Họ thường chọn những khu chợ sầm uất, tấp nập ḍng người qua lại để hành nghề.
Chỉ cần một tấm nilon trải xuống nền đường, một chiếc làn đựng những túi thuốc được đóng gói một cách qua loa, và tự xưng là "thầy thuốc" nắm giữ bí kíp gia truyền. Họ cho rằng, ḿnh có thể chữa được bách bệnh dù nặng hay nhẹ, ngoại thương hay nội thương (!?).
Các "mẹ" đang phán bệnh và bán những loại thuốc không rơ xuất xứ, nguồn gốc
60.000 đồng, mua một nhúm "lộc thánh"
Bất kỳ ai, nếu bỏ một chút thời gian, dạo quanh một số chợ trên địa bàn TP Vinh, tỉnh Nghệ An như: Chợ Quán Lau, chợ Quán Bánh, chợ Hưng Dũng… sẽ dễ dàng nhận thấy một nhóm người tự xưng là "thầy thuốc", đưa ra những cánh tay nhao nhao vẫy khách với lời chào mời hết sức thân mật, t́nh cảm: "Con ơi, vào đây với mẹ (?!)", "lâu lắm rồi con mới về với mẹ nhỉ?". Ai ṭ ṃ th́ ngồi xuống xem, ai không hứng thú th́ có thể phớt lờ đi qua. Các "thầy thuốc" có khoảng 5 - 6 người ngồi thành một hàng ở góc chợ. Thấy cũng có chút hứng thú, tôi và một người bạn sà vào gian hàng của một "thầy thuốc" ở chợ Quán Bánh, xă Nghi Phú, TP Vinh, xem thực hư ra sao.
Người này là một phụ nữ khoảng chừng 50 tuổi, da ngăm đen, bà mặc một chiếc váy hoa dài, tay và cổ đeo nhiều đồ trang sức bằng vàng nh́n thẳng vào mắt tôi, xưng là "mẹ" rồi nói bằng giọng của người Nam:
- "Mẹ" nói nè, coong (con) trông phúc hậu lắm, coong có biết không?
Vô cùng hả hê, sung sướng, tôi lấy làm mừng trong bụng khi có người khen ḿnh phúc hậu. Tôi "thành tâm":
- Dạo này con gặp nhiều chuyện không may, "mẹ" xem cho con đi.
"Mẹ" bảo tôi đưa tay để "mẹ" sờ nắn, lăn qua lăn lại t́m chỉ tay, "mẹ" nói rất nhiều điều liên quan đến tính cách, tâm hồn, chuyện gia đ́nh… Rồi, "mẹ" nhấn mạnh rằng tôi là một người tốt, ăn ở phúc đức, biết đối nhân xử thế.
Bỗng dưng, "mẹ" hốt hoảng, tỏ vẻ nghiêm trọng ghé sát tai tôi:
-Giờ coong đang có bệnh trong người, nó hành hạ coong từng ngày. Nếu coong không chữa trị kịp thời sau này bệnh sẽ nặng thêm và rất nguy hiểm. Coong nghe mẹ nói không?
-Con không biết ḿnh mắc bệnh ǵ cả.
-Da mặt coong rất xấu, do gan của coong bị nóng, người coong phát nhiệt nên da mặt bị khô. Coong c̣n có tâm bệnh hay lo nghĩ, dẫn đến t́nh trạng mệt mỏi, mất ngủ. Bây giờ, mẹ sẽ bốc thuốc, thuốc của mẹ là thuốc gia truyền, giúp coong chữa khỏi bệnh, coong có ơn mẹ không?
Biết "mẹ" đang chơi "đ̣n" tâm lư, tôi phù họa theo:
-Chết con rồi, con nhiều bệnh thế cơ à? Nhưng con đang uống mấy thang thuốc bắc tẩm bổ, trong thời gian này bác sĩ đông y bảo không uống được thuốc khác, con phải làm sao bây giờ?
Ánh mắt của "mẹ" tỏ vẻ bất lực. Biết không thể bán được thứ thuốc "gia truyền" cho tôi, "mẹ" liền giằng lấy tay tôi:
-Vậy để mẹ cầu lộc cho coong.
"Mẹ" lấy ra một lọ nhựa màu trắng, kích thước bằng hai ngón tay, nhưng không có nhăn mác ǵ, đổ ra một ít bột màu xám, gói vào giấy báo cũ rồi dúi vào tay tôi: "Mẹ cầu lộc cho coong, cầu may có may, cầu lộc có lộc", "mẹ" c̣n "tuôn" thêm một tràng tiếng dân tộc nào đó tôi không hiểu. Xong xuôi, "mẹ" nói ngay: "Cho mẹ xin 60.000 đồng". Miễn cưỡng, tôi trả cho "mẹ" 60.000 đồng rồi đứng dậy.
“Không thành tâm sẽ bị các mẹ làm phép"
Những người này không những xem chỉ tay đơn thuần cho những người ṭ ṃ, sau khi đă phán một vài câu về cuộc đời, số phận, tương lai cho khách hàng tin tưởng, họ bắt đầu phán bệnh, và chiêu cuối cùng là tiếp thị thuốc. Chúng tôi t́m đến một "thầy thuốc" nữa để được "mục sở thị" về những chiêu thức hoạt động của các thầy.
