Tṛn một năm trôi, nhưng dư âm của 11 cuộc biểu t́nh Chủ nhật, mở đầu bằng ngày 5-6-2011 quật khởi xuống đường chống Trung Quốc bành trướng ở hai trung tâm chính trị Hà Nội và Sài G̣n vẫn măi âm vang hào hùng đến hôm nay và mai sau. Bất chấp thực tại đáng buồn: nhiều biểu t́nh viên bị đàn áp, đánh đập, bắt bớ… sau đó, bị khủng bố bằng mọi biện pháp đê hèn, bẩn thỉu nhất. Những người VN yêu nước nhiệt thành, yêu tự do dân chủ, căm ghét độc tài… vẫn ngẩng cao đầu hy vọng.
Lần đầu tiên dưới thể chế toàn trị, trí thức và người dân vượt qua nỗi khiếp nhược truyền kiếp, để hiên ngang biểu lộ t́nh cảm yêu nước. Qua đó, gửi đến nhà cầm quyền một thông điệp rất rơ ràng: không ai có quyền ngăn cấm, cản trở quyền biểu lộ t́nh cảm của người dân – một trong vài quyền đương nhiên cơ bản nhất, đă được minh định tại Hiến pháp - không chỉ của VN mà c̣n của các quốc gia tiến bộ văn minh trên toàn thế giới.
Đă quen cai trị bằng đầu độc chính trị, bằng dùi cui, súng đạn và nhà tù, quá nửa thế kỷ nay, nhà cầm quyền hắc ám tự cho ḿnh cái quyền người cấm đoán công dân tự ư biểu t́nh, bỗng một ngày giật ḿnh: người dân giờ đây không cam chịu là bầy cừu nữa, cái nhà tù lớn VN giam cầm gần 90 triệu dân sắp vỡ toang!
Có lẽ phải phân tích thêm về 2 tiếng "biểu t́nh" (biểu lộ t́nh cảm).
Khi người dân xuống đường biểu t́nh, nhà cầm quyền lập tức gắn cho 2 chữ "tự phát", không ít người bập theo một cách vô thức.
V́ sao nhà cầm quyền nói tự phát?
V́ họ quen tư duy độc tài: người dân không tự nhiên có quyền làm bất cứ cái ǵ, trừ khi nhà cầm quyền yêu cầu hoặc ban phát. Xin thưa, dưới thể chế này, đây không phải lần đầu tiên người dân xuống đường biểu t́nh. Những năm chiến tranh, nhân dân miền Bắc đă quá quen với hàng ngh́n cuộc biểu t́nh chống Mỹ, chống "ngụy quyền" Sài G̣n, ủng hộ Cu Ba, Liên Xô, Trung Quốc… do nhà nước "đặt hàng" và đứng ra tổ chức. Rồi những cuộc biểu t́nh ủng hộ cái này cái kia, như kiểu chào mừng bầu cử, thắng lợi đại hội đảng… mà người dân bất đắc dĩ phải tham dự (không đi, vào sổ đen cái chắc!), ḷng dửng dưng, miệng hô, tay phất cờ "nhiệt liệt hoan nghênh" mà bụng chẳng có chút t́nh ǵ sất (v́ chỉ biểu lộ giùm tỉnh cảm của nhà cầm quyền)!
Theo nhà cầm quyền, người dân tự biểu t́nh là hành động tự phát. Người dân làm theo yêu cầu hay ban phát của họ mới là "tự giác", là "có ư thức"!(?). Kinh nghiệm nhiều thập kỷ ngạt thở dưới thể chế độc tài toàn trị sắt máu và hắc ám, xuống đường biểu t́nh, người dân đă phải cân nhắc rất kỹ những tai ương, rủi ro sẽ phải đối mặt. Nhưng họ vẫn sẵn sàng chấp nhận. Xin hỏi, đó là hành động "tự phát" (nông nổi, vô thức, trong phút chốc bồng bột) hay "ư thức", "tự giác"?
