Chuyện tình lão ngư mù trên sông Hồng

Giữa đêm trăng muộn sáng vằng vặc, người dân làng chài ngoài bãi giữa thấy hai cái bóng đuổi nhau. Thắng ngã dúi dụi, vục cả mặt xuống bãi cát. Anh chạy đến khi đôi bàn chân tứa máu, mệt không chạy nổi nữa thì lăn ra bờ cát. Dung nhào đến ghì chặt Thắng trong vòng tay như sợ mất đi thứ quý giá nhất của cuộc đời. Anh kiên quyết: “Nếu em còn yêu anh, anh nhất định sẽ nhảy sông tự tử”.

Dòng sông khổ

Chiếc thuyền máy nổ phành phạch lướt đi giữa sông Hồng sóng nước mênh mông. Nhìn từ dưới sông lên, cảm giác dòng sông càng rộng, càng dài, và mới thấy được những thân phận thuyền chài kiếm sống trên sông mong manh, nhỏ bé biết chừng nào.

Chiếc thuyền táp vào bãi giữa, đoạn sông chảy qua xã Thanh Trì (huyện Thanh Trì, Hà Nội). Ngay bên bờ có con thuyền nhỏ. Trong khoang thuyền rộng độ 3 mét vuông có 6 người đang quây quần ăn trưa.

Anh Thắng huơ huơ cánh tay lần ra mui thuyền, chống chiếc liếp nứa lên để đón khách. Khuôn mặt anh rạng rỡ vui tươi, chỉ duy có đôi mắt là trắng dã, đờ đẫn. “Kể chuyện đời mình ư? Khổ lắm, buồn lắm! Đời mình là một dòng sông buồn” – Anh Thắng cứ nói.

Anh Thắng và chị Dung trên con thuyền nát ở sông Hồng

Anh Thắng sinh năm 1958, trong một gia đình mấy đời gắn với sông nước. Thân phận dân chài nổi nênh theo từng con nước, cuộc sống lênh đênh nay đây mai đó, miếng cơm manh áo bao đời nay cũng chẳng khấm khá lên được.

Bố mẹ xin cho Thắng làm công nhân xây dựng của một công ty Nhà nước. Họ trông cả vào Thắng, nhưng một lần lao động, Thắng không may bị một viên đá to tướng rơi vào đầu. Anh nằm viện 3 năm. Đôi mắt anh vĩnh viễn không còn nhìn thấy ánh sáng.

Bố mẹ Thắng đã bán cả căn nhà mong ước bao đời, bán nốt con thuyền ọp ẹp, sứt mẻ để cứu con. Nhưng tất cả như muối bỏ biển, mẹ anh đau buồn lâm bệnh rồi mất. Cha anh cùng quẫn nhảy sông, bỏ mặc anh cho bệnh viện. Ngư dân làng chài vớt xác ông vùi tạm dưới đụn cát.

Lấy người yêu của em làm chồng

Ngày đó, Thắng cũng có một mối tình đẹp. Người yêu Thắng cũng xuất thân từ làng chài. Đã bao đêm, dưới ánh trăng vằng vặc, bốn bề sóng nước mênh mông, hai người thề non hẹn biển cùng sống, cùng chết.

Một ngày, người yêu Thắng đến bên giường bệnh, khóc hết nước mắt, rồi nói lời giã biệt. Anh chấp nhận sự chia lìa trong cay đắng. Thế là anh chẳng còn hy vọng gì để sống nữa.

Hôm sau, vừa lúc mọi người đi ngủ, anh mò dậy, dùng manh áo quấn vào cổ rồi siết chặt. Một cô gái chạy đến gỡ ra. Cô gái đó là Dung, chị gái của người yêu Thắng.

Hôm theo em gái đến bệnh viện thăm Thắng, Dung lặng lẽ đứng ngoài cửa quan sát, không nói gì. Em gái mình ruồng rẫy người yêu, Dung cũng không trách được. Em gái Dung xinh đẹp, tương lai còn sáng lạn trước mắt.

