Ngày 22/06/06, chuyên gia kinh tế Nguyễn Xuân Nghĩa tại Hoa Kỳ đă tŕnh bày trên blog riêng của ḿnh (Dainamax.org) một tấm bản đồ Đông Nam Á từ thế kỷ 17. Tài liệu do Hà Lan xuất bản năm 1606, được in lại năm 1613 trong tập địa dư "Atlas Mercator Hondius", có thể được xem là một bằng chứng lịch sử về chủ quyền Việt Nam trên vùng quần đảo Hoàng Sa, được ghi trong bản đồ là “Parcel”.
Tấm bản đồ Đông Nam Á Hondius đầu thế kỷ 17.
Tài liệu vừa được công bố này đă gây chú ư trong dư luận v́ cho thấy rằng từ đầu thế kỷ 17, và có thể là c̣n trước đó, các nhà địa dư học Âu Châu đă vẽ ra quần đảo Hoàng Sa, gọi bằng tiếng Latinh là "Pracel". Đối diện với quần đảo này trên lănh thổ Việt Nam được viền màu vàng thấy có ghi tên "Costa de Pracel" – hay bờ biển Pracel.
Tài liệu địa dư khá đặc biệt này cho thấy rằng quần đảo Hoàng Sa thuộc về Việt Nam chứ chẳng liên hệ ǵ đến Trung Quốc, có đảo Hải Nam được tô hồng trong tấm bản đồ với tên là Ainan.
Trả lời phỏng vấn của RFI, chuyên gia Nguyễn Xuân Nghĩa, người công bố tấm bản đồ xác nhận là tài liệu này đă có trong gia đ́nh ông từ lâu, và đă từng được ông công khai hóa vào năm 2004
Chuyên gia kinh tế Nguyễn Xuân Nghĩa tại California (Hoa Kỳ)
http://www.viet.rfi.fr/aef_player_popup/rfi_player#
Nguyễn Xuân Nghĩa : - Gia đ́nh chúng tôi có tấm bản đồ này từ đă lâu, sau này mới phổ biến để người Việt cùng xem. Lần đầu là trên Giai phẩm Xuân Mậu Tư đầu năm 2008 của tờ Việt Báo tại Hoa Kỳ mà tôi là chủ biên từ năm 2004 v́ một chủ đề của số Xuân Mậu Tư năm đó chính là về quần đảo Hoàng Sa. Tháng Năm vừa rồi, khi thấy Trung Quốc lại uy hiếp Việt Nam và lếu láo nói về chủ quyền của họ trên vùng quần đảo Đông Nam Á, tôi thấy nên giới thiệu lại tài liệu lịch sử này chỉ với thiển ư là cung cấp cho bà con ḿnh một vật kỷ niệm về tinh thần.
RFI : Tấm bản đồ này là do một nhà địa dư học Hà Lan vẽ ra ?
Nguyễn Xuân Nghĩa: - Tôi xin được đính kèm một phóng ảnh của tài liệu ấy để mọi người cùng biết và giữ lại v́ không thấy c̣n bán trên thị trường nữa dù rất nhiều tài liệu có nhắc đến nó.
- Đầu đuôi là sau khi Đế quốc Anh lập ra Công ty Đông Ấn hay "Compagnie Britannique des Indes Orientales" vào năm 1600 th́ xứ Hoà Lan, hay Hà Lan theo cách gọi bây giờ, cũng lập tức lập ra Công ty Đông Ấn của họ vào năm 1602 để phát triển kinh doanh ở Đông Á. Sau đấy mới lần lượt là các công ty Đông Ấn của Pháp, Đan Mạch và cả Thụy Điển. Nhưng sớm nhất sau nước Anh chính là Đông Ấn của Hoà Lan, tức là vào đầu thế kỷ 17.
