Làm chính khách thường bị công chúng soi mói và các nhà ngoại giao, Đại sứ cũng không ngoại lệ. Trước khi vào phần 3 của câu chuyện “Từ vụ 'nuốt đất' tại Vĩnh Phúc đến Viethaus ở Berlin” chúng ta cùng tác giả bài viết “soi” 2 ngài Đại sứ Việt Nam tại Đức là Trần Đức Mậu và Tiến sỹ Đỗ Ḥa B́nh, mặc dù những tư liệu trong bài chưa được kiểm chứng hết.
Đại sứ Đỗ Ḥa B́nh và Phó giám đốc Sở VH-TT-DL TPHCM thăm gian hàng Viethaus. Ảnh viethaus-berlin.
Là người kế nhiệm Đại sứ Trần Đức Mậu, Tiến sỹ Đỗ Ḥa B́nh, có một khởi đầu tương đối thuận lợi trong nhiệm kỳ của ông tại nước Đức, mặc dù ông không dùng tiếng Đức. Ông B́nh đến Berlin vào cuối năm 2008, chính thức tŕnh Quốc thư tại Lâu đài Bellevue (phủ Tổng thống) ngày 09.01.2009, nhưng h́nh ảnh của ông thật sự được người Việt ở đây ghi nhận, với nhiều thiện cảm, lần đầu tiên vào buổi tiếp tân long trọng tại Viethaus nhân dịp Tết Nguyên Đán.
Cái tên Ḥa B́nh cũng đă mách bảo mọi người là ông sinh năm 1954. Cảm giác khi mới gặp ông nhiều người nghĩ đến một nhà ngoại giao trí thức. Tác phong nhanh nhẹn, giọng nói tự tin luôn pha chút hài hước và đặc biệt là nụ cười tươi rói không mấy khi tắt trên khuôn mặt trắng trẻo, thư sinh đă giúp ông chiếm được cảm t́nh của hầu hết những người mới tiếp xúc. Sau lần ấy, một niềm hy vọng tràn trề lan tỏa trong cộng đồng người Việt; khắp nơi mọi người kháo nhau về vị tân Đại sứ, như cầu được, ước thấy. May quá, vui lắm, và tràn ngập niềm tin!
Ông Đức Trần Đức Mẫu chúc tết người Việt nhân dịp Năm Mới. Ảnh Hoàng Hải.
Trong nhiệm kỳ ba năm công vụ của ḿnh, h́nh như Tiến sỹ Đỗ Ḥa B́nh cũng có làm được một số việc có ích(?), nghe nói chưa có người tiền nhiệm nào thu hoạch được nhiều bằng khen, giấy khen từ bộ Ngoại giao Việt Nam như ông?
Cần nói thêm một chút ngoài lề về đặc điểm nổi bật của cộng đồng Người Việt ở Đức nói chung và Berlin nói riêng. Phần lớn bà con người Việt ở phía Đông là lực lượng công nhân đi hợp tác lao động thời CHDC Đức, sau thống nhất được ở lại theo chính sách nhân đạo của nhà nước CHLB Đức. Số người này đa phần sinh ra và lớn lên vào thời CNXH ở nước ta c̣n tử tế. Đến nay họ vẫn gắn bó với quê hương qua quan hệ gia tộc và ư thức dân tộc. Ở lại định cư tại Đức là một cơ may nhưng nếu nh́n theo góc độ nghĩa vụ công dân, điều đó giống như một sự mắc nợ quê hương, đất nước.
Sự lành lặn trong con người họ cộng với mặc cảm về món nợ chưa trả là cơ sở đảm bảo cho một ứng xử vị tha với những công bộc, đại diện nhà nước, đang thả sức tung tác trong cái cơ quan có tên gọi là Đại sứ quán Việt Nam. Thí dụ về những hành vi tùy tiện, vi phạm pháp luật hành chính của nhân viên ĐSQ như hách dịch, cửa quyền, thu phí vô tội vạ khi giải quyết những thủ tục giấy tờ của người Việt, không xuất hóa đơn hợp lệ và vô trách nhiệm trong cách giải thích chính sách của nhà nước cho công dân vv… nhiều đến mức chỉ có thể kể hết trong khuôn khổ của một cuốn sách dài cỡ tiểu thuyết. Tuy nhiên, như phân tích ở trên, „giận th́ giận mà tha vẫn tha“, cộng đồng chấp nhận những tệ nạn đó như một căn bệnh măn tính. Và thế là, không phải ngoại lệ, ông Đỗ Ḥa B́nh lúc đầu cũng được hưởng „đặc ân“ mang tính đặc thù này của cộng đồng. Tất cả bi, hài kịch sau này cũng bắt đầu từ đây.
