Có vẻ như những cáo buộc của Nga nhằm vào cha con Thổ Nhĩ Kỳ không phải là vô căn cứ. Trái lại, đa phần người dân Thổ Nhĩ Kỳ, qua một cuộc khảo sát đă cho thấy, họ tin rằng chính quyền của Tổng thống Recep Tayyip Erdogan có dính líu hoạt động buôn lậu dầu với tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo IS (hay c̣n gọi là Daesh). Cuộc khảo sát được tiến hành qua mạng xă hội Twitter.
Hiện nay, quan hệ Nga-Thổ Nhĩ Kỳ đang vô cùng căng thẳng sau vụ Ankara ra lệnh bắn rơi máy bay Su-24 của Nga, khiến Moscow nổi giận đưa các hệ thống pḥng không S-400 đến Syria, đồng thời cáo buộc Ankara buôn bán dầu lậu với IS và hậu thuẫn các nhóm khủng bố ở Syria.
Trong bối cảnh này, chuyên gia b́nh luận quốc tế Abdurrahman Dilipak của báo Akyt Thổ Nhĩ Kỳ, vốn là người nổi tiếng gần gũi với Tổng thống Recep Tayyip Erdogan, đă lập một mục khảo sát với nội dung "Ai đă mua dầu thô của IS?", trên trang Twitter cá nhân vào ngày 02-12.
Chuyên mục khảo sát của ông Dilipak đề xuất với cư dân Twitter 3 phương án lựa chọn, thứ nhất là "Thổ Nhĩ Kỳ của Tổng thống Erdogan", phương án 2 là "Nước Nga của ông Putin" và phương án cuối cùng được đưa ra thuộc về "Syria của Tổng thống al-Assad".
Chuyên mục này đă thể hiện sự hấp dẫn cực điểm khi chỉ trong ṿng một giờ, đă có gần 18.000 người tham gia trả lời câu hỏi. Kết quả khảo sát đă thể hiện rơ ràng sự nghi ngờ của dân chúng nước này về tính minh bạch của chính quyền Ankara, cụ thể là Tổng thống Erdogan.
Nga tố Thổ Nhĩ Kỳ câu kết với IS buôn bán dầu lậu, hậu thuẫn cho các nhóm phiến quân ở Syria
Hai đáp án cuối được b́nh chọn với tỷ lệ 12% và 10%, c̣n lại 78% người dùng Twitter khẳng định, chính Thổ Nhĩ Kỳ của Tổng thống Erdogan là nước đă mua dầu lậu của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo, gián tiếp cung cấp tài chính cho IS chiêu mộ binh lính và mua sắm vũ khí.
Là một người thân cận với chính quyền Ankara và đảng cầm quyền Thổ Nhĩ Kỳ là Đảng Công lư và Phát triển (AKP) của Tổng thống Erdogan, kết quả này hẳn khiến ông Dilipak không hài ḷng, nên nhà báo này đă quyết định xóa bỏ mục khảo sát.
Tuy nhiên, Đại sứ quán Nga tại Thổ Nhĩ Kỳ đă kịp chụp ảnh màn h́nh trang Twitter của Dilipak và tái công bố kết quả thăm ḍ dư luận này trên trang của cơ quan ngoại giao với b́nh luận: "Cuộc khảo sát hết sức thú vị! Kết quả thu được chỉ trong 1 giờ…".
Cuộc thăm ḍ ư kiến đă trở thành cơ sở để cư dân mạng Thổ Nhĩ Kỳ dèm pha và b́nh luận. Nhiều người cho rằng, đây là kết quả phản ánh sự thật mà bây lâu nay đảng cầm quyền và bản thân ông Erdogan vẫn đang che dấu, c̣n dân chúng nước này không dám thể hiện quan điểm công khai.
Sau khi thấy kết quả bất lợi, đầu tiên, chính quyền Ankara và bản thân ông Dilipak cáo buộc Nga đă “phá hoại cuộc thăm ḍ”, nên nhà báo này đă phải đóng Twitter.
