Sự thật nào sau vụ DN tố AFCA tại TP.HCM lạm quyền?

Hội Chống gian lận thương mại & Hỗ trợ người tiêu dùng TP.HCM (AFCA) bị một vài DN “tố” không có chức năng hoạt động bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và lạm quyền nên yêu cầu giải thể… Đáp lại, AFCA cho rằng có dấu hiệu cạnh tranh không lành mạnh trong hoạt động bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng…

Lãnh đạo Sở Công Thương TP.HCM chủ trì Hội nghị sơ kết 6 tháng đầu năm 2012 các Hội ngành nghề công thương tại Văn phòng AFCA.

“Tố” nhằm mục đích gì?
Theo đại diện AFCA, Cty CP Đầu tư Phát triển &Thương mại quốc tế Việt An (Chương trình truyền hình Viet Home Shopping) cho rằng do bị AFCA công bố thông tin sai trái dẫn đến Cty phải đóng cửa, giám đốc phải chuyển nghề. Nhưng thực tế khi truy cập vào website www.vhs-tv.vn của Cty này thì thông tin bán hàng và hoạt động DN vẫn bình thường. Lật lại hồ sơ, cho thấy UBND TP.HCM từng xử phạt vi phạm hành chính Cty này 134 triệu đồng về hành vi xâm phạm quyền lợi NTD...


Ngoài Việt An, Cty TNHH Hóa Mỹ Phẩm Xuân Lan 727 tham gia tố cáo AFCA. Trước đó, trên website Cty này www.xl727.com đăng tải một số sản phẩm mỹ phẩm được sản xuất từ nhiều nguồn gốc như: Nhau thai, bùn non, yến sào, bùn biển chết, bạch cương tầm…, với công dụng được quảng cáo giúp làm trắng da, ngăn chặn lão hóa ghi nhãn mác “Product of U.S.A, Made in Singapore”.
Vì vậy, Quản lý thị trường TP.HCM (Đội 3A) đã lập biên bản vi phạm hành chính. Cho rằng bị oan nên Cty Xuân Lan 727 đã gửi đơn tố cáo, cụ thể là câu chuyện NTD Lê Cẩm Tú khiếu nại Cty Xuân Lan, phía Xuân Lan cho rằng AFCA ngụy tạo ra chuyện bà Tú để “làm khó” Xuân Lan nhưng thực tế, đây là việc có thật khi bà Tú đã khiếu nại và cam kết chịu trách nhiệm trước pháp luật về hành vi của mình.
Bà Tú cho biết: “Tôi mua mỹ phẩm của Cty Xuân Lan và phát hiện sản phẩm không như quảng cáo nên khiếu nại đến AFCA để được bảo vệ quyền lợi”.


Cty TNHH Cơ khí ôtô Phạm Gia cũng tố cáo AFCA không có chức năng bảo vệ NTD, phê phán AFCA kết nạp hội viên DN là sai vì “hoạt động bảo vệ NTD không được kết nạp hội viên DN”… Nhưng, theo đại diện AFCA, họ tìm hiểu và nhận thấy tố cáo này có nhiều điều khó hiểu bởi AFCA không hề xâm phạm lợi ích của Phạm Gia, mà phải chăng do ông Phạm Trường Hổ - Tổng Giám đốc Phạm Gia - là Ủy viên BCH Hội Bảo vệ quyền lợi NTD TP.HCM (HCA – một tổ chức cùng lĩnh vực hoạt động với AFCA) nên đưa ra các chỉ trích AFCA với mục đích “cạnh tranh” giữa AFCA và HCA?.
Ông Hổ còn “lên án” AFCA kết nạp Hội viên DN là trái luật trong khi HCA cũng có nhiều doanh nhân trong Hội. Trong khi Điều lệ Hội bảo vệ NTD TP.HCM nghiêm cấm các hội viên đang giữ các chức vụ lãnh đạo tại DN không được tham gia vào các chức danh lãnh đạo của Hội... “Phạm Gia còn lập diễn đàn trên website của mình cho rằng AFCA và Đội Quản lý thị trường 3A, TP.HCM là “liên minh ma quỷ”. Vấn đề này, AFCA đã nhờ Văn phòng Thừa phát lại lập vi bằng” - LS Nguyễn Minh Hương, Phó Chủ tịch AFCA nói.


