Hôm 29/10, các quan chức t́nh báo hàng đầu của Mỹ bào chữa các hoạt động do thám đại quy mô của ḿnh là "hợp pháp" và cho rằng giới chức Mỹ cũng bị các đồng minh của nước này, bao gồm cả các nước EU, theo dơi t́nh báo bấy lâu nay.
"Mấy cái vụ này làm tôi nhớ đến bộ phim kinh điển 'Casablanca'", Giám đốc T́nh báo Quốc gia James Clapper nói với giới lập pháp Mỹ trong phiên điều trần tại Đồi Capitol. "Chúa ơi, lại có đánh bạc ở chỗ đó à?!" - ông này diễn đạt lại 1 câu trong bộ phim này, trong đó 1 viên cảnh sát ra vẻ ngạc nhiên trước chuyện cá cược tại 1 câu lạc bộ khét tiếng v́ chứa chấp đánh bạc.
Cả ông Clapper và Giám đốc Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA) Tướng Keith Alexander ra điều trần trước Ủy ban T́nh báo Hạ viện hôm 29/10 giữa lúc diễn ra cơn băo bê bối Mỹ nghe lén công dân và lănh đạo các nước, bao gồm cả việc nghe lén điện thoại di động của Thủ tướng Đức Angela Merkel.
|
Tướng Alexander (trái) và Giám đốc T́nh báo Quốc gia Clapper tại phiên điều trần hôm 29/10 (ảnh: Reuters) |
Các tin tức về vụ việc này, dựa trên các tài liệu do cựu nhân viên CIA đào tẩu Edward Snowden tung ra, đă làm dấy lên phẫn nộ trong các quan chức châu Âu bao gồm cả 1 phái đoàn nghị viện châu Âu đang ở thăm Washington vào tuần này để thảo luận mạng lưới theo dơi của Mỹ.
Hai ông Clapper và Alexander phát biểu rằng các đồng minh Mỹ đă tiến hành các chiến dịch t́nh báo theo dơi ban lănh đạo Mỹ và việc theo dơi này chẳng có ǵ mới mẻ cả. "Đấy là một trong những điều đầu tiên tôi học ở trường t́nh báo," ông Clapper nói.
Tổng thống Mỹ Barack Obama dường như đang cố gắng ngăn chặn các tổn hại do loạt vụ tiết lộ t́nh báo nói trên gây ra. Tờ New York Times dẫn lời các quan chức chính quyền và quốc hội tuyên bố: Nhà Trắng thông báo cho Thượng nghị sĩ Dianne Feinstein (đứng đầu Ủy ban T́nh báo Thượng viện) rằng ông Obama theo kế hoạch sẽ ra lệnh cho NSA ngừng nghe lén các lănh đạo đồng minh Mỹ.
Trong 1 cuộc họp báo vào ngày 29/10, phát ngôn viên Nhà Trắng Jay Carney đă hướng các câu hỏi về tường tŕnh trên tờ New York Times sang ông Feinstein. Tuy nhiên, ông Carney nói "đă có 1 số quyết định được đưa ra liên quan đến các hoạt động thu thập của t́nh báo nước ta".
Ông Carney cho biết việc xem xét lại các hoạt động của NSA theo lệnh của Quốc hội - dự kiến kết thúc vào cuối năm này - sẽ giúp đưa ra một quan điểm thích hợp khi xem xét vấn đề liên quan đến các nguyên thủ.
Trong khi đó, trong vài tuần lại đây, ông Obama đă ra lệnh cho NSA cắt giảm hoạt động theo dơi tại trụ sở Liên Hợp Quốc ở thành phố New York, theo nguồn tin Reuters.
Hăng Reuters dẫn 1 nguồn tin khác, cùng là thành viên trong chính phủ Mỹ, nói rằng Mỹ "không thực hiện theo dơi điện tử" tại trụ sở Liên Hợp Quốc, mặc dù nhân vật này không nói rơ việc theo dơi nói trên có từng được thực hiện trong quá khứ hay không.
Trong tuyên bố của ḿnh trước Ủy ban T́nh báo Hạ viện, ông Clapper nói rằng Mỹ duy tŕ cơ chế giám sát chương tŕnh gián điệp với mức độ chặt chẽ hơn tất thảy các nước khác. Ông Clapper cũng cảnh báo về nguy cơ hy sinh an ninh đất nước cho các quyền dân sự và quyền riêng tư do sự "quá đà" trong việc "sửa sai".
"Chúng tôi không theo dơi bất cứ ai ngoại trừ việc đó phục vụ cho các mục đích t́nh báo đối ngoại hợp lư. Chúng tôi không vi phạm luật," ông Clapper nói.
Giám đốc T́nh báo Quốc gia thừa nhận do lỗi con người và lỗi kỹ thuật mà "niềm tin vào cộng đồng t́nh báo đă bị xói ṃn".
Snowden, 1 chuyên gia vi tính từng làm cho cả CIA và NSA, trở thành tâm điểm chú ư của thế giới từ mùa hè vừa rồi sau khi anh này tiết lộ cho truyền thông các bằng chứng về các chương tŕnh theo dơi mật của chính phủ Mỹ.
Snowden đă chạy sang Hong Kong rồi Moscow, nơi anh được hưởng quyền tị nạn tạm thời ở Nga vào cuối tháng 7/2013 bất chấp việc Washington liên tục yêu cầu dẫn độ. Hiện anh này đang sống ở 1 địa điểm bí mật tại Nga./.
Trung Hiếu/VOV online