MELBOURNE, Úc – Sự phát triển của Rolld là câu chuyện thành công của một người tỵ nạn cần cù chăm chỉ Việt Nam. Người này là anh Hoàng Bảo với sự trợ giúp của các thân nhân.
Từ trái là Hoàng Bảo, Lư Tín và Ray Esquieres tại tiệm Roll'd ở Melbourne. (The Age)
Theo BRW, một tạp chí kinh doanh tại Úc, Hoàng Bảo là người đồng sáng lập thương hiệu thực phẩm Việt Nam Roll’d. Anh có có nhiều điều để cám ơn mẹ của ḿnh – bà ngồi may suốt ngày trong nhiều năm để nuôi một gia đ́nh tỵ nạn tái định cư ở xứ Úc, và bây giờ những công thức nấu ăn của bà để làm món chả gị và phở là nền tảng của những kế hoạch đầy ước vọng nhằm mở rộng công việc làm ăn trên khắp nước.
Là một người từng thất vọng trong ngành kinh doanh về vật lư trị liệu, Bảo và hai người đồng sáng lập – Lư Tín, anh em họ của anh, và Ray Esquieries, cựu giám đốc ngân hàng đầu tư – trong năm ngoái đă cấp vốn để mở tiệm Rolld đầu tiên của họ trên đường Goldsborough Lane ở thành phố Melbourne.
Được đưa ra như một món thay thế cho sushi dành cho những người làm việc công ty đi ăn bữa trưa chớp nhoáng, ban đầu ba người này chỉ bán chả gị, nhưng theo yêu cầu của chủ nhà ban đầu, họ đă đưa thêm vào thực đơn các món salad miến, bánh ḿ baguette Việt Nam, và phở Mama Hoàng.
Những món này dường như đă hợp với khẩu vị của khách. Hoàng Bảo nói rằng chẳng bao lâu anh đă thường xuyên làm ra 800 phần chả gị trong thời gian tiệm ăn mở cửa, từ 11 giờ sáng đến 3 giờ chiều, với tiền chi tiêu trung b́nh là $10 Úc kim cho mỗi khách hàng.
Lợi nhuận từ cửa hàng đầu tiên ấy bắt đầu tài trợ cho việc mở rộng, hiện thời lập ra 13 tiệm Rolld Store ở Melbourne và một tiệm ở Brisbane và Canberra. Có 12 cửa tiệm được dự tính mở cửa tại Sydney trong năm 2014, và Bảo vừa mới thuê một quản đốc tiểu bang NSW là Quintin Mansell, một cựu viên chức điều hành cho thuê nhà đất, làm việc cho những nhà quản trị tài sản thể chế như công ty Queensland Investment Corporation (QIC).
Với tư cách là quản đốc cho thuê địa ốc làm việc cho khu thương xá Eastland của công ty QIC trong vùng ngoài Melbourne, ông Mansell đă gặp Rolld và làm việc với anh từ đó. Thương xá này nằm trong khu vực đông người da trắng, và đó là một thử thách lớn cho Rolld. V́ thế Bảo muốn công ty giữ quyền sở hữu tiệm này.
Anh Bảo nói với tạp chí BRW, “Chúng tôi muốn chứng minh khái niệm về thực đơn của chúng tôi có thể mở rộng đến mọi dân số. Giữ cho một số cửa hàng vẫn thuộc quyền sở hữu của công ty cũng trấn an các đại lư của chúng tôi rằng chúng tôi đă có niềm tin vào mô thức kinh doanh của ḿnh.”
Họ sẽ cần sự tin tưởng v́ những cửa tiệm được nhượng quyền kinh doanh (franchise) ấy có giá từ $280,000 tới $400,000, tùy thuộc vào kích thước của các cửa tiệm, với $330,000 là mức giá trung b́nh.
Với 60 cửa hàng làm mục tiêu cho cuối năm 2014 , và 100 tiệm cho năm sau đó, trong năm nay nhóm sáng lập đem về một “đối tác thầm lặng” với một cổ phần thiểu số đáng kể để giúp làm tăng thêm ngân quỹ.
Anh Bảo nói rằng đă có những lời đề nghị mua lại từ các công ty cổ phần tư nhân và các nhóm lớn nhượng quyền kinh doanh, nhưng lúc này những người sáng lập Rolld muốn giữ lại quyền kiểm soát. Anh sẽ không tiết lộ bất cứ điều ǵ về các nhà đầu tư, những người này cũng là thành viên hội đồng quản trị Rolld cùng với anh và Lư Tín, tuy vậy anh cũng rất vui khi nói rằng ông được chỉ dẫn rất nhiều bởi bà Suzie Wong, người sáng lập chuỗi tiệm Sushi đang cạnh tranh với Rolld (tới một mức độ nào đó).
Hiện 15 cửa tiệm Rolld đang ghi nhận tổng số thương vụ tổng hàng tháng trung b́nh là dưới $2 triệu, nhưng một số điều không thay đổi – cha mẹ của Hoàng Bảo vẫn c̣n đang làm việc bảy ngày một tuần, chỉ khác là bây giờ họ làm việc với con trai của họ. ‘Mama Hoàng’ và một số cô d́ vẫn làm bằng tay một phần lớn những món chính của Rolld, tức là chả gị, trong khi cha của Bảo làm một người lái xe giao hàng cho chuỗi tiệm. Mối kết nối gia đ́nh kéo dài ra đến anh trai của Hoàng, người điều hành hai tiệm ở Melbourne – nhà kinh doanh này nói đùa rằng cha của anh là người được nhượng quyền “chắc chắn gây phiền toái nhất của tôi.”
Bảo nói, “Người ta cứ hỏi tôi: ‘Bảo, tại sao anh làm việc cần cù như vậy, tại sao bạn không nghỉ giải lao?’”
Anh nh́n nhận ḿnh đă làm việc 120 giờ một tuần trong năm ngoái, và hơn một lần đă gởi “email 4 giờ sáng” cho các cộng sự viên như Mansell.
“Đối với tôi, với nền giáo dục tôi nhận được, bản chất của tôi là làm việc. Sau này tôi sẽ có nhiều thời giờ để thư giăn nghỉ ngơi.”
VD