Từ ngày đầu, do nhận thức được tầm quan trọng của cộng đồng với hơn một trăm ngàn Người Việt tại CHLB Đức, TS Đỗ Ḥa B́nh đă dành rất nhiều thời gian, sức lực vào việc „thâm nhập cộng đồng“. Ông được đón nhận nồng nhiệt, nay chợ Đồng Xuân, mai trung tâm thương mại Thái B́nh Dương; khai trương doanh nghiệp này, kỷ niệm sinh nhật doanh nhân thành đạt khác vv … Những người Việt giầu có nhờ buôn bán bỗng trở nên sang trọng do được Đại sứ đến thăm. Họ chẳng tiếc ǵ để có cơ hội này. Chụp ảnh, chúc tụng, vinh danh… một số người trong số họ, chỉ cần chi ra chút ít, là trở thành "chính khách“ trước con mắt cộng đồng. Bản thân họ đôi khi cũng ngộ nhận để quyết định một sự dấn thân, tranh giành ảnh hưởng, cạnh tranh uy tín trước Đại sứ đôi khi bằng cả những biện pháp không lành mạnh.
Các báo của người Việt tha hồ đưa tin, đăng ảnh. Được cái Đỗ Tiến Sỹ là người ăn ảnh nên báo in ra cũng dễ phát. Mấy vị phóng viên mới vào nghề bỗng có giá, không hết việc. Cứ thế, hết thẩy như phát ngộ trong chiến dịch thăm viếng của ông Tiến sỹ. Niềm hân hoan tưởng như bất tận, đến một ngày có ai đó nhận ra rằng: ngoài chợ và tiệc của nhà giầu ra, tuyệt không thấy TS Đỗ Ḥa B́nh "thâm nhập“ vào cộng đồng những người có thu nhập thấp. Tầng lớp trí thức Việt, các em sinh viên nghèo, các hội đoàn phi kinh doanh… và đặc biệt các sinh hoạt văn hóa, văn nghệ của cộng đồng là những nơi không "hợp tuổi“ với ngài Tiến sỹ Đại sứ. Có người c̣n xỏ xiên giải thích: thương nhân là người dễ thương mà. Chả biết có đúng hay không.
Đại sứ Đỗ Ḥa B́nhTiến sỹ Đỗ Ḥa B́nh chăm chú ngắm mái tóc dài quá ngực của người đẹp Kiều Khanh._Ảnh: nguoiviet.de
Chỉ một thí dụ này đủ thấy ông Đại sứ họ Đỗ là người thực sự có năng khiếu về kinh doanh. Ai cũng biết, một trong những nhiệm vụ quan trọng vào bậc nhất mà ông Đỗ Ḥa B́nh phải hoàn thành trong thời gian tại nhiệm của ông ở Đức là Tổ chức kỷ niệm sự kiện 35 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam và CHLB Đức vào năm 2010. Với một người nhanh nhẹn, sắc sảo như ông B́nh th́ việc tổ chức sự kiện ông làm tay trái. Khó nhất vẫn là tiền, mà ông Đỗ Ḥa B́nh thuộc loại xài sang- nghe ông kể về thú chơi golf của ông th́ biết- nên ông cho rằng phải có rất nhiều tiền vụ này mới ra vấn đề! Sau gần một năm quấn quưt với giới doanh nhân người Việt ở Đức ông tin vào tấm ḷng của họ, vấn đề là phải biết kích động. Được rồi. Nghĩ thế là làm thế.