Tổ ấm của gia đình anh Thắng

Nhưng ngay lúc đó, một cảm xúc lạ dâng trào, nó giống tình thương hơn là tình yêu. Dung tự thấy mình cần che chở cho Thắng, như người chị che chở cho người em (Dung hơn Thắng 3 tuổi).

Cứ sau giờ làm, cô công nhân Nguyễn Thị Dung lại tìm đến bệnh viện chăm sóc Thắng, mang cơm cho Thắng.

Cuộc tình của Dung và chàng trai mù cứ thế nảy nở như truyện cổ tích. Rồi cũng đến ngày Thắng ra viện. Vậy là lại trở về với dòng sông Hồng, nơi mà cha mẹ, tổ tiên của Thắng đã gắn bó từ nhiều đời nay.

Ra đi từ sông nước để rồi lại trở về với sông nước, cái định mệnh đó dường như không thể dứt ra được đối với những người sống dưới thuyền làm nghề chài lưới.

Ông trời cướp đi của Thắng đôi mắt nhưng bù lại Thắng thấy đôi tay mình mỗi ngày thêm nhạy cảm. Vậy nên, lần mò vài hôm là Thắng đã thả được lưới, kéo được cá lên khoang thuyền.

Ngày nắng cũng như ngày mưa, người dân ngoài bãi giữa, ven sông Hồng đều thấy một cậu thanh niên chèo thuyền chầm chậm, lần mò dọc ven sông thả lưới. Bạn chài đều ái ngại cho Thắng, họ ghé thuyền vào sát thuyền Thắng rồi lặng lẽ thả con cá to nhất tóm được vào khoang thuyền của anh.

Một lần, vào mùa lũ, thuyền của Thắng bị dòng xoáy đẩy ra giữa sông. Không nhìn thấy gì, Thắng cứ chèo cuống cuồng. Dòng xoáy đã ném thuyền của anh vào chiếc tàu chở cát rồi lật úp.

Cũng may mà người ta kịp vớt được anh. Sau lần ấy, Dung bắt Thắng phải bỏ nghề chài lưới, nhưng Thắng không nghe, bỏ nghề thì lấy gì nuôi miệng, nuôi mẹ già. Thế là Dung bỏ nhà máy quay về với cuộc đời sông nước để hàng ngày được ở bên người mình yêu.

Một buổi chiều mùa thu năm 1980, Dung chèo thuyền đưa Thắng về ra mắt gia đình. Hôm đó, bố mẹ Dung cứ khấp khởi mong đợi. Con gái dân chài ở cái tuổi 25 mà chưa lấy chồng thì coi như đã ế. Thế nhưng, khi thấy cậu con rể tương lai cứ huơ huơ đôi tay mãi mà không trèo sang thuyền được, bố Dung nổi khùng:

“Mày điên hay sao mà dẫn thằng đui, thằng mù về đây, tao thì cấm tiệt”. Thắng nghe tiếng đay nghiến thì hoảng quá liền nhảy ùm xuống sông, bám vào thành thuyền, đu lên rồi cuống cuồng chèo càng xa càng tốt.

Dung lao theo, nhưng bố và anh trai đã lấy sợi thừng buộc quặt hai tay ra sau rồi cột chặt vào mái chèo, mặc cho cô quỳ lạy, van xin, khóc lóc. Mẹ Dung thương con, nửa đêm tháo dây trói. Dung nhẹ nhàng tụt ra khỏi thuyền, lõm bõm bơi về phía bãi giữa.

Vừa nghe thấy tiếng chân đi và tiếng gọi của Dung, Thắng nhổm dậy chạy như điên về phía bờ sông.

