Ṭa trọng tài thường trực (PCA) phán quyết họ có đủ thẩm quyền để xét xử vụ kiện của Philippines về yêu sách “đường lưỡi ḅ” của Trung Quốc. Tuy nhiên Trung Quốc đưa ra một tuyên bố, không chấp nhận, không tham gia vào phiên xét xử , và cam kết giải quyết tranh chấp liên quan thông qua đàm phán và tham vấn với các bên liên quan trực tiếp. Hăy cùng vietbf khám phá nhé!
"Sau khi xem xét các khiếu nại do Philippines nộp, ṭa đă bác bỏ lập luận" của Trung Quốc rằng "tranh chấp thực ra là về chủ quyền đối với các đảo" ở Biển Đông và do đó, vượt quá thẩm quyền của ṭa án, AFP dẫn tuyên bố của Toà Trọng tài thường trực (PCA) của Liên Hợp Quốc ở The Hague (La Haye), Hà Lan.
Thay vào đó, ṭa cho rằng vụ kiện phản ánh "tranh chấp giữa hai quốc gia, liên quan đến việc giải thích hoặc áp dụng Công ước Liên hợp quốc năm 1982 về Luật Biển (UNCLOS)", và điều này nằm trong thẩm quyền của ṭa.
Philippines đă đệ đơn kiện lên PCA từ tháng 1/2013, cho rằng yêu sách chủ quyền của Trung Quốc tại Biển Đông không phù hợp với UNCLOS và cần được tuyên bố là không có căn cứ. Philippines cũng khẳng định rằng một số rạn san hô và băi cát ngầm Trung Quốc chiếm đóng không được hưởng lănh hải hoặc làm cơ sở để tuyên bố có lănh hải.
Ṭa án khẳng định họ có thẩm quyền để xem xét 7 vấn đề chống lại Trung Quốc do Philippines đặt ra, trong đó có việc liệu băi cạn Scarborough và băi cạn nửa ch́m nửa nổi như đá Vành Khăn có được coi là đảo hay không. Tuy nhiên, ṭa nói thêm rằng thẩm quyền của ḿnh đối với 7 điểm khác sẽ cần được xem xét thêm. Ṭa yêu cầu Manila làm rơ một vấn đề khác.
Ṭa cũng cho biết đă lên kế hoạch về các phiên điều trần tiếp theo và dự kiến sẽ đưa ra phán quyết trong năm tới.
Sau khi ṭa đưa ra thông báo, Trung Quốc tái khẳng định lập trường là không chấp nhận và không tham gia vào phiên ṭa. "Nỗ lực để đạt được nhiều lợi ích bất hợp pháp hơn nữa, bằng cách tiến hành phân xử đơn phương là không thực tế và sẽ chẳng dẫn đến đâu", Zhu Haiquan, phát ngôn viên của Đại sứ quán Trung Quốc ở Washington nói. "Trung Quốc cam kết giải quyết các tranh chấp liên quan thông qua đàm phán và tham vấn với các bên liên quan trực tiếp. Đây là phương án đúng đắn duy nhất".
Trong khi đó, Mỹ hoan nghênh quyết định của ṭa. "Điều này cho thấy luật pháp quốc tế được áp dụng" vào tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông, một quan chức quốc pḥng cấp cao nói.
Trung Quốc ngang nhiên tuyên bố chủ quyền với hầu hết diện tích Biển Đông dựa trên "đường lưỡi ḅ" hay "đường 9 đoạn" nước này tự đưa ra, đi vào sát bờ của các nước láng giềng như Philippines, Việt Nam, Brunei và Malaysia. Nước này t́m cách hiện thực hóa yêu sách chủ quyền bằng các hoạt động cải tạo và xây dựng trên một số băi đá ở quần đảo Trường Sa, thuộc chủ quyền Việt Nam. Trung Quốc nhiều năm nay khẳng định tranh chấp với các nước có tuyên bố chủ quyền chồng lấn ở Biển Đông cần được giải quyết song phương và khăng khăng không đồng ư tham dự vụ kiện của Philippines.
vietbf @ sưu tầm