Lời Phật dạy chúng con luôn ghi nhớ.
Nhất quyết bạn phải tráng xa ba thứ độc hại này.
Đức Phật khuyên: “Hăy từ bỏ nóng giận th́ phiền năo sẽ không đến với các ngươi.”
Đời người có 3 thứ độc nhất quyết phải loại trừ, nếu không cả đời khó ḷng sống b́nh yên\Thế mà, người đời chẳng những không sợ tam độc, lại c̣n nuôi dưỡng chứa chấp bảo vệ, khiến nó càng ngày càng tăng trưởng. Do đó, người đời luôn luôn sống trong mâu thuẫn, một mặt cầu mong được an ổn vui tươi, một mặt nuôi dưỡng tam độc là động cơ bất an và đau khổ.
Có khác ǵ, người kia muốn gia đ́nh được b́nh an, mà nuôi kẻ giặc trong nhà. Thế th́ sự b́nh an chẳng những không có, mà đau khổ tan hoại sẽ đến nay mai. Người học đạo chúng ta phải sáng suốt nhận diện đúng mặt thật kẻ phá hoại, tiêu diệt chúng th́ sự an vui sẽ đến với chúng ta. Tam độc là nguồn đau khổ của chúng sanh, là cội rễ bất an của nhân loại, chúng ta phải hiểu nó và cố gắng trừ nó.
H̀NH TƯỚNG TAM ĐỘC
Tam độc là ba thứ ác độc mang đau khổ đến cho con người, phá hoại mọi hạnh phúc an vui của con người. Theo thứ tự thông thường của nó là Tham, Sân, Si; song đặt đúng trật tự từ gốc ra ngọn phải nói Si, Tham, Sân.
Đời người cần tránh xa 3 điều này
Một là Si:
“Si” là si mê, vô minh, ngu tối. Người vô minh không sáng suốt, không suy xét hiểu biết đúng lẽ phải, đúng sự thật để phán đoán việc hay dở, tốt xấu, lợi hại v.v… nên mới làm những điều nhiễm ô tội lỗi, có hại cho ḿnh và người. Si, vô minh theo thế tục gọi là “dại” hay “ngu”. Vô minh che lấp tâm trí, làm cho con người không c̣n nh́n thấy được những chất bợn nhơ đang gậm nhấm từ bên trong con người khiến các thói hư tật xấu ấy sẽ tăng dần và cuối cùng đưa con người vào con đường tội lỗi triền miên.
Đức Phật dạy rằng vô minh là điều ô trược tệ hại nhất, hăy dứt bỏ vô minh để trở thành người trong sạch.Thường thời không sợ “tham” và “sân” nổi lên, mà chỉ sợ ḿnh tự giác ngộ chậm, chỉ sợ ḿnh si mê, vô minh mà thôi. Nếu “tham” và “sân” nổi lên, mà ta sáng suốt phán đoán kịp thời, không có si mê, th́ tham sân kia cũng chẳng làm ǵ được. Người học Phật phải dẹp trừ ḷng si mê của ḿnh, lúc nào cũng phải sáng suốt đối với tất cả mọi việc, phải tu tâm để đạt được “vô si”. Vô si là không mờ ám, không si mê.
Hai là Tham:
“Tham” là tham lam. Ham muốn thái quá. Đắm say, thích thú muốn có nhiều những thứ ḿnh ưa thích như tiền tài, sắc đẹp, danh vọng v.v… Ḷng ham đó chẳng hề biết chán, càng được thời càng ham. Tham cho ḿnh, rồi tham cho cả bà con quyến thuộc, quốc gia, xă hội của ḿnh. Cũng v́ ḷng tham, mà nhân loại tranh giành giết hại lẫn nhau. Kẻ tham hay ghen ghét những người thành tựu.Nếu có tâm tham thời phải “tu tâm” ngay, phải tập tính “thiểu dục tri túc”. Thiểu dục là muốn ít, tri túc là biết đủ. Người thiểu dục, tri túc th́ có một đời sống giản dị, thanh cao và an toàn v́ biết đủ với những thứ ḿnh đă có. Bỏ dần ḷng tham đi để đạt tới được “vô tham”.
Vô tham là không tham lam.Ở đời, có năm món dục lạc, mà người ta thường ham muốn nhất là: tiền tài, sắc đẹp, danh vọng, ăn uống, ngủ nghỉ. “Ngũ trần dục lạc” ấy, thật ra, vui ít mà khổ nhiều. Tham tiền thời phải đày đọa thân sống, đôi khi c̣n dùng những phương tiện bất chính để chiếm đoạt và khi mất th́ lại đau khổ. Đối với sắc đẹp nên quán thân là bất tịnh, tham sắc th́ nhiều khi lại lao vào những mưu chước tồi tệ để thỏa ḷng dục vọng.
Tham danh vọng, quyền tước th́ phải vào ḷn ra cúi, lao tâm khổ trí. Tham ăn uống cao lương mỹ vị th́ bị nhiều bệnh khó trị, thân thể mệt nhọc, mạng sống không thọ. Tham ngủ nghỉ th́ trí năo hóa đần độn. Ngũ trần dục lạc đó chính là những nguyên nhân ràng buộc kiếp người vào ṿng sinh tử, luân hồi, sa đọa.
Ba là Sân
“Sân” là cơn giận, ḷng giận dữ, nóng nảy, thù hận khi không vừa ḷng, không được thỏa thích như ư muốn. Bất b́nh v́ bị xúc phạm, nhân đó làm những chuyện sai trái. Sau cơn giận thời giữ lại ḷng oán ghét t́m dịp mà trả thù.Sở dĩ sân sinh khởi là do ḷng yêu thích “cái ta” hay thích “cái của ta”. Nếu người ta mắng nhiếc, chê bai kẻ nào khác thời ta không thấy giận, nhưng nếu ai chửi bới hoặc khiển trách ta hay người thân của ta, hoặc làm tổn hại tài sản của ta lập tức ta cảm thấy khó chịu ngay.
Khi khó chịu tăng dần thời sẽ trở thành nóng giận. Nhưng nên nhớ rằng trên đời này không ai tránh khỏi bị khiển trách, bị chê bai, khó tránh khỏi miệng thế gian.Nhưng v́ bị chê bai mà nổi sân thời tai hại vô cùng v́ lúc nóng giận th́ con người không c̣n đủ b́nh tĩnh để tự kiểm soát hành vi và ngôn ngữ của ḿnh. Kinh Hoa Nghiêm có nói: “Một niệm ḷng sân hận nổi lên, th́ trăm ngàn cửa nghiệp chướng đều mở ra.”
Và: “Một đốm lửa sân, có thể đốt hết muôn mẫu rừng công đức.” Đức Phật khuyên: “Hăy từ bỏ nóng giận th́ phiền năo sẽ không đến với các ngươi.”
Vietbf @ sưu tầm.