. Các cán bộ quản giáo của trại cho phép tôi gặp bà, nhưng không hứa được bà có chấp nhận tṛ chuyện cùng tôi hay không. Dẫu lường trước được việc ḿnh sẽ bị từ chối, nhưng buổi chiều tối hôm đó, tôi vẫn nhờ một cán bộ trại đưa đến căn pḥng nơi Trúc “mẫu hậu” đang ở.
So với các phạm nhân nữ trong trại giam, nơi ở của Trúc “mẫu hậu” có thể nói là khá khang trang, rộng răi. V́ sức khỏe rất yếu, lại cao tuổi, nên Trúc “mẫu hậu” được trại Xuân Lộc ưu tiên cho ở trong một căn pḥng nhỏ, cùng với 2 phạm nhân nữ khác cũng đang điều trị bệnh.
Tôi đến vào cuối giờ chiều, đúng lúc Trúc “mẫu hậu” nhận phần cơm chiều do một phạm nhân khác đưa tới. Mấy năm nay, v́ đau yếu, việc đi lại với Trúc “mẫu hậu” rất khó khăn, nên ngay cả việc đi nhận cơm mỗi bữa, bà cũng phải nhờ những người khác. Nh́n Trúc “mẫu hậu” trong bộ quần áo phạm nhân, mệt mỏi và già nua, đang trệu trạo ăn suất cơm chiều của ḿnh, không ai c̣n nhận ra vẻ sắc sảo của người đàn bà đă từng một thời làm mưa làm gió. Những sóng gió gia đ́nh trong những năm qua đă đánh gục Trúc “mẫu hậu”, khiến bà gần như không gượng dậy nổi.
Năm 2002, câu chuyện về gia đ́nh trùm Năm Cam gây xôn xao trên báo chí: trùm Năm Cam bị tử h́nh, Trúc “mẫu hậu” (vợ Năm Cam), Trương Hiền Bảo (con trai) và Hiệp pḥ mă (con rể) cũng không tránh khỏi cảnh tù đày. Trúc “mẫu hậu” bị kết án 20 năm tù giam và được đưa về cải tạo tại trại giam Xuân Lộc. Kể từ khi ông trùm Năm Cam bị tử h́nh, câu chuyện về những biến cố đă qua luôn là đề tài nhạy cảm trong gia đ́nh Trúc “mẫu hậu”. Hàng tháng mỗi lần lên thăm mẹ, con cái của Trúc “mẫu hậu” chỉ hỏi han, động viên bà và tuyệt đối tránh nhắc lại những chuyện cũ v́ lo lắng những câu chuyện đó sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và tinh thần cải tạo của bà.
Khi gặp tôi, biết tôi là nhà báo, Trúc “mẫu hậu” lập tức nói một cách lịch sự nhưng kiên quyết: “Nhà báo thông cảm, tôi không muốn nhắc lại chuyện cũ”. Nhưng sau một lúc hỏi han, tṛ chuyện, khi tôi nhắc đến người con gái đă đi tu của bà, như chạm vào những nỗi niềm thầm kín nhất, Trúc “mẫu hậu” bắt đầu cởi mở hơn, dù trong lúc nói chuyện, bà vẫn luôn giữ tư thế “đề pḥng”, lo sợ tôi đề cập đến những chuyện nhạy cảm mà bà không muốn nhắc tới.
Hé mở những câu chuyện thầm kín về gia đ́nh trùm Năm Cam
Dù khi Năm Cam c̣n sống, Trúc “mẫu hậu” đă từng khiến bao nhiêu người khổ sở, khiếp hăi, nhưng ở vị trí một người mẹ, bà vẫn hiền dịu và yêu thương các con, vẫn đau đáu mong mỏi các con có được một cuộc sống b́nh yên và hạnh phúc. Cho nên khi thấy các con ḿnh cũng bị ảnh hưởng bởi những sai lầm của bố mẹ, lương tâm của người mẹ đă khiến Trúc “mẫu hậu” ngày đêm không thể ăn ngon, ngủ yên.
