Theo Báo cáo Hạnh phúc Thế giới lần thứ 10 do Mạng lưới Giải pháp Phát triển Bền vững của Liên Hợp Quốc công bố vào tháng 3/2023, Phần Lan đã đánh dấu năm thứ sáu liên tiếp nước này giữ vị trí "quốc gia hạnh phúc nhất thế giới".
* Bài viết dưới đây là những chia sẻ về quan điểm của E. Elisabet Lahti, một Tiến sĩ, chuyên gia tâm lý học, và là nhà nghiên cứu tiên phong về thuật ngữ "Sisu".
Sinh ra và lớn lên ở Phần Lan, cô có bằng Thạc sĩ về tâm lý học xã hội và tâm lý học tích cực, đồng thời là tác giả của cuôn sách "Sức mạnh nhẹ nhàng: Cuộc cách mạng trong cách chúng ta suy nghĩ, lãnh đạo và thành công bằng nghệ thuật nhẹ nhàng của Sisu".
"Sisu" là một khái niệm và quan điểm sống đã được thâm nhập vào văn hóa Phần Lan trong hơn 500 năm qua.
Đây vốn dĩ là lối tư duy chủ động hướng tới hành động quyết đoán. Thực tế, tinh thần Sisu chỉ thực sự trỗi dậy khi chúng ta cảm thấy nguồn sức mạnh nội tại trở nên cạn kiệt. Nói cách khác, trong khoảnh khắc phải đương đầu với nghịch cảnh khiến chúng ta nản lòng, Sisu sẽ thức tỉnh và truyền thêm dũng khí giúp bạn tiếp tục tiến bước.
Người dân Phần Lan đã luôn vận dụng triết lý sống Sisu trong mọi hoàn cảnh, từ những cuộc đấu tranh gian lao tưởng chừng không thể thắng lợi cho đến việc chinh phục khí hậu khắc nghiệt để làm chủ thiên nhiên.
Khác với các chiến tích huy hoàng hay có sức vang dội theo năm tháng thể hiện qua hành động liều lĩnh hay chủ nghĩa anh hùng cực đoan, những thành quả của tinh thần Sisu luôn diễn ra một cách nhẫn nại, thầm lặng và bền lâu.
Hệ thống giáo dục, chăm sóc sức khỏe cộng đồng của Phần Lan luôn thuộc hàng tốt nhất thế giới.
Trong cuốn sách Sisu: The Finnish Art of Courage (Sisu: Vượt Qua Tất Cả - Nghệ Thuật Sống Của Người Phần Lan), tác giả Joanna Nylund đã nhấn mạnh, Sisu là nét tính cách tốt đẹp mang tính phổ quát. Chỉ là từ lâu, người Phần Lan đã định nghĩa và gọi tên nó mà thôi.
Nói theo một cách dễ hiểu, Sisu không phải là nguồn thể lực giúp bạn chạy một mạch lên đỉnh núi mà là sức mạnh giúp bạn có thể đặt bước chân này nối tiếp bước chân kia trong chặng hành trình định sẵn.
Do đó, bất kỳ ai trên thế giới cũng có thể học hỏi và rèn luyện tinh thần Sisu để nâng cao chất lượng cuộc sống. Rất có thể, Sisu đã luôn hiện hữu trong chính con người bạn, là biểu tượng của ý chí sắt đá và trái tim kiên định.
Trong 6 năm liên tiếp, Phần Lan được xếp hạng số 1 là quốc gia hạnh phúc nhất thế giới. Đã trải qua gần như hơn nửa cuộc đời ở đây, tôi tin rằng Sisu đóng một vai trò quan trọng đối với sức khỏe, khả năng duy trì tư duy tích cực và sức kiên cường đối với tôi.
Là một chuyên gia tâm lý, tôi đã cống hiến sự nghiệp của mình để dạy mọi người cách kết hợp Sisu vào cuộc sống của họ. Đây là lời khuyên tốt nhất của tôi:
1. Hòa mình vào thiên nhiên và dành nhiều thời gian cho bản thân
Tôi đã từng nghĩ rằng để thành công, tôi phải thường xuyên thử thách và làm khó bản thân mình.
Nhưng nếu bạn đi bao xa đi chăng nữa cũng có giới hạn nếu bạn không cân bằng giữa sự cứng rắn với lòng trắc ẩn.