Tuy nhiên, ông này đă mở lại tài khoản mạng xă hội sau đó 1 ngày và thanh minh rằng, chính đảng cầm quyền đă "không cung cấp đầy đủ thông tin cho người dân về những thắc mắc trong vấn đề mua dầu của IS", khiến dân chúng nước này “hiểu lầm” chính phủ.
Ảnh chụp màn h́nh Twitter cá nhân của nhà báo Abdurrahman Dilipak
Nga cáo buộc Thổ Nhĩ Kỳ, chỉ đích danh gia đ́nh Tổng thống Erdogan
Được biết, trong thời gian qua Nga đă cáo buộc Thổ Nhĩ Kỳ bí mật câu kết với tổ chức khủng bố IS để mua dầu lậu giá rẻ bằng 1/3 giá thị trường. Moscow cũng cho rằng, đó là một trong những nguyên nhân khiến Ankara tức giận và ra lệnh bắn vào Su-24 của Nga.
Hành động bắt tay IS buôn bán dầu của Ankara vừa bị coi là “chiếm đoạt gián tiếp tài nguyên của Damascus và Baghdad”, vừa gián tiếp cung cấp tài chính cho tổ chức khủng bố này, biến IS thành tổ chức khủng bố siêu giàu, giúp chúng tăng cường lực lượng và vũ khí trang bị.
Ngoài ra, chính quyền của ông Erdogan c̣n tuồn vũ khí và cung cấp hậu cần cho nhóm phiến quân Syria Turmen (người Syria gốc Thổ, được Ankara hậu thuẫn nhằm lật đổ chính quyền của ông Assad và giúp Ankara chống lại tỏ chức vũ trang của người Kurd).
Khi Nga không kích đánh tan những nhà máy chế xuất và phá hủy hàng đoàn xe vận chuyển dầu lậu của IS, đồng thời tấn công hủy diệt vào khu vực nhóm phiến quân được Ankara ủng hộ th́ Thổ Nhĩ Kỳ đă rất căm tức. Do đó, nước này đă bắn rơi chiếc máy bay ném bom Su-24 của Nga.
Nga cáo buộc đích danh cha con Tổng thống Erdogan bắt tay với IS
Trong cuộc họp báo hôm 2-12, Bộ Quốc pḥng Nga đă tŕnh bày số liệu t́nh báo và ảnh chụp, video khẳng định sự “tham gia tích cực” của gia đ́nh và các nhân vật thân cận với Tổng thống Erdogan trong hoạt động kinh doanh dầu với IS ở Syria và Iraq.
Nga c̣n chỉ đích danh con trai Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ là Bilal Erdogan là trùm dầu mỏ ở nước này, trực tiếp chỉ huy công việc mua bán dầu với IS, đồng thời chỉ đạo hoạt động hỗ trợ nhóm phiến quân Turkmen ở Syria.
Vừa qua, ṭa án tối cao nước này đă ra lệnh truy t́m tung tích của Bilal để phục vụ công tác điều tra án tham nhũng của Đảng cầm quyền Thổ Nhĩ Kỳ là Đảng Công lư và Phát triển (AKP), do anh ta vắng mặt trong phiên điều trần đầu tiên hồi đầu tháng này. Tuy nhiên, hiện không ai rơ con trai Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ hiện đang ở đâu.
Nếu ṭa án nước này t́m được và chứng minh Bilal có tội th́ sự nghiệp chính trị của vị Tổng thống này coi như chấm dứt, ông Erdogan sẽ không c̣n cơ hội để tự nguyện từ chức như khi thách thức Nga trưng ra được bằng chứng, xác nhận gia đ́nh ông có liên quan đến hoạt động của IS.
Tuy nhiên, Moscow sẽ không bỏ qua việc này. Ngày 3-12, ông Viktor Ozerov, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc pḥng và An ninh thuộc Hội đồng Liên bang tuyên bố rằng, Nga cũng nắm nhiều tài liệu khác có thể chứng minh sự liên quan của gia tộc Erdogan và có thể sẽ công bố vào tuần sau.