Tổng Thống Obama công bố đề nghị cải tổ địa ốc

PHOENIX, Arizona (AP) - Trong một bài diễn văn ở Phoenix, Arizona, hôm Thứ Ba, Tổng Thống Barack Obama đưa ra một đề nghị cải tổ rộng lớn thị trường địa ốc, nhất là hệ thống tài trợ cho người vay nợ mua nhà, cụ thể là giảm sự tài trợ của chính phủ đối với hai công ty tài chánh hàng đầu trong ngành địa ốc, Fannie Mae và Freddie Mac.

Ông tuyên bố, người dân đóng thuế Mỹ không nên tài trợ cho các thương vụ đầy rủi ro của các công ty tài trợ địa ốc.
Phoenix từng là nơi mà thị trường địa ốc bị xuống dốc thê thảm sau một thời gian “bốc” lên bất ngờ, gây sự chú ý của khắp nơi.

Tổng Thống Barack Obama nói về cải tổ thị trường địa ốc, tại Desert Vista High School, Phoenix, Arizona, hôm Thứ Ba. (Hình: Mandel Ngan/AFP/Getty Images)

Thị trường địa ốc tại đây, cũng như nhiều hơi tại Hoa Kỳ, hiện đang hồi phục mạnh mẽ, với giá nhà ở phía Tây Nam thành phố tăng tới 66% kể từ thời kỳ xuống dốc thê thảm hồi năm 2011.

Dù vậy, tổng thống nói thị trường địa ốc Hoa Kỳ vẫn cần được cải tổ để không bị rơi vào tình trạng “tăng giá giả tạo” (bubble) như từng bị trước đây.

Ðiểm chính yếu trong đề nghị cải tổ này là giảm vai trò của Fannie Mae và Freddie Mac, một đề nghị được lưỡng đảng ở Thượng Viện ủng hộ.

“Trong một thời gian quá dài, các công ty này được phép kiếm lời qua việc mua lại các món nợ địa ốc, dù biết rằng sẽ không có lời, để rồi cuối cùng người dân đóng thuế phải chịu thiệt hại,” tổng thống nói trước một đám đông khoảng 2,000 người tập trung tại một trường trung học địa phương.

Ông Obama nói chuyện sau khi thăm một công ty xây dựng mới mướn hàng trăm công nhân, nhờ sự hồi phục của thị trường địa ốc.

Dù trước đây ông Obama ủng hộ cải tổ Fannie Mae và Freddie Mac, nhưng những gì ông nói hôm Thứ Ba là lần đầu tiên ông đưa ra kế hoạch cụ thể về vấn đề này.

Ông muốn thay thế Fannie Mae và Freddie Mac bằng một hệ thống mà trong đó tư nhân, chứ không phải chính phủ, chịu trách nhiệm chính cho các món nợ xấu. Tuy nhiên, chính phủ vẫn giữ vai trò của mình, cả trong việc giám sát và trong vai trò người bảo đảm món nợ, khi không còn lựa chọn nào khác.

Ông Obama cũng tìm cách bảo đảm rằng các hệ thống tài chánh cho vay nợ của tư nhân phải tạo điều kiện cho người mua nhà được tiếp cận để mượn các món nợ 30 năm với lãi suất không thay đổi.

Và để trả lời những chỉ trích của phía Cộng Hòa rằng ông là một người cấp tiến chi tiêu ngân sách bừa bãi, Tổng Thống Barack Obama đùa rằng đề nghị của ông để cho tư nhân can dự nhiều vào lãnh vực tài chánh “có vẻ khó nghe đối với những người gọi ông là một người theo chủ nghĩa xã hội.”

Ðề nghị cải tổ thị trường địa ốc của tổng thống phần lớn phù hợp với đề nghị do hai thượng nghị sĩ Bob Corker (Cộng Hòa-Tennessee) và Mark Warner (Dân Chủ-Virginia) đưa ra, theo đó, sẽ giảm bớt vai trò của Fannie Mae và Freddie Mac trong năm năm.

Thượng Nghị Sĩ Corker nói rằng phát biểu của ông Obama là một dấu hiệu cho thấy có sự ủng hộ mạnh mẽ trong việc giảm ảnh hưởng của các công ty tài trợ địa ốc lớn.

Từng một thời làm ăn khấm khá, nhưng khi bị thất bại năm 2008, Fannie Mae và Freddie Mac được chính phủ chi ra $187 tỉ để cứu nguy.

Tuy vậy, một số đề nghị của ông Obama vẫn còn bị kẹt ở Quốc Hội, trong đó có đề nghị mở rộng tiêu chuẩn để người mua nhà có thể vay tiền dễ hơn, nhất là những người không vay các món nợ do chính phủ bảo đảm.

Hôm Thứ Ba, ông kêu gọi các nhà lập pháp thông qua đề nghị của ông, và nói rằng nó sẽ giúp người mua nhà tiết kiệm hàng ngàn đô la mỗi năm.

(Ð.D/Người Việt)