Business Insider cho rằng, sau phán quyết của PCA, Bắc Kinh vẫn sẽ tiếp tục làm việc họ muốn tại Biển Đông. Căng thẳng sẽ khó tránh khỏi.
Phán quyết của PCA đă tuyên bố bác bỏ "đường chín đoạn" của Trung Quốc và rằng nước này không có cơ sở nào để đ̣i "quyền lịch sử" đối với các nguồn tài nguyên tại vùng biển nằm trong đường 9 đoạn (Đường lưỡi ḅ) phi lư nước này đơn phương công bố.
Phán quyết cũng nhấn mạnh Đường lưỡi ḅ do Trung Quốc tự vẽ ra không phù hợp với Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển; Trung Quốc đă can thiệp vào quyền đánh bắt cá của ngư dân Philippines, đặc biệt là ở băi cạn Scarborough; Trung Quốc gây thiệt hại đến hệ sinh thái quần đảo Trường Sa bằng các hoạt động như khai thác quá mức, xây đảo nhân tạo và các hành động của nước này làm gia tăng khả năng xảy ra xung đột trong khu vực.
PCA ngày 12.7 đă bác bỏ yêu sách chủ quyền Biển Đông dựa trên bản đồ Đường lưỡi ḅ phi lư của Trung Quốc.
Giới chuyên gia phân tích nhận định, phán quyết của PCA đánh dấu chiến thắng của Philippines đối với vụ kiện Đường lưỡi ḅ mà nước này kiên tri theo đuổi trong hơn 3 năm qua (kể từ tháng 1.2013). Trong một tuyên bố chính thức, Manila đă hoan nghênh phán quyết của PCA đồng thời gọi đây là quyết định cột mốc.
Trong khi đó, về phần ḿnh, Bắc Kinh vẫn kiên quyết nhấn mạnh sẽ không bị ràng buộc bởi bất cứ phán quyết nào. Hăng thông tấn Tân Hoa xă của Trung Quốc cùng ngày (12.7) ngay lập tức giật tít gọi phán quyết của PCA là "hồ đồ", vô căn cứ.
Tân Hoa xă c̣n dẫn lời Chủ tịch Tập Cận B́nh cho biết, Trung Quốc sẽ không chấp nhận bất cứ đề xuất hay hành động nào dựa trên phán quyết hôm 12.7 của Ṭa trọng tài về tranh chấp Biển Đông.
"Chủ tịch Tập tuyên bố, các đảo ở Biển Đông là lănh thổ của Trung Quốc từ thời cổ đại. Chủ quyền lănh thổ và lợi ích hàng hải của Trung Quốc ở Biển Đông, trong bất cứ hoàn cảnh nào, cũng đều không bị ảnh hưởng bởi phán quyết", theo Tân Hoa xă. Theo Business Insider, Bắc Kinh đă phát đi thông điệp rơ ràng rằng, nước này sẽ tiếp tục làm bất cứ điều ǵ họ muốn trên các vùng nước và các đảo không người ở trên Biển Đông - bao gồm những nơi đă bị nước này quân sự hóa trong nhiều năm qua.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh. Ảnh: Reuters.
Trung Quốc đă tiến hành nhiều hoạt động cải tạo, bồi đắp phi pháp biến một số băi đá ngầm thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam trở thành những ḥn đảo nhân tạo có khả năng sử dụng cho các mục đích quân sự. Ước tính, kể từ năm 2014, nước này đă cải tạo và xây dựng phi pháp ít nhất 7 đá thuộc quần đảo Trường Sa. Ngoài ra, sau khi PCA đưa ra phán quyết Biển Đông, mạng xă hội Trung Quốc cũng dậy sóng.
Trên Weibo, trang mạng xă hội lớn nhất Trung Quốc, nơi phán quyết Biển Đông là chủ đề tranh luật nóng hàng đầu với từ khóa #SouthChinaSeaArbitr ation, nhiều người dùng sử dụng những từ ngữ kích động để bác bỏ quyết định của PCA.
Thành viên Weibo Li Dacan viết: "Phán quyết vô giá trị, chỉ như mớ giấy lộn. Lănh thổ của chúng tôi th́ tại sao chúng tôi phải để cho người khác quyết định cái ǵ thuộc về chúng tôi".
Tương tự, một thành viên khác là Genie tuyên bố: "Đó là lănh thổ của chúng tôi".
Trong khi đó, nhiều cư dân mạng Trung Quốc cũng đổi ảnh đại diện, thay bằng bản đồ Đường lưỡi ḅ phi pháp.
Theo Business Insider, phản ứng cứng rắn đă được dự báo trước từ Trung Quốc đang khiến Tổng thống Philiipines Rodrigo Duterte đứng trước một t́nh huống đầy thách thức và nguy hiểm không lâu sau khi nhậm chức.
Tổng thống Philiipines Rodrigo Duterte.
Ông Rodrigo Duterte nổi tiếng là người có khuynh hướng dân tộc với những tuyên bố cứng rắn, mạnh mẽ và quyết liệt chống lại từ tội phạm buôn bán ma túy cho tới các nhà báo.
Về vấn đề Biển Đông, phản ứng của Tổng thống Philippines bị xem là thất thường và nguy hiểm. Ông Duterte từng hùng hồn tuyên bố, ông sẽ tới quần đảo Trường Sa và cắm cờ Philippines ở đây đồng thời khẳng định Manila sẽ không bao giờ từ bỏ tuyên bố chủ quyền của nước này tại Biển Đông.
Tuy nhiên, ông Duterte đồng thời cũng bày tỏ mong muốn hợp tác với Trung Quốc và sẵn sàng đàm phán với nước này về vấn đề tranh chấp lănh thổ trong khu vực.
Sau phán quyết của PCA ngày 12.7, giới chuyên gia nhận định, một chiến thắng pháp lư có lợi có lợi cho Philippines có thể trở thành con bài mặc cả của nước này trong các cuộc đàm phán với Trung Quốc trong tương lai.
Tuy nhiên, giới quan sát cũng nhận định, Bắc Kinh chắc chắn sẽ không chịu mất mặt, do đó, Biển Đông khó ḷng lặng sóng sau phán quyết ngày 12.7 của PCA và căng thẳng tại vùng biển này có nguy cơ diễn biến khó lường.
VietBF© Sưu tập