Sau này nghe ông kể lại ai cũng nể tài tính toán của ông cán bộ ngoại giao có thâm niên này. Lúc đầu ḿnh nghĩ, muốn „xin được tiền“ của đội nhà giầu này là phải biết cách. Mời người ta đến sứ quán, đón tiếp xập xệ rồi kêu gọi ḷng yêu nước suông th́ chả được bao nhiêu. Phải liều, bỏ vốn trước, ra khách sạn năm sao làm cho hoành tráng. Thú thật khi quyết định chi ra hơn chục ngh́n oi (euro) đặt tiệc ở Novotel ḿnh cũng run lắm, liệu có lấy lại vốn không? Nhiều người trong cơ quan phản đối nhưng cuối cùng ḿnh vẫn quyết. Ḿnh biết mà, phải liều, thu hơn trăm ngh́n trong có mấy tiếng đồng hồ. Ghê quá đúng không. Vâng, quả là ghê thật, nghe rợn cả người chứ không phải chỉ ghê. Ngày xưa đi buôn, một vốn bốn lời đă là tài, ông đại sứ kiếm lời hơn mười lần vốn bỏ ra quả là thiên tài. Thưa Tiến sỹ Đỗ ḥa B́nh, mọi người lại cho rằng đấy là vụ thua lỗ lớn của ông về chính trị đấy ông ạ, cả nhân cách nữa!
Ông tưởng đă mua được ḷng tốt của cộng đồng với giá hời nên đă có những ứng xử thiếu đàng hoàng sau đó. Người ta đóng góp trong một thái độ công dân có trách nhiệm với đất nước, mong được tận dụng một cơ hội để tôn vinh giống ṇi mà bao lâu nay con dân của nó phải xót xa trong nỗi đau tự ti dân tộc. Có thể so sánh với yêu nước, việc làm này c̣n xuất phát từ yêu thương ṇi giống, uống nước nhớ nguồn của những người lao động tử tế. Không phải v́ được ăn uống sang trọng tại khách sạn năm sao mà mọi người trở nên hào phóng thế đâu, xin ông đừng nghĩ thiển cận như vậy. Tiếc là ông đă không hiểu điều này để sau đó biết tôn trọng nghĩa cử cao đẹp của cộng đồng, chẳng hạn bằng một lời cảm ơn được diễn đạt trang trọng dưới h́nh thức một bức thư của Đại sứ quán! Cũng như ông đă vui mừng khi nhận được một tờ giấy khen về một việc làm tốt của ḿnh, những người có mặt hôm đó trong lễ quyên góp cũng có quyền yêu cầu một sự ghi nhận từ phía Nhà nước mà người đại diện ở đây là các ông. Điều tệ hơn mà nhiều người bất b́nh là cách chi tiêu số tiền này không hiệu quả và đến hôm nay việc quyết toán cũng vẫn c̣n mập mờ.
Lại nói đến Ngôi nhà Việt - Viethaus tại Berlin. Với sự giúp đỡ nỗ lực của Đại sứ quán Việt Nam mà đặc biệt là ông Trần Đức Mậu, người tiền nhiệm của Tiến sỹ Đỗ Ḥa B́nh, sau khi trải qua một loạt khó khăn về xây dựng, tài chính, thủ tục … Viethaus đă ra đời vào tháng 3 năm 2008. Có thể nói, hài nhi Viethaus đă ra đời trong ṿng tay của bà đỡ Trần Đức Mậu. Không có ông hồi đó, chưa có Viethaus! lễ trao tặng Huân chương công trạng của tổng thống Đức cho ông Trần Đức Mậu
Trong buổi lễ trao tặng Huân chương công trạng của tổng thống Đức cho ông Trần Đức Mậu được tổ chức ngày 07.09.2008, Đại sứ CHLB Đức tại Việt Nam - ngài Rolf Schulze - đă ca ngợi công lao to lớn đối với sự ra đời Viethaus của nguyên Đại sứ Trần Đức Mậu đồng thời cũng nhấn mạnh vai tṛ quan trọng của ông để cánh cửa trường Đại học Đức - Việt tại TPHCM rộng mở vào tháng 9 năm 2008.
