Vàng được tạo ra như thế nào

Tất cả vàng ở trên trái đất có thể có nguồn gốc từ những tai nạn trong vũ trụ do sự va chạm giữa các ngôi sao đã chết.

Bí ẩn về nguồn gốc của vàng đến nay đã được hé mở khi một nghiên cứu mới chỉ ra rằng, sự va chạm của hai sao neutron có kích thước rất nhỏ và lõi đậm đặc có nguồn gốc từ ngôi sao phát nổ là quá trình xúc tác tạo ra các kim loại có giá trị.

"Chúng tôi ước tính số lượng vàng tạo ra trong quá trình hợp nhất của hai ngôi sao neutron có thể lớn bằng 10 khối lượng của mặt trăng", ông Edo Berger, người đứng đầu đề tài nghiên cứu của Trung tâm Harvard-Smithsonian (CfA) nói.

Sự va chạm của hai sao neutron có thể tạo ra các yếu tố quý hiếm như vàng. Ảnh: Dana Berry/SkyWorks Digital Inc.

Berger và các đồng nghiệp đã nghiên cứu một vụ nổ tia gamma ngắn đầu tháng trước, một tia có ánh sáng mạnh nhất trong vũ trụ được phát hiện khi tàu vũ trụ của Cơ quan Vũ trụ và Hàng không Mỹ (NASA) bay nhanh quanh trái đất.

Được gọi là GRB 130603B, một sự bùng nổ tia gamma cách trái đất 3,9 tỷ năm ánh sáng và kéo dài ít hơn hai phần mười của một giây. Các nhà khoa học nhận thấy sau vụ nổ ánh sáng mờ dần và bị chi phối chủ yếu bởi ánh sáng hồng ngoại.

Nhóm nghiên cứu tin rằng ánh sáng của vụ nổ xuất phát từ “một nguyên tố phóng xạ kỳ lạ” sinh ra từ chất liệu giàu neutron phóng ra ngoài vũ trụ từ vụ va chạm của các sao neutron.

Vàng là nguyên tố hiếm trên trái đất và cũng hiếm hoi trong vũ trụ. Nhóm nghiên cứu hy vọng rằng, các các vụ nổ tia gamma phát ra vật chất bằng một phần trăm khối lượng của mặt trời, nằm trong số ấy có vàng.

"Bằng cách ước tính lượng vàng được taọ ra bởi một vụ nổ tia gamma ngắn (GRB) kết hợp với số lượng các vụ nổ tương tự như vậy xảy ra ở độ tuổi của vũ trụ, tất cả vàng trong vũ trụ có thể có nguồn gốc từ các vụ nổ tia gamma”, một quan chức cấp cao CfA nói.

Nghiên cứu trên được đăng trên các tạp chí Astrophysical Journal Letters. Berger và kết quả trình bày trong một cuộc họp báo tại CfA ở Cambridge.


Lê Hùng (theo NBC News)