Rút kinh nghiệm lần trước, tôi hỏi người phụ nữ tên Hoa (bà này tự xưng là "mẹ" Hoa), nếu chỉ xem bói, bắt mạch mà không lấy thuốc th́ mất bao nhiêu tiền. Ngay lúc đó, "mẹ" Hoa liền cho tôi một biểu giá cụ thể: Xem bói th́ 20.000 đồng, xem chỉ tay kết hợp với bắt mạch, giá 50.000 đồng. Nếu như xem bói, bắt mạch và lấy thuốc th́ tính theo giá thuốc.
Cũng với những lời phán giống như thầy trước. "Mẹ" Hoa cũng phán ra những bệnh cho người bạn gái đồng hành cùng tôi, thông qua làn da, mái tóc, ánh mắt, những bệnh của phụ nữ. "Mẹ" Hoa nói đây là những vị thuốc gia truyền của dân tộc Chăm ở Phan Rang, tỉnh Ninh Thuận, chỉ cần uống vài tuần sẽ khỏi. Nếu không khỏi cứ gọi điện cho "mẹ". Bạn tôi lấy mấy gói thuốc đă hoàn tán cho căn bệnh đau lưng với giá 90.000 đồng. "Mẹ" Hoa c̣n "khuyến mại" cho tôi một "nhúm lộc" gói trong giấy báo cũ rồi dặn: "Coong đem về hoà vào nước để uống, c̣n lại coong hoà vào nước ấm để tắm. Uống trong ṿng 9 ngày khí huyết trong người coong sẽ thông và coong sẽ cảm thấy thoải mái hơn"...
Qua quan sát, chúng tôi nhận thấy có khá nhiều người t́m đến các "mẹ", yêu cầu được xem vận mệnh, chẩn đoán bệnh và bốc thuốc. Chị L, một người bán cá gần đó nói: "Chị cũng từng xem bói ở đó, họ nói cũng đúng lắm. Nhưng khi xem bói, bắt mạch hay lấy thuốc th́ các em cũng phải thành tâm vào, đừng tỏ thái độ ǵ khiến các "mẹ" phật ḷng, nếu không, các mẹ sẽ làm phép đấy". Tôi ṭ ṃ hỏi: "Làm phép như thế nào hả chị?". Chị trả lời: "Các mẹ sẽ làm cho ḿnh bị đau bụng, đau đầu, bị tai nạn hoặc bị bệnh ǵ đó...". Tôi tiếp tục lân la ḍ hỏi, th́ được những người dân buôn bán trong chợ bảo rằng, đă có nhiều người bị bệnh thần kinh, bệnh dạ dày, phong thấp uống thuốc của các "mẹ" khỏi ngay. Nhưng họ lại không kể ra được tên tuổi, địa chỉ cụ thể của một ai. Chỉ là nghe dư luận nói thế!
Nhưng cũng có người không tin tưởng vào tài bắt mạch chữa bệnh của các "mẹ". Ông H.V.C, trông xe ở chợ Quán Bánh cho rằng: "Chẳng bao giờ tôi tin những người bán thuốc ở đây, lúc nào có ốm đau bệnh tật ǵ th́ lên trạm y tế xă, nặng th́ đi khám ở bệnh viện, bác sĩ có uy tín đàng hoàng chứ không bao giờ phí tiền để mua thuốc của những bà lang băm không rơ nguồn gốc xuất xứ". Mặc dù "đội quân" các "thầy thuốc", các "mẹ" đă có phần ít hơn trước, nhưng hiện vẫn c̣n rất nhiều người đến bắt mạch và mất hàng trăm ngh́n, thậm chí tiền triệu cho mấy gói thuốc của các "mẹ". Theo người dân địa phương, "đội quân" này xuất hiện cách đây khoảng 5 năm. Mỗi năm, họ qua đây hai đến ba tháng, sau đó lại "hành quân" đi tỉnh khác. Họ thường đi xe máy BKS: 65, 68, 85, là BKS của những tỉnh khu vực phía Nam, hoặc Nam Trung Bộ: Cần Thơ, Kiên Giang, Ninh Thuận…
Trao đổi với PV về vấn đề trên, bà Nguyễn Thị Hiền, Phó Chủ tịch UBND xă Nghi Phú cho biết: "Xă Nghi Phú mặc dù sáp nhập vào TP Vinh đă khá lâu, nhưng tŕnh độ nhận thức của người dân về việc bảo vệ sức khoẻ cho ḿnh c̣n rất hạn chế. Hiện, chính quyền xă chưa nhận được phản ánh nào của người dân về việc có những người hành nghề thuốc tự do trên địa bàn. Tuy nhiên, thời gian tới, chúng tôi sẽ tiến hành thành lập đoàn kiểm tra, xác minh và đưa ra biện pháp xử lư phù hợp. Mặt khác UBND xă sẽ phối hợp với các cơ quan đoàn thể, trạm y tế xă trong việc tuyên truyền sâu rộng đến người dân, để họ hiểu rơ việc chữa bệnh qua bói toán là mù quáng, không nên tin vào những người tự xưng là "thầy thuốc", lợi dụng mê tín để lừa đảo, tránh tiền mất, tật mang".
M.Sơn - N.Quỳnh