Bài học 'ḷng tham và nỗi sợ' trong quan hệ với Trung Quốc của Úc rất đắt giá. Chính v́ vậy Anh không dám để Trung Quốc xây dựng nhà máy điện hạt nhân. Trung Quôc sđang nổi đóa v́ việc này.
Ông Tony Abbott (trái) đă nói thẳng với bà Angela Merkel về 'ḷng tham và nỗi sợ' trước Trung Quốc. Ảnh ANDREW TAYLOR G20 AUSTRALIA
Được biết tân Thủ tướng Anh, bà Theresa May, khi c̣n làm Bộ trưởng Nội vụ, từng bày tỏ ư kiến quan ngại về vấn đề an ninh khi Bộ trưởng Tài chính Anh George Osborne hồi năm 2015 mời Trung Quốc tham gia dự án Hinkley Point C.
An ninh và an toàn nguyên tử
Cố vấn cho bà May, ông Nick Timothy, người nay là Chánh văn pḥng Phủ Thủ tướng, đă lên tiếng trước chuyến thăm Anh của ông Tập Cận B́nh (10/2015), chất vấn chuyện để Trung Quốc đặt chân vào ngành điện nguyên tử Anh.
Theo bà Carrie Gracie trong bài viết hôm 31/07, th́ "mới tháng 10 năm ngoái, khi Thủ tướng David Cameron và Bộ trưởng Tài chính George Osborne chuẩn bị công bố hợp đồng Hinkley nhân chuyến thăm cấp nhà nước của Chủ tịch Trung Quốc, ông Tập Cận B́nh, ông Timothy đă lên tiếng phê phán mạnh thoả thuận này,"
Ông Timothy viết trên trang Conservativehome:
"Khi ông Tập đến London, hai chính phủ sẽ kư các thỏa thuận cho những tập đoàn nhà nước Trung Quốc cổ phần trong các nhà máy điện nguyên tử Anh, ở Hinkley Point, vùng Somerset và ở Sizewell, vùng Suffolk. Người ta tin rằng những thoả thuận này sẽ cho phép người Trung Quốc thiết kế và xây dựng cả ḷ phản ứng nguyên tử thứ ba tại Bradwell ở Essex.
"Các chuyên gia an ninh, mà ta hiểu là ở trong các cơ quan chính phủ cũng như bên ngoài, đang lo ngại rằng người Trung Quốc sẽ dùng vai tṛ của họ để gắn các điểm yếu vào hệ thống computer cho phép họ sau này có thể đóng sập cả nguồn sản xuất năng lượng Anh tùy theo ư thích.
"Những ai vốn nghĩ khả năng đó khó xảy ra th́ nên biết tập đoàn năng lượng hạt nhân Trung Quốc (Chinese National Nuclear Corporation), một trong số các công ty liên quan đến các kế hoạch xây cất tại Anh, nói rơ trên trang web của họ rằng họ không chỉ có trách nhiệm 'tăng giá trị của tài sản quốc gia và phát triển xă hội', mà c̣n 'tăng cường quốc pḥng'.
"Cơ quan phản gián MI5 tin rằng t́nh báo Trung Quốc tiếp tục hoạt động chống lại quyền lợi Anh Quốc ở trong và ngoài nước."
Bà Carrie Gracie cũng so sánh thái độ quá 'cởi mở' của chính phủ tiền nhiệm tại Anh với cách tiếp cận Trung Quốc cẩn trọng hơn của Đức.
Với Thủ tướng Anh vừa lên nhậm chức, bà Theresa May, câu hỏi là các lănh đạo quốc tế khác "xử lư khó khăn ra sao" trong quan hệ với Trung Quốc.
V́ không có tầm vóc và vị thế như Hoa Kỳ, ví dụ gần hơn cho Anh học tập là các nước ngay gần.
Ví dụ như Thủ tướng Angela Merkel có các chuyến thăm Trung Quốc để giành hợp đồng lớn cho các tập đoàn Đức.
Tại Trung Quốc, bà Merkel vẫn đọc diễn văn công khai nhắn đến nhân quyền và nhà nước pháp quyền.
"Thủ tướng Đức Angela Merkel vừa đạt được việc có quan hệ gần gũi, nhiều lợi ích kinh tế với Bắc Kinh và cùng lúc lên tiếng mạnh lẽ hơn để bảo vệ quyền lợi của Đức, và cũng mạch lạc hơn khi đề cập đến các đ̣i hỏi chủ quyền của Trung Quốc, việc Trung Quốc đàn áp nhân quyền và tự do ngôn luận."
"C̣n với hai ông Cameron và Osborne, lănh đạo Trung Quốc như đă quen rằng đối tác Anh luôn giữ kín khác biệt hai bên ở hậu trường, dù đó là chuyện Trung Quốc bán phá giá thép, chuyện Hong Kong, chuyện giam cầm các luật sư hay chuyện Biển Đông"
'Tham lam và sợ hăi'
Nhà báo BBC cũng nhắc lại vấn đề lớn hơn trong quan hệ với Trung Quốc mà các nước Phương Tây và Úc phải giải quyết.
Nhắc lại cuộc nói chuyện giữa Angela Merkel và Thủ tướng Úc khi đó, ông Tony Abbott hồi 2015, quan hệ với Trung Quốc được lănh đạo Úc mô tả là "do ḷng tham và nỗi sợ điều khiển".
Bà Merkel hỏi ông Abbott "chính sách Trung Hoa của Úc vận hành theo tiêu chí ǵ?", và đă nhận được câu trả lời hết sức thẳng thắn như vậy.
Một mặt, Úc cần thị trường Trung Quốc, cần đầu tư Trung Quốc (ḷng tham - greed), để có tăng trưởng kinh tế, cân bằng ngân sách.
Mặt khác, Úc cũng có nỗi sợ (fear) trước các thách thức an ninh từ Trung Quốc, theo Bộ Ngoại giao, cơ quan t́nh báo Úc nói với ông Abbott.
Công an Trung Quốc sang cả Úc để "săn cáo", tức là bắt mang về những người đào tẩu bị chính quyền truy nă.
Thái độ hung hăng của Trung Quốc trên các tuyến hàng hải ở Biển Nam Trung Hoa, nơi Trung Quốc xây các đảo nhân tạo để đ̣i chủ quyền lănh hải, cũng làm Úc lo ngại.
Nhưng theo nhà báo BBC, vấn đề nói chung không chỉ của Úc là các nước làm ăn với Bắc Kinh sẽ phải nghiêng về bên 'ḷng tham', hay 'nỗi sợ' nhiều hơn, hoặc tùy lúc nào, đối với Trung Quốc.
Được biết chính phủ của bà Theresa May cho hay họ sẽ đánh giá mọi góc độ trong dự án đầu tư của Trung Quốc vào nhà máy điện nguyên tử thông qua một đối tác Pháp và ra kết luận đầu mùa thu năm nay.
Vietbfbf @ sưu tầm.