Hôm nay (8-6) là ngày kỷ niệm 30 năm ngày thành lập Ủy ban Về người Việt Nam ở nước ngoài (VNVNONN) TP.HCM.
Trong 30 năm qua, Ủy ban VNVNONN TP.HCM đă góp phần tích cực vào việc thông tin tuyên truyền, động viên bà con kiều bào khắp năm châu tự hào, giữ ǵn truyền thống văn hóa dân tộc, nhận thức đúng đắn về t́nh h́nh đất nước, đoàn kết hướng về quê hương.
Trả lời Pháp Luật TP.HCM, ông Phan Thám, Chủ nhiệm Ủy ban VNVNONN TP.HCM (ảnh), cho biết: Hiện nay, lực lượng trí thức Việt kiều rất đáng kể, khoảng 400.000 người, ở 100 quốc gia khắp thế giới. Trong hầu hết các ngành, lĩnh vực mũi nhọn, từ điện tử, sinh học, vật liệu mới, tin học đến hàng không, vũ trụ, sử học, luật học,… đều có mặt chuyên gia người Việt. Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, lực lượng này đă có nhiều đóng góp tích cực, hiệu quả.
Mở rộng cơ chế thu hút trí thức Việt kiều
. Người Việt ở nước ngoài luôn hướng về đất nước. Việc kết nối bà con kiều bào ở nước ngoài trong thời gian qua đă được thực hiện như thế nào, thưa ông?
+ Nghị quyết 36 của Bộ Chính trị về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài xác định: “Người Việt Nam ở nước ngoài là bộ phận không tách rời của cộng đồng dân tộc Việt Nam”. Trên cơ sở đó, chúng ta đă ban hành nhiều chính sách thông thoáng, cởi mở liên quan đến kiều bào, được bà con đồng t́nh.
Chẳng hạn, TP.HCM đă mở rộng cơ chế để bố trí, sử dụng chuyên gia, trí thức Việt kiều vào cương vị lănh đạo các cơ quan nghiên cứu khoa học cấp TP như Viện Khoa học tính toán TP, Viện Nghiên cứu sinh học… TP khuyến khích các cuộc gặp gỡ, hội thảo chuyên đề của các chuyên gia, trí thức người Việt Nam ở nước ngoài. TP cũng luôn tạo điều kiện thuận lợi để Việt kiều tham gia đầu tư hoặc làm cầu nối đầu tư, chuyển giao công nghệ, kỹ thuật cao...

Bà con kiều bào dù ở đâu cũng luôn hướng về Tổ quốc. Trong ảnh: Đoàn trí thức kiều bào TP.HCM đang tham quan Bảo tàng Hồ Chí Minh. (Ảnh: Tư liệu)
Việc thông tin, kết nối giữa kiều bào với quê hương và ngược lại được tổ chức thường xuyên và thiết thực hơn. Trong đó có nhiều cuộc gặp gỡ, trao đổi trực tiếp (hoặc qua email) để chuyên gia, trí thức kiều bào góp ư xây dựng các dự thảo nghị quyết của Đảng, luật, chính sách có nội dung liên quan đến Việt kiều.
Những năm gần đây, TP c̣n tổ chức các đoàn nghệ thuật với các chương tŕnh văn nghệ dân tộc đặc sắc đi biểu diễn phục vụ cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài như Áo, Bỉ, Đức, Pháp, Slovakia, Hàn Quốc… Các cơ quan chức năng như công an cửa khẩu, hải quan, Cảng hàng không Tân Sơn Nhất cũng có nhiều đổi mới trong hướng dẫn, phục vụ du khách, trong đó có kiều bào. Điều đó đă tạo nên h́nh ảnh thân thiện, gần gũi với bà con kiều bào, đặc biệt là những người lần đầu tiên về thăm đất nước.
Đau đáu với chủ quyền biển, đảo của đất nước
. Ngoài vấn đề phát triển kinh tế th́ việc bảo vệ chủ quyền lănh thổ quốc gia, nhất là bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc, hiện là một trong những vấn đề sống c̣n. Qua các kênh thông tin của Ủy ban VNVNONN TP.HCM, kiều bào có những trăn trở ǵ về điều này?
