Thường th́ giá dầu giảm đáng nhẽ kinh tế Hoa Kỳ phải được huưch lên thế mà sự việc lại ngược lại. Cho tới nay th́ họ lại cho là ngược lại với những ǵ mà các nhà kinh tế luôn đặt giả thiết. Cùng vietbf.com khám phá bài viết sau.
Nếu có một điều mà hầu hết các kinh tế gia đều đồng ư vào đầu năm nay, đó là: giá dầu hỏa giảm xuống sẽ thúc đẩy nền kinh tế Mỹ khá hơn.
Nhưng sự việc đă không diễn ra đúng như vậy.
Người ta nhận thấy nền kinh tế Hoa Kỳ đă bị thu hẹp lại trong tam cá nguyệt từ tháng Một tới tháng Ba, và hầu như không thể phát triển trong nửa đầu của năm 2015, một phần là do những khoản cắt giảm mạnh trong việc khoan dầu. Và bất chấp những khoản tiết kiệm tại các cây xăng, những người tiêu thụ đă chậm lại trong việc chi tiêu của họ.
Với giá $2.71 Mỹ kim một gallon, mức giá trung b́nh của xăng trên toàn quốc là gần $1 thấp hơn so với cách đây một năm. Trong tháng Một, trong một thời gian ngắn, mức trung b́nh là $2.03. Đây là mức thấp nhất tính trong 5 năm.
Theo dự đoán, dầu và xăng rẻ hơn sẽ cải thiện mức chi tiêu và thúc đẩy tăng trưởng, nhiều hơn là bù đắp cho bất kỳ mức thiệt hại kinh tế nào gây ra bởi những khoản cắt giảm trong việc khoan dầu của Mỹ.
Hăy xem lại điều mà Janet L. Yellen, nữ chủ tịch của Ngân Hàng Trung Ương, đă nói trong tháng 12. Bà Yellen nói rằng những mức giá xăng thấp hơn chắc chắn là “điều tốt cho các gia đ́nh... Điều đó giống như một đợt cắt giảm thuế làm tăng sức chi tiêu của họ.”
Các chuyên gia khác c̣n nói thẳng hơn, “Giá dầu thấp hơn là rơ ràng một điều thuận tiện cho nền kinh tế Hoa Kỳ.” Chris Lafakis, một kinh tế gia tại Moody Analytics, đă viết như vậy trong tháng Một.
Như thế, họ đă sai chỗ nào?
Các tác động kinh tế của giá năng lượng thấp đă thay đổi từ cuộc Đại Suy Thoái. Việc công ty chi tiêu cho các giàn khoan, đặt các đường ống thép cho các giếng dầu, và những toa xe chạy trên đường rầy để chở dầu, đều đă trở thành yếu tố càng ngày càng quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. V́ vậy, khi giá dầu giảm và các công ty năng lượng tiết giảm chi tiêu, th́ nền kinh tế bị thiệt hại.
Đợt bùng nổ của việc khoan dầu vào năm 2008 đă giúp tăng sản lượng dầu hỏa của Mỹ gần 75%, và làm tăng sản lượng khí đốt thiên nhiên 30%. Đợt bùng nổ ấy cũng làm cho Hoa Kỳ trở thành nước sản xuất lớn nhất thế giới về dầu hỏa và khí đốt cộng lại. Việc sản xuất năng lượng đóng góp khoảng 2% cho sản lượng kinh tế, tăng lên từ mức dưới 1% trong năm 2000.
Tuy nhiên, trong những tháng gần đây, hoạt động của ngành kỹ nghệ này đă giảm mạnh hơn so với mức dự đoán.
Trong cuộc họp về chính sách của họ trong tháng qua, các viên chức Ngân Hàng Trung Ương phải vật lộn với những tác động làm thay đổi của giá dầu rẻ hơn. Biên bản của cuộc họp được công bố hôm thứ Tư tuần này cho thấy điều đó. Một số nhà lập chính sách nói rằng tác động kinh tế từ việc cắt giảm khoan dầu có thể lớn hơn và lâu dài hơn so với mức được dự đoán trước đây.
Họ cũng lo lắng rằng sự yếu kém trong mức chi tiêu của giới tiêu thụ, mặc dù giá xăng rẻ hơn, gợi ư cho thấy rằng dân Mỹ có thể thường ngần ngại chi tiêu, nhiều hơn so với mức người ta tưởng.
Một số nhà kinh tế đang xem xét lại các giả định mà họ sử dụng để dự báo nền kinh tế.
Đối với các gia đ́nh, việc giảm giá xăng là một món quà bất ngờ. Chính phủ đă ước tính rằng xăng rẻ hơn sẽ tiết kiệm được $675, cho một gia đ́nh điển h́nh trong năm nay.
Tuy nhiên, nhiều người vẫn c̣n bị ám ảnh bởi cuộc suy thoái, nên vẫn không muốn chi tiêu một cách rộng răi. Các nhà phân tích cũng lưu ư rằng ít có khả năng dân Mỹ để chi tiêu thêm tiền, nếu họ nghĩ rằng lợi ích này chỉ là tạm thời.
|