Ngày Năm Cam bị đưa ra xét xử và tuyên án tử h́nh, có nhiều người tham dự phiên ṭa không khỏi bất ngờ khi thấy ở ngoài sân có một ni cô khóc ngất lên ngất xuống. Ni cô đó chính là Trương Thị Ánh (con gái thứ tư của Năm Cam), pháp danh là Diệu Quang. Ai cũng bất ngờ khi biết một ông trùm với hồ sơ tội ác như Năm Cam lại có một người con gái đi tu và đang theo học để trở thành tiến sĩ Phật giáo ở Trung Quốc.
Kể về người con gái đă xuất gia của ḿnh, Trúc “mẫu hậu” ứa nước mắt. Bà gọi cô con gái đă đi tu của ḿnh là sư cô, chứ không gọi là con, v́ người đă xuất gia là người đă không c̣n thờ cha mẹ, chỉ c̣n thờ Phật. Con gái bà đă không c̣n là con của bà nữa, mà trở thành người của nhà chùa. Trúc “mẫu hậu” nói bà đông con, cả con ruột của bà, cả con riêng của chồng, con nào bà cũng thương, nhưng bà thương sư cô nhất, cũng xót xa cho sư cô nhất, bởi sư cô là người yếu đuối, mỏng manh nhất và cũng là người chịu nhiều tổn thương nhất trong bi kịch của cả gia đ́nh.
Sư cô Diệu Quang sinh năm 1968, là con thứ 4 của vợ chồng ông trùm Năm Cam và Trúc “mẫu hậu”, đă xuất gia từ năm 9 tuổi. Nhưng trước đó, từ năm lên 5 - 6 tuổi, sư cô Diệu Quang đă tỏ rơ căn tu của ḿnh.
Trúc “mẫu hậu” kể rằng, gia đ́nh bà đông con, đủ nếp đủ tẻ, đứa con nào cũng hiếu động, nghịch ngợm từ nhỏ, chỉ có sư cô Diệu Quang (tên tục là Trương Thị Ánh) là tính cách khác hẳn. Lúc c̣n nhỏ tuổi, Trương Thị Ánh cũng hiếu động, nghịch ngợm và hay mắc lỗi. Mỗi lần như thế, Trúc “mẫu hậu” vẫn phạt con gái như thường. Tuy nhiên, vợ chồng bà luôn nhận ra ở Tư Ánh có những điều rất khác thường so với những đứa con khác. Khi mới 5 – 6 tuổi, mỗi lần có người thân trong gia đ́nh lên chùa, bao giờ Tư Ánh cũng đ̣i đi theo. Tư Ánh tỏ ra rất thích không khí, quang cảnh nơi chùa chiền và rất thích được ngồi nghe các sư giảng giải kinh phật.
Đến năm 7 tuổi, Tư Ánh bắt đầu được Trúc “mẫu hậu” cho đi học. Nhưng ở trường học, Tư Ánh rất ít vui chơi, nô đùa cùng những đứa trẻ cùng tuổi. Lúc nào Tư Ánh cũng ngồi trầm ngâm, nghĩ ngợi xa xôi và rất dè dặt biểu lộ cảm xúc. Mỗi ngày đi học về, Tư Ánh lại đến ngôi chùa gần nhà, dọn dẹp, quét tước chùa chiền giúp các sư và ngồi nghe các sư giảng giáo lư nhà Phật. Đôi khi Tư Ánh ngồi đó cả buổi chiều, gương mặt trầm ngâm, tĩnh lặng.