Trở lại những cuộc biểu t́nh Chủ Nhật.
Lần đầu tiên, nhà cầm quyền lâm thế lúng túng, bất nhất, luộm thuộm và chia rẽ ở vấn đề hệ trọng sống c̣n đối với nền độc tài. Lúng túng v́ bất ngờ. Lúng túng v́ người biểu t́nh mang khẩu hiệu yêu nước, bảo vệ biển đảo quê hương, phản đối hành động gây hấn và âm mưu bá quyền của Trung Quốc, không lẽ lại d́m trong biển máu? Lúng túng v́ nếu mạnh tay th́ dễ đổ dầu vào lửa, với hậu quả không thể lường, không mạnh tay th́ không biết sẽ đi đến đâu? Lúng túng v́ Tổng Bí thư đảng – ngôi cao nhất thể chế - cố t́nh "ngậm hột thị", ngó lơ như không hay biết, nhất quyết không lên tiếng ủng hộ hay phản đối. Bất nhất v́ không tỏ thái độ đàn áp th́ Bắc Kinh phật ư, đàn áp lại gây mất ḷng tin nơi người dân. Chia rẽ v́ ở cấp lănh đạo nào cũng c̣n người không v́ quá mờ mắt chức quyền bổng lộc mà đang tâm bán rẻ quyền lợi đất nước và nhân dân, cố níu giữ một thể chế phản dân chủ lỗi thời đang ḱm hăm đất nước, đè nén nhân dân. Luộm thuộm v́ cấp trên ngoài miệng nói biểu t́nh là yêu nước, là đáng biểu dương, cấp dưới lại thằng tay trấn áp, khủng bố. Đến cái thông báo cấm biểu t́nh của UBND TP Hà Nội cũng đóng dấu treo, không chữ kư!
Về phía đội ngũ biểu t́nh, có đủ giai tầng xă hội: trí thức khoa học kỹ thuật, khoa học xă hội, học sinh sinh viên, chủ doanh nghiệp, tiểu thương, lao động b́nh dân, cựu chiến binh, lăo thành cách mạng…
Sự xuất hiện của nhà văn gạo cội Nguyên Ngọc là bằng chứng hùng hồn phản biện, dập tắt cái luận điệu "giới trẻ bồng bột bị thế lực phản động nước ngoài xúi giục". Nguyên Ngọc, tác giả "Đất nước đứng lên", xuống đường, báo hiệu một lần nữa, ĐẤT NƯỚC LẠI ĐỨNG LÊN. Không ai có thể vu vạ nhà văn ngoài 80 tuổi, tham gia cách mạng từ đánh Pháp, tác giả của nhiều tác phẩm lớn về đề tài chiến tranh, xét về cống hiến và trí tuệ và độ già dặn chính trị th́ đương kim Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng không đáng để so sánh… là kẻ nông nổi hay bị phản động xúi giục.
Tuy vậy, cũng phải thừa nhận, cái tư duy nô lệ, khiếp nhược tâm căn cố đế nhiều thập kỷ c̣n đè nặng đa số cán bộ, người dân ta.
Bên cạnh đa số người dân c̣n bàng quan với vận mệnh dân tộc, một tỷ lệ không nhỏ cán bộ, người dân tuy lâu nay trăn trở, khinh ghét cái thể chế tàn mạt, tham nhũng mục ruỗng, độc tài sắt máu, hèn với giặc, ác với dân, nhưng vẫn giữ thái độ "quan sát viên" với các cuộc biểu t́nh. Nhiều lăo thành cách mạng, cựu lănh đạo, cựu tướng lĩnh, cựu chiến binh, nhà khoa học, nhà quản lư, chuyên gia danh tiếng… tuy bằng cách này cách khác tỏ thái độ ủng hộ biểu t́nh, nhưng bản thân lại không xuống đường. V́ vậy, số lượng biểu t́nh viên qua 11 cuộc chẳng tăng thêm là bao. Và điều đó cũng tạo điều kiện cho thế lực hắc ám ra tay khủng bố ít ỏi biểu t́nh viên tiêu biểu.