“Thượng đế” cần những tổ chức bảo vệ quyền lợi
Chủ trương phát triển các tổ chức bảo vệ quyền lợi NTD đã được quy định rõ tại Điều 27, 28 Luật Bảo vệ quyền lợi NTD và Điều 22, Luật Chất lượng sản phẩm hàng hóa. Việc tồn tại các tổ chức bảo vệ NTD là điều cần thiết, bắt buộc phải tuân thủ các nguyên tắc hoạt động bảo vệ quyền lợi NTD theo luật định, sự tồn tại nhiều tổ chức bảo vệ quyền lợi NTD là hoàn toàn chính đáng.


Ngày 6/2/2011 UBND TP.HCM đã ban hành Quyết định số 37/QĐ-UBND phê duyệt Điều lệ của AFCA. Theo đó, AFCA là tổ chức xã hội quần chúng tự nguyện của các cá nhân, tổ chức thuộc mọi thành kinh tế hoạt động trên địa bàn TP.HCM với mục đích hỗ trợ quyền lợi và lợi ích chính đáng của NTD; chống lại các hoạt động gian lận thương mại, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội TP.HCM.
Theo LS Nguyễn Minh Hương – Phó Chủ tịch AFCA - việc thành lập AFCA theo quyết định của Chủ tịch UBND TP.HCM căn cứ vào Nghị định của Chính phủ quy định về nguyên tắc hoạt động của Hội. Theo đó, AFCA tự nguyện, tự quản và tự bảo đảm kinh phí hoạt động; được gây quỹ trên cơ sở hội phí của hội viên và các nguồn thu từ hoạt động kinh doanh, dịch vụ theo luật định. Cạnh đó, AFCA còn được tiếp nhận các nguồn tài trợ hợp pháp của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước…


“Việc chính quyền TP.HCM cho phép AFCA hoạt động và phê duyệt điều lệ để tổ chức này đi vào hoạt động là phù hợp với luật định, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội bền vững TP.HCM. Thực tế cũng cho thấy sự AFCA không hề có chuyện “nhầm lẫn” hay “trùng lắp”, thậm chí “chồng chéo” công việc với tổ chức có chức năng tương tự khác”, LS Lê Hoàng Minh, Đoàn Luật sư TP.HCM cho biết.
Như vậy, về mặt pháp lý, AFCA có đầy đủ tư cách pháp lý theo luật định để hoạt động với tôn chỉ, mục đích của mình. Theo AFCA, mới đây Sở Công Thương TP.HCM đã chủ trì “Hội nghị sơ kết hoạt động các hội ngành nghề và công tác quản lý nhà nước đối với các hội”, Phó giám đốc Sở Huỳnh Khánh Hiệp đã biểu dương, đánh giá hoạt động của AFCA là rất hiệu quả. AFCA cũng cung cấp nhiều thư cảm ơn của NTD đã được AFCA hỗ trợ thời gian gần đây và khẳng định, tổ chức này đang thực hiện đúng theo Điều lệ Hội và phù hợp quy định pháp luật. Việc thời gian qua có hàng loạt tranh luận, phê phán về hoạt động AFCA chỉ là nhận định “chủ quan” của một số cá nhân…

Luật sư Bùi Quang Nghiêm, Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP.HCM: Xã hội ngày nay phát triển theo xu thế chống độc quyền, đối với các hoạt động xã hội càng không có độc quyền. Mỗi tổ chức hội có một tôn chỉ, mục đích, hoạt động riêng biệt và không hề trùng lẫn nhau khi được cơ quan có thẩm quyền cấp phép hoạt động. Riêng các tổ chức xã hội hoạt động bảo vệ quyền lợi NTD, mỗi Hội cần có một chương trình hoạt động riêng biệt; và càng nhiều tổ chức hội phát huy hiệu quả thì NDT sẽ càng được bảo vệ tốt hơn. Nhìn chung, giữa các Hội nên có sự phối hợp đoàn kết chứ không nên cạnh tranh lẫn nhau. Mọi hành vi cạnh tranh không lành mạnh trong hoạt động xã hội cần bị phê phán. LS Phạm Thị Thanh Huyền, Đoàn LS TP.HCM: Tôi và rất nhiều NTD đánh giá AFCA là một tổ chức xã hội hoạt động bảo vệ NTD hiệu quả. Theo thông lệ quốc tế cũng như quy định của pháp luật Việt Nam, việc các tổ chức như AFCA ra đời, hoạt động và thậm chí va chạm xã hội là điều hoàn toàn bình thường. Tại đất nước trên 85 triệu dân thì càng nhiều tổ chức hoạt động bảo vệ NTD thì càng tốt.

Nhóm PV