Thấy con gái có vẻ ngại giao tiếp và luôn muốn tránh xa người xung quanh, đôi khi tỏ ra rụt rè, xa cách với chính bố mẹ ḿnh, vợ chồng Năm Cam rất lo lắng. Lúc đó, Trúc “mẫu hậu” đă lờ mờ nhận ra những khác biệt ở con gái ḿnh so với những đứa trẻ khác, nhưng không sao cắt nghĩa được là ǵ. Ông trùm Năm Cam cũng vậy. Là người nóng tính, mỗi lần thấy con gái lên chùa về, Năm Cam đều nổi giận, la mắng. Năm Cam khuyến khích con gái nô đùa, nghịch ngợm với bạn bè trong khu phố và tỏ ra rất không hài ḷng mỗi khi con gái xin phép lên chùa. Năm Cam từng nói với con gái: “Con mới 7 tuổi, hướng thiện là tốt. Nhưng một đứa trẻ như con th́ chưa cần hướng thiện đến mức thế”.
Có thể nói trong suốt 2 – 3 năm trời, vợ chồng Năm Cam và Trúc “mẫu hậu” đều đă t́m mọi cách ngăn cản việc con gái ḿnh càng ngày càng thành tâm hướng về cửa phật. Năm lên 9 tuổi, Tư Ánh về nhà xin phép cha mẹ cho đi tu. Năm Cam rất tức giận, quát tháo ầm ĩ và t́m mọi cách cấm đoán. Nhưng sự cấm đoán của Năm Cam không có kết quả. Tư Ánh – cô con gái nhỏ của vợ chồng Năm Cam và Trúc “mẫu hậu”, khi đó mới 9 tuổi đầu nhưng đă tỏ rơ sự kiên quyết của ḿnh.
Bị cha mẹ phản đối, nhưng ngày ngày, Tư Ánh vẫn âm thầm ăn cơm chay và đọc kinh phật, để gột rửa sạch mọi bụi bẩn trần thế, giữ cho tâm hồn thanh tịnh. 1 năm sau, Tư Ánh lại lên chùa, xin được xuất gia. Trúc “mẫu hậu” kể: “Ngày sư cô đi tu, chồng tôi vẫn đang thụ án trong trại giam sau vụ gây lộn với một nhóm giang hồ v́ bênh anh rể. Ông ấy không có mặt để chứng kiến con gái ḿnh xuất gia đi tu, gửi thân nơi cửa Phật, nhưng tôi th́ có mặt. Tôi nhớ hôm đó ngoài con gái tôi c̣n có một cô nữa cũng quyết định xuống tóc đi tu. Cô kia th́ đi tu v́ thất t́nh, bị người yêu ruồng bỏ, nhưng con gái tôi th́ hoàn toàn chưa nhuốm bụi trần, chưa trải qua các cung bậc hỉ, nộ, ái, ố của cuộc đời. Nó thanh thản trước quyết định xuất gia. Khi đến giờ hành lễ, gương mặt nó thanh tịnh, bừng sáng niềm hạnh phúc được dâng hiến cuộc đời ḿnh cho nhà Phật”.
Sư cô Diệu Quang
Chứng kiến con ḿnh gửi thân nơi cửa Phật, nhiều năm sau này, Trúc “mẫu hậu” vẫn muộn phiền v́ lo con ḿnh không được hạnh phúc. Nhưng sau này nh́n thấy Tư Ánh rất măn nguyện với cuộc đời tu hành của ḿnh, bà nhận ra con bà sinh ra có lẽ là để trở thành người của nhà chùa, sinh ra để sống một cuộc đời xa lánh trần tục. Tư Ánh đă mang căn tu trong người, nên đó là con đường duy nhất mà cô lựa chọn, con đường mà cô nhất định phải đi, không thể nào khác, vợ chồng Trúc “mẫu hậu” có cấm cản thế nào cũng vô ích.