Khác với Tiến sỹ Đỗ Ḥa B́nh, nguyên Đại sứ Trần Đức Mậu là người rất giỏi tiếng Đức và am hiểu văn hóa. Ông bị phê phán là ít giao lưu với giới thương nhân trong cộng đồng người Việt ở Đức, nhưng bù lại ông rất quan tâm bồi đắp, mở mang văn hóa cho cộng đồng. Ông Trần Đức Mậu đă nhiều lần can thiệp trực tiếp với cơ quan hữu quan hai nước, Việt Nam và Đức, giúp đỡ thủ tục cho các đoàn nghệ thuật trong nước sang Đức biểu diễn phục vụ cộng đồng dịp lễ hội. Không chỉ nổi tiếng là một nhà ngoại giao, ông c̣n là một dịch giả văn học Đức, đă đóng góp nhiều công sức để chuyển tải văn hóa Đức tại Việt Nam.
Có một lần vào tháng 8 năm 2008, vài tháng trước khi chia tay với nước Đức, ông Trần Đức Mậu đă phải làm công hàm gửi Đại sứ quán Đức tại Hà Nội đề nghị cấp thị thực gấp cho một đoàn nghệ thuật của của Nhà hát ca múa nhạc nhẹ Việt Nam sang biểu diễn phục vụ liên hoan Bia quốc tế tổ chức tại Berlin. Phải nói thêm, Liên hoan Bia quốc tế tổ chức mỗi năm một lần là dịp rất tốt để các nước tham dự quảng bá về văn hóa, du lịch và đất nước ḿnh. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ, đoàn nghệ thuật gồm 18 nghệ sỹ, chia tay lên đường về nước trong sự lưu luyến của bà con cộng đồng, hẹn năm sau tái ngộ.
Nhưng đến phút chót một con chim đă bỏ đàn, nghệ sỹ múa có tên Lê Thu Phương đă tự ư tách đoàn, ở lại nước Đức bất hợp pháp v́ lúc đó thị thực đă hết hạn. Khỏi phải nói ai cũng biết sự việc sẽ rắc rối thế nào và bao người bị liên lụy trong việc này! Người mời, người cử nghệ sỹ đi, bộ chủ quản cấp phép đi công tác… đặc biệt ở đây là công hàm can thiệp với Đại sứ quán Đức tại Hà Nội về việc cấp thị thực do Đại sứ Trần Đức Mậu kư.vv… và vv… Việc này để lại một tiền lệ xấu, nhất là đối với những đoàn công tác về sau. Đại sứ quán Đức cũng dè dặt hơn trong việc cấp thị thực cho người đi biểu diễn? Thỉnh thoảng ông Mậu có nhắc lại chuyện này như một kỷ niệm không vui trong thời gian ông làm Đại sứ đặc mệnh toàn quyền tại CHLB Đức.
Ông Nguyễn Minh Vũ, cục phó cục lănh sự Bộ ngoại giao, lúc đó là tham tán công sứ Đại sứ quán Việt Nam tại Berlin cho biết, Đại sứ quán VN có công văn đề nghị cơ quan Công an Đức giúp đỡ, t́m kiếm công dân Lê Thu Phương đang cư trú bất hợp pháp tại Đức để thực hiện cam kết của phía Việt Nam khi xin cấp thị thực cho đương sự. Tháng 12.2008 công an Đức thông báo đă t́m được Lê Thu Phương nhưng lúc đó người phụ nữ này đă đặt đơn xin tị nạn chính trị và xin nhà nước Đức bảo hộ v́ lư do về nước sẽ bị trừng trị!!!
Không có giấy tờ tùy thân, đơn tị nạn của Lê Thu Phương vẫn không được chấp nhận. Không rơ v́ lư do nhan sắc, tài năng hay thế lực mà vị diễn viên trẻ này nhận được rất nhiều sự giúp đỡ. Thông qua nhiều đường với nhiều môi giới khác nhau, hồ sơ xin cấp hộ chiếu của Lê Thu Phương đă lọt qua hệ thống kiểm tra của nhân viên Đại sứ quán và không dưới hai lần đă nằm trên bàn ông Nguyễn Minh Vũ chờ chữ kư của ông phó Đại sứ này. Nghiệp vụ tinh tường của một vị cục phó cục lănh sự luôn chấp hành pháp luật nhà nước đă giúp ông Vũ thoát hiểm trong những lần này.
