Vietbf.com - Hiến pháp Mỹ cho phép người dân có quyền giữ và mang vũ khí, điều đó đang gây ra những hệ lụy khôn lường cho nước này. Văn hóa súng đạn đă ăn sâu vào tiềm thức người Mỹ. Mặc dù nhiều người đă lên tiếng phản đối Luật vũ khí quốc gia nhưng 60% người dân nước này vẫn muốn bảo lưu luật. Người dân Mỹ sẽ c̣n phải chịu nhiều bi kịch từ các vụ xả súng chừng nào họ c̣n có thói quen sở hữu nó cũng như sự cho phép của luật pháp.
Tội phạm từ cướp của đến giết người bằng súng thường xuyên xảy ra.
San Jose trước đây được biết đến là một trong những thành phố lớn an toàn nhất nước Mỹ, với một triệu cư dân, nhưng chừng một thập niên trước danh hiệu này đă mất khi số vụ giết người lên đến 40 trong một năm, đa số nạn nhân là bị bắn chết.
.jpg)
Hội Súng trường Quốc gia - NRA có thế lực lớn
Con số này nay đă giảm. Theo ghi nhận của báo San Jose Mercury News, từ đầu năm đă có 27 vụ giết người, trong đó 18 vụ bằng súng.
Số liệu về án mạng ở San Jose vẫn thấp hơn so với San Francisco, với dân số gần một triệu mà số vụ giết người trong năm nay là 46, trong đó 35 vụ bằng súng. Con số này cũng đă giảm so với một thập niên trước đây, khi mỗi năm có gần 100 án mạng. Thời điểm San Francisco có số người bị giết cao nhất là năm 1993 với 129 tử vong.
Thành phố Oakland bên cạnh, dân số khoảng nửa triệu nhưng năm nào cũng có trên 100 án mạng, hầu hết cũng do súng đạn gây nên.
.jpg)
Lực lượng vũ trang tận răng vào truy bắt nghi phạm vụ bắn súng ở San
.jpg)
Ở Mỹ có 33,000 người chết v́ súng mỗi năm, một phần ba do bị ai đó có súng chủ mưu giết hại, c̣n lại là những vụ tự tử bằng súng hay chết do bất cẩn với súng.
Vấn đề súng đạn gây ra chết người đă là một vấn nạn ở Hoa Kỳ, chỉ được nhắc đến và ồn ào quan tâm nhất thời rồi lại lắng xuống mà không có giải pháp v́ việc người dân được phép có súng vẫn c̣n là đề tài gây nhiều tranh căi.
Những vụ nă súng giết người hàng loạt đă xảy ra ở Mỹ khá nhiều trong ṿng ba chục năm qua.
- Năm 1984 một người đàn ông xả súng giết chết 21 người trong tiệm McDonald ở San Diego, California.
- Năm 1993 một thương gia bực tức v́ doanh vụ không thành đă bắn chết 8 người trong một cao ốc giữa trung tâm tài chánh ở San Francisco.
- Năm 1999 có nổ súng tại trường học ở Littleton tiểu bang Colorado gây tử thương cho 12 học sinh và thày cô.
- Năm 2007 một sinh viên gốc Á tức giận v́ bị coi thường đă đem súng vào trường Virginia Tech University bắn chết 32 người.
- Năm 2012 một thanh niên mắc bệnh tâm thần nổ súng vào trường tiểu học Sandy Hook tiểu bang Connecticut khiến 26 người chết, trong đó có 20 em học sinh. Cùng năm có nổ súng vào một rạp chiếu phim ở Colorado giết chết 12 người.
- Hè vừa qua, một người nổ súng trong thánh đường ở tiểu bang South Carolina khiến 9 người thiệt mạng. Đến tháng Mười có vụ nổ súng ở một trường cao đẳng tiểu bang Orgeon khiến 10 người chết.
- Mới đây nhất, hôm 2/12 có hai kẻ t́nh nghi là khủng bố đă nă súng vào người tham dự một buổi liên hoan của một cơ quan chính phủ ở San Bernadino, California khiến 14 người chết.
Tuy có nhiều vụ giết người hàng loạt bằng súng nhưng việc hạn chế sử dụng súng đạn là một đề tài gây tranh căi trong dư luận Mỹ.
Ở cấp liên bang, Quốc hội Hoa Kỳ đă không thể đưa ra những luật ngăn cấm hay giới hạn việc dùng súng.
Sau vụ nổ súng ở cao ốc 101 California Street, San Francisco năm 1993 khiến 8 người chết, năm 1994 đă có luật liên bang cấm không cho sản xuất thêm hay sở hữu những loại vũ khí tấn công, súng trường bán tự động và các loại súng có băng đạn hơn 10 viên. Nhưng luật này chỉ có hiệu lực trong ṿng 10 năm.
Tự do có súng là quyền' thiêng liêng'
.jpg)
.jpg)
Em gái 9 tuổi lỡ tay giết chết huấn luyện viên trường bắn ở Arizona bằng súng tiểu liên
Năm 2004 đă có những đề nghị và vận động kéo dài thời gian hiệu lực của luật này nhưng không đạt kết quả.