Ngày hôm đó, tất cả mọi người có mặt ở đó đều khóc v́ thương Tư Ánh, Trúc “mẫu hậu” cũng không cầm được nước mắt, chỉ mong con gái ḿnh sẽ nghĩ lại. Nhưng cô Tư Ánh không khóc. Cô nh́n mẹ rồi vái lạy lần cuối: “Đây là lần cuối cùng con xin vái lạy ba mẹ. Sau này con thành người tu hành rồi, ba mẹ có mất con cũng chẳng được vái lạy nữa. Sau này con cũng không được gọi ba, gọi mẹ nữa. Người xuất gia không c̣n cha mẹ”. Kể từ đó, Tư Ánh trở thành người xuất gia, với pháp danh Diệu Quang, mỗi lần gặp ba mẹ, sư cô Diệu Quang gọi Trúc “mẫu hậu” là cô, gọi Năm Cam là chú. Vợ chồng Trúc “mẫu hậu” cũng gọi con gái là sư cô Diệu Quang.
Khi đi tù về, nhận được tin con gái ḿnh đă đi tu, Năm Cam rất đau buồn, nhưng biết không thể thay đổi được điều ǵ nữa. Năm Cam chấp nhận sự thật đó. Thỉnh thoảng mỗi lúc nhớ con, hai vợ chồng Năm Cam vẫn lên chùa thăm nom sư cô, nhưng lần nào gặp, Năm Cam và Trúc “mẫu hậu” cũng phải vái lạy sư cô theo đúng lễ giáo nhà chùa. Những t́nh cảm ruột thịt, nỗi nhớ nhung con gái, vợ chồng Năm Cam đều không được phép thể hiện nữa.
Trong những người con của Năm Cam, th́ sư cô Diệu Quang là người hiền lành và ngây ngô nhất. Từ nhỏ đă hướng tâm ḿnh về cửa phật, gửi thân nơi cửa phật, nên những va chạm, bon chen với đời, sư cô Diệu Quang đều chưa từng trải qua. Ngày nhỏ, khi mới đi tu, có lần sư cô Diệu Quang được sư trụ tŕ sai đi mua hoa quả về làm lễ. Đến quầy hoa quả, người bán hàng cân thiếu và tính giá trội lên, sư cô Diệu Quang không mang đủ tiền, nhưng cũng không dám trả lại số hoa quả đă mua. Sư cô cứ đứng đó tần ngần, sợ hăi, cho đến lúc sư trụ tŕ đi t́m và hỏi, sư cô Diệu Quang mới dè dặt nói không dám trả lại v́ sợ bị mắng. V́ chuyện này mà sư trụ tŕ hết ḷng yêu thương sư cô Diệu Quang, bảo ban sư cô, giúp đỡ sư cô trên bước đường tu hành.
Có cha mẹ là những người có thế lực khắp giới giang hồ miền Nam, nhưng sư cô Diệu Quang lại rất hiền lành, có ḷng thương người. Sư cô Diệu Quang thường về nhà thuyết phục Năm Cam giúp đỡ những người khó khăn, hoạn nạn để tích đức. 7 người bạn của sư cô có hoàn cảnh khó khăn, không đủ tiền ăn học, cũng nhờ sư cô nói với Năm Cam nên được Năm Cam nuôi ăn học hết mấy năm đại học. Bản thân sư cô Diệu Quang cũng rất thành tâm tu hành để khỏi uổng phí một đời xuất gia, hướng Phật.
V́ những cố gắng đó, sư cô Diệu Quang đă được gửi đi học tại Học viện Phật giáo ở Trung Quốc để lấy bằng Tiến sĩ Phật học. Tuy nhiên, đang học hành dang dở th́ nghe tin sóng gió ập đến với gia đ́nh. Là người xuất gia, không được vướng đến bụi trần, nhưng trước biến cố của gia đ́nh, sư cô Diệu Quang đă từ Trung Quốc trở về Việt Nam. Trong khoảng thời gian vợ chồng Năm Cam cùng mấy người con bị bắt, sư cô Diệu Quang là chỗ dựa b́nh yên nhất cho cả gia đ́nh. Tuy nhiều năm sống đời tu hành, ít khi bộc lộ cảm xúc, nhưng hôm Ṭa tuyên án tử h́nh Năm Cam và tuyên án 20 năm tù với Trúc “mẫu hậu”, sư cô Diệu Quang vẫn bật khóc ngay tại cổng ṭa án.