Điều đáng sợ không phải là hành vi của số ít ỏi kẻ thủ ác, mà là thái độ của đa số dửng dưng với cái ác.
Một tỷ lệ không nhỏ trí thức và người dân luôn cảm thấy ngột ngạt, bức bách, thường phàn nàn than văn, mong mỏi đổi thay tiến bộ, nhưng chưa dám xuống đường để tự giải phóng. Với những người này, câu nói "nhân dân nào, th́ chính phủ ấy" đáng để họ suy nghĩ. Rất nhiều sĩ quan quân đội, công an băn khoăn liệu đổi thay chính trị, họ có c̣n có việc làm và đồng lương (như thượng cấp trên vẫn đầu độc, dọa dẫm)? Khổ thay, họ chẳng chịu nh́n sang nước Nga và đông Âu sau biến cố cuối thập kỷ 80. Mọi sĩ quan, binh lính đều cần thiết cho bất cứ thể chế nào, để bảo vệ bờ cơi đất nước, giữ ǵn an ninh. Chỉ có số rất ít những cái "đầu đất" bảo thủ tŕ trệ, mới không có chỗ trong lực lượng vũ trang mới. Chẳng phải trung tá cựu sĩ quan KGB Putin đă trở thành Tổng thống Liên Bang Nga và đang tái giữ ngôi vị này hay sao?
Chẳng phải khi xảy ra đổi thay chính trị, nhà cầm quyền Liên Xô đang có trong tay 25 triệu đảng viên cộng sản và 4 triệu sĩ quan binh lính hay sao? Bao nhiêu người trong số đó sau biến động chính trị bị mất việc, mất lương?
Mười một cuộc biểu t́nh, khởi đầu từ ngày 5-6-2011, bị đàn áp dữ dội và khủng bố nham hiểm, hèn hạ, đến 20-8-2011 th́ kết thúc. Công bằng mà nói, chưa phải là thắng lợi như mong đợi của đa số người yêu nước, khát khao tự do, mong mỏi điều tốt đẹp cho nhân dân. Tuy nhiên, cuộc cách mạng nào cũng cần có tập dượt, cũng có trải thất bại, mới đến thành công cuối cùng.
Ngay hiện trạng nhiều biểu t́nh viên đang bị nhà cầm quyền khủng bố bằng đủ kiểu man rợ (sử dụng cả côn đồ) cũng là điều lợi bất cập hại với nhà cầm quyền.
Như anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực xưa kia từng khẳng định: "bao giờ hết cỏ, mới hết người Nam đánh Tây", bao giờ không c̣n một người Việt Nam nào yêu nước, yêu tự do, mới hết tư tưởng phản kháng chế độ độc tài bán nước ô nhục. Càng khủng bố, nhà cầm quyền càng lộ rơ bộ mặt xấu xí để ngày càng nhiều người nhận rơ, càng gây thêm bức xúc dồn nén, càng tự đào hố chôn ḿnh.
Một năm đă qua, kể từ ngày 5-6-2011 lịch sử, dân trí bừng thức tỉnh. C̣n nhiều việc phải làm nữa để đến được ngày Việt Nam thắng lợi vinh quang nhất – chiến thắng (nỗi khiếp nhược mơ hồ truyền kiếp) chính ḿnh. Nhưng chắc chắn, rồi đây lịch sử dân tộc sẽ ghi chép về những ngày Chủ nhật quật khởi như những trang hào hùng, âm vang nhất - báo hiệu ĐẤT NƯỚC GỌI ĐỨNG LÊN!
Văn Vũ
danlambaovn.blogspot .com