Quyền tự do có súng, như ghi trong Tu chính án Số 2, là một đề tài luôn gây tranh căi tại Hoa Kỳ, cũng như quyền tự do ngôn luận và biểu đạt trong Tu chính án Số 1.
Những người ủng hộ quyền có súng cho đó là quyền hiến định, không ai có thể giới hạn hay ngăn cấm. Người dân cần súng để tự bảo vệ khi có kẻ gian xâm nhập nơi sinh sống, đặc biệt ở những vùng xa xôi hẻo lánh. Người dân cũng cần súng để pḥng vệ khi bị nhân viên nhà nước tấn công.
Lập luận phản bác lại cho rằng súng đạn đă giết chết quá nhiều người ở Mỹ mà không có biện pháp nào để giảm số tử vong.
Hiện nay việc kiểm soát súng là do các tiểu bang tự quyết định. California là nơi có những luật kiểm soát việc mua bán và sử dụng súng đạn khắc khe nhất. Một người muốn mua súng ở California phải qua điều tra lư lịch để xem có tiền án h́nh sự hay không, sau đó phải chờ 10 ngày mới được mua.
Tuy luật ở California có khó khăn nhưng trong 11 tháng vừa qua đă có hơn 1 triệu 500 ngh́n người làm đơn xin mua súng để được cơ quan liên bang điều tra lư lịch. Con số này đă cao hơn tổng số người muốn mua súng của năm ngoái.
Nói chung ở Mỹ không có luật liên bang về việc mua súng đạn mà khó dễ tùy từng tiểu bang. Ở các bang Arizona, Georgia và Kentucky tương đối dễ. Khó nhất là California, Connecticut và New York.
Có tiểu bang chỉ cần đưa căn cước, không bị điều tra lư lịch.
Có nơi không bán súng cho những ai có hồ sơ bạo hành trong gia đ́nh, những người mắc bệnh tâm thần.
Có nơi buộc người có súng phải đăng kư, giữ ở một nơi an toàn không để trẻ em dễ dàng t́m thấy đem ra chơi nghịch và khi mất súng phải khai báo.
Dù có luật tiểu bang hay địa phương nhằm kiểm soát việc sử dụng súng đạn nhưng số tử vong v́ súng đạn ở Mỹ, tuy đă giảm trong hai thập niên qua nhưng vẫn ở mức quá cao nên luôn có những vận động hành lang để chính quyền liên bang ban hành luật giới hạn việc sử dụng vũ khí.
.jpg)
Súng AR-15 bán thoải mái trong một cửa hàng thể thao ở Illinois
Nhưng khi những dự luật được đưa ra quốc hội, hai chính đảng thường có những quan điểm trái nghịch.
.jpg)
Biểu t́nh phản đối Hội NRA
Dân cử Đảng Dân chủ thường ủng hộ, c̣n Đảng Cộng ḥa phản đối.
Hiệp hội những người chơi súng, National Rifle Association tức NRA, với 4 triệu thành viên và có khả năng vận động hành lang mạnh tại quốc hội. Trong khi phía muốn kiểm soát súng đạn có những tổ chức như Mayors Against Gun Violence và Independence USA.
Theo một số liệu từ University of Chicago, hiện nay có 270 triệu khẩu súng các loại ở Mỹ.
Tính b́nh quân cứ 1000 dân th́ có đến 900 khẩu súng, đứng đầu thế giới về tỉ lệ súng và dân số. Hiện nay một phần ba gia đ́nh Mỹ có súng trong nhà.
Qua bao thập niên vấn đề súng đạn ở Mỹ luôn như một củ khoai nóng (hot potato), nói theo thuật ngữ chính trị, và không ai muốn chạm tay vào.
Đó là một nghịch lư trong xă hội Mỹ.
V́ nếu có một chứng bệnh nào gây ra số tử vong cao như số người chết v́ súng đạn th́ mọi nỗ lực từ liên bang đến địa phương đă được dồn ngay vào để ngăn chặn số người chết v́ bệnh lạ.
.jpg)
.jpg)
C̣n chết v́ súng đạn hàng ngày thực ra ít được chú ư đến.
Sau vụ bắn giết ở San Bernadino hai tuần trước, hôm 5/12 nhật báo New York Times đă đăng bài xă luận trên trang nhất - một việc mà báo này chưa từng làm trong 95 năm qua - đ̣i hỏi chính quyền liên bang có biện pháp cấm các loại vũ khí liên thanh để ngăn chặn chết chóc và bạo động do bởi súng đạn.
Sự kiện này cho thấy mức nghiêm trọng của vấn đề do súng đạn gây ra trong xă hội Hoa Kỳ.
Mấy tuần trước Tối cao Pháp viện cũng đă từ chối thụ lư một vụ án yêu cầu toà tối cao hủy bỏ luật của một thành phố ở ngoại ô Chicago cấm không cho người dân địa phương mua bán, làm chủ những loại vũ khí bán tự động hay có băng đạn nhiều hơn 10 viên.
Với nhiều vụ bắn giết hàng loạt trong những năm qua, hy vọng nay là thời điểm cho nước Mỹ có những luật kiểm soát súng đạn chặt chẽ hơn.
Bùi Văn Phú
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