- V́ cần tập trung các tài liệu tham khảo về địa h́nh địa thế Á Đông, Đông Ấn Ḥa Lan mới yêu cầu các nhà địa dư vẽ lại và hiện đại hóa các bản đồ cũ. Đầu thế kỷ 17 khi cách mạng về ấn loát đă bùng nổ, Hoà Lan có hai nhà địa dư học nổi tiếng là Gerardus Mercator và Jodocus Hondius. Tấm bản đồ trên là do Jodocus Hondius (1563-1612) vẽ lại và xuất bản năm 1606 sau khi tiếp nhhận và cập nhật nhiều dữ kiện của nhà địa dư học Bồ Đào Nha (Portugal) là Bartolomeu Lasso vào đầu thế kỷ 16 - là trước đó khoảng trăm năm. Vào năm 1613, tấm bản đồ được in lại trong cuốn "Atlas Mercator Hondius" hiện c̣n trong nhiều viện bảo tàng. Tức là chúng ta có trước mắt tài liệu địa dư xuất phát từ kiến thức của Âu Châu vào thế kỷ 16 và 17, mà năm 1613 này th́ chúa Nguyễn Hoàng của ta cũng tạ thế ở Đàng Trong. Đó là về thời điểm xuất hiện.
- Tấm bản đồ tŕnh bày bằng tiếng Latinh, có tên là "Insulae Indiae Orientalis Praecipuae", ghi rơ vùng biển Đông Nam Á từ đảo Sumatra phía Tây bao trùm qua Philippines đến New Guinea và đảo Guam phía cực Đông trong một chuỗi đảo họ mệnh danh là "quần đảo thổ phỉ" (Islas de las Vellas – Les Iles des Voleurs), và từ đảo Timor gần Úc Đại Lợi phía Nam lên tới Hải Nam của Trung Quốc ở phía Bắc. Góc Tây-Bắc phía trên ở bên trái là h́nh ảnh của nước Đại Việt viền màu vàng mà họ ghi bằng Latinh là "Cauchin – Cũng có tên là Cauchin-China".
RFI : Người ta chú ư nhất đến vùng quần đảo chạy dọc bờ biển Việt Nam từ miền Trung tới cửa sông Tiền và sông Hậu của Cửu Long, được ghi là "Pracel" mà thật sự bao trùm lên cả Hoàng Sa và Trường Sa. Đó chính là quần đảo đời nay gọi là "Paracel". Mà đối diện quần đảo này và trên lănh thổ Đại Việt ở miền Trung lại có ghi "Costa de Pracel", là "Bờ biển Pracel". Phải chăng các nhà địa dư học Âu Châu thời ấy đă đến Việt Nam, ghi chép lại cách gọi tên của người xưa, mà đấy cũng là một chứng cớ về chủ quyền của Việt Nam trên vùng quần đảo này ?
Nguyễn Xuân Nghĩa: - Tôi nghĩ là như vậy. Nếu ta xét tấm dư đồ th́ trên lănh thổ Phi Luật Tân ở gần bên hoặc trên lănh thổ Trung Quốc có đảo Hải Nam, cùng viền màu hồng, mà chẳng thấy có chi tiết ǵ về sự căn thuộc của quần đảo "Pracel" này! Theo như tôi hiểu, dù chẳng là một nhà địa dư học th́ một vài bản đồ xuất hiện trước đó ít lâu cũng đă nói về Bờ biển Pracel này.
RFI : Thưa anh, liệu người ta có thể sử dụng tấm dư đồ như chứng cớ về sự căn thuộc hay chủ quyền lănh thổ trên quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa ?
Nguyễn Xuân Nghĩa : - Tôi nghĩ rằng rất nên, về cả pháp lư lẫn tâm lư. Mà người Việt cũng nên tham khảo các trung tâm nghiên cứu địa dư của Âu Châu th́ có thể t́m ra nhiều chi tiết hữu ích. Cụ thể như trong văn khố Hoà Lan về sự tiếp xúc của xứ này với Đàng Trong vào thời Trịnh-Nguyễn. Dân Việt nên vận dụng ưu thế của cộng đồng ở hải ngoại cho loại công tŕnh đó.
- Tuy nhiên, cũng cần thực tế thấy ra là sức mạnh có khả năng bảo vệ chủ quyền nằm trong hiện tại, nhất là trong ư chí của người Việt đời nay ở trong nước. Chứ đă có hóa đơn hoặc bằng khoán mà để bị cướp mất th́ kẻ cướp có thể viện dẫn nguyên tắc pháp lư "la possession fait droit", sự thủ đắc làm nên chủ quyền, là điều ta thấy ở Hoàng Sa từ Tháng Giêng năm 1974 !
theo rfi