Khoảng 10 năm trở lại đây, ở vùng sông nước miền Tây, nhiều người phất lên nhờ con tôm và cá tra. Họ phất nhanh đến mức có người ngày hôm qua họ c̣n chân đất như bao nông dân khác, sáng nay “lên đời”, chễm chệ ngồi sau tấm biển “giám đốc”.
“Lên đời” nhanh quá nên họ không kịp trang bị cho ḿnh kiến thức quản trị nào cả. Cho tới một ngày, không chịu nổi “cuộc chiến” quyết liệt trên thương trường, họ không chỉ trắng tay mà đối mặt khoản nợ kếch xù và nhiều nguy cơ khác...
Chưa nổi đă… “nổ”
Ở Cần Thơ, ông T. – giám đốc một doanh nghiệp (DN) có tên được hiểu là “ngựa trời”, từng cho ḿnh là “sung nhất miền Tây”. T. mua xe địa h́nh Hummer H2, chạy xin số tứ quư 3, suốt ngày cho xe xuất hiện tại những quán nhậu, cà phê sang trọng rồi “nổ” rân trời...
Trên xe của T. lúc nào trong cốp xe cũng sẵn cả chục chai rượu loại đắt tiền. Ngồi nhậu chỗ nào T. cũng cho gọi mấy em nghệ sỹ lại hát cải lương phục vụ, rồi rút cả xấp tiền ngắt khúc hết xấp này sang đến xấp nọ để “boa” tùy hứng. Sau những trận “đốt tiền”, chẳng bao lâu, người ta không c̣n thấy xe Hummer của T. trên đường nữa do bị ngân hàng “giữ giùm”, c̣n T. th́ bị chủ nợ bủa vây. T. cứ đổ thừa đi công tác nhưng thật ra là t́m chỗ giấu mặt, đến sau nửa đêm mới ṃ về nhà. Điện thoại của T. gần đây liên tiếp ở t́nh trạng “̣ í e”.
Ngành chức năng sau khi “kiểm tra sức khỏe” cho biết, DN của T. đang đối mặt với khoản nợ kếch xù, trong đó nợ xấu gần 250 tỷ đồng. Hai “chủ nợ” ở Hậu Giang nhiều lần thông báo về số nợ kể trên nhưng T. vẫn ậm ờ chưa trả. Cũng tại Cần Thơ, cả 3 DN chế biến cá tra của “ông chủ trẻ” 35 tuổi tên H. là Công ty TNHH V.N., Công ty TNHH Thủy sản T.N. và Công ty TNHH SX TM DV B.N. đang “thở ôxy”. Trước đây khi mới nổi, H. cũng nổi tiếng ăn chơi. Gần đây, bị con nợ vây đến mức H. chẳng dám nghe điện thoại.
Ông Dũng (ngụ 113 Trần Văn Hoài, quận Ninh Kiều) cho hay, sau khi bắt cá của ông vào giữa năm 2011, H. chỉ trả được 2 đợt với 700 triệu đồng rồi bắt đầu hẹn lần hẹn lữa. Biết làm quá cũng chỉ thêm tức nên ông Dũng kiên tŕ chờ. Và đến sáng 20/4, H. mới trả thêm được 100 triệu đồng, tính đến nay, H. mới trả được 800 triệu đồng, c̣n nợ hơn 7 tỷ đồng.
Chúng tôi xác định: H. đang nợ tiền vay tại các ngân hàng (riêng tại Cần Thơ) gần 600 tỷ đồng, trong đó nợ xấu gần 160 tỷ đồng. Không đủ vốn để mua cá nguyên liệu nên các công ty trên hoạt động cầm chừng và hiện H. đă không thể cầm cự thêm và đang rao bán 2 công ty.
Làm liều… trước lúc cờ tàn
Trong thời điểm nhiều DN ở miền Tây đang giấu giếm về t́nh trạng “bệnh nặng” của ḿnh th́ ở Sóc Trăng, dư luận xầm x́ về những chuyện bất thường liên quan đến DN chế biến thủy sản Vạn Hưng, trụ sở tại huyện biển Vĩnh Châu.
Không chỉ gian dối trong việc mua bán tài sản, DN này c̣n nợ nhiều tỉ đồng tiền mua cá của hàng chục nông dân ở ĐBSCL, đẩy nhiều người vào hoàn cảnh khốn đốn.
Ông Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Sóc Trăng từng có thời gian làm Bí thư Huyện ủy Vĩnh Châu kể: “DNTN Vạn Hưng có nhiều chức năng kinh doanh, trong đó có ngành chế biến hàng thủy sản XK. Sau khi thành lập (2006) đă xây dựng nhà máy nhưng chưa từng hoạt động ngày nào. Có thời gian, DN này đi hợp đồng mua cá tra ở các tỉnh khác với số lượng lớn nhưng không mang nguyên liệu về nhà máy để chế biến. Sau khi được phân công về Sở Công Thương, tôi đă nhiều lần yêu cầu DN này báo cáo kết quả kinh doanh nhưng chẳng thấy phản hồi”.
Trong khi đó, từ cách nay gần một năm, Công an huyện Vĩnh Châu (Sóc Trăng), quận Thốt Nốt (TP Cần Thơ), huyện Lai Vung (Đồng Tháp)… đă liên tiếp nhận đơn của người nuôi cá tra tố giác hành vi lừa đảo hoặc lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản của ông Khưu Chí Thức – Phó Giám đốc DNTN Vạn Hưng - chồng bà Giám đốc Huỳnh Dù Táng.
Nhà của một "đại gia" thủy sản ở Sóc Trăng.
Sau khi điều tra, xác minh, cơ quan CSĐT Công an Sóc Trăng khởi tố, bắt tạm giam ông Thức về hành vi lừa đảo. Nhiều người dân Vĩnh Châu kể, khi về giảng dạy tại Vĩnh Châu, ông Thức đem ḷng yêu bà Táng. Và rồi từ chuyện mê làm giám đốc, mơ thành “đại gia”, ông Thức xin miếng đất trống của bên nhà vợ lập DN, xây nhà máy...
Nhà máy chưa hoạt động, ông Thức chạy đến các vùng nuôi, liên hệ với chủ hầm nuôi cá tra mua cá giá cao rồi đem về nhà máy của người khác để bán lại với giá thấp, nhằm thực hiện ư đồ chiếm dụng tiền của người bán. Lạ lùng một điều là trong lúc đang nợ hơn 13 tỷ đồng tiền mua cá, nhưng DN Vạn Hưng vẫn khai rằng ḿnh đang “khỏe”, chẳng dính líu nợ nần ai và đă được Sở KH&ĐT tỉnh Sóc Trăng cho “lên đời” thành Công ty TNHH Vạn Hưng, có trụ sở chính ngay tại vị trí đất đă bán cho người khác.
Ngày 19/4, Công an TP Cà Mau đă khởi tố tội đánh bạc đối với 20 đối tượng đă bị phát hiện đang sát phạt nhau trước đó. Trong số những con bạc, có đối tượng Dương Thùy Như (42 tuổi, ngụ xă Thạnh Phú, huyện Cái Nước, Cà Mau). Trước khi bị bắt, Như cùng chồng lập DN thu mua tôm sú nguyên liệu. Như mê cờ bạc hơn mê việc kinh doanh nên bao nhiêu tiền bán tôm Như “nướng” vào chiếu bạc. Nhiều nông dân đă lao đao v́ gửi nhầm niềm tin đối với “bà chủ” này và đă có đơn tố giác hành vi lừa đảo đến cơ quan Công an...