Tôi đã bị thương một lần trong thời gian tập luyện. Tôi đã chạy 30 dặm/ngày trong 12 ngày liên tiếp. Điều này khiến tôi liên tục phải tự hỏi bản thân rằng nên từ bỏ hay thúc đẩy bản thân hơn nữa.
Nhưng tôi quyết định lựa chọn thứ ba: Tôi để cơ thể mình tự chữa lành.
Ngay cả khi tôi giảm tốc độ, tôi vẫn có thể đạt được mục tiêu 1.500 dặm bằng cách kết hợp đạp xe vào chuyến đi của mình. Vì không còn cố gắng đáp ứng tốc độ chóng mặt nữa, tôi đã dành nhiều thời gian hơn để đánh giá và chiêm ngưỡng vẻ đẹp của cảnh quan xung quanh mình trong chuyến thám hiểm của mình.
Ở Phần Lan, đi bộ và đi bộ đường dài trong tự nhiên là một phần cốt lõi trong văn hóa của chúng tôi. Nó giúp bạn tìm thấy sự bình yên bên trong tâm hồn và cảm giác hạnh phúc trong những thời điểm khó khăn.
Nếu trót "phải lòng" Sisu, chúng ta hoàn toàn có thể vận dụng triết lý sống thú vị này bằng cách thong thả tản bộ dưới bầu trời trong xanh lộng gió, tận hưởng không khí buổi sáng trong lành và lắng nghe chim chóc ríu rít hót vang. Thêm vào đó, bạn nên di chuyển bàn làm việc đến gần cửa sổ để tận dụng tối đa ánh sáng tự nhiên.
2. Giúp tăng khả năng chữa lành thông qua quá trình trải nghiệm
Trước khi bắt đầu chạy, tôi đã tập luyện gần như mỗi ngày trong vòng hai năm liên tiếp. Tôi đã lấy đôi dây giày chạy của mình ngay cả khi tôi không muốn. Tôi luôn chủ động tập luyện bất kể trời mưa hay nắng.
Việc luyện tập và chuẩn bị giúp việc khai thác Sisu bên trong của bạn dễ dàng hơn. Các nghiên cứu cho thấy cơ thể có những nguồn dự trữ ẩn mà cơ thể sẽ sử dụng một cách tự nhiên khi ta cần chúng nhất.
Vì vậy, khi càng thử thách bản thân, bạn càng có thêm nhiều thói quen và thời gian góp phần tích lũy khả năng phục hồi của của bạn.
Tập trung vào hơi thở để làm dịu hệ thống thần kinh là chiến lược của tôi nhằm giúp cải thiện việc chạy của tôi. Theo thời gian, tôi đã từ một người mới bắt đầu đến người có khả năng chạy tốc độ từ 10 đến 15 dặm một ngày.
3. Tìm một sở thích nằm ngoài khả năng của bạn
Theo nghiên cứu của nhà tâm lý học Angela Duckworth, bạn có thể trải nghiệm nhiều điều mới lạ hơn nữa khi bản thân hướng tới điều gì đó đóng góp cho thế giới bên ngoài.
Để thu thập dữ liệu trực tiếp về Sisu cho nghiên cứu tiến sĩ của mình, tôi đã hoàn thành chuyến thám hiểm chạy bộ dài 1.500 dặm khắp New Zealand. Tôi dành riêng cuộc chạy của mình để nâng cao nhận thức về quan điểm bạo lực gia đình trong bài luận văn của mình
Mỗi khi tôi bắt đầu cảm thấy mệt mỏi hoặc sắp bỏ cuộc, việc chuyển sang mục đích lớn hơn đó đã giúp tôi tiến lên phía trước.
Khi bạn đón nhận một thử thách mới hoặc cần sức mạnh để tiếp tục, hãy tìm một mục đích lớn hơn để kết nối.
Đó có thể là gia đình hoặc bạn bè của bạn, hoặc ai đó sẽ truyền cảm hứng cho bạn, hoặc một lý do gần gũi với điều mà bạn đang mong muốn nhất.
4. Hài lòng với sự cô đơn
Tạo ra khoảng thời gian một mình tận hưởng cuộc sống là một phần tất yếu của triết lý sống Sisu. Các nghi thức tắm hơi truyền thống giúp người Phần Lan là một trong những đặc điểm kết nối cũng như chữa lành cơ thể và tâm hồn.
Vì vậy, bạn cũng có thể áp dụng điều này bằng cách thoải mái thư giãn trong bồn tắm ấm áp bên vài ngọn nến lấp lánh vào những ngày rảnh rỗi.
VietBF@ Sưu tập