Trong những ngày tháng nằm trong pḥng giam tử tù, Năm Cam rất xót xa, ân hận về tội lỗi của ḿnh, nhất là khi nghĩ đến cô con gái đă đi tu. Trước khi bị đưa ra pháp trường, Năm Cam đă viết một bức thư dài gửi cho sư cô Diệu Quang, nói lên những ân hận, tội lỗi giày ṿ trong ḷng ḿnh và dặn ḍ gia đ́nh, con cháu ở lại phải biết vượt qua nỗi buồn để sống tốt hơn: “Lần nào lên thăm tôi, sư cô cũng khóc rất nhiều, bảo với tôi là phải gắng cải tạo và giữ ǵn sức khỏe, hy vọng sớm được trở về, làm chỗ dựa cho con cái, v́ chú đă không c̣n nữa nên gia đ́nh rất bơ vơ. Tôi hỏi thăm sư cô rất nhiều, v́ thương sư cô nhất. Tôi bảo với sư cô, rằng sư cô hăy yên tâm, tôi nhất định phải trở về để giúp cả gia đ́nh cân bằng sau những sóng gió đă qua”.
Trúc “mẫu hậu” cũng kể, mỗi lần lên thăm bà, sư cô Diệu Quang căn dặn bà đủ điều: “Cô đừng tiếc ǵ. Nếu trong trại giam có phạm nhân nào không có đồ ăn, thức uống, th́ hăy chia bớt cho họ để tích đức về sau. Thấy phạm nhân nào ḿnh có thể giúp đỡ ǵ, th́ hăy giúp đỡ họ. Hăy cố gắng để làm được một việc tốt mỗi ngày, dù chỉ là việc nhỏ”. Nghe lời sư cô Diệu Quang, Trúc “mẫu hậu” cố gắng làm đúng y như thế. Hàng tháng ở trong trại giam, bà xin phép cán bộ cho ăn chay vào ngày rằm và ngày mùng một, để gột rửa tội lỗi và sai lầm của ḿnh trong quá khứ.
Khi đó, ở trong trại, bà nói với tôi mong ước của ḿnh: “Điều tôi mong muốn nhất là một ngày nào đó, tôi sẽ có cơ hội ra khỏi đây. Việc đầu tiên tôi làm là động viên, khuyến khích con cái yên tâm xây dựng cuộc đời mới, chôn chặt quá khứ phía sau. Sau đó tôi sẽ đi chữa bệnh rồi theo sư cô Diệu Quang lên chùa. Tôi hi vọng ḿnh sẽ có những năm tháng thanh thản cuối đời nơi cửa phật, để cái tâm của ḿnh được gột rửa, để những sóng gió, giông băo đă qua sẽ vĩnh viễn ở lại phía sau”.
Tuy nhiên, mong muốn đó của Trúc “mẫu hậu” đă không thành sự thật. Ngày 16/8, sau một thời gian bệnh tật kéo dài, Trúc “mẫu hậu” đă qua đời tại trại giam Xuân Lộc. Sư cô Diệu Quang – người con gái mà khi c̣n sống Trúc “mẫu hậu” vô cùng yêu quư đă lên trại giam Xuân Lộc nhận xác bà đưa về chùa Phước An. Theo gia đ́nh Trúc “mẫu hậu” cho biết, sau khi hỏa táng, tro cốt của Trúc “mẫu hậu” sẽ được đưa về thờ tại chùa Phước An. Sư cô Diệu Quang sẽ ngày ngày tụng kinh, cầu cho linh hồn bà được siêu thoát…
(Theo Đang yêu)
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
Lời tâm sự hiếm hoi của Trúc "mẫu hậu"
