Vietbf.com - Ông Putin bắt đầu khởi xướng chiến dịch can thiệp quân sự vào Syria, th́ nước Nga dàu tiên bị Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ chiến đấu cơ SU-24 của họ vừa qua, nay Nga lại bị một thế lực khác chống lại họ tại Trung Đông. Vậy th́ thế lực đó là ai và v́ sao chống Nga?, và tham khảo bài báo dưới đây nói về thế lực nào chống ông Putin.
"[Israel] đă có lúc tiến hành các đợt không kích tại Syria để tránh nước này trở thành một mối đe dọa chống lại chúng tôi... cũng như để chặn đứng việc vận chuyển vũ khí sát thương từ Syria tới Lebanon" - Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu phát biểu hôm 1/12 tại Acre.
Theo đánh giá của tạp chí Trung Đông al-Monitor, đây là lần đầu tiên một quan chức chính phủ Israel, không những thế lại c̣n chính là Thủ tướng, công khai thừa nhận Israel có tham gia chiến dịch quân sự trên lănh thổ Syria.
Trước đó, hôm 29/11, Bộ trưởng Quốc pḥng Israel Moshe Yaalon đă phát biểu trên sóng phát thanh nước này rằng một chiến đấu cơ Nga đă "vô t́nh" bay vào không phận Israel. Tuy nhiên sau khi nhận được cảnh báo từ phí Israel, máy bay này đă trở lại không phận Syria.
Theo Chủ tịch ủy ban Chính trị-Quân sự bộ Quốc pḥng Israel, Thiếu tướng Amos Gilad, những lần "vi phạm chớp nhoáng" như vậy gần đây xảy ra khá thường xuyên.
Song trong tất cả mọi trường hợp, máy bay Nga sau khi nhận cảnh báo đều trở lại Syria và hoạt động b́nh thường.
Hiện nay, theo al-Monitor, t́nh h́nh quan hệ Nga-Thổ đang nóng lên trông thấy, với việc Tổng thống hai nước liên tục đấu khẩu trong thời gian qua. Cùng lúc đó, một vài diễn biến đáng nói khác cũng đang diễn ra tại biên giới không phận Syria-Israel cũng như Lebanon-Israel.
T́nh h́nh dự kiến sẽ c̣n phức tạp hơn sau khi Nga điều "rồng lửa" S-400 tới Syria, với phạm vi hoạt động bao trọn cả khu vực, gần như bất ḱ máy bay Israel nào xuất kích cũng sẽ bị phát biện và bắn hạ nếu Nga muốn.
Tuy có nhiều diễn biến phức tạp như hiện nay, nhưng Nga-Israel vẫn đang "nh́n chung một hướng", ít nhất là cho tới thời điểm này. Hai bên chia sẻ quan điểm về t́nh h́nh Syria, cùng nhau phối hợp hành động, mỗi bên đều tôn trọng nhiệm vụ của bên c̣n lại.
Israel làm vậy đơn giản v́ họ không c̣n lựa chọn nào khác; trong khi Nga làm vậy v́ họ không muốn có thêm một kẻ địch trong chiến dịch của ḿnh, chỉ Thổ Nhĩ Kỳ và các lực lượng khủng bố thôi đă là quá đủ rồi.
Hiểu rơ điều này, hai ông Netanyahu và Putin đă họp mặt bên lề COP21 tại Paris tuần trước. Theo một số quan chức tham gia cuộc họp, hai bên đă trao đổi một cách rất "hữu ích và thân thiện".
Tuy nhiên, vấn đề ở đây là đôi lúc, lợi ích của nước này sẽ "vướng" vào lợi ích của nước kia, Nga-Israel cũng không phải ngoại lệ.
Những ǵ có thể dẫn tới "va chạm"?
Trong khi phía Israel đánh giá cao sự can thiệp của Nga ở biên giới phía bắc nước này, họ cũng có không ít lo ngại. Theo al-Monitor, việc ông Netanyahu công khai thừa nhận Israel đă tiến hành không kích tại Syria không phải một cái ǵ đó ngẫu nhiên.
Dù có tiếng hay "lạc đề" trong các vấn đề an ninh, lần này gần như chắc chắn phát biểu của Thủ tướng Israel đă được chuẩn bị từ trước. Israel muốn hợp tác an ninh với Nga không chỉ trên không, mà c̣n cả trên bộ.