Đối tượng đổi chiến thuật. Thời gian sau đó, có người đến đề nghị ông Nguyễn Xuân Hùng, lúc đó là chủ tich HĐQT Viethaus, đơn vị làm giấy mời: nếu ông Hùng và ông Trần B́nh, giám đốc Nhà hát ca múa nhạc nhẹ Việt Nam, đơn vị cử Lê Thu Phương đi công tác, đồng ư kư xác nhận vào giấy đề nghị cấp hộ chiếu cho đương sự, mọi việc sẽ ổn thỏa và phía gia đ́nh Lê Thu Phương sẽ không "quên ơn“ các ông. Cả hai ông nghệ sỹ này đều tôn trọng danh dự và pháp luật nên đă không đồng ư. Ông Nguyễn Minh Vũ giữ lập trường của ḿnh, không cấp hộ chiếu cho kẻ đào tẩu lừa thầy phản bạn trong suốt thời gian ông đảm trách việc này.
Hết nhiệm kỳ, Tham tán công sứ Nguyễn Minh Vũ cũng phải về nước. Đây chính là thời điểm vị cứu tinh xuất hiện, Tiến sỹ Đỗ Ḥa B́nh, sau vài lần đề nghị ông Nguyễn Xuân Hùng chấp nhận thỏa hiệp không có kết quả đă đơn phương kư, cấp hộ chiếu cho Lê Thu Phương với lời giải thích như sau: Không biết con bé này là thành phần ǵ mà nhiều người gọi điện tác động thế! Thậm chí c̣n có cả thư của lănh đạo Bộ Công an đề nghị cấp hộ chiếu cho Lê Thu Phương(?).
Khổ thân ngài Tiến Sỹ Đại sứ, bị sức ép, phải làm điều trái với ḷng ḿnh và trái với pháp luật. Có lần ông Đại sứ c̣n trải ḷng với mấy vị cán bộ trên sứ quán khi bị họ hỏi về vụ này: v́ lư do nhân đạo đấy chứ, cô Phương đă trốn lại Đức gần 3 năm, đẻ 2 con rồi, vất vả lắm. Ôi đẹp biết bao một tấm ḷng nhân hậu. Biết điều này sớm, bảo cho mấy cô gái tị nạn, chịu khó đẻ cố lấy vài đứa xong lên gặp Đỗ Tiên Sinh, năn nỷ, có khi đă không bị trục xuất trong vụ năm ngoái. Mấy cô này phải mỗi tội hơi kém nhan sắc và ít tiền chứ đẻ th́ dư sức. Tiếc thế.
Chuyện ông Tiến sỹ nói măi không vơi, để dành quay lại vào phần 3
Từ vụ 'nuốt đất' tại Vĩnh Phúc đến Viethaus ở Berlin đặng đừng làm người đọc thấy nhàm....
C̣n Quốc huy Việt Nam ǵ xấu hổ hơn cho người Việt ở nước ngoài khi chúng ta có những vị Đại Sứ được nhà nước cử sang đại diện cho nhà nước Việt Nam, giúp đỡ cộng đồng Việt Nam ở nước ngoài, nhưng ngược lại, không những người ta không làm tròn bổn phận và sứ mạng của mình mà còn gây khó khăn cho bà con. Trong khi mọi chúng ta đều cố gắng hướng về Tổ Quốc, ai cũng muốn dành tình cảm thiêng liêng của những người con xa xứ cho Tổ Quốc thân yêu của mình.
Nay cũng đã có người dám nói thẳng vào vấn đề, tôi cho là chuyện thật mà bà con Việt Kiều, luôn luôn chịu thói quan liêu của các cán bộ sứ quán Việt Nam tại nước sở tại. Chúng ta hãy cùng nhau thay đổi cái tập tục xấu của họ, để có một cộng đồng Việt Nam mạnh mẽ hơn và đòi hỏi các cán bộ sứ quán Việt Nam phải làm đúng nghĩa vụ và quyền hạn của mình để giúp dân và giúp nước chứ không phải là để gây khó dễ cho Dân.
Hạnh Phú từ CHLB Đức
gửi đến Vietinfo.eu
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
Đại sứ Việt Nam tại Đức và ngôi nhà Việt-Viethaus
