Đức đang trên bờ vực thay đổi chính trị sau thất bại trong cuộc bầu cử của Olaf Scholz

Ứng cử viên hàng đầu cho chức thủ tướng hiện là Friedrich Merz. Ảnh Commons
Sau thất bại của đảng Dân chủ Xã hội của Thủ tướng Olaf Scholz trong cuộc bầu cử, nước Đức đứng trước bờ vực thay đổi chính trị. Ứng cử viên hàng đầu cho chức thủ tướng hiện là Friedrich Merz lãnh đạo Liên minh Dân chủ Thiên chúa giáo (CDU).
Tuy nhiên, con đường lên nắm quyền của ông sẽ không dễ dàng – ông phải đối mặt với các cuộc đàm phán liên minh phức tạp. Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo châu Âu đã coi ông là "thủ tướng tương lai".
Chuyển Đảng sang bên phải
Ông Merz từ lâu đã là đối thủ của bà Angela Merkel, người đã đẩy ông ra khỏi vị trí lãnh đạo quốc hội của CDU vào những năm 2000. Sau đó, ông rời bỏ chính trường để theo đuổi thế giới kinh doanh và không trở lại quốc hội cho đến năm 2022. Tuy nhiên, khi trở thành lãnh đạo đảng, ông đã theo đuổi một con đường bảo thủ, chỉ trích chủ nghĩa trung dung của bà Merkel và cho rằng điều đó đã đưa đảng cực hữu Alternative for Germany (AfD) tiến gần hơn đến quyền lực.
Kinh tế Tự do
Ông Merz ủng hộ việc cắt giảm thuế và bãi bỏ quy định kinh tế, tin rằng các biện pháp này sẽ giúp Đức vượt qua tình trạng trì trệ. Ngay từ năm 2003, ông đã đề xuất một hệ thống thuế đơn giản đến mức có thể tính toán được trên mặt sau của một chiếc đế lót ly bia. Vào năm 2024, ông hứa sẽ làm mọi thứ có thể để ngăn chặn EU đưa ra một khoản nợ chung của châu Âu.
Xã hội bảo thủ
Khi còn trẻ, ông Merz là thành viên của một phong trào thanh niên Công giáo. Ông đã bỏ phiếu chống lại quyền phá thai và đưa ra những phát biểu gây tranh cãi về cộng đồng LGBTQ+. Khi nói về thị trưởng Berlin đồng tính công khai, Klaus Wowereit, ông đã từng nói: "Tôi không quan tâm, miễn là anh ta không đến quá gần tôi".
Trong cuộc tranh luận trên truyền hình với Scholz, khi được hỏi về lời khẳng định chỉ có hai giới tính của Donald Trump, Merz trả lời: "Bạn có thể hiểu được vị trí của anh ấy". Năm 2000, ông đưa ra khái niệm Leitkultur (văn hóa chỉ đạo), phản đối chủ nghĩa đa văn hóa.
Lập trường về Nga
Vào tháng 12/2018, ông Merz đã lên tiếng bày tỏ lo ngại về đường ống Nord Stream 2. Với tư cách là lãnh đạo phe đối lập, ông đã kêu gọi Đức cung cấp cho Ukraine tên lửa hành trình Taurus, mặc dù sau đó ông tuyên bố rằng ông có thể sẽ không cho phép giao hàng như vậy nếu ông trở thành thủ tướng. Ông hứa sẽ chỉ làm như vậy nếu Nga phớt lờ lời kêu gọi của Đức về việc ngừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng dân sự của Ukraine - và chỉ khi Pháp và Anh dỡ bỏ các hạn chế về tầm bắn đối với các loại vũ khí mà họ cung cấp cho Kyiv. Với tư cách là thủ tướng, ông Merz cho biết ông sẽ tìm kiếm một "giải pháp chung của châu Âu" về những vấn đề này trong khi bày tỏ mong muốn tham gia đối thoại với giới lãnh đạo Nga.
Xuyên Đại Tây Dương, nhưng thận trọng
Từ năm 2009 đến năm 2019, ông Merz là chủ tịch của Atlantic Bridge, một tổ chức tăng cường quan hệ Mỹ-Đức. Trong khi chúc mừng ông Donald Trump về chiến thắng trong cuộc bầu cử, sau đó ông tuyên bố rằng Đức phải trở nên độc lập hơn với Mỹ, lập luận rằng ông Trump "phần lớn thờ ơ" với số phận của châu Âu.
Ủng hộ châu Âu, nhưng có sự bảo lưu
Ông Merz ủng hộ sự hợp tác chặt chẽ trong EU nhưng chỉ trích một số chính sách, đặc biệt là về nợ chung và di cư. Ông cũng tìm cách cải thiện quan hệ với Pháp và Ba Lan, vốn đã trở nên căng thẳng dưới thời Scholz.
Quan điểm của ông về đảng Alternative for Germany (AfD)
Trong khi CDU chính thức từ chối hợp tác với AfD, vào năm 2023, ông Merz đã đề xuất khả năng hợp tác với họ ở cấp địa phương. Vào năm 2025, ông đã thúc đẩy một luật nhập cư nghiêm ngặt với sự ủng hộ của AfD, gây ra sự chỉ trích dữ dội.
Bị ràng buộc bởi Chính trị Liên minh
Để thành lập chính phủ, ông Merz sẽ cần phải đàm phán với các đảng khác, khiến cho việc thực hiện chương trình nghị sự kinh tế bảo thủ của ông trở nên khó khăn. Ví dụ, đề xuất cắt giảm phúc lợi xã hội của ông phải đối mặt với sự phản đối từ các đối tác liên minh tiềm năng.
Cuộc sống cá nhân
Từ năm 1981, ông Merz đã kết hôn với bà Charlotte Merz (nhũ danh Gass, sinh năm 1961), một thẩm phán và giám đốc tòa án quận ở Arnsberg, nơi gia đình Merz sinh sống. Họ có ba người con: một trai và hai gái.
Trong những cuộc phỏng vấn cá nhân hiếm hoi, Merz đã chia sẻ tình yêu của mình dành cho nhạc cổ điển hiện đại và Beethoven. Ông mơ ước được du lịch đến Tây Tạng. Tuy nhiên, nếu trở thành thủ tướng, ông khó có thể có thời gian rảnh rỗi – Đức mong đợi ông hành động quyết đoán trước những thách thức toàn cầu.
VietBF@ Sưu tập