Dung ráng hết sức bình sinh để đuổi theo người mình yêu. Giữa đêm trăng muộn sáng vằng vặc, người dân làng chài ngoài bãi giữa thấy hai cái bóng đuổi nhau. Thắng ngã dúi dụi, vục cả mặt xuống bãi cát. Anh chạy đến khi đôi bàn chân tứa máu, mệt không chạy nổi nữa rồi lăn ra bờ cát.

Dung nhào đến ghì chặt Thắng trong vòng tay như thể vừa suýt mất tất cả cuộc đời. Thắng kiên quyết: “Nếu em còn yêu anh, anh nhất định sẽ nhảy sông tự tử”. Dung cũng rầu rĩ nói: “Vậy thì chúng ta cùng chết”.

Chị Dung bảo rằng, cuộc đời hai người như định mệnh sắp sẵn, cái tình là duyên số, đời này kiếp này không thể rời xa nhau được, dù có phải làm trâu, làm ngựa cũng phải thương yêu, đùm bọc lẫn nhau.

Rồi hai người tổ chức đám cưới ở bãi giữa. Tiệc cưới chỉ có chai rượu, vài con cá nước cùng bạn bè thuyền chài.

Tận cùng yêu thương

Cưới nhau rồi, anh Thắng, chị Dung (bãi giữa sông Hồng, đoạn xã Thanh Trì, huyện Thanh Trì, Hà Nội) hì hục trộn bùn với rơm, dựng ngôi nhà gianh ở bãi giữa. Hai người quyết tâm lên bờ, để tiếp tục ước mong của cha mẹ.

Nương ngô, nương sắn ngút ngàn nơi bãi giữa. Rau cỏ xanh rì. Hàng ngày, anh Thắng cuốc đất, nhổ cỏ, chị Dung thu hoa trái đi bán. Thế nhưng, mùa lũ năm ấy, dòng sông Hồng như con ngựa chướng, nó bỗng đổi dòng.

Những luồng nước như rồng cuốn phóng thẳng vào đụn cát nơi có ngôi nhà gianh và mảnh vườn của vợ chồng anh Thắng. Chỉ vài hôm, căn nhà, mảnh vườn đã bị lũ cuốn đi. Hai vợ chồng lại quay về với chiếc thuyền cột bên sông.

Không chịu đầu hàng số phận, vợ chồng anh Thắng vào bờ đóng gạch dựng nhà. Rồi ngôi nhà kiên cố cũng mọc lên ở bãi giữa. 4 người con, đủ cả trai lẫn gái chào đời. Nhưng rồi dòng sông Hồng một lần nữa lại cướp mất căn nhà xương máu của anh chị.

Lần này thì người suy sụp lại là chị Dung. Chị đau buồn quá mà phát bệnh tâm thần. Người đàn ông mù phải chìa vai ra làm chỗ dựa cho vợ. Anh Thắng lại bắt đầu lại cuộc sống bằng con thuyền rách nát năm xưa. Lại một lần nữa trở về với cuộc đời sông nước mênh mang.

6 năm trời chị Dung bị tâm thần là 6 năm trời anh Thắng phải làm việc vất vả, chăm chỉ hơn tất thảy những người sáng mắt bình thường. Đôi tay anh khỏe hơn, nhạy cảm hơn, hai mũi anh thính hơn là bởi vì anh có một trái tim yêu vợ con tha thiết.

Lúc ngồi tâm sự với tôi, chị Dung mới được biết ngày đó chồng mình phải chịu đựng nhường nào. Có lần con khóc lóc vì đói, nửa đêm anh trở dậy dò dẫm vác lưới đi thả kiếm cá nấu cho con ăn. Anh gọi chị dậy chèo thuyền giúp.

Chèo được lúc thì chị lên cơn, vác mái chèo phang thẳng vào đầu, vào mặt anh tím tái. Anh chẳng biết làm thế nào, chỉ biết ôm đầu chịu đòn, chờ chị tỉnh lại. Dù đau đớn, dù tan nát xương thịt, anh vẫn phải nghiến răng chịu đựng. Anh biết rằng, chị nên nông nỗi này cũng là vì yêu anh.