Trong nhiều lần đối thoại giữa hai bên, phía Israel đă nói rơ rằng, nếu bất ḱ h́nh thức trao đổi vũ khí nào có thể thay đổi cán cân quyền lực tại Trung Đông được thực hiện (ví dụ: Iran bán vũ khí cho Hezbollah qua Assad), Israel sẽ coi đó là hành động gây chiến.
Đến nay, mỗi khi Israel xác định đă có một cuộc trao đổi như vậy, họ lập tức tấn công. Nhưng nếu như Israel trước đây có thể thoải mái làm vậy tại Syria, th́ nay, với sự xuất hiện của Nga, vấn đề trở nên phức tạp hơn nhiều.
Máy bay Israel tham gia một chiến dịch không kích. Ảnh: GraverNews
Câu hỏi được đặt ra là chuyện ǵ sẽ xảy ra khi lần tới một chiếc máy bay Israel làm nhiệm vụ tiêu diệt những lô hàng vũ khí vận chuyển qua Syria, nhưng bị S-400 bắt tín hiệu qua radar? Đôi bên đều hi vọng mọi thứ sẽ diễn ra suôn sẻ, nhưng thực tế chưa chắc được như vậy.
"Đôi lúc, sự kiện trên chiến trường sẽ quyết định cách đáp trả về mặt chính trị, chứ không phải ngược lại" - al-Monitor viết.
Một quan chức an ninh cấp cao giấu tên của Israel đă nói về t́nh h́nh quan hệ Nga-Israel hiện nay như sau:
"T́nh h́nh hiện đang hết sức phức tạp. Nga tới giúp trục Shiite, mối đe dọa số một trong mắt Israel, và như vậy rơ ràng những ǵ Nga làm đi trái với lợi ích quốc gia của Israel.
Tuy nhiên, Nga hiểu và thông cảm cho nhu cầu ngăn chặn vũ khí tới được tay Hezbollah của Israel. Hơn nữa, Putin cũng đang làm Erdogan yếu đi, điều đó cũng có lợi cho Israel.
Do đó, t́nh h́nh hiện nay rất nhạy cảm và có thể thay đổi bất cứ lúc nào. Kẻ địch và lợi ích mỗi bên trước đây đều được phân định rạch ṛi. Nhưng nay, nhiều lúc một phe nào đó bắt buộc phải 'cùng hội cùng thuyền' với kẻ thù truyền kiếp v́ những lợi ích giao thoa.
Vấn đề này không biết bắt nguồn từ đâu, và cũng chẳng rơ lúc nào sẽ khép lại" - ông viết.
Đấy là chưa kể đến những lợi ích về mặt kinh tế. Dù Israel và Thổ Nhĩ Kỳ ghét nhau ra mặt, th́ hai nước này nhiều khả năng sẽ sớm bắt tay nhau trong lĩnh vực khí đốt.
Israel-Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tạm gác sự thù địch để bắt tay trong lĩnh vực khí đốt?
Với việc dự án Ḍng chảy Thổ Nhĩ Kỳ đă bị Nga cắt đứt đàm phán sau vụ Su-24, Ankara đă ra tín hiệu họ muốn mua khí đốt của Israel. Một dự án lớn với sự hợp tác của Cyprus và có thể cả Hy Lạp, sẽ giúp Thổ Nhĩ Kỳ có một phương án B sau khi mất đi đối tác Nga.
Dự án này đă và đang được lănh đạo các bên cân nhắc. Hôm 25/11 vừa qua, ông Netanyahu đă gặp Thủ tướng Hy Lạp Alexis Tsipras để thảo luận về chủ đề này. Nếu được khởi xướng, th́ lợi ích quốc gia giữa các bên sẽ lại giao thoa phức tạp hơn.
Từ giờ đến lúc đó, quân đội Israel sẽ vẫn phải để mắt tới t́nh h́nh biên giới phía bắc. Từ trước đến nay, Israel vẫn chỉ tập trung vào cái mà họ gọi là "trục ma quỷ" Shiite-Alawite, cũng như khủng bố Sunni ở các khu vực lân cận.
Nhưng nay, một thế lực mới đă xuất hiện, một thế lực rất mạnh, có khả năng thay đổi luật chơi và cán cân quyền lực tại khu vực địa chính trị nhạy cảm nhất thế giới. Vấn đề là đối với Israel, họ vẫn chưa rơ liệu sự thay đổi này tốt xấu ra sao.
Trí Thức Trẻ