- Đô đốc Jonathan Greenert, Tham mưu trưởng Hải quân Mỹ, khẳng định việc cắt giảm ngân sách liên bang sẽ không ảnh hưởng đến sự hiện diện của Hải quân Mỹ ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
TTXVN dẫn bài phỏng vấn trên AFP ngày 6/5 trước khi lên đường công du Nhật Bản, Singapore và Hàn Quốc 9 ngày, Đô đốc Greenert cho biết. Hải quân Mỹ hiện có 283 tàu chiến và tàu ngầm, trong đó có 101 tàu được điều động thường trực và 52 tàu đang hoạt động ở Thái Bình Dương.
Ông nhấn mạnh một trong những điểm chủ chốt trong chiến lược "xoay trục" sang châu Á do Tổng thống Barack Obama đề ra là cần phải đẩy mạnh việc triển khai tàu chiến.
Tàu sân bay nguyên tử USS George Washington tại Yokosuka, Nhật Bản.
Hiện có khoảng 42 trong số 52 tàu hoạt động thường xuyên tại Thái Bình Dương có căn cứ tại cảng Yokosuka của Nhật Bản, Guam và gần đây là Singapore.
Do rút ngắn được thời gian di chuyển vì chỉ cần 14 ngày để đi từ căn cứ ở San Diego, bang California, phía Tây nước Mỹ, tới Yokosuka, nên Hải quân Mỹ có thể nâng cao khả năng triển khai tác chiến và giảm bớt chi phí.
Hai tàu khu trục đánh chặn tên lửa vừa được triển khai để đối phó với mối đe dọa tên lửa đạn đạo của Triều Tiên cũng xuất phát từ cảng Yokosuka.
Tham mưu trưởng Greenert giải thích, mục tiêu của Hải quân Mỹ là có nhiều điểm thả neo trong vùng đối với các loại tàu nhỏ, như tàu tác chiến duyên hải (LCS) hoặc trong tương lai là tàu chuyên chở tốc độ cao (JHSV). Nhờ vậy, các tàu đổ bộ, khu trục hạm có thể được điều động đi những nơi khác.
“Tôi sẽ lên kế hoạch về việc triển khai và sẽ duy trì sự hiện diện của chúng tôi như thế nào trong giai đoạn 2013-14 này”, đô đốc Greenert nói thêm.
Đô đốc Greenert thừa nhận việc cắt giảm ngân sách quốc phòng có thể làm chậm sự triển khai của một số loại vũ khí mới, và nếu nguồn vốn được cắt giảm trong nhiều năm, kế hoạch đóng tàu chiến mới cũng sẽ bị ảnh hưởng.
Tuy nhiên, ông cho biết có 47 tàu đang được chế tạo theo hợp đồng và không bị ảnh hưởng bởi bất kế hoạch cắt giảm ngân sách nào.
Hai tàu khu trục của Mỹ được lệnh tới bờ biển ngoài khơi bán đảo Triều Tiên làm nhiệm vụ để đối phó với các hành động "khiêu khích" của quốc gia này.
Liên quan tới các căng thẳng trong tranh chấp lãnh hải ở Biển Đông, ông Greenert cho biết chuyến đi lần này, ông sẽ thảo luận với các đối tác về "cách thức" để ngăn chặn các cuộc khủng hoảng, nhưng không xem Trung Quốc như mối đe dọa.
Theo kế hoạch của Hải quân Mỹ, đến năm 2020, sẽ có 62 tàu chiến (thay vì 52 như hiện nay) hoạt động hàng ngày tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Tháng Ba vừa qua, USS Freedom, chiếc LCS đầu tiên, đã tới Singapore. Đến năm 2017, sẽ có bốn tàu loại này hiện diện tại đây.
Tại Mỹ, số tàu hoạt động ở phía Đại Tây Dương được giảm bớt để tăng cường cho phía bờ Tây.
Việc ngân sách liên bang Mỹ tài khóa 2013 tự động cắt giảm 85 tỷ USD do bế tắc chính trị liên quan khoản nợ công của Mỹ đã khiến ngân sách của Bộ Quốc phòng bị giảm 41 tỷ USD.
Theo kế hoạch, việc cắt giảm ngân sách này của Lầu Năm Góc sẽ có thể lên đến 500 tỷ USD trong vòng 9 năm tới, nếu hai đảng Cộng hòa và Dân chủ không vượt qua được rào cản về chính trị.
Chính vì vậy, giới chức quốc phòng Mỹ đã cảnh báo rằng sẽ phải xem xét lại những chuyến bay dài, sự hiện diện của tàu chiến cũng như các cuộc tập trận tại Thái Bình Dương trong thời điểm chính phủ thực hiện chính sách “thắt lưng buộc bụng”.
Ở một diễn biến khác, hôm 6/5, Lầu Năm Góc đã trình lên Quốc hội báo cáo hàng năm về các hoạt động quân sự của Trung Quốc. Báo cáo nói rằng, từ tháng 9/2012, Trung Quốc đã bắt đầu sử dụng các tuyên bố không hợp pháp xung quanh quần đảo Senkaku. Báo cáo cho biết thêm rằng những tuyên bố như vậy là không phù hợp với luật pháp quốc tế.
Đây là lần đầu tiên Bộ Quốc phòng Mỹ đã bày tỏ quan điểm rõ ràng về vấn đề này.
Đại sứ Trung Quốc tại LHQ Lý Bảo Đông đã nộp hồ sơ mô tả chi tiết đường cơ sở dùng để tính chiều rộng lãnh hải của quần đảo Senkaku/Điếu Ngư lên Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon vào hôm 13/9/2012, trong nỗ lực nhằm quốc tế hóa tranh chấp lãnh thổ với Nhật Bản đã thu hút sự phản đối từ Tokyo rằng hành động này là không hợp lệ, bất hợp pháp .
Động thái này đồng nghĩa với việc chính thức phân ranh giới lãnh hải Trung Quốc trong khu vực được giới quan sát đánh giá là một sự thay đổi lớn từ chính sách mong muốn khai thác tài nguyên chung với Nhật thông qua đàm phán.
Tờ GDVN dẫn theo South China Morning Post cho hay, Bắc Kinh muốn đưa tranh chấp với Nhật ra quốc tế qua việc đệ trình đường cơ sở. Các lãnh đạo Trung Quốc hy vọng động thái này đủ để gây áp lực buộc Tokyo quay trở lại với các cuộc đàm phán song phương.
Các nhà phân tích cho rằng Trung Quốc muốn giải quyết các tranh chấp thông qua đàm phán song phương song điều này khó có khả năng xảy ra trong tình trạng hiện tại. Bởi vậy, Trung Quốc có thể sẽ sẵn sàng đưa vấn đề này ra tòa án quốc tế, mặc dù việc đệ trình không đồng nghĩa với việc LHQ sẽ công nhận chủ quyền của Trung Quốc.
Theo Phó Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng David Helvey, Trung Quốc ngày càng trở nên quyết đoán trong các tranh chấp lãnh hải cả ở Hoa Đông và Biển Đông.
Ông nói thêm rằng, hành động đơn phương của bất cứ bên nào cũng sẽ không có tác động tới lập trường của Mỹ rằng quần đảo Senkaku vẫn nằm dưới sự kiểm soát của Nhật Bản.
P.V (tổng hợp)
theo pn