Mỗi lần tỉnh lại, thấy mặt mũi chồng bầm dập chị đau xót lắm, nhưng những lúc lên cơn chị lại giáng cho anh những đòn chí tử. Thậm chí, nhiều lần, khi lên cơn, chị còn bế thốc anh quẳng xuống dòng sông Hồng đang chảy cuồn cuộn.

Có một chuyện đau lòng mà cả anh và chị đều không muốn nhớ lại.

Đêm ấy, thằng Minh cứ khóc ngằn ngặt. Bực bội vì con khóc làm mất giấc ngủ, chị đã mất hết ý thức, gầm lên như con thú rồi bế cả 3 đứa con quẳng xuống sông.

Chiến đã 6 tuổi, biết bơi nên thoát chết. Bé Trường đang ngấp ngoái dưới sông thì được một người bơi ra cứu. Bé Minh, mới 2 tuổi, bị dòng nước xiết cuốn đi mất, không tìm thấy xác.

Khi ấy, họ hàng, làng xóm xuống thuyền lôi chị Dung vào trại tâm thần, song anh Thắng nhất định không cho, cứ ôm lấy chị mà khóc, rồi van xin mọi người. Anh bảo, mất con thì còn có lại được chứ mất chị thì anh mất cả gia đình.

Sau đợt ấy, chị Dung khóc ròng, nằm bẹp một chỗ và trở nên trầm lặng, ít nói. Điều lạ là chị cũng không còn những hành động bạo lực mỗi khi lên cơn nữa. Sự chăm sóc, yêu thương đến tận cùng của anh đã khiến chị hồi tỉnh dần và bệnh tâm thần hoàn toàn biến mất.

Đôi tay anh đã vươn ra từ bóng tối mênh mông mà nâng đỡ chị và đàn con lớn khôn, trưởng thành.

Mơ ước lên bờ

Tôi hỏi chị Dung: “Vì sao chị dũng cảm lấy một người mù như anh Thắng?”, chị bảo: “Chị lấy anh có lẽ vì số mệnh chị phải mang lại hạnh phúc cho anh ấy”.

Tôi chợt nhớ đến một câu truyện cổ, đại ý: Một ngày Chúa Trời hạ giới hỏi 10 cô dâu rằng: “Các con lấy chồng làm gì?”, thì 9 cô trả lời: “Để được hạnh phúc”, chỉ có một cô nói: “Để mang lại hạnh phúc cho chồng”. Chúa Trời thở dài bảo: “Chỉ có một người được hạnh phúc!”.

Với chị Dung, cuộc đời chị là bể khổ, nhưng chị đã tìm thấy những dòng sông ngầm hạnh phúc trong cái bể khổ ấy. Cuộc đời anh Thắng là một bầu trời tăm tối, nhưng anh vẫn có can đảm để tìm cho mình một con đường sáng. Hạnh phúc với anh chị thật giản dị, chỉ là được ở bên nhau và có những đứa con ngoan.

Cuộc đời này thực sự không công bằng với anh Thắng, chị Dung, nhưng anh chị lại nghĩ khác. Với anh chị, 4 đứa con là tài sản quý nhất mà ông trời dành cho. Các con anh, chị đều xinh đẹp, giỏi giang. Chiến và Trường đã học hết lớp 12 và là lao động chính của gia đình.

Cường năm nào cũng thi học sinh giỏi cấp huyện. Cô út Nhung bao năm nay đều là học sinh giỏi. Hai đứa là niềm hy vọng đổi đời của anh chị.

Rời chiếc thuyền cũ nát, ọp ẹp, có tới 6 con người cùng chung sống, tôi lạc ngay vào cuộc sống đô thị phồn hoa bên bờ sông. Không mấy ai biết rằng, dưới dòng sông Hồng mênh mang sóng nước có một chuyện tình yêu đẹp như trong cổ tích.


Quân Lê
(Theo VTC news)