Ḷng lợn, tiết canh vốn là một món ăn được khá nhiều người ưa chuộng. Tuy nhiên, nếu ai từng chứng kiến tận mắt các công đoạn chế biến ḷng lợn, tiết canh th́ sẽ không khỏi cảm thấy hăi hùng và có lẽ sẽ không bao giờ c̣n dám ăn lại món ăn đáng sợ này.
Tiết trộn lẫn... phân
Bước qua cánh cổng ướt nhẹp, cảnh tượng đầu tiên đập vào mắt phóng viên là đống ḷng phèo, gan, tim bùng nhùng “trộn” lẫn phân được vứt ngay tại lối đi lại, trên nền loang lổ tiết lợn. Cạnh đó, một người phụ nữ, trên tay cầm đoạn ḷng già, tuốt phân trực tiếp xuống cống nước thải đen ng̣m, xung quanh bốc mùi hôi tanh nồng nặc. Cống nước thải này là địa điểm “tích tụ” phân, lông, nước thải của hàng trăm con lợn mỗi ngày, giống như một hầm biogas lộ thiên, không được xử lư và ô nhiễm nặng. V́ vậy, mỗi bộ ḷng được các đồ tể ném ra thường "đánh động" toàn bộ lũ ruồi nhặng từ dưới cống bay lên đen kịt.
Ḷng, phân, tiết lẫn lộn
Đó là những h́nh ảnh tại ḷ mổ Vạn Phúc, xă Ngọc Hồi, huyện Thanh Tŕ, Hà Nội. Bắt đầu hoạt động từ năm 2012, đây là một trong những ḷ mổ thủ công lớn nhất Hà Nội, kể từ khi ḷ mổ Thịnh Liệt đóng cửa. Ḷ mổ này nằm trên một khu đất rộng khoảng 4000 m2, chia thành 26 ô nhỏ cho từng hộ kinh doanh thuê, với công suất giết mổ 600 - 700 con/ca, cung cấp 20% lượng thịt cho địa bàn thành phố. Các hộ kinh doanh tại đây chủ yếu từ ḷ mổ Thịnh Liệt (đă đóng cửa từ 1/12/2010) chuyển sang.
Ngồi tại khu vực chế biến nội tạng, đối diện ḷ mổ, phóng viên có dịp “măn nhăn” quy tŕnh “sơ chế” tiết canh. Con lợn khoảng gần 1 tạ được lôi ra “hóa kiếp”. “Đồ tể” đâm một dao chí mạng vào cổ họng trong khi một người khác nhanh tay cầm chậu nhôm hứng từng ḍng tiết đang tuôn ra ồng ộc. Mỗi con lợn được chọc tiết chỉ cần hứng 1/3 chậu tiết hồng tươi để đánh tiết canh. Cả “tảng thịt” nằm vật trên nền gạch, máu tươi vẫn tiếp tục chảy.
Hóa kiếp xong, người mổ lợn “không quản ngại” tḥ tay c̣n dính phân bốc một nhúm muối ném vào chậu. Chính bàn tay này cũng được "nhân tiện" cho vào khuấy đều để chậu tiết không loăng, có như vậy mới đủ tiêu chuẩn để đánh tiết canh. Số tiết c̣n ứ đọng trong bụng, các “đồ tể” múc ra các xô, chậu đen ś ngay sát miệng cống. Từng xô tiết nổi bọt lềnh bềnh trông như bọt xà pḥng, xung quanh là lông phân chưa cọ rửa. “Tiết này không đánh tiết canh được nữa nhưng để nhồi ḷng là phù hợp nhất” – người đàn ông này cho biết.
Để tiết kiệm thời gian, nhiều "đao phủ" dùng thẳng đôi ủng c̣n dính phân đạp thẳng vào ḿnh lợn để kéo bộ ḷng ra cho công đoạn sau. Từng bộ ḷng được kéo lê trên nền đất cuốn theo lông, tiết lợn rồi được vứt sang khu vực làm ḷng ngay cạnh mấy đống phân chưa kịp cọ rửa. Số tiết c̣n ở trong bụng được rửa qua bằng các ṿi nước chuyên dụng, lợn thịt nhóp nhép nước sẽ được đưa tới quầy đóng dấu kiểm dịch phía gần cổng ḷ mổ rồi vắt vẻo trên xe máy “hành quân” vào nội thành.
Ḷng được sơ chế cạnh cống nước thải
Tại khu vực “hậu” giết mổ, chúng tôi tiếp tục được chứng kiến quy tŕnh làm ḷng lợn. Miệng cống nước thải là địa điểm tập kết toàn bộ phèo, phổi, ḷng, gan… để bắt đầu quá tŕnh sơ chế.
Những người phụ trách công việc này, tay thoăn thoắt cắt xén rồi cho vào một thùng xốp hoặc xô nhựa cáu bẩn bên trong chứa thứ nước đen ś để “rửa qua” trước khi có người tới lấy. Mỗi xô nước tại đây có thể dùng để rửa từ 3 tới 5 bộ ḷng. “Hậu trường” để lại là những đống nhầy nhầy được tuốt ra từ bên trong những bộ ḷng trộn lẫn với đám gan, phổi đang vứt la liệt trên nền đất.
Thi thoảng, một số đoạn ḷng dài được ném một đầu vào miệng cống. Đôi khi người làm vứt quá tay, số ḷng này c̣n được "chấm" thêm nước cống. Nhưng chỉ ba động tác, miếng ḷng đă tuốt xong được vứt vào xô thành phẩm. Màu nâu nâu của nước thải cùng lông lợn, mỡ vụn, nước tiết được xả trực tiếp xuống nền gạch trước khi chúng kịp trôi ra cống.
Phía giữa chợ, một người đàn ông kéo lê từng đoạn ḷng trên nền nước bẩn nhầy nhụa, phân lợn được tuốt trực tiếp xuống miệng cống rồi vứt vào thùng nước đen ś bên cạnh. Chỉ cần khoắng vài cái, bộ ḷng được coi như đă “sạch”. Quy tŕnh diễn ra nhanh tới mức phân, sán, vi khuẩn có thể vẫn c̣n nằm trong những đống bầy nhầy ḷng, tiết. “Ḷ mổ này mỗi ngày hóa kiếp hàng trăm con, ai có thời gian mà làm sạch. Với lại, đưa lên nồi nước sôi, vi trùng, vi khuẩn chết hết mà làm ḷng sạch quá hết chất, mất cả ngon”, người đàn ông này khẳng định.
Nguồn : vnmedia.