+ Đại bộ phận ư kiến của bà con kiều bào đều xem chủ quyền lănh thổ quốc gia là thiêng liêng, ai mang ḍng máu Lạc Hồng cũng đều bức xúc khi chủ quyền đất nước bị xâm phạm. Bà con ở nhiều nước đă tham gia phong trào tặng quà cho chiến sĩ đang làm nhiệm vụ ở biên giới, hải đảo; chương tŕnh Nước ngọt cho Trường Sa cũng được trí thức kiều bào hưởng ứng tích cực. Nhiều kiều bào đă được tặng kỷ niệm chương “V́ sự nghiệp bảo vệ chủ quyền biển, đảo” của Bộ Tư lệnh Hải quân Việt Nam.
. Đối với sự kiện tàu hải giám của Trung Quốc ngang nhiên xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam hôm 26-5 vừa qua, bà con kiều bào ta đă phản ứng thế nào, thưa ông?
+ Về sự kiện này, nhiều kiều bào khắp nơi trên thế giới đă biểu lộ sự bức xúc và phản đối mạnh mẽ các hành vi sai trái, trắng trợn xâm phạm chủ quyền Việt Nam của Trung Quốc. Bà con mong muốn Nhà nước có chủ trương và biện pháp thích hợp để vừa giữ ǵn được ḥa b́nh, ổn định để phát triển, đồng thời bảo vệ vững chắc chủ quyền lănh thổ quốc gia.
Mỗi kiều bào là một sứ giả
. Theo ông, chúng ta cần huy động sức đóng góp của kiều bào trong việc bảo vệ chủ quyền biển, đảo như thế nào?
+ Trong lĩnh vực bảo vệ chủ quyền biển, đảo trước hết chúng ta cần thông tin kịp thời và đầy đủ cho nhân dân trong nước, người Việt Nam ở nước ngoài và cả thế giới biết rơ chủ quyền về biển, đảo của chúng ta đến đâu, sự thật đang diễn ra thế nào cũng như đường lối, chủ trương của Đảng, Nhà nước ta về bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong t́nh h́nh mới.
Trên cơ sở đó, mỗi kiều bào đang định cư ở trên 100 quốc gia và vùng lănh thổ khắp thế giới sẽ là một tuyên truyền viên về sự thật chủ quyền biển, đảo và đường lối, chủ trương đúng đắn, đầy chính nghĩa của Việt Nam trong cộng đồng và bạn bè khắp thế giới. Điều ấy sẽ góp phần tạo ra sự lan tỏa và kết nối tinh thần dân tộc Việt mạnh mẽ hơn.
Về cụ thể, chúng ta có thể vận động các chuyên gia, trí thức kiều bào, với lợi thế của họ, có thể t́m kiếm các tài liệu liên quan đến chủ quyền biển, đảo của Việt Nam trong các kho lưu trữ, các bảo tàng quốc gia hoặc tư nhân ở nước ngoài; cung cấp cho Nhà nước để bổ sung vào nguồn chứng cứ chứng minh chủ quyền biển, đảo của Việt Nam. Cạnh đó, tạo điều kiện cho trí thức kiều bào yêu nước tư vấn về luật pháp quốc tế liên quan đến biển, đảo và tranh chấp biển, đảo. Thực tế, trong thời gian qua, trí thức kiều bào cũng đă tham gia nhiều ư kiến sắc bén trong lĩnh vực này như GS sử học Ngô Vĩnh Long - kiều bào Mỹ, chuyên gia về Trung Quốc; TS Từ Đặng Minh Thu - kiều bào Mỹ, về luật quốc tế…
Hướng sắp tới là chúng ta cần tiếp tục phát động phong trào hướng về Tổ quốc, tham gia đóng góp cụ thể, thiết thực cho các chương tŕnh xây dựng, bảo vệ biển, đảo trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài.
. Xin cảm ơn ông.
Những con số ấn tượng
Hằng năm có trên 500.000 lượt người Việt Nam ở nước ngoài về thăm gia đ́nh, thân nhân, t́m kiếm cơ hội làm ăn, trong đó hơn 80% có thời gian lưu lại TP.HCM.
Hiện ở TP có hơn 2.500 doanh nghiệp của kiều bào với tổng vốn điều lệ gần 37.000 tỉ đồng, 117 dự án đă được cấp giấy chứng nhận đầu tư, với tổng vốn đầu tư hơn 275 triệu USD.
Trong những năm qua, các ngân hàng trên địa bàn TP cũng đă có nhiều nỗ lực đa dạng hóa các sản phẩm kiều hối, thu hút trên 20 tỉ USD kiều hối, chiếm trên 60% lượng kiều hối cả nước...
MINH CƯỜNG thực hiện
Phapluattp