- Hăng tin AP vừa trích dẫn một số tài liệu nội bộ của Không quân Mỹ cho biết vấn đề về cấp oxy cho phi công của F-22 đă bị giấu kín 10 năm qua.
Theo các tài liệu và email nội bộ mà AP có được, các chuyên gia cao cấp của Không quân Mỹ đă biết về
lỗi cấp khí của F-22 10 năm trước và những giải pháp đầu tiên đă được đề xuất từ năm 2005.
Đó là phát hiện của một nhóm các chuyên gia có tên "Nhóm công tác sửa chữa F-22" - RAW-G (Raptor Aeromedical Working Group) đă được thành lập 10 năm trước, ở giai đoạn đầu của dự án F-22 để nghiên cứu các giải pháp cho lỗi cấp khí của máy bay này.
Nhóm này đă đưa ra đề xuất đầu tiên của ḿnh vào năm 2005 và có cuộc họp bàn cuối cùng vào 2007 trước khi bị giải tán.
Quân đội Mỹ đă từ chối các yêu cầu nâng cấp hệ thống đường ống cũng như mặt nạ cấp oxy với lí do kinh tế. Khi đó, dự án F-22 đă ngốn quá nhiều tiền, mỗi chiếc tiêu tốn khoảng 190 triệu USD và ngân sách không chấp nhận chi thêm.
F-22 Raptor của Mỹ khi đang bay
Sau 1 năm RAW-G giải tán, các phi công bắt đầu kêu ca về sự khó khăn trong cung cấp oxy của F-22 khi bay ở tốc độ cao. Họ cảm thấy khó thở, chóng mặt và có thể dẫn đến mất kiểm soát khi hiện tượng xảy ra.
Năm 2010, sự cố này đă được xác nhận là nguyên nhân dẫn đến
tai nạn và sự hi sinh của phi công, Đại tá không quân Jack McMullen tại Alaska.
Vụ tai nạn đă khiến chiếc F-22 vỡ vụn, chỉ c̣n lại những mảnh nhỏ và thi thể của Đại tá Jack McMullen th́ không bao giờ được t́m thấy.
Sau đó, Không quân Mỹ đă cho 187 chiếc F-22 tập hợp trong 4 tháng để điều tra. Các chuyến bay tuần tra và huấn luyện chỉ được phép thực hiện ở độ cao và tốc độ thấp, khi mà các phi công không cần mặt nạ dưỡng khí.
Những phương án xử lư mới chỉ được đưa ra sau khi 2 phi công lái F-22 là Thiếu tá Jeremy Gordon và Đại úy Josh Wilson xuất hiện trong một buổi phỏng vấn của đài CBS và công khai từ chối điều khiển F-22.
Cả 2 đều là những phi công giàu kinh nghiệm, họ đă tuyên bố gặp phải hiện tượng thiếu oxy trong một số chuyến bay của ḿnh.
F-22 trong quá tŕnh sản xuất tại Lockheed Martin
Đến tháng 7 năm nay, Không quân Mỹ tuyên bố đă xác định được nguyên nhân của các sự cố này, đó là do sự co thắt của ống dẫn khi bên trong bộ áo phi công khi ở độ cao và tốc độ lớn.
Vụ tai nạn đă khiến chiếc F-22 vỡ vụn, chỉ c̣n lại những mảnh nhỏ và thi thể của Đại tá Jack McMullen th́ không bao giờ được t́m thấy.
Sau đó, theo lời đề xuất của Bộ trưởng Quốc pḥng Leon Panetta, Không quân Mỹ đă hạn chế các chuyến bay của F-22 cho đến khi vấn đề được giải quyết hoàn toàn.
Quốc hội Mỹ đă quyết định tạm dừng chương tŕnh F-22 v́ chi phí quá cao vào đầu năm ngoái.
Hiện nay, Mỹ có chưa đến 200 máy bay F-22, trong khi kế hoạch ban đầu của họ là sản xuất được 2.000 chiếc F-22 phục vụ quân đội.
Cũng vào thời điểm này, Không quân Mỹ đang bắt đầu lật lại những đề xuất của RAW-G để áp dụng cho F-22.
Ví dụ như việc nâng cấp hệ thống cấp khí và thay thế các van trong bộ áo phi công của F-22 hiện nay.
Một điều thú vị là, F-22 hiện nay vẫn chỉ là 'máy bay tốt nhất' trên lư thuyết. Nó chưa từng được đưa vào
thực chiến cho dù từ năm 2001 đến nay, Mỹ đă tham chiến liên tục trên nhiều mặt trận khác nhau.
Tùng Đinh
theo vtc