Vùng Sicily ở Ư nổi tiếng với những căn nhà được rao bán với giá chỉ 1 EUR, xấp xỉ tương đương 1 USD, tạm gọi là ‘nhà 1 đô’. Nhưng có thực sự người mua chỉ cần bỏ ra số tiền 'không đắt bằng ly trà sữa’ để sở hữu một căn nhà?
‘Nhà 1 đô’ từ đâu mà có?
Hiện tại, trên toàn nước Ư có hơn hai mươi thị trấn rao bán những ngôi nhà bỏ hoang với giá 1 EUR, tương đương khoảng 1 đô la Mỹ. Đây là các thị trấn nhỏ nơi vùng quê hẻo lánh, đang phải đối mặt với sự sụt giảm dân số đáng kể trong ṿng vài thập kỷ trở lại đây bởi nhiều nguyên do.
Năm 1968, ở Sicily xảy ra một trận động đất lớn, gây thiệt hại đến mức nhiều chủ nhà thà nhận tiền bảo hiểm rồi chuyển đi nơi khác, thay v́ tốn tiền sửa sang lại nhà cửa. Trên khắp nước Ư, người trẻ cũng lũ lượt bỏ lên thành phố để thoát li thị trường lao động nghèo nàn đất quê nhà.
Tại Sambuca (thuộc Sicily), kể từ những năm 50 của thế kỷ 20, dân số đă giảm khoảng 30% và đến nay chỉ c̣n trên 5.000 người sinh sống. Ở thị trấn đồi núi Molise vùng Nam Ư, từ năm 2014 đến giờ họ đă mất gần 9.000 cư dân. Nh́n chung, trong ṿng 20 năm qua, đă có hơn một triệu người rời khỏi các vùng hẻo lánh ở Ư để đến với đô thị hoặc ra nước ngoài sinh sống.
Chính sách ‘biệt đăi’ thu hút dân di cư
Sau các làn sóng di cư, chỉ c̣n lại những thị trấn xinh xắn nhưng toàn nhà bỏ hoang, với nhóm dân cư già cùng nền kinh tế đang đứng bên bờ vực. Để hồi sinh lại những vùng đất này, chính quyền các nơi đă thực hiện chiến dịch rao bán nhà với giá 1 đô (tiếng Ư: ‘Case a 1 euro’) kể từ đầu năm 2019.
Ở Molise, đối với mỗi cư dân chịu chuyển đến đây sinh sống và khởi nghiệp, chính quyền thị trấn thậm chí c̣n chu cấp cho khoảng 800 đô/tháng trong ṿng ba năm.

Câu chuyện ‘nhà 1 đô’ lan đi toàn thế giới. Hầu như người mua và di cư đến từ Mỹ và Bắc Âu, có cả phóng viên, ca sĩ, diễn viên và quan trọng nhất là có người trẻ cả nam lẫn nữ. Các ngôi nhà được mua lại để làm nhà nghỉ, kinh doanh Airbnb hay nhà ở định cư.
Có thật sự chỉ mất 1 đô?
Để sở hữu một căn ‘nhà 1 đô’ này, thông thường người mua phải nộp đơn đăng kư cho chính quyền địa phương hoặc thông qua công ty bất động sản. Đôi khi, nhà lại được rao bán qua đấu giá, khởi điểm là 1 đô nhưng giá cuối cùng th́ cao hơn hẳn. Ở Sambuca, đă có hơn 100.000 người tham gia đấu giá cho 16 căn nhà, nên có thể h́nh dung giá sẽ bị đẩy lên đến mức nào. Chốt phiên đấu, căn nhà có thể được bán với giá vài ngh́n đô. Được biết, giá cao nhất của một căn nhà được bán thông qua đấu giá là 28.000 đô.
Mua xong rồi, chủ mới phải nộp các loại thuế, phí lên tới 400 đô. Đồng thời, họ cần kư hợp đồng với chính quyền địa phương và đặt cọc từ 2.000 đến 6.000 EUR tùy theo từng vùng, trung b́nh là 5.000 EUR. Theo hợp đồng, chủ sở hữu phải bắt đầu cải tạo nhà trong ṿng một năm, hoàn thiện với thiết kế đă được duyệt trong ṿng ba năm th́ sẽ được lấy lại cọc.
Hầu như các ngôi nhà đều trong t́nh trạng xuống cấp, tường mốc, mái dột, nên hợp đồng thường đi kèm yêu cầu phải chi ít nhất 17.000 đô để cải tạo. Nếu người mua đang ở nước ngoài th́ việc cải tạo c̣n kéo dài và gặp nhiều khó khăn khác.
C̣n nếu mua lại trên thị trường thứ cấp th́ thay v́ 1 đô, có thể phải trả khoảng 20.000 đô cho một căn nhà. Tờ Forbes c̣n từng đăng tin về một trường hợp chủ nhà phải đầu tư tận 124.000 đô để cải tạo một ngôi nhà ở Sambuca. Nghe th́ có vẻ nhiều, nhưng so với các căn b́nh thường khác ở châu Âu, ví dụ như ở Bỉ, th́ sẽ tốn cả triệu đô. Cho nên nhiều người mua vẫn cho như thế là ‘rẻ’ với họ.
Đến nay, chiến dịch ‘nhà 1 đô’ này đă tỏ ra hiệu quả. Ở Sambuca, 16 ngôi ‘nhà 1 đô’ đă bán được chỉ trong vài tháng. C̣n ở Mussomeli, trong năm 2021 đă có hơn 100 ngôi nhà t́m được chủ mới. Hiện chiến dịch vẫn c̣n đang tiếp tục và người mua có thể nộp đơn xin mua với nhiều lựa chọn khác nhau.
VietBF @ Sưu tầm